Những phân số cuộc đời

Featured image: Twisting Thoughts

Cuộc đời mỗi người chúng ta, dù muốn dù không, đều bị chi phối bởi rất nhiều những con số, số tuổi, số tiền, chỉ số thông minh, số người yêu, con cái… Đã từng có một cuốn sách rất hay nói về những con số cuộc đời, cuốn Nguyên lý 20/80. Nó cho ta biết trong cuộc sống chỉ có 20% những gì chúng ta đang sở hữu, đang quan tâm, đang làm… là đáng giá, là giá trị, còn 80% còn lại, từ tài nguyên cho tới công sức, là thứ chúng ta đang lãng phí và không nên lãng phí thêm nữa. Nắm giữ những con số này thật là rất hay, chắc bạn cũng từng nghe những câu “ta thường chỉ mặc 20% số quần áo ta có trong 80% thời gian trong đời, 20% người uống 80% tổng lượng bia trên thế giới, 20% khách hàng thân thiết mang lại 80% doanh thu cho một cửa hàng, 20% nỗ lực đúng chỗ sẽ mang lại kết quả tốt cho 80% quá trình…” Vâng, những con số này thật sự rất thú vị, và cũng rất hợp lý. Nhưng vấn đề ở chỗ, chúng ta ứng dụng nó như thế nào? Liệu khi biết và tin những con số đó các cô gái có giảm tiền mua quần áo xuống? Các nhân viên có quyết tâm chăm sóc khách hàng cũ tốt hơn đi kiếm khách hàng mới? Các chàng trai có ngừng uống bia hay sẽ uống nhiều hơn? Và nhất là, làm sao để biết 20% nỗ lực đúng chỗ mang lại 80% kết quả mong muốn là những nỗ lực nào để mà phấn đấu?

Tôi cho rằng, nguyên lý 20/80 này tuy rất hay, nhưng chưa đủ thực tế. Nên hôm nay tôi sẽ cho bạn những con số khác, không tròn trịa, mà chỉ là những phân số kì cục, nhưng nó lại ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến cuộc đời của bạn, của tôi, của tất cả chúng ta. Hãy thấu hiểu và nắm giữ những phân số cuộc đời đang cố nói với bạn. Bạn có thể chiêm nghiệm ra nhiều điều và từ đó ứng dụng vào cuốc sống của mình thật hiệu quả.

1/10: Ta chỉ đang sử dụng 1/10 tiềm năng não bộ của chính mình

“Thời hoang sơ, khi loài người còn ăn lông ở lỗ, những người nguyên thủy chỉ sử dụng được khoảng 5% tiềm năng của não bộ. Sau một vài ngàn năm, chúng ta đã nâng con số sử dụng tiềm năng não bộ lên thành 10%. Hãy nhìn xem chỉ 5% tiềm năng não bộ được khai thác chúng ta đã khác thế nào so với cuộc sống của người nguyên thủy? Chúng ta gần như đã làm chủ được cuộc sống của mình và làm chủ cả cuộc sống của những loài khác, vươn lên vị trí độc tôn dẫn đầu muôn loài động vật. Thậm chí, có thể nói, chúng ta từ vạch xuất phát như bao loài, đang hướng dần đến hình tượng cuộc sống hão huyền thần tiên nhất mà không ai thời đó có thể tưởng tượng ra. Sự thật là so với muôn loài, chúng ta chỉ thua cá heo, cá heo luôn được coi là một trong những loài động vật thông minh nhất. Chúng thậm chí hơn cả con người khi có thể sử dụng được 12% tiềm năng bộ não. Điều này khiến chúng có những khả năng định vị, phát sóng bậc cao mà loài người hay dùng mỹ từ “thần giao cách cảm” để mô tả và mơ ước. Vì có một bộ não đặc biệt, cá heo có thể thức ngay cả trong khi ngủ, não bộ của chúng luôn chỉ ngủ một nửa, nghĩa là dù chúng đang ngủ nhưng vẫn có thể bơi và biết mọi chuyện đang xảy ra xung quanh…”

Đây là những thông tin không chính thống nhưng vô cùng ấn tượng mà tôi còn nhớ được từ một bộ phim Mỹ về chủ đề khai thác tiềm năng não bộ. Tôi không dám chắc về sự chính xác của những con số vừa nêu. (Một vài trang tin còn cho rằng chúng ta chỉ đang sử dụng được 5-6% tiềm năng bộ não mà thôi). Nhưng có điều tôi hoàn toàn có thể chắc chắn. Đó là loài người chỉ đang sử dụng được rất ít khả năng bộ não của chính mình. Điều này có nghĩa là gì, có nghĩa là dù cho tôi và bạn là bất cứ ai, đang ở vạch xuất phát nào, có nghĩa là dù cho ta đang nghĩ gì về chính mình, thì hãy tin rằng chúng ta hoàn toàn không ngu dốt, chúng ta hoàn toàn có thể làm được mọi điều, đạt được mọi ước mơ điên rồ và tuyệt diệu nhất mà ta có thể nghĩ ra. Mọi thứ được gọi là giới hạn chỉ là thứ chúng ta tự đặt ra để biện hộ cho sự lười biếng của chính mình.

Một điều đáng tiếc là hiện nay chúng ta dường như đang dừng lại và cảm thấy hài lòng với con số đó. Ngoại trừ một số nhà khoa học, một số chương trình nghiên cứu thì phần lớn loài người chúng ta không mấy quan tâm đến tiềm năng bộ não vĩ đại của mình. Những người được tôn vinh là thiên tài trên thế giới, thật ra cũng chỉ là những người bình thường, với bộ não được khai thác hoặc thiên phú nhỉnh hơn người khác một vài phần trăm. Nắm giữ được điều này, bạn hãy thôi than thở rằng mình là người bất tài, mình là người tối dạ hoặc ngu dốt. Hãy hoàn toàn tin tưởng rằng bạn chính là người đặc biệt, có thể làm mọi thứ bạn muốn. Bạn hoàn toàn có thể làm những việc thay đổi cuộc sống của mình hay thậm chí thay đổi cả thế giới này. Hãy tin tưởng vào điều đó. Có thể sau bài viết này, “khả năng não bộ” và “cách khai thác tiềm năng não bộ” sẽ là chủ đề mà bạn quan tâm tìm hiểu thêm. Mở rộng nhận thức, chính là bước đầu tiên đơn giản để mở rộng tiềm năng của não bộ, đừng lười biếng.

Ứng dụng của phân số này là gì? Là nếu như bạn đang nghi ngờ khả năng của bản thân mình trong bất cứ việc gì. Hãy dừng ngay lại, suy nghĩ và tìm ra cách để đạt được điều đó, thông qua việc tận dụng bộ não tốt hơn. Hãy tin rằng dù cho năm nay bạn đang có một kết quả học hành thật tệ, nhưng năm sau bạn hoàn toàn có thể lột xác thành một trong những người đứng đầu toàn trường. Điều này đã nhiều người làm được, không tin hãy tìm đọc cuốn Tôi tài giỏi, bạn cũng thế của Adam Khoo nhé. Hãy tin rằng hiện nay bạn không thích đọc sách, tốc độ đọc 1 cuốn/năm nhưng mai này bạn hoàn toàn có thể trở thành người đọc nhiều sách nhất, tốc độ 7 cuốn/tuần. Hãy tin rằng hiện nay bạn chẳng nghe nổi một câu tiếng Anh hoàn chỉnh, nhưng chỉ cần tìm đúng phương pháp và kiên trì, sau một vài năm, không chỉ tiếng Anh mà bạn còn có thể học và thông thạo thêm vài ngôn ngữ khác. Hãy tin rằng, hôm nay bạn hoàn toàn là một người đáng ghét, không thấu hiểu nỗi ai, ngày mai, bạn có thể trở thành người được yêu mến nhất vì khả năng thấu hiểu tâm tư của mọi người. Hãy thôi nghĩ rằng bạn đang nghèo thì sẽ mãi sống nghèo hèn, biết đâu đấy, một vài năm sau bạn không nhận ra mình khi đang ở vị thế những tỉ phú thế giới… Hãy thôi ngay nghi ngờ mà bắt đầu tin tưởng vào bản thân rằng bạn có đủ khả năng để làm bất cứ điều gì. Tất cả những người tài giỏi ngoài kia, cũng đang cùng một vạch xuất phát sử dụng não bộ của bạn mà thôi. Những gì họ làm được, bạn hoàn toàn có thể làm được. Hãy tin vào điều đó.

Để hiểu thêm về sức mạnh và tiềm năng của não bộ, bạn cũng có thể đọc thêm những cuốn như Thay đổi tư duy, làm chủ vận mệnh hoặc Sự kì diệu của tư duy lớn. Tư duy chính là một phần quan trọng trong các hoạt động khai thác tiềm năng bộ não của loài người nói chung và của bạn nói riêng. Đương nhiên, cả của tôi nữa.

1/2 là tất cả những gì ta biết về chính mình và mọi người: Câu chuyện những góc phần tư tính cách

Đây cũng là một lý thuyết khá hay ho và thú vị mà tôi không nhớ mình đã đọc được ở đâu. Nó nói rằng: mỗi một người đều có 4 phần đặc điểm và tính cách riêng biệt, cụ thể:

• 1/4 là những đặc điểm tính cách mà cả ta và những người xung quanh đều biết.
• 1/4 là những đặc điểm tính cách mà chỉ ta biết về bản thân
• 1/4 là những đặc điểm tính cách mà chính ta không thể tự nhìn ra mà chỉ người xung quanh mới nhận biết
• 1/4 cuối cùng còn lại là góc mù, nơi những đặc điểm tính cách của ta ẩn mình rất kĩ mà cả ta và người xung quanh đều không phát hiện ra, những tính cách này ít bộc lộ và thường chỉ bộc lộ trong những trường hợp khẩn cấp.

Góc phần tư thứ nhất, là những nét tính cách mà chúng ta tự thấy về bản thân và được những người xung quanh thừa nhận. Đó là những tính cách bề nổi ta thường hay bộc lộ mỗi ngày: một người nói nhiều, một người hay khóc, người vui vẻ lạc quan, người thân thiện, người tiết kiệm, chân thật, nhiệt tình, sạch sẽ… Những nét tính cách này nói lên khá nhiều điều về ta, góp phần quan trọng trong việc người khác đánh giá về ta và đối xử với ta.

Góc phần tư thứ hai, là những nét tính cách mà chỉ ta biết chứ không mấy khi bộc lộ ra bên ngoài. Đó có thể là một người xinh đẹp nhưng lại cực kì lười biếng chuyện vệ sinh cá nhân. Một người hay tươi cười nhưng bản chất vô cùng đố kị. Một người luôn tỏ ra mạnh mẽ nhưng sâu thẳm tâm hồn lại là người cực kì yếu đuối và dễ bị tổn thương. Một người cha suốt ngày quát mắng nhưng thực chất là tình yêu con cái vô bờ. Một ông sếp hắc ám nhưng luôn đau đầu tìm cách bảo vệ quyền lợi cho nhân viên… Những hành động, những nét tính cách ở góc phần tư này, đa phần là do chúng ta cố tình giấu đi trước người khác. Nó có thể là những tính xấu người ta cố công che đậy, nó cũng có thể là những đức tính tốt mà người ta không muốn bộc lộ ra vì không quan tâm câu nói “tốt khoe xấu che”. Đây là những nét tính cách chúng ta mong muốn được nhìn thấy và tìm hiểu nhất, vì nó là nét tính cách quan trọng để hiểu rõ một con người.

Ở góc phần tư thứ ba, những nét tính cách người ngoài nhìn thấy về ta mà chính ta cũng không nhận diện được. Như một cô nàng kiêu kì hay chê bai mọi thứ, một anh chàng yếu mềm hay than thở, một  người luộm thuộm hoặc vô duyên… Đa phần những tính cách này là xấu, nhưng cũng nhiều khi là những nét tính cách tốt. Một người hay giúp đỡ mọi người, một người thẳng thắn hoặc khiêm nhường, một người có khả năng lắng nghe, thấu hiểu hay hoặc một thiên tài hài hước có khả năng xua tan mây đen khiến mọi người vui vẻ, một vị khách “nhẹ vía” mở hàng mau mắn giúp ai đó đắt khách cả ngày… Những nét tính cách  này tất nhiên, cũng như hai thứ ở trên cũng vô cùng quan trọng. Nếu bạn biết được những gì người khác thấy ở bạn mà chính bạn không biết, để từ đó phát huy những tính tích cực và hạn chế những tính cách tiêu cực, thì thật sớm thôi, bạn sẽ được nhiều người yêu mến.

Góc phần tư tính cách cuối cùng, là những đặc điểm tính cách, hành động bạn chỉ bộc lộ khi rơi vào những trường hợp đặc biệt và rất hiếm gặp. Phần lớn do vô thức điều khiển mà chính bạn cũng không thể tin mình có thể làm điều đó. Đó có thể là khả năng bình tĩnh trước một vấn đề khủng khiếp, có thể là một phản ứng thái quá của một người bị tổn thương, có thể là hành động liều mình của một bà mẹ sẵn sàng làm mọi việc vì đứa con của mình, kể cả hi sinh mạng sống. Đó có thể là một nhân vật anh hùng dũng cảm chấp nhận hi sinh vì người khác, hoặc đôi khi cũng có thể là sự nhạy cảm sắc bén đối với những nỗi đau của người khác… Có rất nhiều khoảnh khắc để nét tính cách này bộc lộ trong cuộc sống thường ngày. Một người rất hiền lành bỗng trở nên hung dữ. Một người cực kì khỏe mạnh trong phút chốc không còn chút sinh khí. Một cô nàng yếu đuối đứng dậy mạnh mẽ sau khi bị phản bội. Một chàng trai sẵn sàng giết chết người mình yêu thương nhất chỉ vì sự ghen tuông hoặc lòng ham muốn… Những nét tính cách này, chúng không nói nhiều về con người bạn, vì chúng ít được bộc lộ, nhưng chúng cũng đóng góp một phần quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đặc biệt trong những giờ phút sinh tử.

Bạn thấy đấy, chính bản thân bạn cũng chỉ đang nhìn thấy 2/4 nghĩa là 1/2 những tính cách của mình. Và bạn cũng thấy luôn rồi phải không, những gì bạn đang nhìn thấy và nghĩ về người khác, về bất kì ai, cũng chỉ là 2/4 nghĩa là 1/2 những tính cách của con người đó. Vậy nên, trong cuộc đời, đừng vội đánh giá về bất kì ai, kể cả khi bạn nghĩ rằng mình rất hiểu họ. Thật sự bạn chẳng hiểu về họ nhiều hơn họ hiểu chính mình. Dù có đánh giá về ai với sự tự tin bao nhiêu, cũng chỉ là phiến diện. Bạn không muốn mình trở thành một trong các vị thầy bói xem voi đúng không? Và khía cạnh khác, nếu như ai đó đánh giá sai về bạn, đừng trách họ, nếu quan trọng thì hãy giải thích, không quan trọng thì bỏ đi, đừng oán trách hay tức giận. Vì đó là những gì họ thấy, và những gì họ thấy, không phải khi nào cũng là điều bạn thấy. Bạn cũng chỉ đang hiểu 1/2 về chính mình, thì việc ai đó hiểu sai về bạn, cũng là điều dễ hiểu thôi.

Để dễ hình dung hơn, tôi sẽ kể bạn nghe câu chuyện của chính tôi, về cách chúng ta vẫn hay dùng để đánh giá người khác là mơ hồ thế nào.

Dạo này tôi hay nhận được những lời inbox có cùng nội dung rằng họ thật sự bất ngờ khi biết tôi chỉ 24 tuổi. Vì những gì tôi viết, những gì tôi chia sẻ khiến họ nghĩ tôi hẳn là già dặn lắm, hẳn là có tí tuổi rồi. Thậm chí cá biệt có nhiều người còn thừa nhận rằng họ đoán chắc tôi phải thuộc U30 trở lên hoặc sinh vào những năm 80. Khi vào facebook thì ngạc nhiên làm sao, một con bé trẻ măng với đầy những nét đặc trưng của thế hệ 9x, điệu đà, chăm chỉ cập nhật thông tin và có chút tinh nghịch, sốc nổi nữa. Điều đó khiến họ ngạc nhiên, tôi nghĩ vậy. Cùng một tôi nhưng hai thế giới là hai con người khác nhau, điều đó có thể khiến ai đó cảm thấy thú vị. Nhưng lại có một sự thật khác nữa. Có một anh chàng mà tôi rất quý. Anh ấy cũng rất quý tôi và luôn dành cho tôi những tình cảm tốt đẹp. Chúng tôi không trao đổi fb mà chỉ nói chuyện qua zl và gặp nhau vài ba lần. Dĩ nhiên anh ấy không đọc được những bài viết của tôi và những điều tôi chia sẻ trên này, cũng như không biết những điều tôi thường suy nghĩ. Nên sau một thời gian, anh ấy đã nói với tôi rằng, qua vài lần gặp trực tiếp tôi đã làm anh ấy ngạc nhiên quá đỗi, ngạc nhiên theo chiều hướng xấu, rằng tôi quá con nít, không phải một người chỉn chu, nghiêm túc như anh ấy nghĩ lúc ban đầu. Thật là buồn, tôi không buồn vì mình con nít, vì sự vui vẻ, vô tư, lạc quan, một chút nhõng nhẽo vốn dĩ là những tính cách xưa giờ của con người tôi, có thể nó hơi con nít thật, có thể nó không phải điều anh ấy tìm kiếm trong một mối quan hệ lâu dài. Nhưng tôi buồn vì một người tôi rất quý lại đánh giá tôi theo cách thật… không công bằng như thế. Có thể anh ấy nhìn thấy ở tôi những nét tính cách mà chính tôi cũng nhìn không ra. Anyway, sao cũng được, tôi chỉ biết rằng anh ấy đã thật phiến diện khi nhận xét về tôi như vậy và tôi không cần phải cố chứng minh mình là người như thế nào. Tôi đơn giản là mỉm cười và chúc anh ấy sớm tìm được người anh mong muốn.

Thật buồn cười đúng không, cùng là tôi, nhưng người lại thấy tôi thật già dặn, người lại cho rằng tôi quá con nít, và bất cứ lời nhận xét nào như thế, cũng chỉ là phiến diện. Vì là một người thuộc cung Song Tử điển hình, tôi có rất nhiều nét tính cách đối lập. Tôi có thể vui cười cả ngày như đứa trẻ nhưng đêm tối lại suy nghĩ miên man như những bà già. Tôi có thể chạy theo nuông chiều mọi cảm xúc cá nhân của mình, nhưng cũng lại có thể tìm mọi cách để ngăn những dòng cảm xúc không mong muốn. Đôi khi tôi cực kì dễ dàng nhưng đôi lúc lại là kẻ siêu khó khăn khó tính. Đôi khi tôi nói những điều tràn đầy năng lượng nhưng cũng thường xuyên rơi vào trạng thái bi quan. Tôi đã từng mạnh mẽ vượt qua rất nhiều chuyện đau buồn to lớn nhưng cũng có những lúc bật khóc nức nở vì những lí do vụn vặt… Chính tôi cũng còn không hiểu rõ chính mình, nên bất cứ ai nghĩ rằng họ hiểu về tôi, đều là thiếu sót. Bạn cũng vậy, nếu như bạn nghĩ bạn đã hiểu rõ về chính mình hay hiểu rõ về bất kì ai, bạn cũng đang rất thiếu sót hoặc rất sai lầm. Sự thật là chúng ta chẳng hiểu rõ điều gì về ai cả.

Khi nắm giữ được điều này, liệu bạn có thôi khẳng định hoặc nêu những đánh giá chủ quan về người khác? Liệu bạn có cảm thấy việc cố công tìm hiểu về ai đó là quan trọng? Thay vì vậy, hãy mở rộng tâm hồn ra để chào đón mọi người với những nét tính cách của họ, dù tốt dù xấu, nếu bạn thật lòng quan tâm, hãy nói cho họ biết những điều xấu để họ thay đổi, hoặc đơn giản khi phát hiện một người có những nét tính cách xấu xí quá nhiều, hãy tránh xa họ ra. Đừng ở đó đánh giá hay than trách, đừng bức xúc hay sợ hãi lòng người. Bởi lòng người, cũng như tính cách, là thứ khó đoán định. Dù cho đoán thế nào, bạn cũng không bao giờ có được sự chính xác tuyệt đối. Và khi biết mình không thể phán đoán chính xác, đừng cố đánh giá nữa. Hãy hoan nghênh và chuẩn bị tinh thần cho mọi điều ngạc nhiên bạn gặp phải sau này. Để hiểu một người là cả một hành trình, có khi cả đời người ta vẫn chưa hiểu hết về nhau. Đừng vội vàng.

Đã cố gắng viết ngắn, cớ sao bài vẫn dài? Còn 2 phân số nữa xin để dành phần sau.

Phi Tuyết