Ta hãy tạm đánh dấu cột mốc tuổi trẻ là khoảnh khắc khi ta vứt bỏ hết những quy định, những truyền thống, những khuôn mẫu, những rào chắn của gia đình, xã hội… Nếu có nhiều người không thể vứt bỏ những điều ấy thì xin lỗi với tôi các bạn vẫn là những đứa trẻ đang được nuôi dưỡng bởi những tư tưởng, những niềm tin, những lý tưởng của người khác và các bạn vẫn đang ở trong một nhà trẻ đang được uốn nắn, định hình. Tuổi trẻ với tôi là khi con người ta dũng cảm gạt bỏ những xiềng xích, những màn che để nhìn đời bằng tất cả sự tự do, bằng tất cả đôi mắt và trái tim ngây dại của mình, để tự khám phá con người của ta, sự thật trong ta.
“Người đua diều” có thể đưa bạn đến một đất nước Afghanistan rất khác-afghan của những năm 70 đầy mầu sắc với những giá trị văn hóa lâu đời, nó cũng có thể giải đáp cho bạn một phần những câu hỏi về thế giới hồi giáo, về xung đột sắc tộc, các chi nhánh tôn giáo, một chủ đề mà nhiều người trong chúng ta đã quan tâm sau sự kiện 11-9. Nhưng tôi có thể nói cho bạn rằng những thông điệp mà “Người đua diều” truyền tải còn hơn thế rất nhiều, bạn sẽ thấy những điều ở ngay quanh chúng ta, hay sâu tận trong tâm can mỗi con người. Đó là tình bạn, tình cha con, tình yêu, tình yêu quê hương, niềm tin tôn giáo đan xen với chúng là kiêu hãnh, danh dự, lỗi lầm, chuộc tội hay tha thứ… Thật khó có thể hình dung được sức mạnh truyền tải của câu chuyện.
Mùa Vu Lan ở chùa Bồ Đề năm nay đã không còn cái khí nhộn nhịp của dòng người đến hành lễ và cúng dường, “bố thí” như những năm trước đây. Điều này đã nói lên tất cả sự hoài nghi, sự đổ vỡ niềm tin, đổ vỡ đức tin trong lòng mỗi người dân từ khi vụ việc xảy ra. Nhưng phải chăng một trong những nguyên nhân đưa đến sự đổ vỡ niềm tin này là do sự tác động từ những bản án được tuyên quá vội vàng và quá khắc khe của dư luận? Phải chăng đây chính là sự “khủng hoảng của truyền thông”?
“Ta đi trọn kiếp con người
Vẫn không đi hết mấy lời mẹ ru.”
Hai câu thơ thật sâu lắng trong một bài thơ xúc động về mẹ. Vẻ đẹp của hai câu thơ thể hiện ở cảm xúc vừa lắng đọng, vừa thiêng liêng nhưng thật triết lý. “Mấy lời mẹ ru” là biểu tượng cho tình cảm yêu thương vô bờ mà mẹ dành cho con. Người ta gọi là “tình mẫu tử”. Cách nói “đi trọn kiếp...vẫn không đi hết...” khẳng định tình mẫu tử là vô cùng thiêng liêng, cao cả; là vô cùng, vô tận, không gì có thể đền đáp hết được.
Đau đớn hơn nữa khi số phận gọi tên những đứa trẻ, thậm chí còn không có cơ hội được sống, được sửa sai và vươn lên đón lấy ánh nắng từ lớp bùn nhầy nhụa mà tuổi thơ đã phải vẫy vùng trong đó. Chúng đã mãi ra đi. Đứa bị một ông bố đánh đến chết trong cơn say, đứa bị tiêm nhầm vắc xin một cách vô trách nhiệm, đứa bị bảo mẫu giẫm đạp trong cơn cuồng nộ, rồi 108 đứa ra đi trong dịch sởi mà chúng ta đã loay hoay đi tìm câu hỏi trách nhiệm thuộc về ai? Tôi chẳng nhớ tên được bất kỳ đứa nhỏ nào trong số chúng cả. Chiến tranh đã đành, loạn lạc hay bom rơi đạn nổ đã đành, giữa thời bình chúng ra đi như vậy sao chấp nhận được?
Tôi ấn tượng nhất với Rừng Na Uy có thể vì nó là cuốn đầu tiên tôi đọc của Murakami, và trong những tác phẩm khác của ông, tất cả điều mới mẻ với tôi, không lường trước được văn phong, nội dung, ông dùng ngòi bút của mình, xoáy sâu vào tần sâu nhất của tâm thức con người, ông ta miêu tả chuẩn xác những vấn đề nội tâm con người gặp phải. Ông ta chi tiết miêu tả nó, rồi thông qua việc đọc nó, người đọc (tôi) tìm ra cách giải quyết cho vấn đề của chính mình.
"Giữa những người lạ ta cần một người quen. Giữa những quen, ta cần một người yêu. Giữa những người yêu, ta cần một người hiểu. Giữa những người hiểu, ta cần một người tin. Tin và được tin. Như thế yêu chưa phải là một kết cục có hậu của một đời người. Yêu, mới chỉ là một nửa của chặng đường dài mà thôi." Tình cảm giữa hai người muốn lâu bền thì không chỉ cần có "yêu"-một sự cảm tính vô hình lúc nông lúc sâu, lúc dữ dội khi chỉ thoáng qua mà quan trọng hơn đó là cả hai người phải cảm thấy "cần nhau", cảm thấy bản thân là một phần không thể thiếu trong sự cân bằng cuộc sống của người kia. Để rồi khi cảm xúc dào dạt lúc đầu qua đi, ta vẫn cần nhau, vẫn tin nhau và siết tay nhau đi qua bão gió chênh chang phía trước.
Phiêu lưu cùng với chuyến đi của cậu bé chăn cừu tôi chợt nhận ra rằng, ở một thời điểm nào nó trong đời, mình cũng có ước mơ được “ngao du thiên hạ” nhưng rồi lại chẳng đủ dũng cảm để tiến bước, mãi vẫn ở một chỗ như anh chàng bán kem, hay ông chủ tiệm pha lê; có những lúc ước mơ vĩ đại thật đấy nhưng rồi lại chẳng dám bước chân để đi, để kiếm tìm cái mục đích tiếp theo của cuộc sống. Tại sao ta lại không dám để cuộc sống đơn giản chút đi bằng cách lắng nghe tiếng thì thầm từ trái tim mình, thấu hiểu tiếng nói từ “vũ trụ”, mạo hiểm đi theo những “dấu hiệu”, để làm cái điều mà mình vốn đã sinh ra để làm? Cuộc sống sinh ra vốn đã có quy luật của nó, chỉ có điều ta có đủ tinh tế để nhận ra những gì mà mình may mắn được trao gửi?
Cuộc đời bạn cũng giống như một bức tranh ghép khổng lồ mà bạn vẫn đang ghép lại mỗi ngày. Làm sao có thể hoàn thành bức tranh khi chính bạn cũng không biết nó trông ra sao? Thật là một công việc đau đầu, càng tiếc hơn khi bạn lại lôi mình dô mớ lòng bong những mảnh ghép này, loay hoay, hoang mang và tức giận khi không có bức tranh mà quên béng đi khả năng thực tế của mình. Đó là bạn có toàn quyền quyết định tự vẽ nên bức tranh mẫu của riêng mình. Giờ hãy ngồi lại mà tưởng tượng, mà tạo ra bức tranh bạn muốn thấy và bắt đầu ghép đi thôi. Không ai có thể ngăn cản bạn làm điều đó, không ai cả.
Thế giới mà chúng ta đang sống chính là thế giới của tri thức. Đã qua rồi thời kỳ quốc gia nào sở hữu nhiều vũ khí hơn thì quốc gia đó mạnh hơn. Mọi thứ xung quanh chúng ta đều sản sinh ra từ tri thức. Tri thức chính là sức mạnh. Càng tiếp cận với càng nhiều tri thức thì chúng ta càng có nhiều cơ hội trong cuộc sống cũng như trong sự nghiệp. Quốc gia nào càng sở hữu nhiều tri thức, chất xám thì quốc gia đó sẽ càng vững mạnh cả về kinh tế lẫn chính trị.
