15.2 C
Da Lat
Thứ Bảy, 13 Tháng 9, 2025

PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Triết Học Đường Phố - PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN
Trang chủ Blog Trang 51

[THĐP Translation™] 32 thông điệp bất hủ từ Lão Tử

  1. “Âm nhạc với mỹ vị làm cho khách qua đường ngừng lại; còn Đạo mà nói ra thì nó nhạt nhẽo, vô vị; nhìn kĩ nó không thấy, lắng nghe cũng không thấy, nhưng dùng nó thì không bao giờ hết.”

  2. “Người đắc Đạo thời xưa tinh tế, mầu nhiệm, thông đạt, sâu xa không thể biết được. Vì không thể biết được, nên phải miễn cưỡng tả họ như sau: Họ rụt rè như mùa đông lội qua sông, nghi ngại như sợ láng giềng bốn bên, nghiêm chỉnh như một người khách, chảy ra, lưu động như băng tan, dày dặn mộc mạc như gỗ chưa đẽo, không hư như cái hang, hỗn độn (lờ đờ) như nước đục. Ai có thể đương đục mà lắng xuống để lần lần trong ra? Ai có thể đương hư tĩnh mà phát động để lần lần sinh động lên? Người nào giữ được Đạo ấy thì không tự mãn. Vì không tự mãn nên mới bỏ cái cũ mà canh tân được.”

  3. “Lời của ta rất dễ hiểu, rất dễ làm, mà thiên hạ không ai hiểu được, làm được. Lời của ta có tôn chỉ, việc của ta có căn bản. Vì thiên hạ không hiểu ngôn luận của ta nên không biết ta. Người hiểu ta rất ít, người theo cũng rất hiếm [nguyên văn là quí, mà hiếm tức là quí]. Cho nên thánh nhân bận áo vải thô mà ôm ngọc quí trong lòng.”

  4. “Bậc thượng sĩ nghe Đạo thì gắng sức thi hành; bậc trung sĩ nghe Đạo thì nửa tin nửa ngờ; bậc hạ sĩ nghe Đạo thì cười rộ. Nếu không cười thì Đạo đâu còn là Đạo nữa.”

  5. “Đạo mất rồi sau mới có Đức , Đức mất rồi sau mới có nhân, nhân mất rồi sau mới có nghĩa, nghĩa mất rồi sau mới có lễ. Lễ là biểu hiện sự suy vi của sự trung hậu thành tín, là đầu mối của sự hỗn loạn. Dùng trí tuệ để tính toán trước, thì chỉ là cái lòe loẹt của Đạo, mà là nguồn gốc của ngu muội. Cho nên bậc đại trượng phu giữ trung hậu thành tín mà không trọng lễ nghi, giữ Đạo mà không dùng trí xảo, bỏ cái này mà giữ cái kia.”

  6. “Cái gì hoàn toàn thì dường như khiếm khuyết mà công dụng lại không bao giờ hết; cái gì cực đầy thì dường như hư không mà công dụng lại vô cùng; cực thẳng thì dường như cong, cực khéo thì dường như vụng, ăn nói cực khéo thì dường như ấp úng.”

  7. “Thiên hạ có Đạo thì ngựa tốt không dùng vào chiến tranh mà dùng vào việc cày cấy; thiên hạ vô Đạo thì ngựa dùng vào chiến tranh và ngựa mẹ sinh con ở chiến trường . Họa không gì lớn bằng không biết thế nào là đủ, hại không gì bằng tham muốn cho được nhiều cho nên biết thế nào là đủ và thỏa mãn về cái đủ đó thì mới luôn luôn đủ.”

  8. “Thánh nhân không có thành kiến, tốt với người tốt, tốt cả với những người không tốt, nhờ vậy mà mọi người đều hoá ra tốt.”

  9. “Ra gọi là sống, vô gọi là chết, cứ 10 người ra đời thì 3 người bẩm sinh được sống lâu, 3 người bẩm sinh chết yểu, 3 người có thể sống lâu được nhưng chết sớm. Như vậy là vì đâu? Vì họ tự phụng dưỡng quá hậu. Tôi từng nghe nói người khéo dưỡng sinh thì đi đường không gặp con tê ngưu, con hổ, ở trong quân đội thì không bị thương vì binh khí. Con tê ngưu không dùng sừng húc, con hổ không dùng móng vồ, binh khí không đâm người đó được. Tại sao vậy? Tại người đó không tiến vào tử địa.”

  10. “Dùng chính trị mà trị nước, dùng thuật kì mà tác chiến, [nhưng cả hai cách đó đều không thích hợp], chỉ vô sự mới được thiên hạ. Do đâu mà biết được như vậy? Do lẽ này: Thiên hạ mà có nhiều lệnh cấm thì nước càng nghèo; triều đình càng nhiều “lợi khí” thì quốc gia càng hỗn loạn; người trên càng nhiều kĩ xảo thì việc bậy càng sinh ra nhiều; pháp lệnh càng nghiêm khắc thì đạo tặc càng nổi. Cho nên thánh nhân bảo: ta không làm gì mà dân tự cải hoá, ta ưa thanh tĩnh mà dân tự nhiên thuần chính, ta không ban giáo lệnh mà dân tự phú túc, ta vô dục mà dân tự hoá ra chất phác.”

  11. “Chính lệnh mập mờ (khoan hồng) thì dân thuần hậu; chính lệnh rõ ràng (hình pháp nghiêm minh quá) thì dân kiêu bạc. Hoạ là chỗ dựa của phúc, phúc là chỗ nấp của hoạ, ai biết được cứu cánh ra sao? Chính có thể biến thành tà, thiện có thể biến thành ác. Loài người mê hoặc đã từ lâu rồi. Chỉ có bậc thánh nhân [biết được lẽ hoạ phúc vô định đó]. Nên tuy chính trực mà không làm thương tổn người, tuy có cạnh góc mà không hại người, tuy cương trực mà không phóng túng, xúc phạm người, tuy sáng rỡ mà không chói loà.”

  12. “Trị dân và tu thân thì không gì bằng tiết kiệm [tinh thần, vật chất]; có tiết kiệm thì mới sớm phục tòng đạo; sớm phục tòng đạo thì tích được nhiều đức; tích được nhiều đức thì không gì không khắc phục được; không gì không khắc phục thì năng lực của mình không biết tới đâu là cùng; năng lực không biết tới đâu là cùng thì trị được nước; nắm được cái gốc của đạo trị nước, thì có thể tồn tại được lâu dài.”

  13. “Trị nước lớn cũng như nấu nướng cá nhỏ (nấu cá nhỏ mà lật lên lật xuống, động tới nó nhiều quá, nó sẽ nát; trị nước lớn mà chính lệnh phiền hà, pháp lệnh thay đổi nhiều quá, can thiệp vào việc dân nhiều quá, dân sẽ trá nguỵ, chống đối).”

  14. “Đạo là chỗ ẩn náu của vạn vật, là vật quý của người tốt, chỗ nhờ cậy của người không tốt. Lời nói hay có thể làm cho mình được tôn trọng, hành vi đẹp có thể làm cho mình hoá cao thượng. Nhưng còn người không tốt [mà biết nhờ cậy đạo] thì sao lại bỏ? Người xưa sở dĩ quý đạo là vì đâu? Chẳng phải là vì: hễ cầu cái gì được cái nấy, có tội thì được tha ư? Vì vậy mà đạo được thiên hạ quý.”

  15. “Cây lớn một ôm, khởi sinh từ mầm nhỏ; đài cao chín tầng khởi từ một sọt đất, đi xa ngàn dặm bắt đầu từ một bước chân.”

  16. “Ta có ba vật báu mà ta ôm giữ cẩn thận: một là lòng từ ái, hai là tính kiệm ước, ba là không dám đứng trước thiên hạ. Vì từ ái nên mà sinh ra dũng cảm; vì kiệm ước nên hoá ra sung túc, rộng rãi; vì không dám đứng trước thiên hạ nên mới được làm chủ thiên hạ. Nếu không từ ái mà mong được dũng cảm; không kiệm ước mà mong được sung túc, rộng rãi; không chịu đứng sau người mà tranh đứng trước người, thì tất phải chết! Vì từ ái nên hễ chiến đấu thì thắng, cố thủ thì vững. Trời muốn cứu ai thì cho người đó lòng từ ái để tự bảo vệ.”

  17. “Viên tướng giỏi không tỏ ra vũ dũng, người giỏi tác chiến không tỏ ra hung hăng, người khéo thắng dịch không giao phong với địch, người khéo chỉ huy thì tự đặt mình ở dưới người. Như vậy là có cái đức không tranh với người, như vậy là biết dùng sức người, như vậy là hoàn toàn hợp với đạo.”

  18. “Thuật dụng binh có câu: “Ta không dám làm chủ (tức khiêu chiến) mà chỉ muốn làm khách (tức ứng chiến), không dám tiến một tấc, thà chịu lùi một thước”. Như vậy dàn trận mà không thành hàng, xua đuổi mà không dám đưa cánh tay ra. Tuy có binh khí mà như không dùng binh khí, tuy có địch mà như không chạm trán với địch.”

  19. “Dân mà không sợ sự uy hiếp của vua thì sự uy hiếp lớn của dân sẽ đến với vua . Đừng bó buộc đời sống của dân , đừng áp bức cách sinh nhai của dân. Vì không áp bức dân nên dân mới không bức lại vua.”

  20. “Có đấng “ti sát” chuyên lo việc giết, nếu vua chúa thay đấng ti sát mà giết dân thì cũng như thay thợ đẽo. Thay thợ đẽo thì ít khi không đứt tay.”

  21. “Đạo Trời bớt chỗ dư, bù chỗ thiếu. Đạo người thì không vậy, bớt chỗ thiếu mà cấp thêm cho chỗ dư. Ai là người có dư mà cung cấp cho những người thiếu thốn trong thiên hạ? Chỉ có người đắc đạo mới làm được như vậy.”

  22. “Đạo Trời không tư vị ai, chỉ gia ân cho người có Đức.”

  23. “Bậc thánh nhân vô dục, không tích trữ, càng giúp người, mình lại càng có dư, càng cho người, mình lại càng có nhiều. Đạo Trời chỉ có lợi cho vạn vật chứ không có hại; đạo thánh nhân giúp người mà không tranh với ai.”

  24. “Người thiện vào bậc cao thì như nước. Nước khéo làm lợi cho vạn vật mà không tranh với vật nào, ở chỗ mọi người ghét cho nên gần với đạo. Địa vị thì khéo lựa chỗ khiêm nhường, lòng thì khéo giữ cho thâm trầm, cư xử với người thì khéo dùng lòng nhân, nói thì khéo giữ lời, trị dân thì giỏi, làm việc thì có hiệu quả, hành động thì hợp thời cơ. Chỉ vì không tranh với ai, nên không bị lầm lỗi.”

  25. “Đạo lớn bị bỏ rồi mới có nhân nghĩa; trí xảo xuất hiện rồi mới có trá ngụy; gia đình bất hòa rồi mới sinh ra hiếu, từ; nước nhà rối loạn mới có tôi trung.”

  26. “Ít nói thì hợp với tự nhiên. Cho nên gió lốc không hết buổi sáng, mưa rào không suốt ngày. Ai làm nên những cái ấy? Trời đất. Trời đất còn không thể lâu được, huống hồ là người?”

  27. “Biết trống (nam tính), giữ mái (nữ tính), làm khe nước cho thiên hạ, thì cái đức vĩnh cửu bất biến sẽ không mất mà trở về trẻ thơ. Biết vinh, giữ nhục, làm cái hay cho thiên hạ; làm cái hay cho thiên hạ thì cái đức vĩnh cửa bất biến sẽ đầy đủ, mà trở về mộc mạc như gỗ chưa đẽo. Gỗ chưa đẽo chưa đẽo, xẻ ra thành đồ dùng.”

  28. “Quân đội đóng ở đâu, gai góc mọc ở đấy. Sau trận chiến tranh lớn, tất bị mất mùa.”

  29. “Kẻ biết người là người khôn, kẻ tự biết mình là người sáng suốt. Thắng được người là có sức mạnh, thắng được mình là kiên cường. Kẻ tri túc (biết đủ) là người giàu.”

  30. “Giữ chậu đầy hoài, chẳng bằng thôi đi; mài cho bén nhọn thì không bén lâu. Vàng ngọc đầy nhà, làm sao giữ nổi; giàu sang mà kiêu là tự rước lấy họa. Công thành rồi thì nên lui về, đó là Đạo Trời.”

  31. “Ngũ sắc làm cho người ta mờ mắt; ngũ âm làm cho người ta ù tai; ngũ vị làm cho người ta tê lưỡi; ruỗi ngựa săn bắn làm cho lòng người ta mê loạn; vàng bạc châu báu làm cho hành vi người ta đồi bại. Cho nên thánh nhân cầu no bụng mà không cầu vui mắt, bỏ cái này mà chọn cái kia.”

  32. “Bậc trị dân giỏi nhất thì dân không biết là có vua, thấp hơn một bực thì dân yêu quí và khen; thấp hơn nữa thì dân sợ; thấp nhất thì bị dân khinh lờn.”

Biên dịch: Nguyễn Hiến Lê


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP. Click here ➡️ http://bit.ly/THDPmembership
🎯 Mục lục nội dung Aloha magazine, ALL VOLUMES ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ http://bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Mục đích của cuộc sống là trở thành không-ai-cả

*Bài viết hiện đã có hơn 20K Likes trên Medium

Cuộc sống của bạn không phải là cái rốn của thực tại

Tất cả chúng ta đều trải nghiệm thế giới như chúng ta là cái rốn của thực tại. Chúng ta nghĩ và chúng ta cảm nhận, liên quan tới cách các giác quan hấp thụ thông tin và cách những thông tin này hòa quyện với ký ức cá nhân. Nhận thức chủ quan được tạo ra bởi các tương tác này đưa ra ảo tưởng về tầm quan trọng. Chúng ta quên rằng nhận thức này chỉ tồn tại trong tâm trí mình và mỗi người gần ta đều đang loanh quanh dưới cùng một tư duy tâm lý.

cuộc sống
Slava Stepanov/gelio.livejournal.com

Sự thật là, chúng ta chỉ là một trong hàng tỷ, và xuyên suốt bề dày lịch sử, mọi thứ về chúng ta đều không quá quan trọng như ta tưởng. Kể cả những người như Newton và Einstein, những người chúng ta tôn kính vì những đóng góp của họ cho nhân loại, cũng chỉ ít tầm thường hơn một chút.

Vũ trụ của chúng ta chứa một triệu lũy thừa 7 ngôi sao (24 số 0 theo sau) và nhiều trong số ngững ngôi sao đó chứa rất rất nhiều “hạt bụi” nữa, cái ta thường gọi là “hành tinh.” Nếu ai đó trong chúng ta ngừng tồn tại ngày mai, hầu như sẽ không có gì sẽ xảy ra ngoại trừ cảm xúc chủ quan của những người thân quen. Trái Đất sẽ tiếp tục quỹ đạo của nó, và quy luật vật lý sẽ tiếp tục không thay đổi. Chúng ta không là gì ngoài một phần của mọt gợn sóng trong dại dương entropy vô tận.

Nhiều người chúng ta không thích nghe điều này. Nó mâu thuẫn với câu chuyện mà tâm trí chúng ta kể. Chúng ta được dạy để nghĩ rằng mình đặc biệt, và chúng ta thích tin điều đó. Nhưng tôi không nói những điều này để chỉ trích hay hạ bệ bạn. Thực tế, nó có hơi ngược lại. Tôi nói điều đó vì việc phân biệt được nhận thức chủ quan của mình và thực tế khách quan là chìa khóa để sống một cuộc đời ý nghĩa và quan trọng.

Công nhận sự không quan trọng giải phóng ta khỏi kìm kẹp của giọng nói tự cho mình là trung tâm trong đầu, cái chịu trách nhiệm hàng đầu cho phần nhiều những khó khăn trong đời.

Nó là giọng nói so sánh ta với những người không cần thiết, cũng là giọng nói thuyết phục ta rằng ta có quyền sống thoải mái và dễ dàng, và chính giọng nói này đã khiến ta rượt đuổi theo các biện pháp để thành công.

Và kết quả? Ta dành thời gian để cầu mong những điều ta không cần hoặc muốn, ta lưỡng lự ngay dấu hiệu đầu tiên của những thử thách và bất tiện, và một ngày, chúng ta thức dậy bởi chiếc đồng hồ đang kêu tích tắc và nhận ra rằng, suốt bằng ấy thời gian, chúng ta đã sống cuộc sống của ai đó khác.

Cách chắc chắn nhất để cảm thấy trống rỗng là đi loanh quanh như thể bạn đang nắm giữ một vị trí đặc quyền nào đó trong vũ trụ. Nó không chỉ là một ảo tưởng hoàn toàn sai lầm và gây hại, mà nó còn bỏ qua các lợi ích bên lề của việc chẳng là ai.

Tôi muốn dẫn bạn đi qua những ý tưởng này.

1. Không-ai-cả cho phép chúng ta thực sự trải nghiệm và trân trọng sự sâu sắc của điều tuyệt vời

Năm 1757, Edmund Burke xuất bản một trong những tác phẩm có ảnh hưởng bậc nhất trong thẩm mỹ (A Philosophical Enquiry into the Origin of our Ideas of the Sublime and Beautiful). Nó là một nhánh của triết học liên quan đến bản chất của cái đẹp.

Trong đó, ông ấy phân biệt các trải nghiệm cảm giác thành hai lại: Cái Đẹp (The Beautiful)Điều Tuyệt Vời (The Sublime)

cuộc sống

Chúng ta đã quen thuộc với Cái Đẹp. Nó có thể được tóm tắt bởi định nghĩa tiêu chuẩn. Chúng ta nhìn thấy nó mỗi ngày trong những thứ ta cho là choáng ngợp và dễ chịu. Tuy nhiên Điều Tuyệt Vời lại khác. Nó còn hơn cả sức hấp dẫn thị giác. Nó tràn ngập. Nó khiến ta thấy nhỏ bé, và mang một sức mạnh thu hút chúng ta.

Nó xuất hiện khi chúng ta kinh ngạc trước sức mạnh thiên nhiên; ta trải nghiệm nó trong cảm xúc yêu thương; và nó còn được nhận thấy khi ta đang sững sờ trước một tác phẩm nghệ thuật. Nó là cảm giác thăng hoa của sự tồn tại, cao hơn sự thoải mái và bình thường.

Để hoàn toàn chìm đắm trong Điều Tuyệt Vời, ta phải từ bỏ một phần của mình. Chúng ta buộc phải chấp nhận một mức độ thấp kém để kết nối với một thứ vĩ đại hơn. Rủi ro tổn thương được cân bằng nhờ vào phần thưởng là cực lạc, ecstasy.

Không ai miễn nhiễm khỏi trải nghiệm Điều Tuyệt Vời, nhưng bản ngã và một cảm giác sâu sắc về sự quan trọng của bản thân sẽ cản trở nó. Họ tìm kiếm hỷ lạc mà không chấp nhận sự tổn thương, và họ nhận ra mình bị dồn vào đường cùng với nỗi sợ hãi.

Nó không có gì đáng ao ước. Nó dẫn tới một dạng tê liệt, cái sẽ cướp đi tiềm năng trải nghiệm những niềm vui trong cuộc sống. Nó có thể được ngụy trang bằng sự khôi hài hoặc sự hợp lý, nhưng sự thật, nó không có gì khác hơn là bất an, thiếu tự tin, thiếu an toàn, insecurity.

Trở thành không-ai-cả, bạn sẽ không có rắc rối này nữa. Bạn chấp nhận rằng mình trần trụi sẵn rồi, vậy nên bạn có thể phơi bày nó ra và đạt được gì đó. Và thường là bạn sẽ đạt được nó.

2. Trở thành không-ai-cả giải thoát chúng ta khỏi những áp lực phi lý và kỳ vọng của một thế giới bất định

Chúng ta sống cuộc sống được dẫn dắt bởi nhãn mác và thứ bậc. Đó là cách ta hiểu về một thực tại phức tạp. Các nhãn mác hay thứ bậc kia không tuyệt đối. Một cái cây không phải là một cái cây vì có một quy luật tự nhiên đã định nghĩa nó là cây. Nó là cây vì bộ não nhận thức của chúng ta đã được học để hiểu như thế. Đó là cách ta phiên dịch tín hiệu giác quan thành một dạng tổ chức hữu dụng.

cuộc sống

Đây là sự phân biệt trọng yếu. Quan sát của ta về thực tại là một sự xấp xỉ bị giới hạn bởi ranh giới của ngôn ngữ. Nó bất định và phần lớn là không thể đoán trước. Như nhà văn đoạt giải Nobel Albert Camus đã lưu ý, chúng ta sống để lý luận với một thế giới không hợp lý và nó thường xuyên dẫn đến một cuộc sống mâu thuẫn.

Khi bạn để các nhãn mác và cấp bậc dính đến danh tính của mình quá nhiều, bạn sẽ đặt kỳ vọng vào những thứ về cơ bản là rất mong manh. Nếu bạn tăng giá trị của mình bằng việc trở thành CEO và sự thật là bạn sử dụng mức độ quyền lực trong bối cảnh doanh nghiệp, hơn là những giá trị nội tại, cuối cùng bạn cũng sẽ tìm thấy mình tại một vị trí mang xung đột.

Cuộc sống không quan ngại xúc cảm nhân tạo của bạn về tầm quan trọng. Tới một lúc, sẽ có sự khác biệt giữa câu chuyện bạn kể về bản thân và thực tế phũ phàng lạnh lùng. Thu nhập của bạn sẽ không còn ý nghĩa, và cú ngã sẽ đau hơn nhiều.

Khi trở thành không-ai-cả, dù sao thì bạn cũng không phải giả vờ rằng một cái nhãn — dù tốt dù xấu – không là gì hơn một mảnh tưởng tượng của tâm thức tập thể. Bạn giải thoát mình khỏi rất nhiều áp lực xã hội nhỏ nhặt của sự tồn tại. Bạn vẫn có thể đảm nhận một vai trò nhất định với niềm tự hào, nhưng biết rằng điều đó không khiến bạn quan trọng nhiều hơn hay ít đi trải ra cho bạn một nền tảng vững chắc hơn.

Một thay đổi nhỏ về tinh thần tạo ra một khác biệt lớn.

3. Trở thành không-ai-cả cho chúng ta sự khiêm nhường để nhận ra rằng khó khăn định nghĩa chúng ta, không phải những khao khát

Khi ta thuyết phục bản thân rằng mình đặc biệt hơn những gì vũ trụ đặt ra, chúng ta có xu hướng phát triển ý thức quyền lợi về cái cuộc sống nợ ta. Chúng ta chọn tin vào những câu chuyện bề nổi về hạnh phúc và thành công trông như thế nào, và ta nhanh chóng nghĩ rằng cái giá của nó là con số không.

Một sự thật phũ phàng là vũ trụ không nợ ai gì cả. Vũ trụ tuyệt đối thờ ơ với những gì bạn hoặc tôi muốn. Nó tồn tại dựa trên các tác động ảnh hưởng lên nó, và để định hình kết quả theo ý muốn, trách nhiệm thuộc về chúng ta.

Tốt thôi nếu ta muốn có một sự nghiệp xán lạn, nhưng đi loanh quanh với giả định rằng bạn xứng đáng có nó sẽ không đưa bạn đến đó. Cái đưa bạn tới đó là cái giá bạn sẵn lòng trả. Cái đưa bạn tới đó là những công việc ban đầu không có thưởng, và nhiều giờ dài đánh đổi máu, mồ hôi, nước mắt không biết trước tương lai. (Top highlight)

Để chấp nhận được những khốn khó này, bạn cần khiêm nhường. Nó đòi hỏi bạn phải hiểu rằng mình cũng như bao người khác muốn có một công việc tốt, những mối quan hệ tuyệt vời và hạnh phúc lâu bền. Mong muốn của bạn không phải là duy nhất.

Điều đó có nghĩa là bạn chấp nhận rằng sự khác biệt không phải trong điều bạn muốn, mà nằm trong thứ bạn sẵn sàng nhẫn nhịn để có. Nó là về sự đánh đổi bạn sẵn sàng chịu đựng, những “trận đòn” bạn sẵn sàng lãnh nhận, và nó là về việc biết rằng dù có bất chấp tất cả những điều đó, thành quả lao động của bạn có thể vẫn là con số không.

Nó nói về việc nhìn thẳng vào cuộc sống và có đủ can đảm để nói,

“Tôi có thể không là gì nhiều, và tôi biết tôi không phải lúc nào tôi cũng có thứ tôi muốn, nhưng nó chắc chắn không có nghĩa là tôi sẽ không cố gắng.”

Và sau cùng thì đó chính là mục đích của cuộc sống. Thử nhìn thấy thực tế đúng với bản chất thật của nó và sau đó làm điều bạn có thể để biến nó thành hình dáng bạn mong ước.

Bạn đã là không-ai-cả rồi, tôi cũng thế. Chúng ta không bị thiếu nợ gì cả. Càng sớm nhận ra điều đó, bạn càng sớm tập trung vào những điều mình có thể thay đổi. Và có rất nhiều thứ ta có thể thay đổi. Nó không dễ, nhưng chính xác vì thế mà nó giá trị.

Chúng ta là một phần không đáng kể của một thực thể vũ trụ bao la, và điều này là tốt đẹp nếu bạn chọn nhìn nó theo đúng bản chất.

(Bài viết full lần đầu tiên đã được xuất bản trong Aloha volume 14)

Tác giả: Zat Rana
Biên dịch: Mai Thanh Trúc
Hiệu đính: Prana

Tự truyện của một Yogi – Đánh thức những linh hồn đã lãng quên

thđp review

Cách đây không lâu, mình biết đến cuốn Tự truyện của một Yogi thông qua anh Huy Nguyen, founder Triết Học Đường Phố. Trong quãng thời gian mình đang đọc lại cuốn kinh thư trác tuyệt của Ấn Độ là Chí Tôn Ca, thì anh Huy cũng đọc cuốn Tự truyện của một Yogi này một cách say sưa. Thỉnh thoảng bắt gặp một câu thoại hay một lời nói nào sâu sắc, anh ấy lại chia sẻ ngay với mình. Những lúc như vậy, mình cảm thấy bị cuốn hút tới cuốn tự truyện này. Có một trực giác bên trong mình rung lên rằng những câu trích dẫn kia chắc chắn phải được thốt ra từ miệng của những bậc giác ngộ vì nó mang một khí phách tinh tế lạ thường, không tìm thấy ở những kẻ phàm nhân. Chúng mang những cách diễn đạt và góc nhìn rất sáng tạo mà không hề thiếu thốn đi chút nào tính oai hùng và thâm sâu. Cảm giác ngưỡng mộ của mình, thứ từng xuất hiện khi mình đón đọc Chí Tôn Ca, đã được khơi dậy một lần nữa từ khi được nghe “ké” những mảnh ghép rời rạc từ cuốn Tự truyện của một Yogi tuyệt vời này thông qua anh. Và sau này, việc tìm đến cuốn Tự truyện của một Yogi và dành thời gian đọc nó mỗi tối đã mang đến cho mình những trải nghiệm xúc động và khai phóng mãnh liệt nhất từ trước đến giờ trong quãng đời tu tập tâm linh.

Nếu bạn không có khao khát vươn đến giác ngộ, Thượng Đế hay những điều huyền nhiệm, thậm chí tối thiểu là có một chút hướng mình về phía đó với ước mong từ bỏ được tư tưởng vô thần, duy vật thì cuốn sách này không dành cho bạn. Chắc chắn là không, vì tất cả những nội dung xoay quanh cuộc đời của bậc thầy yoga giác ngộ, Paramahansa Yogananda, từ thuở ấu thơ cho tới khi sứ mệnh tại Trái Đất của Ngài thành tựu, đều xen kẽ một cách tinh tế những dấu ấn về Thượng Đế thông qua những bài học và trải nghiệm sống của Ngài. Ngoài ra, tác giả cũng đề cập đến không ít những câu chuyện kỳ diệu của các thánh nhân khác. Xuyên suốt cuốn sách là liên tiếp những phép lạ mà thầy Yogananda đã trải nghiệm trực tiếp và được nghe kể lại từ các bậc thánh trong suốt cuộc đời mình.

Theo cả cách trực tiếp và gián tiếp, Paramahansa Yogananda đã nhắc lại 4 con đường chân chính đi đến giác ngộ mà kinh điển Ấn Giáo cổ xưa nhất đã đề cập. Chúng bao gồm:

  1. con đường sùng tín (the path of devotion – Bhakti Yoga)
  2. con đường minh triết (the path of knowledge – Jnana Yoga)
  3. con đường thiền định (the path of meditation – Raja Yoga)
  4. và con đường hành động (the path of action – Karma Yoga).

Cuộc đời của Ngài là minh chứng hùng hồn cho sự toàn thiện của một cá nhân ở cả 4 con đường.

Nếu như cuốn sách này tuyệt nhiên không dành cho người vô thần (hoặc cố bám giữ quan điểm vô thần), thì nó lại là một liều thuốc tiên cho những người đang hướng đôi mắt mình về phía Thượng Đế. Cá nhân mình chưa từng đọc một cuốn sách tâm linh nào có tác dụng cổ vũ và khai mở đức tin cho hành giả mãnh liệt đến vậy. Nó có chứa đựng một tinh thần say mê vô ngần dành cho sự thức tỉnh tâm linh. Trong quá trình đọc sách, mình đã nhiều lần dâng trào xúc động nghẹn ngào khi cảm nhận những rung động thuần khiết thương yêu và thanh cao của vị thầy cùng những bậc giác ngộ khác đã đi trước. Đến nỗi, trong một lần cảm xúc lên đến đỉnh điểm khi đọc đến khoảnh khắc Lahiri Mahasaya, thầy của thầy của Yogananda được điểm đạo, mình đã òa lên khóc nức nở không sao dừng lại được. Lúc đó, mình có cảm giác như chính mình đang được trải nghiệm sự choáng ngợp và thiêng liêng của khung cảnh ấy, chính mình cũng đang được điểm đạo.

Cuốn tự truyện này đã làm bật lên tài năng diễn đạt và thu phục lòng người của một bậc yogi cao quý. Ngài có khả năng làm chủ ngôn ngữ và diễn đạt nó dưới những góc độ độc đáo và đôi khi là rất dí dỏm hài hước. Có thể, chính việc để hình thức cuốn sách dưới dạng “tự truyện” và gần gũi hóa những thước phim tâm linh huyền diệu của một con người, mà tác giả Yogananda đã dễ dàng lay động được trái tim những kẻ đang trên đường cầu Đạo. Mình cho rằng mục tiêu của cuốn sách là kết nối tình anh em trên toàn cầu đã có một sự thành công nhất định. Khi đọc cuốn tự truyện sinh động này, chúng ta có thể gặp được hình ảnh của chính mình, có lúc như một người trẻ bồng bột nóng vội, có lúc thì nghi ngờ Thượng Đế, có lúc thì khát khao Người, và có lúc thì choáng váng tột độ khi bức màn ảo tưởng của tâm tư bị đập ra vụn vỡ vào một khoảnh khắc không ngờ. Rất nhiều khía cạnh của một đời người được biểu hiện và rất nhiều những cung bậc cảm xúc được giải phóng ở trong tác phẩm tâm linh này như muôn vàn đợt sóng của đại dương.

Kể về cuộc đời của chính mình nhưng đại sư Yogananda cũng đồng thời kể về cuộc đời của những bậc sư phụ tôn kính của Ngài như một cây phả hệ, để từ đó âm thầm khai mở trí tuệ cho những người nào rung lên cùng một nhịp thiêng liêng với các Thầy. Những bậc thầy luôn có những cách trao truyền chân lý một cách khéo léo và khiêm nhường như vậy. Với những kẻ nào mở lòng thì sẽ nhận ra cuốn sách này là một kho báu tâm linh to lớn.

Cái hay của cuốn sách vẫn chưa dừng lại ở việc nói về một dòng tu yoga thâm sâu với sự trao truyền phương pháp yoga mang tính khoa học (kriya yoga), thứ có thể dành cho đông đảo mọi người. Nó còn được nối tiếp và làm cho phong phú bởi những câu chuyện về những bậc chân tu khác như Mahatma Gandhi, Ramana Maharshi, Vivekananda,… và nhiều bậc thánh của Ấn Độ đã giác ngộ Thượng Đế thể hiện nhiều phép lạ của God, và hết lòng phụng sự nhân loại. Tác giả đã làm sống dậy tinh thần tâm linh vô song của Ấn Độ thông qua lớp lớp các thế hệ thánh nhân xuất hiện tại mảnh đất này.

Mình cảm thấy việc đọc và chia sẻ về cuốn sách này như là một định mệnh không thể tránh khỏi. Vì trước đó, mình đã có thể tiếp thu Chí Tôn CaKinh Thánh với lòng sùng kính. Đây cũng là hai cuốn kinh thư được nhắc đến các nội dung nhiều nhất trong Tự truyện của một Yogi. Nếu không có một nền tảng cơ bản về tâm linh đến từ những văn bản tôn giáo cổ xưa quan trọng, thì việc hấp thụ những giáo huấn của những bậc thầy và việc theo đuổi mạch truyện của tác giả sẽ bị vướng vào nhiều điều trắc trở. Nhưng biết đâu được, sự trắc trở ấy lại là một cái cớ giúp bạn đọc tìm tới những văn bản tâm linh cổ kính kia. Các thực tại cùng một tần số sẽ luôn có những mối nối thâm diệu như vậy. Dần dà, bạn sẽ nhận ra rằng những cuốn sách vĩ đại nhất, những bậc thầy tôn kính nhất trong lịch sử loài người đều được xướng tên ở trong cùng một câu chuyện.

Lần đầu tiên trong đời khi đọc một cuốn sách, mình không chỉ bị cuốn hút bởi nội dung chính, mà còn thấy vô cùng ngưỡng mộ cả phần chú thích (bằng chữ cỡ nhỏ) ở dưới các trang. Nhiều khi, đọc được một chú thích chi tiết, mới lạ và uyên thâm cũng đủ khiến mình mãn nguyện và mở mang đầu óc như đọc được cả một cuốn sách quý. Có rất nhiều thông tin bên lề quan trọng được nhắc tới ở phần chú thích này. Nếu bạn bỏ qua và xem thường thì thật đáng tiếc biết nhường nào.

Nếu có một điểm trừ dành cho cuốn sách này thì nó thuộc về phần dịch thuật. Một trong những thuật ngữ quan trọng nhất và nền tảng nhất trong tâm linh tôn giáo, “Self-Realization” (Giác ngộ Chân Ngã), đã bị dịch sai thành “Tự giác ngộ”. Ngoài ra, còn một số điểm dịch khác dễ gây hiểu lầm về ngữ nghĩa. Còn lại, mình hoàn toàn hài lòng với cách sử dụng sự phong phú của Tiếng việt để diễn tả những câu chuyện của bậc giác ngộ. 9/10 là điểm mình dành cho cuốn tự truyện thâm diệu này. (Đứng đầu với điểm 10/10 vẫn là Chí Tôn Ca toàn bích.)

💎 [THĐP Review] 5 bài học tôi rút ra từ Chí Tôn Ca sau một năm thực hành tâm linh

Để kết thúc bài review, đồng thời tỏ lòng biết ơn những bậc thầy giác ngộ đại từ đại bi, vượt mọi thời gian không gian để cứu vớt nhân loại, mình xin trích dẫn một số đoạn văn mà bản thân thấy tâm đắc và học hỏi được nhiều nhất từ trong cuốn sách:

“Chân lý không phải là lý thuyết, không phải hệ thống triết lý tư biện, không phải sự thông tuệ. Chân lý là sự tương ứng chính xác với thực tại. Với con người, chân lý là tri thức vững như bàn thạch về thực tính của y, rằng Chân Ngã của y là linh hồn.” — Paramahansa Yogananda

“Nếu chúng ta có thể có những khám phá và phát minh mới trong thế giới hiện tượng, ta phải tuyên bố khánh kiệt trên bình diện tâm linh hay sao? Lẽ nào không thể nhân rộng những ngoại lệ mà biến chúng thành quy luật? Nếu mà như vậy, con người phải luôn là súc vật trước đã rồi mới là con người hay sao?” – Gandhi

“Khi bản ngã giao hòa cùng một quyền năng cao hơn, Thiên nhiên sẽ tự động vâng thuận ý chí của con người, không căng thẳng hay gượng gạo. Sự chế ngự Thiên nhiên dễ dàng như vậy bị kẻ duy vật thiếu hiểu biết gọi là ‘thần bí’.” – Sri Ananda Mohan Lahiri (Cháu của đại sư Lahiri Mahasaya, sư phụ của sư phụ của tác giả)

“Chỉ có kẻ dâng mình cho giác ngộ, mà không chỉ đọc các thần khải xưa, mới sáng suốt. Hãy giải mọi khúc mắc của con bằng thiền định. Đổi những suy xét vô ích lấy giao hòa thực sự với Thượng Đế.” — Lahiri Mahasaya

“Hễ ai nhận ra mình là con của Thượng Đế, như Babaji đã nhận ra, thì sẽ được toại nguyện bất kỳ ước nguyện nào bằng những khả năng vô hạn tiềm ẩn trong anh ta.” — Người đồng hành của Lahiri Mahasaya (dẫn Ngài đến trải nghiệm điểm đạo từ sư phụ Babaji)

“Vén bức màn maya là để lộ cái vi mật của sáng tạo. Do vậy, kẻ lột trần vũ trụ là nhà độc thần chân chính duy nhất. Hết thảy những kẻ khác đều đang lễ bái những tượng thờ ngoại đạo. Chừng nào con người còn bị lệ thuộc vào những huyễn hoặc nhị nguyên của Thiên nhiên thì Maya mang khuôn mặt của Janus vẫn còn là nữ thần của anh ta; anh ta sẽ không thể thấy Thượng Đế đích thực duy nhất.” — Paramahansa Yogananda

“Nghi thức bên ngoài không diệt được vô minh, vì chúng không đối nghịch nhau. Chỉ có tuệ giác mới diệt được vô minh. Tri kiến không thể được nảy ra bởi bất kỳ phương tiện nào khác ngoài truy vấn. ‘Ta là ai? Vũ trụ này đã ra đời làm sao? Ai là kẻ tạo ra nó? Cái gì là căn nguyên vật chất của nó?’ Đây là loại truy vấn được bàn đến.” — Adi Shankara (Một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử Hinduism. Ông là một nhà triết học gia, thần học gia vào đầu thế kỉ thứ 8 tại Ấn Độ, người đã tổng hợp ra triết lý Advaita Vedanta. Ông được xem là người đã có công thống nhất và thiết lập củng cố những tư tưởng chính trong Hinduism.)

“Con người là một linh hồn, và có một xác thân. Khi con người nhớ lại đúng cảm thức về thể tính của mình, anh ta sẽ bỏ lại đằng sau mọi mô thức bó buộc. Chừng nào mà anh ta còn mơ hồ trong trạng thái chứng quên tâm linh thường tình của mình thì anh ta còn phải thấy những xiềng xích vi tế của định luật môi trường.” — Sri Yukteswar (Sư phụ của tác giả)

“Thượng Đế đáp lại tất cả và làm cho tất cả. Như Ngài đã gửi mưa xuống theo lời cầu xin của ta, Ngài cũng sẽ đáp lại bất kỳ nguyện ước chân thành nào của tín đồ. Con người hiếm khi nhận ra Thượng Đế thường lưu tâm đến lời cầu nguyện của anh ta biết chừng nào. Ngài không thiên vị một số ít người mà lắng nghe tất cả những ai đầy tin tưởng đến với Ngài. Con cái Ngài luôn phải có niềm tin tuyệt đối vào lòng từ bi của Cha Vô Biên.” — Sri Yukteswar

“Đời người cứ trĩu nặng phiền não cho đến khi anh ta biết cách hòa điệu với ‘Thiên Ý’, ‘đường lối đúng’ của Ngài thường khó hiểu đối với trí thông minh chấp ngã.” — Sri Yukteswar

“Làm sao những kẻ nô lệ giác quan lại có thể thưởng thức trần gian được? Họ đâu thể cảm nhận được những hương vị tinh thế của nó khi mà họ dầm mình trong bùn nguyên sơ. Mọi sự phân biệt đẹp đẽ đều chẳng còn ở người có tham dục bẩm sinh.” — Sri Yukteswar

“Người đời thiển cận mới đúng là những kẻ từ bỏ! Họ từ bỏ của cải thiêng liêng vô song để lấy một nhúm đồ chơi trần tục nghèo nàn.” — Bhaduri Mahasaya

“Thượng Đế thì dung dị. Mọi thứ còn lại đều rắc rối. Đừng đi tìm những giá trị tuyệt đối nơi thế giới tự nhiên tương đối.” — ‘Thánh Hương’

“Để đo giá trị của một người, thánh nhân sử dụng một tiêu chí bất biến, cái khác xa với những tiêu chuẩn hay thay đổi của đời. Nhân loại – quá đỗi đa dạng trong chính mắt nhìn của mình! – dưới cái nhìn của một bậc thầy được chia làm hai loại: Kẻ u mê không tìm kiếm Thượng Đế và người sáng suốt đi tìm Thượng Đế.” — Paramahansa Yogananda

“Nếu ta không mời Thượng Đế làm Khách mùa hè của ta, Ngài sẽ không đến vào mùa đông trong đời ta.” — Lahiri Mahasaya

Tác giả: Vũ Thanh Hòa

[THĐP Translation™] Nhịn ăn tăng cường khả năng tái tạo tế bào gốc

Một phương pháp điều trị bằng thuốc bắt chước việc nhịn ăn cũng có thể cung cấp lợi ích tương tự, nghiên cứu tìm thấy.

MIT-Stem-Cell-Diet_0
Các tế bào gốc đường ruột từ chuột đã nhịn ăn 24 tiếng, ảnh phải, sản sinh ra một lượng nội bào (organoids) nhiều hơn đáng kể so với các tế bào gốc từ chuột không nhịn ăn, ảnh trái. Image: Maria Mihaylova and Chia-Wei Cheng

Khi mọi người già đi, các tế bào gốc đường ruột của họ bắt đầu mất đi khả năng tái tạo của chúng. Những tế bào gốc này là nguồn gốc cho tất cả các tế bào đường ruột mới, vì vậy sự suy giảm này có thể làm nó trở nên khó khăn hơn để phục hồi các nhiễm trùng tiêu hóa hoặc các điều kiện khác tác động đến ruột.

Sự mất mát–liên quan đến tuổi tác–của các tế bào gốc có thể đảo ngược bằng 24 tiếng nhịn ăn (fasting), theo một nghiên cứu mới từ các nhà sinh vật học tại MIT. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy rằng nhịn ăn cải thiện đáng kể khả năng tái tạo của tế bào gốc, trong cả chuột già và chuột non.

Ở chuột nhịn ăn, các tế bào bắt đầu phân rã các axit béo thay vì glucose (đường), một sự thay đổi kích thích khả năng tái tạo của các tế bào gốc nhiều hơn. Các nhà nghiên cứu thấy rằng họ cũng có thể tăng cường sự tái tạo với một một phân tử có khả năng kích hoạt cùng một công tắc chuyển hóa. Một sự can thiệp như thế có tiềm năng giúp người cao tuổi phục hồi từ nhiễm trùng đường ruột hoặc bệnh nhân ung thư đang trải qua hóa trị, các nhà nghiên cứu nói.

“Nhịn ăn có rất nhiều hiệu ứng trong ruột, bao gồm việc tăng cường khả năng tái tạo cũng như những ứng dụng tiềm năng trong bất kỳ loại bệnh nào tác động đến ruột, như nhiễm trùng hoặc ung thư,” Omer Yilmaz nói, một giáo sư trợ lý sinh học tại MIT, một thành viên của Viện Nghiên cứu Ung thư Tích hợp Koch (Koch Institute for Integrative Cancer Research ), và là một trong những tác giả lão thành của nghiên cứu. “Thấu hiểu việc nhịn ăn cải thiện sức khỏe tổng quát như thế nào, bao gồm vai trò của tế bào gốc ở người lớn trong việc tái tạo đường ruột, sửa chữa và lão hóa, là một vấn đề nền tảng được chú ý đến trong phòng thí nghiệm của tôi.”

David Sabatini, một giáo sư sinh học MIT và là một thành viên của Viện Nghiên cư Sinh y Whitehead (Whitehead Institute for Biomedical Research) và Viện Koch, cũng là một tác giả lão thành của bài báo, xuất hiện trong số ra ngày 3 tháng 5 của Cell Stem Cell.

“Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng cho thấy việc nhịn ăn gây ra một sự thay đổi chuyển hóa trong tế bào gốc ở ruột, từ việc sử dụng carbohydrates thành đốt cháy chất béo,” Sabatini nói. “Thật thú vị, chuyển đổi các tế bào này sang oxy hóa axit béo tăng cường chức năng của chúng một cách đáng kể. Mục tiêu dược lý của con đường này có thể cung cấp một cơ hội trị liệu để cải thiện cân bằng nội mô trong các bệnh lý liên quan tới tuổi.”

Các tác giả chính của bài báo là Tiến sĩ hậu kỳ Maria Mihaylova Viện Whitehead và Tiến sĩ hậu kỳ Chia-Wei Cheng Viện Koch.

Tăng cường khả năng tái tạo

Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã biết rằng lượng calo hấp thụ thấp có liên quan tới việc nâng cao tuổi thọ ở con người và các loại sinh vật khác. Yilmaz và các đồng nghiệp của ông đã quan tâm tới việc khám phá cách nhịn ăn phát huy tác dụng của nó như thế nào ở cấp độ phân tử, cụ thể là trong đường ruột.

Tế bào gốc đường ruột chịu trách nhiệm việc duy trì lớp niêm mạc của ruột, thường tự tái tạo lại chính nó sau mỗi năm ngày. Khi chấn thương hoặc nhiễm trùng, các tế bào gốc là chìa khóa để sửa chữa mọi chấn thương. Khi mọi người già đi, khả năng tái tạo của các tế bào gốc giảm đi, vì vậy nó mất nhiều thời gian hơn để ruột phục hồi.

“Tế bào gốc đường ruột là những công nhân trong ruột giúp tạo ra nhiều tế bào gốc hơn và cho tất cả các kiểu tế bào đa dạng khác của ruột. Đáng chú ý, trong quá trình lão hóa, chức năng của các tế bào gốc này suy giảm, làm suy yếu khả năng tự sửa chữa sau chấn thương của ruột,” Yilmaz nói. “Trong quá trình điều tra này, chúng tôi tập trung vào việc tìm hiểu làm thế nào việc nhịn ăn trong 24 tiếng giúp tăng cường chức năng của tế bào gốc đường ruột trẻ và già.”

Sau khi các con chuột nhịn ăn trong vòng 24h, các nhà nghiên cứu đã lấy ra các tế bào gốc đường ruột và nuôi cấy chúng trong một dĩa nuôi cấy, cho phép họ xác định liệu các tế bào có thể phát triển thành “ruột mini” được gọi là nội bào (organoids).

Nghiên cứu phát hiện rằng các tế bào gốc từ chuột nhịn ăn tăng khả năng tái tạo gấp 2 lần.

“Rất rõ ràng việc nhịn ăn có tác dụng thực sự to lớn đối với khả năng hình thành nội bào nhiều hơn của các loại tinh bột đường ruột, được thúc đẩy bởi tế bào gốc,” Mihaylova nói. “Đây là điều chúng tôi đã thấy ở cả hai con chuột trẻ và già, và chúng tôi thực sự muốn hiểu về các cơ chế phân tử thúc đẩy điều này.”

• • •

(Trích đoạn 1014 chữ đầu tiên trong bài viết 1670 chữ trong bài viết cùng tựa đề đã được xuất bản trong Aloha volume 15. Mua đọc bản full tại link sau ➡️ http://bit.ly/THDPmembership)

Tác giả: Anne Trafton | MIT News
Biên dịch: Văng Trúc Lâm
Hiệu đính: Prana


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP. Click here ➡️ http://bit.ly/THDPmembership
🎯 Mục lục nội dung Aloha magazine, ALL VOLUMES ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ http://bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Tạp chí Aloha volume 27

Thông báo: Sau khi xuất bản được 27 volume tạp chí Aloha, tính từ volume 1 (xuất bản ngày 21/12/1018) tới volume 27 (xuất bản ngày 12/6/2020) là cũng được khoảng một năm rưỡi, THĐP nhận thấy rằng đã tới lúc để dừng lại dự án này. Lý do là vì tạp chí Aloha đã hoàn thành xong nhiệm vụ của nó và lý do thứ hai là vì THĐP đã có một dự án lâu dài mới xịn hơn để thay thế (THĐP Deep Club, sẽ sớm có thông báo sau, dự kiến trong tháng này hoặc chậm lắm là tháng 7 ra mắt).

THĐP chân thành cảm ơn các bạn đã ủng hộ tạp chí Aloha trong thời gian qua 💗

Nội dung Aloha Volume 27

🔥 [Hỏi-Đáp] Số phận do Trời hay do người quyết định?

🔥 [Bài dịch] Socrates bàn về trí tuệ

🔥 [Bài dịch] Làm thế nào để là một lập trình viên giỏi

🔥 [Bài dịch] Làm thế nào để chấm dứt thói trì hoãn với “Quy tắc 2 phút”

🔥 [Bài dịch] Mối liên kết giữa Vivekananda, Nikola Tesla và trường Akashic

🔥 [Bài dịch] 7 lý do vì sao những người thông minh, siêng năng không trở nên thành công

🔥 [Bài dịch] 27 giáo huấn tâm linh từ Meister Eckhart, nhà huyền nhiệm nổi tiếng người Đức thời Trung Cổ

🔥 [Truyện dài] Lên Đà Lạt – Chương 15: Lòng tin và phép lạ | Vũ Thanh Hòa

🔥 Thế giới đó đây

103979582_2694008454166161_7226774429354864767_o103534790_2694008674166139_2598975577274220820_o103447933_2694008637499476_3264940040762937934_o102778906_2694008770832796_3688911171015441739_o102712622_2694008814166125_3390174815184822297_o102693518_2694008734166133_9079341519238132332_o102425664_2694008620832811_5463887561704471886_o102376318_2694008577499482_3602606644469158122_o102261480_2694008887499451_1826784521414155963_o


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP. Click here ➡️ http://bit.ly/THDPmembership
🎯 Mục lục nội dung Aloha magazine, ALL VOLUMES ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ http://bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Nâng cấp suy nghĩ, nâng cấp cuộc đời

0

Mình rất thích nấu ăn. Đôi khi may mắn, mình hoàn thành được một món ngon xuất sắc. Nhưng có khi, mình lại chế tác ra một món dở tệ thảm hại, vừa ăn vừa phải động viên chính mình là “Hãy cố lên để có thể nuốt chúng.” Chuyện nấu ăn thì có nhiều cung bậc vui buồn và những khám phá thú vị khác nhau. Nhưng có một trong số những sự nhận ra của mình khi vào bếp đó là khi có đủ công cụ, việc nấu được một món ngon là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Còn nếu công cụ nghèo nàn thô sơ, mình sẽ phải thao tác rất vất vả thì mới có được kết quả như ý, thậm chí cũng không thể thành công được. Ví dụ như việc nấu một nồi cơm. Nếu có nồi điện thì chỉ cần đổ gạo và nước vào, cắm điện, bật nút là xong. Còn khi dùng một cái nồi luộc rau bình thường thì không được như vậy, mình phải canh cho nước cơm sôi khỏi trào, phải kiểm tra hạt gạo mấy lần, phải đảo cơm cho khỏi khê, phải điều chỉnh các cỡ lửa và phải chờ đợi lâu hơn.

Mình thấy ý tưởng về công cụ này không chỉ đúng với chuyện làm bếp nấu nướng, mà còn đúng với chuyện một người sử dụng những suy nghĩ của anh ta để phục vụ đời sống. Nếu có nhiều những suy nghĩ tiêu cực hay tự giới hạn bản thân, anh ta sẽ vật vã bế tắc khi đối diện với nghịch cảnh hay những tình huống bất ngờ. Còn nếu có những suy nghĩ tích cực và chúng khuyến khích sự phát triển nhận thức, anh ta sẽ dễ dàng học hỏi từ đời sống và có những trải nghiệm đầy thoáng đạt từ nó. Như Đức Krishna đã nói trong Chí Tôn Ca rằng:

“Con người cần sử dụng tâm trí để giải thoát chính mình, chứ không phải để thoái hóa. Tâm trí vừa là bạn vừa là thù của linh hồn.” (6:5)

Mình lấy một ví dụ đơn giản như sau: Khi bạn đối diện với những người đồng nghiệp tiêu cực, nhiệm vụ bạn cần giải quyết đó là dùng công cụ của “nhà bếp” tâm trí (các suy nghĩ mà bạn có), để chế biến những tính chất tiêu cực xung quanh thành một món ăn. Và bạn phải ăn món ăn đó để trưởng thành.

Nếu công cụ của bạn nghèo nàn và yếm thế thì sao, như “họ là lũ bẩn thỉu xấu xa”, “ta cần tránh xa những kẻ như vậy vì họ sẽ làm bẩn tần số của ta”, “ta không thích nói chuyện với họ và ta sẽ thể hiện sự khó chịu”, “về nhà, ta sẽ xả stress vào con cái và người chồng yêu quý.” Bạn sẽ trải nghiệm những sự bất an, bực bội, mâu thuẫn, ghét bỏ, mệt mỏi và sợ hãi khi áp dụng những suy nghĩ đó. Đó là những tần số bạn sẽ “ăn” để hủy hoại tâm hồn của chính mình.

Nhưng nếu công cụ của bạn cao cấp và tiên tiến hơn thì sao, như: “có vẻ họ đang đau khổ ở bên trong và cần được giúp đỡ”, “ta có thể rèn luyện kiên nhẫn khi ở xung quanh những người này”, “ta không nhất thiết phải khó chịu với họ”, hay “đây là môi trường lý tưởng để ta thực hành sự quy phục.” Bạn sẽ được trải nghiệm sự điềm nhiên, tĩnh tâm và từ ái với những người đồng nghiệp, đồng thời làm mạnh thêm nội lực của chính mình. Bạn không mất kiên nhẫn hay đổ lỗi cho họ, mà có sự thấu hiểu về các trạng thái tiêu cực của con người, và biết đón nhận các ân sủng cuộc đời đang ngụy trang đằng sau sóng gió bất định. Đây chính là món ăn bạn nấu được. Từ nó, bạn sẽ thẩm thấu trí tuệ, định lực và lòng bao dung. Với những suy nghĩ tích cực có lối thoát, những trải nghiệm của bạn cũng hiện ra đầy thông thoáng và cởi mở.

Khi so sánh hai ví dụ về việc sử dụng suy nghĩ, bạn có nhận ra được tầm quan trọng của một tâm trí tích cực và tươi sáng không? Nếu có thì tại sao bạn không tích lũy nhiều hơn những cách tư duy ấy?

Mình để ý thấy một nguyên nhân dẫn tới việc một người không có được những suy nghĩ tích cực, đó là người đó ít tiếp xúc với những tình huống tươi sáng mỗi ngày, ít đọc những câu văn có tính chất khai phóng tư duy, ít nói những lời ái ngữ. Những gì người đó tích lũy hàng ngày qua các phương tiện truyền thông, sách vở, hay trong việc giao tiếp với người khác không có chứa những từ khóa của sự hào sảng, hay các tần số năng lượng tốt lành. Vậy nên, tất cả những gì người đó có là các gợi ý tiêu cực, các góc nhìn một chiều, cố định và tự chặn lối của chính mình. “Tôi là người kém cỏi và tội lỗi”, “Tôi không có đủ tiền sống”, “Tôi ghét cảm giác cô đơn”, “Tôi không được xinh đẹp”, “Tôi không được yêu thương”, “Tôi không tin rằng kế hoạch của cuộc đời sẽ tốt hơn kế hoạch của tôi”, “Tôi thấy những giai đoạn buồn khổ chẳng hề có giá trị nào cả”, “Tôi không thể bình an nổi,” “Quy phục là chuyện quá khó để thực hiện”, v.v…

Mình để ý thấy rằng những nghịch cảnh và bất an xảy ra trong cuộc sống chính là dấu hiệu thông báo rằng hệ thống niềm tin và tư tưởng của một người đang chạm vào ngõ cụt. Chúng cần được biến đổi, chỉnh sửa, hay nâng cấp thành một hệ thống mới cởi mở và linh động hơn. Nhưng đa phần con người thì sợ hãi sự thay đổi và tìm đủ mọi cách để duy trì cấu trúc thói quen cũ đã hết hạn sử dụng, trong khi chính việc cố gắng níu giữ đó làm họ tổn thương, kiệt quệ và bị đầu độc.

Cách đây khoảng 5 năm, trước khi bước vào con đường tâm linh, mình không hề biết đến hay có thể thấu hiểu các khái niệm như: tâm trí, đức tin, Thượng Đế, vũ trụ, tần số, năng lượng, thực tại, vô thường, tĩnh lặng, tâm hồn, quy phục, kỷ luật, xả ly, v.v… Và cuộc sống của mình lúc đó rất tăm tối, cứng nhắc, gặp nhiều những chuyện bế tắc khổ sở. Nhưng kể từ khi đoạn tuyệt với truyền thông, báo đài giật gân tiêu cực, âm nhạc và tiểu thuyết ngôn tình u ám; đồng thời đọc nhiều hơn những thông điệp khai phóng trí tuệ, nghe nhiều hơn những âm thanh tươi sáng, mình đã dần tìm tới được những ý tưởng thoáng đạt về cuộc đời. Từ đó, mình thay đổi hệ tư tưởng nghèo nàn tối tăm cũ để sống với các tư tưởng có tính tiến bộ và cầu thị hơn. Kết quả là mình được lột xác hoàn toàn, trở thành một con người mới, vô tư hơn, hạnh phúc hơn và điềm tĩnh hơn. Và tất cả những gì mình viết trong các bài viết từ trước đến giờ là để giúp bản thân thường xuyên được gắn kết với những tư tưởng tích cực, học cách sử dụng ngôn từ một cách hữu ích, và đồng thời cũng là để chia sẻ với mọi người những công cụ linh động hơn của “nhà bếp” tâm trí. Bạn có thể sử dụng những ý tưởng này ngay lập tức và khiến cuộc sống của chính mình trở nên tươi đẹp.

Nói tóm lại, bạn sẽ tiếp tục phải sống trong những thực tại tiêu cực và khổ đau nếu không nâng cấp suy nghĩ (và lời nói) của chính mình, không uốn nắn nó trở nên linh động mềm dẻo hơn thông qua việc đọc, học những tư tưởng tiến bộ từ người khác, qua việc dấn thân trải nghiệm nhiều mặt của đời sống, và qua việc tĩnh lặng tâm tưởng. Vì

“Một kẻ không bao giờ cải tiến quan điểm của mình thì chẳng khác gì một vũng nước tù, sẽ sản sinh ra những loài bò sát của tâm tưởng.”

Đó là nói theo cách của William Blake. Còn nói theo cách của Terence McKenna thì:

“Bản chất có tính cú pháp của thực tại, bí mật đích thực của phép màu, là thế giới được tạo ra bởi từ ngữ. Và nếu bạn biết được điều đó, bạn có thể tạo được bất cứ thứ gì bạn muốn. Nếu thế giới được tạo ra bởi ngôn ngữ, thì bạn có thể hack nó như bạn hack một đoạn mã lập trình.”

Tác giả: Hòa Taro
Ảnh: Ellen Qin | Unplash


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP, từ nay sẽ không đăng full các bài dịch trong tạp chí nữa ➡️ bit.ly/THDPmembership
🎯 All Volumes ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Tiêu hóa thực tại – Nuốt vào một liều thuốc đắng

0

Ở kế nhà mình có một gia đình kia, gồm vợ chồng và hai đứa con nhỏ, một đứa mới bập bẹ biết nói, một đứa mới lọt lòng được vài tháng. Mấy ngày gần đây, mình nghe thấy đứa lớn kêu la đau đớn và gào khóc mỗi buổi sáng và chập choạng tối. Những lúc đó, mình biết là nó đang đến giờ uống thuốc. Người mẹ thì dùng đủ lời ngon ngọt dỗ dành cho đến quát tháo hăm dọa, thậm chí đánh đòn để cho đứa bé chịu chữa bệnh. Còn đứa bé thì sao? Nó bất hợp tác với người mẹ, tìm đủ mọi cách chống cự, la hét, khóc lóc đầy khổ sở. Mỗi lần nghe cảnh mẹ con vật lộn nhau chuyện uống thuốc bên nhà đó là mình cảm thấy như đang được xem một vở bi kịch.

Dù chỉ là một chuyện cỏn con thường thấy trong gia đình, nhưng mình nhận ra nó cũng không khác gì những chuyện đau khổ của con người chúng ta, ở mọi cấp độ. Tại sao lại như vậy? Vì đa phần chúng ta cũng thường xuyên chống cự lại những gì tốt nhất dành cho mình, vì tưởng rằng chúng là những thứ tồi tệ xấu xa.

Muốn người khác chú ý yêu thương nhưng không được, ta kêu than rằng mình bất hạnh và trách cứ người kia vô tâm. Trong khi người đó đang trao cho ta viên thuốc đắng để chữa bệnh cô đơn dựa dẫm, đó là tự dành thời gian và sự chú ý cho chính bản thân mình. Làm việc ở cơ quan, hay bị đồng nghiệp chỉ trích, nói xấu xung quanh, ta bực bội và đổ lỗi cho họ làm ảnh hưởng đến tần số “tích cực” của mình. Trong khi đó, những đồng nghiệp này đang trao cho ta viên thuốc đắng để chữa thói hay quan tâm đến ý kiến của người khác, thói phóng dật thích hướng ra ngoài, đó là hãy tin tưởng vào chính mình và kiên định đứng giữa dư luận đầy náo động. Kế hoạch của công việc bỗng nhiên đổ bể, ta thấy bất mãn với năng lực của chính mình và cố gắng kiểm soát mọi thứ vụn vỡ sao cho đúng khớp với tưởng tượng về sự thành công. Nhưng càng gồng lên bao nhiêu, ta càng kiệt quệ và tuyệt vọng bấy nhiêu, rồi than thân trách phận. Trong khi đó, sự thay đổi đột ngột trong công việc chính là liều thuốc đắng mà cuộc đời trao ban để ta chữa bệnh cứng đầu cứng cổ, cao ngạo và bảo thủ, bằng cách tập khơi dậy đức tin vào những điều kỳ diệu của cuộc đời ẩn sau những sự bất ngờ và mờ mịt.

Có thể nói, sau khi chứng kiến đủ nhiều những nỗi khổ đau và bất hạnh của con người, đồng thời trải nghiệm những góc tối của bản thân, mình đã nhận ra một quy luật chung đó là: những tai ương không nằm trong nghịch cảnh hay các vấn đề đến từ bên ngoài, mà nó nằm trong thái độ của chúng ta trước hoàn cảnh đó. Và một thái độ lỗi thời điển hình của con người đó là chống cự thực tại, phản ứng tiêu cực với những gì đang diễn ra. Chính phản ứng cứng nhắc và hợm hĩnh đó là nguyên nhân gây nên bệnh tật và đau đớn. Trong khi đó, dòng chảy cuộc sống đang tuôn trào sinh động lại như một cái máy quét tinh vi. Dù thể hiện qua một lần thất nghiệp, một lần chia tay người yêu, một lần mất mát của cải, v.v…, nó đều có tác dụng “scan” căn bệnh cứng đầu của một con người. Khi nếm trải những nghịch cảnh, người đó có thể thấy mình còn mang những biểu hiện buồn khổ, bất mãn, bực bội, thất vọng, chống cự, níu kéo, tranh cãi, than vãn, đổ lỗi, suy nghĩ không thể ngưng nghỉ, và cuối cùng là cạn kiệt sinh lực, nằm bẹp một chỗ như một con gián hấp hối.

Khi may mắn được dòng đời “quét” ra bệnh chống cự, bạn có biết “thuốc giải” cho khối u tinh thần đó nằm ở đâu không? Nó ở ngay chính tinh thần của bạn, được gọi dưới cái tên “quy phục” hay “chấp nhận hoàn toàn.” Vì thái độ này mang bản chất trái ngược với những xung động chống đối, nên nó sẽ hòa tan những tiêu cực và dữ dội kia để đưa bạn vào trạng thái thanh thản, an bình.

Mình tạm ví von sự quy phục như việc tiêu hóa thực tại. Bạn hãy tưởng tượng mọi thứ đang diễn ra, dù khó chịu và khó chấp nhận đến thế nào, cũng như một cái bánh. Bạn tập há chiếc hàm cứng nhắc của mình thật to sao cho bỏ vừa miếng bánh và nuốt nó từ từ từng chút một, như một con trăn kiên nhẫn nuốt cả một con trâu rừng và sẽ tiêu hóa con trâu ấy trong vòng một tháng tới. Bạn bị sếp la mắng ư? Chuyện nhỏ, hãy tập nuốt từng lời của sếp nào. Cứ chầm chậm thôi rồi bạn sẽ cảm thấy sự tuyệt diệu của thứ âm thanh mà sếp phát ra từ cửa miệng. Bạn sẽ nghe thấy một nốt nào đó như tiếng chim hót, một nốt nào đó như tiếng nước reo, và một nốt nào đó như tiếng nói thân thương của ông nội yêu quý có mái tóc bạc phơ của bạn. Bực bội với người yêu vì anh ta không nói lời ngọt ngào như bạn hằng khao khát ư? Không vấn đề gì, hãy bắt đầu nuốt sự bực bội và bất hạnh của chính bạn nào. Cứ hít thở nhẹ nhàng rồi bạn sẽ lách được những cái ngạnh nóng bỏng của cơn giận vào trong chiếc miệng của ý thức, rồi sẽ lách tiếp được những làn sóng dữ dội của cảm xúc tủi thân dâng trào. Bao nhiêu năng lượng đáng lẽ sẽ dồn vào để sản xuất hàng chum nước mắt, nhưng bây giờ, bạn từ tốn mở lòng và nuốt chúng trở lại vào bên trong, để sản xuất ra hàng thùng đức vị tha và kiên nhẫn.

Cứ như vậy, khi gặp bất kỳ ai đó hay hoàn cảnh nào đó khó chịu, bạn cứ tập nuốt chúng dần dần. Thực hành nhiều lần rồi bạn sẽ trở nên điêu luyện, trở thành một bậc thầy “tiêu hóa” những thứ khó nhằn. Và ở một cấp độ sâu sắc hơn, bạn nhai nuốt chính những chống cự và căng thẳng của bản thân. Lúc này, bạn đang tiêu hóa thực tại và chuyển hóa nó thành trí tuệ nội tâm, thay vì tỏ thái độ khó chịu, nôn mửa tùm lum vào mọi thứ và khiến mọi chuyện trở nên tồi tệ hơn cả lúc ban đầu.

Không biết các bạn ở đây có biết đến một phương pháp nhịn ăn để thanh lọc cơ thể không. Khi bạn nhịn đói đói đủ lâu và thiếu hụt chất dinh dưỡng, cơ thể kích hoạt chế độ autophagy (tự thực). Lúc này, cơ thể bắt đầu tiêu hóa những tế bào già yếu và bệnh tật. Nó tự ăn chính nó. Đồng thời, cơ thể cũng rơi vào trạng thái tăng trưởng mạnh mẽ hơn. Tương tự như autophagy, chuyện tiêu hóa thực tại mình mô tả ở trên cũng là cách linh hồn tự ăn những tế bào tiêu cực, yếu kém của nó, chính là phần tâm trí chống cự và bất kham. Khi thực hành quy phục càng mãnh liệt, tâm hồn bạn càng bình thản và thanh sạch tự nhiên. Và điều này thật sự rất tuyệt vời.

Nếu bạn vẫn cảm thấy chuyện nuốt trôi thực tại là khó khăn và cần thêm động lực hay các lý do khác để thuyết phục, thì mình chỉ chia sẻ thêm điều này. Nếu bạn thật sự mạnh hơn những gì đang diễn ra, bạn không cần phải gồng lên với nó. Còn nếu bạn yếu hơn những gì đang xảy đến, bạn cố gồng cũng không ích gì. Nên tốt hơn hết, ngay từ ban đầu, hãy bình thản đón nhận tất cả.

Nói tóm lại, chỉ những ai còn mang nhận thức “em bé” (chưa trưởng thành), là còn chưa hiểu rằng viên thuốc của người mẹ là thứ tốt lành, cũng như mọi chuyện đang xảy đến trong cuộc sống có vẻ đắng cay bề ngoài, nhưng thực chất lại là một ân sủng. Vì chưa có ý thức đầy đủ, nên góc nhìn của một người là non nớt và thiếu chính xác, kéo theo những phản ứng và hành động sai lầm. Dù bạn có chống cự thế nào, thì với cuộc sống này, bạn cũng chỉ như đứa con nhỏ ngây dại còn chưa biết điều phải quấy. Vũ trụ sẽ ngọt ngào với bạn lúc đầu, như một người mẹ đầy thương yêu tìm cách dỗ dành đứa con yếu ớt để nó uống thuốc. Và nếu đứa nhỏ vẫn còn cứng cổ, bà mẹ hẳn sẽ phải dùng đến sự cứng rắn để điều trị. Và hiển nhiên, bàn tay của người mẹ quất vào mông đít bạn thì nhẹ hơn rất nhiều bàn tay của Trời Đất quất vào cả cuộc đời bạn, không chừa một góc độ nào, chỉ để bạn uống liều thuốc quy phục. Vậy nên, nếu bạn là người khôn ngoan, hãy hợp tác với người Mẹ Cuộc Đời.

“Hầu hết, mọi người đều yêu thương cái bi kịch cuộc đời của riêng họ. Diễn biến trong quá khứ của họ được xem là chính bản thân họ, hình thành cái tự ngã hư ngụy điều động cuộc sống của họ. Toàn bộ cảm nhận về cái tôi của họ đều được đầu tư vào cái bi kịch đó. Ngay cả nỗ lực – thường không thành công – tìm kiếm một lời đáp, một giải pháp, hay tìm cách chữa lành mọi đau khổ cũng trở thành một phần của bi kịch đó. Điều mà họ sợ hãi và phản kháng nhiều nhất chính là hồi kết thúc tấn bi kịch của họ. Bao lâu họ vẫn còn là tâm trí của họ, thì điều mà họ sợ hãi và phản kháng nhiều nhất chính là sự tỉnh thức của riêng họ.” — Eckhart Tolle, Sức mạnh của hiện tại

Tác giả: Hòa Taro
Ảnh: Nik Ramzi Nik Hassan | Unplash


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP, từ nay sẽ không đăng full các bài dịch trong tạp chí nữa ➡️ bit.ly/THDPmembership
🎯 All Volumes ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

3 góc nhìn sai lầm về sự quy phục

Cách đây không lâu, mình có xem một video rất tuyệt vời và giàu ý nghĩa về cuộc đời của một đạo sư giác ngộ nổi tiếng Ấn Độ, là Ramana Maharshi. Vị đạo sư này đã nói về 2 cách chính giúp một người thức tỉnh tâm linh: truy xét Chân Ngã (Self-inquiry), hoặc quy phục Chân Ngã (Self-surrender). Trong quá trình tu tập, mình vượt qua được những chướng ngại tinh thần chủ yếu bằng việc thực hành theo cách thứ hai. Và trong các bài viết của mình cũng thường xuyên đề cập đến cách thức và tầm quan trọng của việc quy phục đối với sự khai sáng của một cá nhân.

Tuy nhiên, khi tiếp cận với khái niệm “quy phục”, một người có thể hiểu lầm đây là một trạng thái yếu đuối, nhu nhược, gió chiều nào xoay chiều nấy mà không có sức mạnh hay sự tự chủ, từ đó dẫn đến những phản ứng và hành động cứng nhắc cực đoan. Nên hôm nay, trong bài viết này, mình sẽ tập trung làm sáng rõ thêm về việc quy phục bằng cách chỉ ra 3 góc nhìn sai lầm của bạn đọc về khái niệm này.

cuộc sống

1. “Quy phục là yếu đuối.”

Quy phục là hành động thể hiện sự chấp nhận những gì đang xảy ra trong hiện tại một cách hoàn toàn, không có gì khác ngoài sự mở lòng đón nhận. Trạng thái mở lòng toàn bộ chính là biểu hiện của tình yêu. Nó là năng lực của người mạnh, người có nhận thức cao. Ở đó không hề có một bức tường phòng thủ nào, không có ý kiến cá nhân chen ngang, không có phân tích về sự kiện, không có tranh đua hơn thua được mất.

Tất cả chỉ là chấp nhận mà không cần lý do, bất kể hoàn cảnh đó khác lạ, khó chịu, hay dữ dội đến nhường nào. Người này giống như bầu trời bao la, không hề bị thay đổi bởi bão tố, thậm chí còn đủ sức dung chứa bão tố bên trong lòng. Còn một người yếu đuối, thì chỉ như một ngôi nhà bé nhỏ, cố gắng cầm cự, bảo tồn những của nả tích chứa bên trong khi gặp thời tiết xấu. Khi sự bảo vệ này gặp thất bại thì sinh ra buồn khổ, bất mãn.

Ví dụ mất tiền thì kêu than xui xẻo, người yêu rời bỏ thì vật vã không yên, người khác bình phẩm thì xao động phiền não, thành công chưa tới thì bồn chồn mất kiên nhẫn, gặp xung đột quan điểm thì gân họng cãi cọ cho bằng được, v.v… Những sự chống cự này chính là dấu hiệu của một người yếu đuối, không phải của một người mạnh biết quy phục. Cũng về ý tưởng này, trong Baki manga, Yuichiro Hanma, sinh vật mạnh nhất hành tinh đã nói với võ sư Kaioh Kaku rằng:

“Ông yếu là vì ông chứa đầy khát vọng và tham lam!!!”

2. “Quy phục là thờ ơ với mọi thứ.”

cuộc sống
Photo by Slava B on Unsplash

Có một bạn đã từng hỏi mình rằng khi bạn ấy bị ngứa chân thì cứ ngồi im không nhúc nhích và chịu đựng cơn ngứa thì gọi là quy phục phải không? Đây là một trường hợp hiểu sai khái niệm. Trong tình huống này, quy phục là biết rằng việc chân bị ngứa là chuyện hiển nhiên xảy ra trong hiện tại. Ta không thể ngăn nó không xảy ra, mà chỉ có thể phản ứng thích hợp và cần thiết với nó.

Đó là gãi, bôi thuốc, hoặc ngồi im nếu vệt ngứa không quá nghiêm trọng. Và hiển nhiên, ta không bực bội gì vì cái ngứa, không đè nén nó một cách cực đoan, và cũng không giả vờ là nó không hề tồn tại. Quy phục là thuận theo dòng chảy mà sống, thuận theo những điều kiện hiện có trong hiện tại để vận động một cách cân bằng.

“Không phải chỉ cần tránh hoạt động là thoát được nghiệp báo, và cũng không phải sống thoát tục là đắc quả toàn thiện. Ai cũng buộc phải miễn cưỡng hành động theo các phẩm chất mà thuộc tính thiên nhiên phú cho anh ta, vậy nên không ai có thể ngưng hành động dù là một khoảnh khắc.” – Sri Krishna, Chí Tôn Ca (3:4-5)

Download Chí Tôn Ca Free >>> bit.ly/CTC_THDP_EBOOK

Chuyện này cũng giống như khi thấy bụi bẩn ở nền nhà thì ta quét dồn lại và đổ chúng vào sọt rác. Đây là tư duy rất hiển nhiên của một người có trí óc hoạt động bình thường, sáng suốt. Ta không đứng im đó gương mắt lên nhìn đống bụi tự nó chạy vào thùng rác, hoặc chửi rủa đống bụi là lũ bẩn thỉu xấu xa trong hàng tiếng đồng hồ rồi mới đi quét dọn, hay giả vờ rằng đống bụi đó không hề xuất hiện trước mắt.

Chống cự, đè nén, hay thờ ơ đều là các bức tường phòng thủ ngăn cản một người có thể tiếp xúc trực tiếp và trong sáng với hoàn cảnh hiện tại. Các phản ứng đó đều không phải sự mở lòng đón nhận, không phải sự quy phục.

3. “Quy phục là đi theo bất kỳ điều gì.”

cuộc sống

Một ví dụ khác về sự bối rối trước việc quy phục, đó là có một bạn hỏi rằng: “Khi bên trong mình có những suy nghĩ bất thiện thì quy phục thế nào? Mình cứ để những suy nghĩ đó lôi kéo dẫn dắt mình làm chuyện bậy bạ ư?”

Ở đây, sự quy phục trong các tình huống này không phải bạn cúi mình trước những điều hèn kém, mà là cúi mình trước Thần Lực vĩ đại đang làm lộ ra những sự hèn kém bên trong chính bạn, hay Thần Lực đang được ngụy trang trong những hiện tượng khó chịu. Hay nói cách khác, bạn quy phục Đạo lý và những điều chân thiện mỹ, chứ không phải những điều vô minh, bất thiện.

Mọi thứ đang diễn ra, dâng lên rồi hạ xuống, hội tụ rồi tan rã, dễ chịu hay khó chịu đều là biểu hiện của các quy luật tự nhiên. Khi nhìn thấy chúng và biết hướng lòng nhớ đến các nguyên lý tối cao, một người sẽ tiếp nhận những sự khó chịu ấy một cách trung tính.

Còn nếu quên đi các Quy Luật vận hành phía sau hiện tượng mà chỉ mải quan tâm đến sự hưởng thụ dễ chịu của riêng mình, người ấy hoặc sẽ nảy sinh xung đột với các hiện tượng tiêu cực và hứng chịu sự mỏi mệt, hoặc sẽ bị xúi bẩy làm những chuyện tiêu cực từ những gợi ý của chúng.

Vậy nên, quy phục không phải là nhún mình trước bất kỳ điều gì, mà là trước điều vĩ đại nhất, thứ đang được biểu lộ trong muôn loại hoàn cảnh. Hay nói theo cách của Ram Dass, thì:

“Hãy đối xử với mọi người bạn gặp như đó chính là Thượng Đế đang ngụy trang.”

Bạn không chống cự, phân bua hay xuôi theo những vẻ ngoài của Thần Lực, mà khiêm nhường từ tốn trước các biểu hiện của nó, dù đó có thể là một suy nghĩ đen tối, một làn sóng giận dữ, hay một hoàn cảnh nằm ngoài dự tính, v.v… Khi quy phục, bạn không tương tác với cái vỏ hiện tượng, mà tương tác với phần lõi năng lượng của hiện tượng. Lúc ấy, cái vỏ không thể tác động gì đến bạn, vì bạn đã nằm ở một chiều kích khác, một cấu trúc khác, với sự chú ý đặt vào một hướng hoàn toàn khác.

Kết luận lại, quy phục là sự đón nhận hoàn cảnh một cách tự nhiên vô tư, từ đó một người có các phản hồi cần thiết và hợp lý. Ngoài ra, nó cũng là một sự nhún mình trước năng lực vĩ đại của tự nhiên, được biểu hiện trong mọi hiện tượng đời sống.

Những thái độ chống đối, phán xét, suy diễn, trốn tránh, thờ ơ, hay đè nén mọi chuyện đang diễn ra trong hiện tại đều là dấu hiệu của sự không biết quy phục, là các bức tường phòng thủ tâm lý của một người. Chúng cần được dỡ bỏ càng sớm càng tốt để người đó có thể trải nghiệm một thực tại tươi mát và sáng trong, thứ đã, đang và sẽ luôn là như vậy.

Tác giả: Hòa Taro
Ảnh: Aiony Haust | Unplash

💎 Xem thêm: Mọi thứ đều bế tắc cho tới khi tôi quy phục God

Những món quà của cuộc đời

1

Có bao giờ các bạn nhìn lại cuộc sống của chính mình và để ý thấy rằng: khi dòng đời hiện ra một chuỗi bất định không báo trước, bạn đã từng cảm thấy sợ hãi lo lắng không? Khi đau đớn bệnh tật ập đến, bạn đã từng khổ sở ưu phiền không? Khi công việc đổ bể, không được tựu thành như ý, bạn bực bội, bất mãn và nghĩ rằng mình thật kém cỏi không? Khi chán nản uể oải trước công việc, bạn lại tìm cách trốn chạy và đổ lỗi cho những khiếm khuyết của ngành nghề ấy không? Và khi sống cạnh những người không hợp tính hợp nết, bạn thấy khó chịu và muốn sửa đổi họ theo ý mình không?… Cứ như vậy, khi cuộc sống xảy ra biến động gì khó ưa hay nghịch đường kỳ vọng, bạn lại coi đó là một sự kiện bất hạnh? Nếu câu trả lời là “đúng vậy” thì bạn đã bỏ lỡ rất nhiều cơ hội quý giá được tăng trưởng kinh nghiệm và trí tuệ trong đời. Hay theo cách nói của Joseph Campbell thì:

“Cái hang bạn sợ bước vào đang nắm giữ kho báu mà bạn tìm kiếm.”

Có thể các bạn đã đọc sách vở về các suy nghĩ tích cực hay nghe ai đó khuyên nhủ một lối sống hữu ích bình an. Nhưng cuối cùng, những điều đó từ đâu xuất hiện nếu không phải từ chính con người bạn khi được va đập với đời? Đọc một cuốn sách Thánh không làm bạn trở nên Thánh nhân, mà bằng cách sống hiên ngang và bình tâm giữa những chướng ngại và khó nhọc. Nếu không có sóng gió ấy thì bạn sẽ không bao giờ nhận ra được những đức hạnh còn ẩn giấu của chính mình. Vì sóng gió chính là những tấm màn tương phản với những điều quý giá ở bên trong bạn, như màu đen làm nổi bật màu trắng vậy. Và để thấy những đức hạnh nảy nở, bạn chớ nên run rẩy trước những mảnh đất khó khăn của đời.

Có một người bạn đã từng nhắn tin cho mình và bảo rằng khi đọc những bài viết của mình về quy phục, bạn ấy không biết quy phục như thế nào. Nhưng vào một buổi tối, khi gặp chuyện căng thẳng và áp lực, bạn lại thấy an yên ngay giữa cơn bão táp và hiểu ra được quy phục là gì. Nếu người bạn này không dũng cảm kiên tâm đứng giữa những chao đảo thì sẽ không thể thấy được món quà bí ẩn mà cuộc đời đang để ngỏ, là bình an nội tại.

Nói đến đây mình nhớ một câu chuyện đã đọc từ rất lâu. Rằng có một nhà vua nọ ra đề bài cho một cuộc thi vẽ tranh: “Hãy vẽ sự bình an” và treo giải thưởng rất cao. Rất nhiều người đã hào hứng tham gia. Người thì vẽ mặt biển lặng thinh vào một ngày nắng chói chang, người thì vẽ chiếc lông vũ đậu trước sân nhà, người thì vẽ em bé nằm say ngủ trên võng, v.v… Nhưng duy nhất chỉ có một người đoạt giải thưởng của nhà vua, đó là một anh chàng kia vẽ những chú chim non đang ngủ dưới đôi cánh của chim mẹ trong một chiếc tổ bằng rơm, và bên ngoài đang là đêm đen mưa gió bão bùng.

Nếu có thời giờ ngồi lại với chính mình, bạn hãy thử nghĩ mà xem. Ốm đau bệnh tật chẳng phải là cơ hội để rèn luyện ý chí và nghị lực sống hay sao? Dư luận ồn ào chẳng phải là động lực để vun đắp sự kiên tâm vào chính mình hay sao? Các cám dỗ tiêu cực chẳng phải là lời nhắc nhở về sự quyết tâm xây dựng lối sống thiện lành hay sao? Và những kế hoạch cá nhân đổ bể chẳng phải là tiếng chuông đánh thức đức tin vào kế hoạch vĩ đại của cuộc đời sao? Nếu bạn còn cảm thấy đau khổ, mệt mỏi, căng thẳng hay bất mãn vĩ bất kỳ điều gì, đó là do bạn vẫn chưa đặt mục tiêu tìm kiếm đức hạnh của bản thân ở trong các trải nghiệm, chưa nhìn thấy những món quà bí ẩn của cuộc đời. Thứ bạn đang chạy theo là vật chất hào nhoáng và phù du ở bên ngoài, nào là sự dễ chịu của các giác quan, nào là sự chú ý và chấp nhận của đám đông, nào là sự kích thích hưng phấn, rồi thì sự tự mãn với trí thông minh của chính mình, sự an toàn bao bọc, sự hưởng thụ các công lao làm việc, các hình ảnh con người tài giỏi xinh đẹp, sự giàu có, quyền lực và khả năng kiểm soát thế giới, v.v…

Mình để ý thấy rằng thời buổi ngày nay, không có mấy người biết tìm kiếm đức hạnh khi gặp nghịch cảnh, nên ít ai có được bình an và hạnh phúc viên mãn trong đời. 10 người tìm đến mình mong được gỡ giải các vướng mắc thì 9 người có góc nhìn tiêu cực với cuộc đời và đã từng sống với những mục đích sai lầm. Sự sai lầm và tiêu cực ấy thể hiện ở việc người đó không dám từ bỏ những mục đích theo đuổi vật chất bên ngoài, để đảo hướng nhìn vào gói quà tinh thần mà cuộc đời đang muốn trao tặng. Vì thế, những người bạn này luôn nhìn thấy những sự đe dọa và áp lực không dừng từ thế giới, thấy cuộc sống là tàn nhẫn, khó nhọc, bất hạnh, và thấy bao nhiêu nỗ lực của bản thân cũng là không đủ cho một sự thành tựu.

Tuy nhiên, có một quy luật sống hạnh phúc mà đa phần chúng ta không được truyền dạy chính thức ở trường lớp, đó là thay vì tìm kiếm những thú vui hay vật chất bề ngoài, hãy tìm kiếm “kho tàng trên Trời” là những giá trị đạo đức, thái độ bình thản, hay các góc nhìn cao thượng. Vì chỉ như vậy, một người mới nhận ra rằng cuộc sống này là một “món hời” thật sự, là một lục địa bao la chôn đầy những thứ quý giá. Một người khi đã nắm bắt được quy luật này thì sẽ không sợ hãi hay chống cự dòng chảy cuộc sống, mà hân hoan đón nhận lòng hào hiệp của thế gian khi nó đang trao cho họ rất nhiều những cơ hội để tiến hóa. Vậy chẳng phải mỗi người chúng ta, với khát khao trưởng thành, càng nên mở rộng vòng tay để chào đón cuộc đời thay vì đóng cửa thu mình hay sao?

Với tri thức đúng đắn về việc kiếm tìm “kho báu”, khi nhìn thấy sự sợ hãi bên trong lòng, một người sẽ thấy sung sướng vì biết rằng nếu tiếp tục tiến tới trải nghiệm làm anh ta run rẩy, thì viên ngọc quý dũng cảm sẽ lộ ra. Khi chứng kiến sự giận dữ đâm chồi, anh ta cười thầm vì biết rằng nếu không chùn gối trước sức nóng hỏa ngục này, thì rương vàng yêu thương sẽ đổ đầy trong tâm khảm. Và khi đối diện với những nỗi nghi ngờ vây bủa, anh ta rục rịch mở những khúc ca khải hoàn vì biết rằng đây là thời khắc đức tin tâm linh được hé nở. Về khía cạnh này, Terence McKenna đã từng nói rằng:

“Trời đất yêu quý lòng can đảm. Nếu bạn đặt ra quyết tâm thì trời đất sẽ đáp ứng lại quyết tâm đó bằng cách loại bỏ hết mọi vướng bận tưởng chừng không thể. Mơ giấc mơ không tưởng và thế giới sẽ không nghiền nát bạn; nó sẽ nâng bạn lên. Đây chính là cái mẹo. Đây là những gì mà các đạo sư và các triết gia, những người thật sự đáng kể, những người thật sự đã chạm vào được hòn đá hóa kim, đây là những gì họ hiểu. Đây là điệu nhảy của pháp sư trong thác nước. Đây là cách phép thuật được thực hiện: Bằng cách quăng bản thân mình vào vực thẳm và khám phá ra được rằng nó là một chiếc giường tơ êm ái.” (Huy Nguyen dịch)

Nên tóm lại, bạn hãy dũng cảm bước vào các trải nghiệm cuộc sống và hướng đến các giá trị tâm hồn, bất kể các trải nghiệm ấy có vẻ ngoài khó chịu ra sao. Vì cuộc đời này được thiết kế là để bạn chạm tới những kho báu tinh thần tuyệt vời nhất. Và sau hôm nay, nếu có gặp nghịch cảnh hay khó chịu chuyện gì, thì bạn hãy khơi lại với bản thân một thông điệp rằng, “mọi thứ đều là món quà từ Trời, đôi khi những điều rạng rỡ bạn sẽ được đón nhận lại đang được gói trong một lớp vỏ sần sùi.”

Tác giả: Hòa Taro
Ảnh: Daiga Ellaby | Unplash


🎯 Đặt mua tạp chí Aloha của THĐP để trau dồi kiến thức trí tuệ, những nội dung được chọn lọc chỉ có tại THĐP, từ nay sẽ không đăng full các bài dịch trong tạp chí nữa ➡️ bit.ly/THDPmembership
🎯 All Volumes ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Bộ não của Phật – Hiểu về sự nhạy cảm của não bộ với khổ đau

3

(Trích) Một điều lưu ý rằng đây không phải là “Bộ não của Phật” theo đúng nghĩa đen hay là những lời truyền đạt của Phật về não bộ từ hàng nghìn năm trước. Bộ não của Phật được nhìn dưới góc độ khoa học tại sao lại có đau khổ, tại sao chúng ta và cần thực hành thiền tập để điều khiển tâm của mình dựa trên khoa học thần kinh.

• • •

  • Review khá dài nhưng để tóm lược phần nào của 350 trang sách Bộ não của Phật về hai chủ đề không đơn giản, thì mình đã cố gắng hết sức có thể.
  • Bìa sách bị gãy do vận chuyển.

1.  Nói về bộ não của Phật nhưng không phải là bộ não của Phật

Đối với mình, đây là một trong những cuốn sách thú vị nhưng không dễ đọc khi kết hợp giữa những tuệ giác cổ xưa từ thực hành thiền quán, điều khiển tâm mà Phật Thích Ca truyền lại với những khám phá và nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học thần kinh liên quan đến việc não bộ hình thành nên “Tâm” và “Tâm” tạo ra đau khổ như thế nào.

💎 Sau khi Đức Phật giác ngộ, ngài có vẫn tiếp tục phát triển?

Nhưng bạn cũng không cần phải là một chuyên gia, nhà nghiên cứu hay Phật tử thì mới cần đến những giá trị có ích trong cuốn sách Bộ não của Phật. Dù nó khó đọc, nhưng với độ dài phù hợp và có nhiều giá trị nên bạn có thể đọc lại nhiều lần để khám phá sẽ sức mạnh của sự bình thản, của thiền có liên quan ra sao trong việc hạn chế khổ đau.

Một điều lưu ý rằng đây không phải là “Bộ não của Phật” theo đúng nghĩa đen hay là những lời truyền đạt của Phật về não bộ từ hàng nghìn năm trước. Bộ não của Phật được nhìn dưới góc độ khoa học tại sao lại có đau khổ, tại sao chúng ta và cần thực hành thiền tập để điều khiển tâm của mình dựa trên khoa học thần kinh.

2. Chúng ta được sinh ra với bộ não nhạy cảm và thích thú với khổ đau

Mỗi người chúng ta đều sở hữu một bộ não nhạy cảm với hơn 100 tỷ tế bào thần kinh dù chỉ nặng 1,3-1,4kg. Mỗi tế bào lại tiếp nối ít nhất 5000 tế bào khác gọi là các khớp nối thần kinh. Rồi từng tế bào thần kinh một lại truyền tín hiệu 5-50 lần mỗi giây. Cụ thể nếu bạn đọc xong một trang sách thì đã có hàng triệu tỷ tín hiệu được truyền tải trong đầu bạn.

Số lượng kết hợp có thể có của 100 tỷ tế bào thần kinh xấp xỉ 10 mũ 1 triệu – số 1 với 1 triệu số 0 phía sau. Trong khi đó số lượng các nguyên tử trong vũ trụ được ước tính vào năm 2009 là 10 mũ 80.

Theo quan niệm của Phật giáo thì mọi khổ đau bắt nguồn từ sự phân biệt. Bộ não là một công cụ mà ở đó có 100 tỷ tế bào thần kinh. Sự kết hợp giữa các tế bào não tạo ra ảo tưởng về những mối hiểm hoạ, mà số lượng nhiều hơn cả nguyên tử trong vũ trụ này. Khiến cho bạn luôn trong trạng thái cảnh giác các mối nguy rình rập, bất an và khổ đau làm sao để bảo vệ bản thân.

  • Tạo ra sự ngăn cách để hình thành các ranh giới giữa bản thân và thế giới. Giữa tâm này và tâm khác, giữa ta và nó. Điều này trái với vô ngã.
  • Duy trì sự ổn định để giữ cho các hệ thống thân và tâm được cân bằng. Điều này trái với vô thường.
  • Theo đuổi các niềm vui (củ cà rốt) và né tránh tối đa mọi thông tin tiêu cực (cây gậy). Điều này trái với nỗi khổ.

Và một sự thật nữa là bộ não có đặc thù là ghi nhận thông tin tiêu cực nhanh và nhớ lâu hơn sự tích cực. Khi có sự tiêu cực xuất hiện, một bộ phận trong não bộ là hồi hải mã lưu giữ nó cẩn thận để tham chiếu trong tương lai. Vì thế những ấn tượng tiêu cực rất khó phai mờ và những gì tích cực được coi như là điều không đáng lưu tâm.

Sự hoạt động của não bộ như vậy sẽ dẫn tới việc con người sẽ cố gắng tránh nè sự tổn thất hơn là đạt được lợi ích có giá trị tương đương. Tuy nhiên, điều này sẽ làm cho não bộ liên tục phát ra những tín hiệu lẩn quẩn như “Làm thế này có đúng không, nhỡ đâu, sẽ thế nào nếu mình làm khác đi thì sao…” Điều này sẽ dẫn tới đau khổ.

3. Bộ não tạo ra tam độc, mũi tên thứ hai nhưng cũng sản sinh ra giới, định, tuệ

Tam độc – tham sân si trong ý nghĩ (ý). Sẽ tạo thành hành động (thân) và lời nói (khẩu) và ngược lại. Như một vòng tròn luẩn quẩn. Những hành động từ thân và khẩu cải tạo suy nghĩ của bạn.

Bạn suy nghĩ tự ti thì bạn đi đứng nói năng cũng tự ti. Nhưng vẫn có thể cải thiện bằng cách tập, đi, nói dõng dạc. Dần dần sẽ quay ngược lại cải tạo được suy nghĩ. Đây là một vòng tròn không gián đoạn.

Dưới cái nhìn của khoa học thần kinh đồng ý Tam độc là:

  • Tham là sự bám chấp lấy những củ cà rốt, tức là những lợi ích và phần thưởng.
  • Sân là sự căm ghét và né tránh những cây gậy – khó khăn, nguy hiểm… dẫn tới việc não bộ và tâm sẽ tiêm vào đầu lòng ham muốn hạnh phúc và gặp ít đau khổ hơn.
  • Si là bám víu vào sự thiếu hiểu biết về bản chất của các sự vật và hiện tượng như chúng thực sự là.

Một điều mỉa mai là khả năng phi thường của bộ não đã phóng đại sự đau khổ của Tam độc cả bên ngoài cuộc sống lẫn bên trong một con người. Những gì bạn thấy ở “ngoài kia” thực chất được tạo ra “bên trong bạn” nhờ khả năng tạo ra các thực tại ảo đáng kinh ngạc của não bộ.

Nhờ những mô phỏng này mà con người đã gia tăng cơ hội sống sót trong tự nhiên, bằng cách lặp đi lặp lại các sự kiện để tăng cường sự ghi nhớ của tế bào thần kinh. Não bộ từ lúc con người xuất hiện đến thời của Phật Thích Ca và bây giờ đã tăng kích thước gấp 3 lần. Nhờ vậy khả năng não bộ tạo ra các mô phỏng được cải thiện gấp bội. Và đồng nghĩa khi các mô phỏng trở nên tốt hơn, nó cũng tạo ra nhiều đau khổ hơn.

Sự mô phỏng kéo khỏi bạn ra thực tại, cường điệu thực tại bằng những mô phỏng tuyệt vời hay đau khổ mà vốn chẳng có thật. Dù bằng cách nào thì sự nhạy cảm khiến ta trốn chạy thực tế và làm ta tự bắn vào mình những mũi tên của khổ đau.

Hãy hình dung sự khó chịu khi cãi nhau với bạn gái là mũi tên thứ nhất. Nhưng cách bạn phản ứng lại như “Lỗi tại em”, “Chuyện này không phải anh”… sẽ tạo ra “những mũi tên thứ hai”. Hầu hết mọi khổ đau đều đến từ những mũi tên này. Và não bộ chính là kẻ đã tạo ra nó nhờ sự mô phỏng các sự kiện và khuếch đại các thông tin tiêu cực. Nghiêm trọng ở chỗ những mũi tên thứ hai sẽ tạo ra các mũi tên thứ hai khác nhờ cơ chế liên kết của từng tế bào thần kinh qua mạng lưới thần kinh với nhau khiến cho 1 nguyên nhân, 1 lý do thường trở nên nghiêm trọng hơn bản chất của nó.

Chúng ta cũng sẽ thấy ở đây có sự luân hồi và vòng luẩn quẩn khi những phản ứng mũi tên thứ hai của bạn sẽ kích hoạt các phản ứng mũi tên thứ hai của người khác, điều này sẽ lại gia tăng tiếp tục các mũi tên thứ hai của chính bạn và người kia và cứ tiếp tục như vậy thì khổ đau lại càng hiện hữu rõ hơn. Và chính chúng ta đã thêm vào khổ đau trong những mũi tên thứ hai. Thậm chí chúng ta tạo ra nó mà không cần mũi tên thứ nhất. Hậu quả là chúng ta cảm nhận nỗi đau từ những mũi tên thứ hai một cách sâu sắc cả thể xác lẫn tinh thần.

Nhưng cũng chính với tâm và não bộ cũng sản sinh ra Giới, Định, Tuệ tương ứng với đức hạnh, chánh niệm, trí tuệ.

  • Đức hạnh liên quan tới việc điều chỉnh các hành động – thân, ngôn từ – khẩu và suy nghĩ – ý của mỗi người để tạo ra nhiều lợi ích hơn là gây hại cho chính bạn và những người khác.
  • Chánh niệm liên quan tới việc chú ý, quán sát đối với cả thế giới bên trong và thế giới bên ngoài của mỗi người.
  • Trí tuệ giúp bạn hiểu đau khổ là gì, chấm dứt đau khổ như thế nào và khi nhận biết rõ về đau khổ bạn sẽ có cái nhìn, kết nối và sự bình thản trước các sự việc diễn ra như sinh khởi, hoạt diệt và loại bỏ cái tôi, cái ngã của mình.

Đức hạnh, chánh niệm và trí tuệ là những cốt lõi của hạnh phúc, sự phát triển cá nhân và thực hành tâm linh. Chúng cũng thu hút ba chức năng nền tảng của bộ não là điều chỉnh, nhận thức và lựa chọn.

Ba chức năng này vận hành ở tất cả mọi cấp độ của hệ thần kinh, từ từng khớp nối của 1/ 100 tỷ tế bào thần kinh cho tớ sự thống nhất trọn vẹn về sự kiểm soát, năng lực và nhận thức của não bộ. Và điều chỉnh, nhận thức và lựa chọn cũng liên quan tới từng hoạt động tinh tế nhất của tâm.

Vì thế con đường giác ngộ, thức tỉnh theo khoa học liên quan tới cả việc chuyển hoá tâm – não bộ bằng những hành động tích cực nhỏ bé hàng ngày sẽ tích luỹ thành những thay đổi lớn theo thời gian. Để làm được điều này, sự từ bi, yêu thương chính bản thân là cốt lõi cho những thay đổi trong chính bộ não của bạn. Và bắt đầu từ việc từ bỏ cái tôi, bản ngã rồi hướng đến sự bình thản.

4. Bản ngã dưới cái nhìn của khoa học thần kinh, sự bất thường của bình thản và thiền tập dẫn đến chánh niệm

Thực tế bản ngã, cái tôi được tạo ra bởi tâm trí gồm nhận thức về việc xác lập giá trị, chủ thể, áp đặt sự nhận biết về thế giới quan của cá nhân lẫn toàn thể… nói đơn giản như bạn mình cắt nghĩa Bản ngã là “muốn lo mình và luôn muốn hơn người”. Bản ngã lớn lên thông qua sự đồng hoá, chiếm hữu, tự phụ và tách biệt khỏi các sự liên kết với vạn vật.

Bản ngã có nhiều diện mạo được dựa trên vô số mạng lưới thần kinh. Bản ngã chỉ là một phần của mỗi người vì hầu hết suy nghĩ và hành động không cần tới bản ngã. Bản ngã luôn thay đổi và phụ thuộc vào các điều kiện khác nhau như cảm xúc, hoàn cảnh, các mối quan hệ. Bản ngã được hình thành thông qua những cơ hội thể hiện mình hay nhạy cảm trước các mối đe doạ.

Nhưng nghịch lý ở đây là cái ngã của một người càng ít thì người đó sẽ càng cảm thấy hạnh phúc. Con người ta cũng giống như củ hành. Bản ngã là phần thô vỏ ngoài xấu xí và lấm đầy bùn đất thế gian, nhưng càng lột vào trong thì càng lộ ra tâm trắng ngần sạch sẽ. Điều này chỉ có thể thấy khi ta bình thản đối diện với sự thật mà không phản ứng, che đậy hay cố gắng chạy chốn nó.

(Chỉ có thể thấy, khi ta ngồi lại, tự vấn bản thân rằng “Tôi làm điều này là vì ai? Vì tôi hay vì người”. Hãy thành thực với chính mình!)

Và trạng thái đó chúng ta gọi là sự bình thản.

Đối với khoa học thần kinh, sự bình thản “không phản ứng lại hành động, sự việc, cảm giác” là hành vi rất không bình thường đối với não bộ. Nhưng chính vì vậy mà sự bình thản đã lược bỏ những căng thẳng mà hệ thống thần kinh thiết lập để báo động ngay cả những phản ứng nhỏ bé nhất của nó.

Với sự bình thản, bạn có thể xử lý các tình huống trong cuộc sống hằng ngày bằng sự điềm tĩnh và lý trí mà vẫn giữ vững niềm hạnh phúc nội tại.

Bản chất của bình thản giúp bạn hiểu về vạn vật đang vận hành nhưng không bị lệ thuộc vào nó. Vì bình thản không phản ứng lại với mọi tác động của cả tâm lẫn vật, nên tạo ra một không gian rộng lớn để cho sự trắc ẩn (Bi), tình yêu thương(Từ), niềm vui vì thấy người khác hạnh phúc (Hỷ) và duy trì trạng thái bình thản trước mọi chuyện có thể xảy ra (Xả) được gọi chung là Tứ vô lượng tâm.

Và để duy trì được sự bình thản lâu dài thì phải gia tăng chánh niệm, tức sự quán sát về mọi thứ bên trong lẫn bên ngoài. Chánh niệm dẫn tới trí tuệ và một trong những cách tốt nhất để gia tăng chánh niềm là thiền tập.

Thiền tập cần sự chú tâm cao độ để đem tới sự yên tĩnh. Nếu không có sự yên tĩnh, sẽ không có sự im lặng. Nếu không có sự im lặng, sẽ không có tuệ giác. Nếu không có tuệ giác sẽ không nảy sinh sự sáng suốt để thấu suốt những nguyên nhân của đau khổ.

Thông qua thiền tập, bạn sẽ kiểm soát được tâm trí của mình và cuối cùng hướng bản thân bạn an trú trong khoảnh khắc hiện tại. Gác lại quá khứ và buông bỏ tương lai. Không đuổi theo một suy nghĩ nào, nhận biết chúng đến và đi trong mỗi hơi thở. Không có gì sở hữu, tìm kiếm hay trở thành. Ngay khoảnh khắc này là bất diệt, ngay phút giây này là tối thượng.

5. Một vài cách gia tăng chánh niệm ngoài thiền tập được đề cập trong sách Bộ não của Phật

  • Hành động chậm lại.
  • Nói ít nhất có thể.
  • Làm đúng một việc tại một thời điểm
  • Tập trung vào hơi thở trong khi tham gia các hoạt động thường ngày.
  • Cố gắng cảm nhận sự yên bình khi ở cạnh người khác.
  • Luôn ý thức về sự tập trung.
  • Cảm nhận niềm vui từ những điều nhỏ nhất.

6. Các hoá chất thần kinh chính được đề cập trong sách Bộ não của Phật

Một trong các hoá chất này sẽ được sản sinh nhiều hơn khi thiền tập.

  • Glutamate : kích thích các tế bào thần kinh tiếp nhận
  • GABA: ức chế các tế bào thần kinh.
  • Serotonin : điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và tiêu hoá
  • Dopamine : liên quan đến sự chú ý và tìm kiếm phần thưởng trong từng hành vi.
  • Norepinephrine : liên quan đến sự tỉnh táo và kích thích
  • Acetycholine: thúc đẩy cảm giác thư thái, minh mẫn và sự hiểu biết.
  • Opioids : giảm căng thẳng, giảm đau và gia tăng sự dễ chịu bao gồm cả endorphins.

Cùng nhiều các hoá chất thần kinh khác có đề cập trong sách Bộ não của Phật.

Tác giả: Đức Nhân