Tôi vẫn đang học

*Photo: M.K Photography

Ý tôi muốn nói học ở đây không phải là học để được cấp bằng, cái mà người ta thường gọi là học vấn đấy đâu. Bài này tôi xin nói đến cái sự học để biết và hiểu những thứ ở ngoài kia kìa. Tôi vốn làm việc gì cũng đòi hỏi phải xác định mục đích của nó ngay từ đầu, vậy nên để tiếp tục tôi sẽ nói về mục đích của mình cho cái sự học này.

Có lẽ nói ra thì hơi nực cười, nhưng thật sự là tôi chưa bao giờ muốn mình có thể trở thành người thông tuệ tất cả tri thức nhân loại, tôi chỉ có mong ước là mình có thể trả lời được hầu hết các câu hỏi của những đứa con tôi sau này, đó mới chính là mục đích mà tôi phấn đấu để tiếp tục với sự học vô bờ này. Vây thì nào, ngay bây giờ tôi phải lên giáo án cho chính mình thôi. Bắt đầu từ lúc mới sinh ra đến lúc chúng biết nói vậy nhé.

Bạn biết rồi đấy, trẻ con có những câu hỏi rất nực cười, đại loại như: “Tại sao lại có những con đom đóm trên bầu trời đêm?” Với kiểu câu hỏi này, có thể tôi sẽ trả lời nó bằng những hiểu biết về vật lý thiên văn của mình, nhưng đó có phải là câu trả lời nên dành cho những đứa trẻ? Hoặc cũng có những câu hỏi mà ngay cả khoa học cũng chưa thể trả lời cho chúng được cũng nên. Vậy thì từ bây giờ, tôi sẽ phải học cách nhìn cuộc sống này đủ mơ mộng và hấp dẫn, để có thể trả lời những câu hỏi ngây ngô của lũ trẻ mới được.

Và rồi tụi nhỏ sẽ lớn lên chút nữa, những câu hỏi sẽ quay về với trái đất nhiều hơn. Chúng sẽ thắc mắc về tất cả những sự vật-hiện tượng ở xung quanh mà chúng thấy. Và khi đó tôi biết chắc chắn rằng mình không thể trả lời chúng theo kiểu ngây ngô mãi được nữa, chúng sẽ truy hỏi đến lúc mặt trời lên lại mất. Câu trả lời lúc này phải nên hợp lý và khoa học hơn một chút.

Vậy nên từ ngay bây giờ, tôi phải bước ra ngoài, đi đến những vùng đất mà có thể lũ trẻ sẽ được nghe tới, sẽ phải tận mắt chứng kiến những gì được viết trong sách mà chúng có thể sẽ đọc được. Chỉ thế mới giúp tôi có thể trả lời chúng với một cái nhìn khách quan và đầy đủ nhất được. Tôi biết điều đó thực sự cần thời gian, nhưng nếu bắt đầu học từ bây giờ thì sau này tôi sẽ bớt ngại phải chạm trán với chúng hơn.

Rồi đến độ tuổi nhất định, chúng sẽ bắt đầu quan tâm đến bản thân, đến cơ thể lẫn tâm thức của mình. Thời gian này có lẽ là khó khăn nhất, đối với chúng và cả với tôi nữa (tôi biết mà, vì tôi cũng đã trải qua rồi đấy thôi). Chúng sẽ bớt hỏi, sẽ ngại hỏi, sẽ muốn tự mình trải nghiệm, tự mình chứng tỏ hết thảy. Nhưng dù thế nào đi nữa, tôi muốn chúng biết rằng sẽ luôn có một người sẵn sàng trả lời những câu hỏi của chúng bất kể khi nào và về cái gì. Vì thế nên từ bây giờ, tôi sẽ phải học cách lắng nghe, chia sẻ và cảm thông với người khác. Rõ ràng là thế, phải là người khác rồi, vì từ giờ chúng đã đủ lớn và tôi bắt buộc phải công nhận điều đó thôi.

Đến khi này thì chúng đã có đủ tự tin và bước tiếp trên con đường mà chúng đã chọn, nhưng có phải vì thế mà tôi sẽ được nghỉ hưu non chăng? Chắc chắn là không rồi. Đóng vai một người đàn ông đầy trải nghiệm và uyên bác (vì đã trả lời được đa phần câu hỏi nên chúng tin tưởng gọi tôi thế), tôi có nhiệm vụ phải đưa ra những lời khuyên dựa trên những gì mình đã trải qua khi chúng cần đến tôi. Nhưng phải khuyên gì đây nếu tôi không thể nghiệm ra điều gì qua tất cả những tháng năm đó. Vì thế nên tôi sẽ phải tiếp tục học thôi, học từ những sai lầm của bản thân, học từ những va vấp mà mình đã gặp phải, học để hiểu rõ bản thân mình hơn bất kì một ai khác.

Và như bạn thấy đó, với những gì tôi liệt kê ở giáo án bên trên thì lớp học của tôi sẽ phải trải dài cả cuộc đời mất. Nhưng không sao, miễn là tôi biết những gì tôi học bây giờ sẽ giúp ích cho tôi, và cho những đứa trẻ của tôi sau này. Tôi gọi đây là “lớp học cuộc đời”, cái lớp mà bất kì ai cũng phải học nhưng chưa chắc khi nào sẽ được tốt nghiệp thôi.

Dành tặng Ba và Mẹ! Hai người là nguồn cảm hứng và động lực vô bờ giúp con tiếp tục sự học đầy thử thách này.

Phan