Những bài học rút ra từ bộ phim “Jiro Dreams of Sushi”

https://www.youtube.com/watch?v=YEuiCNb9hkg

Theo Jiro trong  Jiro Dreams of Sushi thì bí mật của thành công là đam mê công việc mình làm và dành toàn bộ thời gian và tâm sức của cả cuộc đời vào việc làm đó. Đó cũng là bí quyết của thành công và là bí quyết để được vinh danh, để đạt đến đỉnh cao nghề nghiệp mà bản thân theo đuổi.

Đó là trên lý thuyết, còn trên thực tế, điều đó là không hề dễ dàng, điều tuyệt vời đó, là tìm kiếm đam mê của bản thân, dốc sức toàn bộ, dành toàn bộ thời gian như Jiro, không có bất kì khoảng trống nào cho bất kì một công việc nào khác, điều đó là phi thường là kì diệu, điều đó dường như chỉ xảy ra ở một số cá nhân, một số nhóm thiểu số nào đó.

Tuy nhiên, dù không thể áp dụng hoàn toàn những chuẩn mực trong công việc từ những kinh nhiệm của Jiro, thì cuộc đời của Jiro công việc của ông, những gì ông đã làm, đã toàn tâm toàn ý làm, thì chắc chắn mỗi người chúng ta đếu có thể học hỏi và áp dụng một phần từ những đều đó vào công việc của chúng ta.

Trong kinh doanh ẩm thực, một khi đã nhắm đến đối tượng khách hàng nào thì tập trung vào hài lòng đối tượng khách hàng đó, khách hàng có quá nhiều yêu cầu khác nhau, không thể nào thỏa mãn hết những yêu cầu của họ được, ta phải có một đối tượng khách hàng nhất định, và tập trung vào phục vụ nhóm đối tượng khách hàng mà ta hướng đến.

Ngành nghề về ẩm thực là một ví dụ điển hình cho việc tập trung vào nhóm đối tượng khách hàng ở trên.

Phải có cá tính riêng để có thể lồng cái cá tính vào công việc mình làm, Jiro chính là một cá tính khách biệt, ông ta đã sống cả cuộc đời, dành cuộc đời của ông ấy cho Sushi, người ta không chỉ trả tiền chỉ để ăn Sushi mà họ còn trả tiền để chiêm ngưỡng 1 tác phẩm thể hiện chính cuộc đời của một con người.

Yếu tố thành công của Jiro trong việc kinh doanh Sushi không chỉ nằm ở sushi mà còn nằm ở chính bản thân ông ấy, cách làm Sushi nhìn chung không khác biệt mấy ở nhiều cửa hàng, ẩm thực nhìn chung bản thân chúng không có chuẩn mực để đánh giá ngon, dỡ một cách trọn vẹn, “chủ yếu nằm ở nguyên liệu tươi, chuẩn bị cẩn thận, cảm nhận hương vị, trình bày thẫm mỹ, đó là những yếu tô không bao giờ xê dịch”, vậy nên để tạo ra sự khác biệt, một sự khác biệt hoàn toàn, trước những sản phẩm đã bảo hòa về chất lượng, đó chính là cá tính của người làm ra nó.

Và Jiro, không có bị quyết gì đặc biệt ở Sushi, chỉ cần nỗ lực hết mình, hàng ngày đều làm đi làm lại một số thứ, đó chính là cần cù, chú tâm, toàn tâm toàn ý vào công việc, không phàn nàn và yêu công việc mình đang làm, đó chính là cá tính của ông ấy.

Có nguyên tắc riêng trong công việc, chấp hành những nguyên tắc đó trong suốt thời gian làm việc:

Thứ nhất: Làm việc một cách nghiêm túc, hoàn toàn chú tâm vào công việc mình làm, chú tâm hoàn toàn.

Thứ hai: Liên tục thể hiện trình độ cao nhất, luôn phấn đầu, tìm tòi những thứ tốt hơn, và cứ thế cứ thế từ ngày này qua ngày khác.

Thứ ba: Luôn mong muốn nâng cao tay nghề, không cho rằng bản thân đang đứng trên đỉnh cao nhất của nghề nghiệp, luôn phấn đấu với mục đích nâng cao tay nghề của mình.

Thứ tư: Vệ sinh trong tất cả các công đoạn, điều này luôn đúng trong lĩnh vực ẩm thực, và tất nhiên điều dễ nhận thấy nhất trong kinh doanh ẩm thực là thức ăn sẽ không ngon nếu không đảm bảo vệ sinh.

Thứ năm: Người chủ phải có cá tính riêng, nếu có cá tính riêng họ sẽ không dễ dàng hợp tác, họ sẽ chỉ làm theo ý mình, đó không phải là sự ngoan cố, đó là cá tính mà mỗi con người cần phải có, không thể để cho nó bị trộn lẫn, bị hòa tan với cá tính của người khác, với những chuẩn mực của người khác, của xã hội, cá tính này được hình thành và duy trì từ cả cuộc đời của một con người, từ những trải nghiệm của bản thân người đó, cá tính là một nhân tố quyết định cho thành công của công việc mà người đó làm.

Và cuối cùng chính là niềm đam mê, thứ gắn kết tất cả các nguyên tắc ở trên lại.

Nguyên tắc của Jiro được thể hiện trong bộ phim Jiro Dreams of Sushi mà tôi ấn tượng nhất là ông ta làm việc hết sức chú tâm bằng sự quan tâm và quan sát đối với khách hàng của mình, ông ta điều chỉnh đũa và miếng đặt Sushi sao cho cân đối, ông ta quan sát người ăn dùng tay trái hay tay phải, điều chỉnh ghế ngồi, sắp xếp khăn giấy, từng chi tiết rất nhỏ đó khiến ông càng trở nên đặc biệt hơn trong khi chính ông lại không cố tỏ ra như vậy.

Những điều đơn giản trong từng chi tiết của Jiro thì không dễ dàng để có thể tập luyện được, chúng có vẻ như không quan trọng, trong đa số những con người khác, điều được bỏ qua những tiết nhỏ đó, vì nó không mang lại lợi ích gì cụ thể trước mắt, không những thế nó còn hết sức nhàm chán nếu không chú tâm vào nó một cách hoàn toàn.

Chỉ có những người có sự quan sát tốt, một sự chú tâm hoàn toàn, một niềm dam mê sâu sắc với công việc thì những chi tiết nhỏ mới có được sự chú ý như vậy.

Đi vào chi tiết của món ăn sushi mà nghệ nhân Jiro làm ra, món ăn ông tạo ra đặc biệt vì những yếu tố tạo nên nó cũng đặc biệt không kém, một sự kết hợp đặc biệt trên nền tảng là công thức làm Sushi không thay đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác ở Nhật.

Thứ nhất – nguyên liệu được chế biến theo cách làm sao có thể tạo ra món Sushi ngon nhất có thể, ví dụ, thay vì như bình thường ông ta sẽ luộc tôm vào buổi sáng rồi bỏ vào tủ lạnh sau đó lấy ra phục vụ khách, những hiện giờ, ông thay đổi bằng cách là khi khách đến ông mới đi luộc tôm, tất nhiên là tôm sẽ tươi ngon hơn so với việc luộc trước để sẵn.

Một ví dụ khác là ông kéo dài thời gian xoa bóp bạch tuột lên 40 hoặc 50 phút thay vì 30 phút như trước, một sự khac biệt không rõ ràng mấy về chất lượng của bạch tuột đối với đa số mọi người, tuy nhiên đó như là một minh chứng cho việc luôn nâng cao tay nghề của mình, mang đến những món Sushi có chất lượng càng lúc càng tăng theo theo gian, đó hẵn nhiên là một công việc khó khăn cho những người bắt đầu hay không thực sự chú tâm.

Gạo cũng phải được nấu theo cách đặc biệt để cho cơm cũng trở thành một món ăn đặc biệt. Sự khác biệt được thể hiện rõ trong cả những thứ bình thường nhất mà trông có vẻ như là tất cả chúng đều khó có thể trở nên đặc biệt thêm nữa.

Thứ nhì – nguyên liệu làm Sushi đựa chọn lựa dựa vào những chuyên gia về nguyên liệu đó, ông ta tìm kiếm và hợp tác với những chuyên gia, tức là, Jiro là chuyên gia về Sushi thì ông ta sẽ tìm kiếm chuyên gia về cá ngừ, về tôm, về bạch tuột, gạo….Tất cả những điều đặc biệt đó đã cấu thành một món Sushi đặc biệt và đưa Jiro trở thành chuyên gia về Sushi.

Thứ ba – Các nguyên liệu chủ yếu được lấy từ hải sản và phải giữ độ tươi của loại hải sản đó, điều này rất quan trọng, cực kỳ quan trọng, mỗi nguyên liệu cần tuân thủ theo nguyên tắc bảo quản nhất định, luôn có một thời điểm lý tưởng mà nguyên liệu đó được cho là ngon nhất, và nhiệm vụ của chuyên gia, nhiệm vụ của Jiro là xác định được thời điểm lý tưởng đó, điều này dựa vào trực giác của bản thân, dựa vào những nguyên tắc bất di bất dịch trong quá trình chế biến, được hình thành bởi một quá trình lặp đi lặp lại một công việc trong suốt cả cuộc đời của một con người.

Thứ tư – Sự cân bằng giữa nguyên liệu tạo ra Sushi, sự cân bằng giữa món chính và món ăn kèm, sự cân bằng dựa các loại Sushi khác nhau trước khi đem ra phục vụ thực khách thì quan trọng. Những khái niệm này được tìm tòi, được phát hiện và duy trì, không ngừng nâng cao để phù hợp với thực khách tạo ra một sự kết hợp hòan hảo như một bản hòa tấu tuyệt vời từ thiên nhiên.

Xanh Thẫm