18.8 C
Da Lat
Thứ Ba, 29 Tháng 7, 2025

PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Triết Học Đường Phố - PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN
Trang chủ Blog Trang 222

Gửi chị! Người em chưa quen

 Featured Image: Duy Tuấn Phạm

 

Cám ơn chị, người em chưa từng quen biết, có lẽ đối với người khác, khi nghe câu chuyện về chị, họ chỉ thoáng buồn và có thể sẽ quên ngay sau đó, nhưng thật lạ câu chuyện của chị đã đến với em rất đúng lúc, nó làm em như tỉnh dậy sau một giấc ngủ dài, chị đã vô tình mang đến cho em một động lực, một niềm tin rất lớn chị à!

Hôm nay, em vô tình nghe một người quen kể về chị, người đã may mắn được gặp chị, lần đầu tiên và chắc cũng là lần cuối cùng…

Chị là nhân viên của cục thuế ở L.A, cũng không biết rõ chị đã bao nhiêu tuổi và đã chống chọi với căn bệnh ung thư từ bao giờ, trông chị xanh xao nhưng tràn đầy năng lượng và khát vọng, bạn em may mắn được gặp chị trong ngày bảo vệ luận văn thạc sĩ. Và em tin là những gì chị đã nói và đã làm hôm đó, sẽ mãi mãi ở lại trong lòng mọi người. Và em muốn chia sẻ câu chuyện của chị đến mọi người, để mọi người có thể tin rằng đâu đó trong cuộc sống của chúng ta vẫn có những điều kỳ diệu xảy ra.

Đó là một buổi sáng ở trường Đại học A, hôm đó là ngày bảo vệ luận văn của thạc sĩ khóa 15, đúng theo lịch là hội đồng sẽ làm việc đến khoảng 10 giờ 30 thì sẽ nghỉ trưa, nhưng rồi sao đó nhận được thông tin từ cấp trên là buổi sáng sẽ kéo dài hơn thường lệ, để nghe phần thuyết trình đăc biệt từ chị, mà có lẽ hội đồng hôm đó cũng không ngờ là sau bao năm ngồi hội đồng thì đều đầu tiên khi kết thúc phần báo cáo không phải là những câu hỏi dồn dập, mà là những giọt nước mắt từ tận đáy lòng, mọi người có mặt hôm đó đều khóc, chỉ trừ chị, chị đã nở nụ cười đẹp nhất trong đời chị, em thầm nghĩ vậy. Có gì hạnh phúc và vui sướng bằng khi ước mơ của mình thành sự thật đúng không chị?

Bắt đầu phần báo cáo là một đôi lời nhắn nhủ của chị, để mọi người không phải bỡ ngỡ tại sao chị lại được đặt cách: “Tôi xin lỗi vì sự phiền hà mà tôi đã mang lại cho quý thầy cô, nhưng thật sự đối với tôi thời gian lúc này vô cùng quý báu, nó được tính từng giây, từng phút, tôi thật sự rất tâm huyết với đề tài mà tôi sắp chia sẻ sau đây, có lẽ nó chưa được hoàn hảo lắm nhưng tôi đã dùng tất cả thời gian còn lại để hoàn thành nó, trước khi tôi bắt đầu ca phẩu thuật cuối cùng vào ngày mai. Nếu may mắn tôi sẽ sống thêm được ba tháng hoặc là hôm nay là ngày cuối cùng tôi nhìn thấy mặt trời. Điều tôi tâm nguyện cuối cùng là trước khi rời khỏi thế giới này, tôi sẽ để lại một tài sản vô hình, một đóng góp nhỏ nhoi cho khoa học, một niềm tự hào cho con gái của tôi.”

Sau những lời chia sẻ ấy là một bài báo cáo thật tuyệt vời, giọng chị thanh thót cả kháng phòng hôm ấy, chị nói một cách thật hăng say. Để rồi sau đó là những giọt nước mắt đồng cảm, sẻ chia và cả than phục chị.

Thỏa sức với ước mơ và sống hết mình với nó thật tuyệt đúng không chị? Có lẽ chị sẽ không còn sợ ngày mai nữa, dù chị có ra đi mãi mãi thì những gì chị làm vẫn luôn hiện hữu, đối với em chị đã thành công, em học được từ chị rất nhiều, cám ơn câu chuyện của chị đã đến với em thật đúng lúc. Và em muốn sẻ chia đến mọi người, biết đâu có ai đó đang cần động lực và niềm tin này hơn em.

Chị! Người em chưa quen… em hứa em sẽ sống hết mình với đam mê, khát vọng và ước mơ của em.

 

Lê Phạm Anh Thư

Lời hay khó nói, lời vàng khó mua

Featured Image: Loving Star Lights

 

Lời hay:

“Khi mà á, con người ta sống hời hợt với những thứ chung quanh á, ít quan sát á, ít suy nghĩ á, ít chia sẻ những thứ khiến nhau giỏi hơn á, thì tất nhiên người ta ít nói được những lời hay ho rồi á…”

Trưởng thành hay không, người ta đánh giá qua độ “cứng”, sự chững chạc chứ chẳng ai kính trọng chỉ vì độ tuổi. Ấy thế mà nhiều bạn năm nhất vào đại học ra sao, năm tư ra trường y chang vậy, có chăng thì biết nhiều trò ma mãnh hơn, biết được nhiều quán nhậu và quán cafe hơn, còn lại chẳng hiểu thêm miếng nào về cuộc sống, xã hội, văn hóa, lịch sử, kỹ năng hay thực tiễn của cái nghề mình chuẩn bị theo đuổi, thế thì lạ gì mà 72.000 cử nhân thạc sỹ thất nghiệp?

Như cách mà tiến sĩ Lê Thẩm Dương nói: “Cái mẹ gì cũng phải biết hết, để ngồi nói chuyện với người ta còn nói được vài thứ hay ho, đằng này vốn liếng có tí xíu, nói hai ba câu hết trơn, ai mà coi trọng, ai mà thèm tiếp?”

Đời có nhiều thứ dạy mình lắm, bạn bè mình cũng vậy, có khi nó có cái để nói mà nó thấy mình toàn nói chuyện trên trời dưới đất, nó cũng ngại, thôi thì bắt đầu trước đi, đại loại như:

– Ê, nhà tao có cái cách “vắt chanh bỏ vỏ” này hay lắm nè, độc chiêu bí truyền luôn, phải mần vầy mần vầy, nhanh gọn hơn mà chẳng chua tay nữa, kì diệu chưa?

– Hay vậy ta cà, nhà tao bán cafe, tao nghiệm ra cái này, tao thấy cafe sữa ở Sài Gòn, người ta uống 10 phần cafe 2 phần sữa, hơi ngọt xíu nhưng hợp vị, tại dân miền Nam và miền Tây hảo ngọt, còn cafe ở miền Trung thì đắng hơn xíu, đâu đó khoảng 10 phần cafe 1 phần sữa thôi, miền Bắc thì cũng ngang ngang, nhưng họ hay uống cafe đen hơn, những đứa nào không uống được thì chuyển qua… trà sữa luôn rồi.

Thế là hôm sau anh thứ nhất lại đi khoe vụ cafe với anh khác, anh này lại chỉ cho cậu biết về các loại xe máy. Còn anh thứ hai đi khoe cách vắt chanh bỏ vỏ với ba mẹ, ổng bà nói tiếp cho nghe cách lột tỏi gia truyền nhà mình để bữa sau còn bảo nhà tui cũng có bí kíp chứ bộ.

Quan sát nhiều vô, nghĩ sâu vô, tò mò nhiều vô, đọc sách nhiều vô để còn nói cho nó hay. Nói được những thứ hay ho, người ta cũng sẽ chia sẻ cho mình những thứ hay ho khác, anh khen tui hay, tui khen anh giỏi, cả hai cùng hay, thế là đẹp nhất. Để rồi được quánh giá là giỏi, thú vị, tinh đời, vậy có sướng không chứ? Với lại á, đừng quên khen nhau vài câu á, để người ta zui, mình cũng zui á, thế là nhìn nhau thuận mắt hơn á, cũng là nói lời hay á…

Lời vàng

Khó mua thiệt, người ta phải bỏ ra cả 2 triệu đô chỉ để đấu giá bữa ăn trưa cùng một ông già tám chục tuổi, hỏi sao hông khó?

Bước vô đại học như một đứa con nít 18+, mỗi ngày lết lên giảng đường rồi đi về ký túc xá nằm vật ra đó, vui thì nghe nhạc, chơi game, buồn thì đắp chăn ngủ. Vầy mà không có anh nào dội vàng vào mặt thì 4 năm sau ra trường đồng nghĩa ra đường thật luôn.

Bước ra đời như con nai vàng ngơ ngác, đấy là lúc cần người cho một ít lời vàng để định hình lại, để vững vàng hơn, để hiểu mình cần làm gì, viết CV ra làm sao, xin việc chỗ nào. Thậm chí người ấy mà đủ mạnh, người ta chỉ cần thở lời ra thôi là được bước vào vòng phỏng vấn của một công ty kha khá liền.

Rồi những lúc áp lực, xì trét, sếp la, nhân viên xa lánh, tuyệt vọng đến cùng cực cũng cần những lời vàng đắp zô, chỉ cho con đường cách mạng mà đi, chứ cứ như ri thì chết chắc. Không phải họ ghê gớm chi, chỉ là họ từng trải, họ hiểu, họ biết nên làm gì, thế là lời họ nói ra còn nguyên chất hơn cả cục 9999.

Rồi những lúc muốn cầu tiến hơn, muốn tiếp xúc với những khách hàng lớn cũng cần lời vàng ý ngọc để hiểu những người đấy thích nghe cái gì, họ cần chi, cứ thế mà cúc tung tận tụy rồi sẽ có ngày sáng sủa, hay ít ra người ta cũng chỉ cho được cái quán mà mấy người VIP VIP hay ngồi để còn mà lân la làm quen, chứ ngay cả cái bóng của họ còn không bắt được thì nói chi đến chuyện làm ăn?

Rồi ra ngoài mở công ty càng nan giải hơn nữa, chắc lúc này cần một cục vàng bự của “người kim cương” chứ đừng nói là vàng nữa, muôn vàn khó khăn nhưng người ta chỉ cần hai bữa nhậu là chỉ ra được hết, tránh được 9 phần nguy hiểm, còn 1 phần phải tự lo.

Câu hỏi là, làm sao để kiếm được người vàng “đẻ trứng vàng”? Dạ xin thưa đầu tiên là phải nói được lời hay cái đã, để người ta còn chịu nói chuyện với mình, thấy mình cũng có chút thú vị rồi làm bạn làm bè. Sau đó thì năng động hơn, tránh mất thời gian vào những thứ không đâu đi, lo mà xây dựng các mối quan hệ, chơi với mấy ông càng giỏi càng tốt, càng to càng tốt…

Chứ lời vàng, khó mua lắm, đôi khi có tiền cũng không mua được đâu nghen…

 

Ưng Đen

Tình yêu

Featured Image: Lori Portka

 

Mỗi sáng ta thức dậy đón nhận ánh bình minh chiếu qua từng chiếc lá, trưa trời nắng chang chang, đôi khi một vài cơn mưa xuất hiện, chiều êm ả và tối đến một màn đêm buông phủ. Đó là bắt đầu và kết thúc của một ngày! Ngày lại qua ngày, tháng qua tháng và năm lại qua năm… cuộc sống của chúng ta dù vui hay buồn, dù thành công hay thất bại, ta cũng không thể nào thoát khỏi cái quy luật ấy: Từ khi ta mở mắt chào đời như bình mình bắt đầu một ngày mới, rồi ngày ngày tháng tháng ta lớn dần lên với những thành công chói sáng hay những niềm vui như ánh mặt trời lên cao, hay có khi những giọt mưa rơi cho những nỗi buồn, những thất bại, những chia ly trong cuộc đời… để rồi cuối cùng, ta lại muốn cuộc sống bình thản khi tuổi về chiều, mất đi khi già nua như màn đêm buông xuống.

Tôi chợt nhớ đến một bài nghiên cứu về tâm lý của những bệnh nhân mắc những căn bệnh hiểm nghèo gần chết trong một bệnh viện. Cô y tá luôn gần gũi, chăm sóc bệnh nhân kể lại rằng, phần lớn những bệnh nhân khi được hỏi: Nếu như cho bạn một ước mơ, bạn sẽ làm gì, thì họ nói rằng họ sẽ làm những gì mình thích, đến nơi mình muốn đến, đấu tranh làm những việc mình muốn làm, ôm hôn người mình yêu thương và không chần chừ khi nói:  “Tôi rất yêu bạn!”

Có ít nhất không chỉ một lần trong mỗi chúng ta cũng ngồi lại suy nghĩ những chặng đường chúng ta đã qua, và để nhận ra rằng hình như chúng ta lớn lên rất nhiều và đã có rất nhiều kỷ niệm từ những người chúng ta gặp gỡ! Và hình như không chỉ một lần mà rất nhiều lần vì nhiều lý do khác nhau, chúng ta không thể làm theo những gì mình muốn và cũng không thể thốt lên lời từ trái tim mình, rồi thời gian cứ trôi, cứ trôi mọi thứ vào quên lãng khi công việc, những bộn bề của cuộc sống… nhưng thật ra chúng ta có dễ dàng quên như vậy!

Ai cũng một lần được sinh ra và một lần mất đi! Có rất nhiều thứ chúng ta không thể chọn lựa như mối quan hệ huyết thống gia đình, hình dáng, và được chọn khi nào ta sẽ ra đi mãi mãi. Nhưng chúng ta vẫn được chọn cách sống, tự vẽ cuộc đời bằng những gram màu từ đôi tay của chính mình, từ quan điểm cách suy nghĩ của mình. Không ai có thể chắc rằng quan điểm tôi là đúng, bạn là sai, mà đúng hay sai chỉ có tự bản thân mình mới trả lời được, vì cuộc sống này không ai giống ai hoàn toàn bao giờ!

Và cái gắn chặt chúng ta lại với nhau, tạo cho chúng ta niềm hạnh phúc thật sự đó chính là tình yêu! Tình yêu không phải chỉ có tình yêu nam nữ, mà nó còn là tình yêu gia đình, bạn bè, yêu thiên nhiên và nhân rộng hơn đó chính là tình yêu nhân loại. Ngay khi chúng ta biết yêu, có nghĩa là chúng ta đã bắt đầu lớn, lớn nhiều trong sự nhận thức và tư tưởng của mình. Chúng ta biết vị tha, bao dung cho những lỗi lầm của người khác; biết chia sẻ, cảm thông trước những đau khổ mất mát của mọi người và hy sinh để người mình yêu thương được hạnh phúc!

Có người từng nói với tôi rằng: “Khi bạn nói bạn sẽ hạnh phúc khi người yêu mình hạnh phúc, dù hạnh phúc đó không do chính bạn mang lại chỉ là giả tạo thôi! Điều đó chỉ xảy ra khi nào tình yêu của bạn chưa đủ lớn, chưa thể vượt qua những thử thách của cuộc đời và cũng chưa thật sự yêu nên bạn mới dễ dàng từ bỏ và cho rằng như vậy là hy sinh, là cao thượng.” Tôi đã từng suy nghĩ rất nhiều câu nói của bạn mình, và cũng từng tự hỏi tình yêu như thế nào là đủ lớn như bạn mình nói? Và tôi có thật sự yêu? Nhưng tôi hiểu một điều, khi mình được sống, được gặp gỡ mọi người thì tại sao mình không mang lại niềm vui hạnh phúc cho người khác, và tôi tin chỉ cần nó xuất phát thật sự từ trái tim mình thì không có gì là không phải, là giả dối và tôi cũng đã từng làm như vậy và tôi tin đó cũng chính là tình yêu, vì chỉ cần biết người mình yêu được hạnh phúc, thành công trong cuộc sống, dù chỉ là một người đứng bên đường nhìn mỉm cười thì cũng là hạnh phúc với tôi!

 

Hồng Liên Thanh

Con người đang theo đuổi điều gì trong đời?

Đây là một câu hỏi mà tôi và bạn đều muốn tự hỏi với bản thân. Xin các bạn hãy bỏ ra một chút thời gian để đọc và cảm nhận.

Con người đang theo đuổi cái gì? Trước khi đọc câu chuyện này thì dường như tôi cho rằng đây chỉ là một câu hỏi thừa hoặc là có bạn nói rằng: “Hãy về hỏi đấng sinh thành xem họ sinh ra bạn để làm gì? Phí cơm gạo để bạn hỏi một câu thừa thãi đến vậy.’’ Bởi vốn dĩ đời người có rất nhiều thứ để theo đuổi: Tiền bạc, chức quyền, tình yêu và sự nghiệp, vân vân và vân vân….

Nhưng mọi người hãy đọc thử câu chuyện này nhé! Có một thương gia người Mỹ ngồi trên bến của một làng chài nhỏ ở bờ biển Mexico, ông ta nhìn thấy một người đánh cá cùng một con thuyền nhỏ gần bờ. Trên con thuyền nhỏ có mấy con cá tầm vây vàng đuôi to. Người này hỏi người đánh cá để bắt nhiều cá ngon như thế này thì phải mất bao lâu?

Người đánh cá nói chỉ cần một chút thời gian là bắt được. Người Mỹ lại hỏi: “Tại sao anh không đợi thêm nữa để bắt được nhiều cá hơn?” Người đánh cá cho rằng: “Số cá đã đủ nhu cầu sinh sống của cả gia đình tôi rồi!”

Người Mỹ lại hỏi: “Vậy số thời gian còn lại trong một ngày anh làm cái gì?”

Người đánh cá giải thích: “Tôi à! Hằng ngày tôi ngủ đến lúc tự nhiên tỉnh mới dậy, ra biển bắt mấy con cá, sau khi về nhà thì lại cùng chơi với lũ trẻ, lại cùng với vợ ngủ trưa, đến khi trời tối uống một chút rượu, cùng các anh trai chơi guitar. Một ngày của tôi trôi qua vừa vui vẻ vừa bận rộn.”

Người Mỹ cho là chưa tốt,đưa ra ý kiến giúp anh ta và nói: “Tôi là thạc sĩ quản lý xí nghiệp. Hàng ngày, anh nên bỏ ra nhiêu thời gian hơn để đi bắt cá, đến khi anh có tiền thì mau con thuyền to hơn một chút. Lúc đó, tự khắc anh sẽ bắt được nhiều cá hơn, có thể mua được nhiều thuyền cá hơn. Sau đó nha sẽ có được một đội thuyền.”

Người đánh cá hỏi: “Làm được những việc đó phải mất bao nhiêu thời gian?”

Người Mỹ trả lời: “Từ 15 đến 20 năm!”

“Sau đó thì sao?”

“Đến lúc đó, anh không cần phải bán cá cho lái buôn nữa, mà trực tiếp bán cho nhà máy và anh cũng có thể tự mở một nhà máy đồ hộp. Như vậy anh có thể nắm bắt được toàn bộ từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Tiếp theo anh có thể chuyển đến thành phố Mexico rồi đến Los Angeles và cuối cùng là New York. Kinh doanh ở đó anh sẽ không ngừng mở rộng xí nghiệp của mình.”

Người Mỹ cười và nói: “Đến lúc đó,anh có thể nghỉ hưu, anh có thể chuyển đến sống ở một làng chài nhỏ bên bờ biển. Hàng ngày, thích ngủ cho tới lúc nào cũng được. Sau đó ra biển thích bắt bao nhiêu cá cũng được, chơi cùng với lũ trẻ con, lại cùng vợ ngủ trưa, khi hoàng hôn có thể vào trong làng, cùng với các anh trai chơi guitar.”

Người đánh cá nghi hoặc hỏi: “Bây giờ chẳng phải tôi đang sống như vậy sao?”

con người đang theo đuổi gì 4Ảnh: Quangpraha 

Câu chuyện thứ 2: Vì sao mà sống

Có ba người mặt mày buồn bã đến hỏi ý kiến của một nhà hiền triết, làm thế nào để bản thân sống được vui vẻ.
– Trước tiên, các ông hãy nói xem các ông sống vì cái gì? – Nhà hiền triết hỏi.
Người đầu tiên nói:
– Vì tôi không muốn chết, vì vậy mà tôi sống.
Người thứ hai nói:
– Vì tôi muốn nhìn xem ngày mai có tốt hơn ngày hôm nay hay không, vì vậy mà tôi sống.
Người thứ ba nói:
– Vì tôi có một gia đình phải nuôi dưỡng. Tôi không thể chết, vì vậy mà tôi sống.
Nhà hiền triết lắc đầu nói:
– Thế thì đương nhiên các ông không được vui vẻ rồi, vì các ông sống chỉ vì sợ hãi, chờ đợi, trách nhiệm bất đắc dĩ, chứ không vì lý tưởng. (Vậy lý tưởng rồi cũng vì cái gì?)

Mỗi người đều có một cách sống cho riêng họ, không ai giống ai, đâu thể nào bắt người khác phải sống như mình, rập khuôn theo mình. (Phải là chính mình chứ, bạn có nghĩ vậy không?) Nếu cố bắt chước cách sống của người khác thì cuộc sống ai cũng như ai làm sao thú vị được? Làm sao tạo nên cá tính cho riêng mình được? (Có người tham vọng, có người cầu tiến nhưng cũng có người thích an phận, thích tự do….) Như vậy cuộc sống mới phong phú, đa dạng chứ bạn. Nói vậy chứ mình cũng không biết: “Con người rốt cuộc đang theo đuổi cái gì vậy?”

Người ta sống trước hết là vì mình. Bạn đừng coi câu này là ích kỷ nhé, trong phim chưởng nói rồi: “Người không vì mình, trời tru đất diệt.” Bạn giúp một bà cụ qua đường, là vì bà cụ mà cũng chẳng phải cũng chính là vì bạn đấy ư, bạn cảm thấy sảng khoái khi giúp người khác. Bạn hiến thân cho lý tưởng của bạn và dù sắc bạn chẳng đến một cái đích cụ thể nào cả, bạn cũng thấy hạnh phúc vì đã dám chơi và dám chịu.

Như Đỗ Phủ ngủ trong lều cỏ, ai bảo là khổ? Lý Bạch làm thơ mua vui cho Dương Quý Phi, ai bảo là sướng? Lý Thái Bạch sống để làm gì? Làm thơ ư? Ông không phải cái máy đẻ thơ. Ông múa kiếm dưới trăng, và uống rượu với trăng. Vui thú trên đời cũng chỉ đến thế là cùng.

Có nhiều người không bao giờ dừng lại xem xét ý nghĩa của đời sống là gì. Những năm sau họ nhìn lại và tự hỏi tại sao những mối liên hệ có phần tan vỡ và tại sao họ cảm thấy trống vắng mặc dầu họ đã đạt được những thành công do họ đặt ra. Một cầu thủ bóng chày nổi tiếng trong làng bóng này đã được hỏi anh ước muốn điều gì nếu một ai đó sẽ nói với anh lúc anh mới bắt đầu chơi bóng. Anh đã trả lời: “Tôi ước muốn người đó nói với tôi khi anh lên tới đỉnh vinh quang nơi ấy chẳng có gì.” Nhiều mục tiêu đã biểu lộ tính chất trống rỗng chỉ sau vài năm họ theo đuổi cách vô vị buồn tẻ.

Trong xã hội nhân văn của chúng ta, con người theo đuổi nhiều mục đích, họ suy nghĩ sẽ tìm thấy ý nghĩa. Những mục tiêu họ theo đuổi gồm có: Sự thành công trên thương trường, sự giàu có, nhiều mối liên hệ tốt, giải trí, làm điều lành cho người khác, v.v… Người ta đã chứng nhận rằng trong lúc họ thành đạt những mục tiêu của sự giàu có, vui chơi, và hài lòng vẫn có những khoảng sâu trống vắng trong tâm hồn – một cảm giác trống trải mà dường như không thể lấp đầy được.

Mỗi người có một điều-để-đeo-đuổi riêng. Nhưng tất cả đều gọi chung là lý tưởng sống. Tôi còn trẻ, lý tưởng của tôi giờ là thu thập và lĩnh hội kiến thức, học tập để tìm được vị trí xứng đáng cho mình trong xã hội, sống tốt để là niềm tự hào của những người tôi yêu, cũng như họ đã yêu thương và tin tưởng tôi. Nhưng biết đâu, 10 năm, 20 năm nữa, lý tưởng của tôi sẽ bổ sung thêm một vài điều: Một tổ ấm hạnh phúc với những đứa con ngoan, một cuộc sống yên bình,… Nói thế để chứng minh rằng lý tưởng không phải là cái bất biến.

Rốt cuộc đời người đang theo đuổi cái gì?

Mình thấy cuộc đời thật ngắn ngủi dù tôi đang 23 tuổi. Đó không phải là cảm giác hoài nghi hay sợ hãi thực tại, mà chỉ nhận thấy qua cuộc đời nhiều người. Theo tôi không nên hỏi câu hỏi này, mà chỉ nên nghĩ theo một hướng tích cực hơn. Và chúng ta nên hỏi: “Rốt cuộc mình sẽ làm gì cho cuộc đời.” Nhưng nếu không biết mình sống để làm gì thì liệu có làm gì được cho cuộc đời không đây? Hay là cảm thấy bế tắc và lang thang mãi mà không biết mình đang đi đâu?

Người ta sống lâu hay chết lâu? Sống lâu lắm là được một hai trăm tuổi chứ gì. Còn chết thì vô tận các bạn nhỉ. Nên so sánh hai cái với nhau thì chẳng khác nào một nốt son giáng trong bản giao hưởng. Đừng nói đến luân hồi và kiếp sau vội, mình chỉ muốn nói đến ở đây và bây giờ, cứ tạm sống kiếp này cái đã.

Lại có bạn cho rằng: Suy cho cùng cái mà con người sống và cần đạt được là hạnh phúc. Mỗi người có một định nghĩa khác nhau về hạnh phúc. Tiền bạc, công danh, cống hiến cho mọi người,… hay chỉ là một cuộc sống nhàn tản vui thú.

con người đang theo đuổi gì 2Ảnh: Free-Photos

Cuộc sống bây giờ muốn nhàn cũng không được. Nhàn ngày nào… đói ngày đó. Người ta nói lao động là vinh quang, thật không sai. Con người khi lao động sẽ thấy trong đó sự trưởng thành bản thân, thấy thu gặt được thành quả của mình, thấy mình có ích,… Những ai trốn tránh lao động, lười nhác sẽ chẳng bao giờ có hạnh phúc vì họ môt lúc nào đó cảm thấy mình thừa thải, vô dụng, bất lực. Hạnh phúc như ai đó nói, đó là cả một quá trình. Nó không có đích đến, bởi bản thân hạnh phúc là một cuộc trải nghiệm không ngừng.

Tự nhiên tôi lại nhớ tới câu này:

Happiness is a journey, not a destination.

Dance, as though no one is watching you.
Love, as though you have never been hurt before.
Sing, as though no one can hear you.
Live, as though heaven is on earth.

Tạm dịch:
Hạnh phúc là một cuộc hành trình, không phải là một điểm đến.

Nhảy, như thể không có ai đang theo dõi bạn.
Yêu, như thể bạn chưa bao giờ bị tổn thương trước đây.
Ca, như là mặc dù không ai có thể nghe bạn.
Sống, như thiên đường trên trái đất.

Thế đấy, chúng ta bị cuốn theo dòng đời mà vội vã đến nỗi chúng ta thường không nhìn thấy ai. (thậm chí cũng không nhìn thấy mình)

Ghê nhất là chỗ này đây: Chúng ta không có thì giờ nhìn lại mình nữa, dù, có lẽ, chỉ để… suy nghĩ vớ vẩn một chút đỉnh thôi…. Để khỏi phải sợ rằng cho đến một lúc nào… Nhìn lại mình đời đã xanh rêu.

Đứng trong vũ trụ này, là bạn là tôi đều tự hào là người Trái Đất. Đứng trong thế giới này, là bạn là tôi đều tự hào là người Việt Nam. Nhưng hơn hết, đứng ở đâu, tôi và bạn cũng tự hào có một gia đình, một dòng họ, một quê hương, một xứ sở. Đã biết chết không mang theo được gì. Nhưng sẽ đến một lúc bạn thiết tha mong muốn mình để lại được ít ỏi điều gì đó cho những người, những thứ mà bạn yêu thương và tự hào.

Tại sao ba mẹ bạn lại muốn cho bạn khôn lớn và thành công? Liệu có một ngày bạn cũng dành những tâm huyết ấy cho con cái mình? Cho hậu thế của mình. Tôi không là vĩ nhân, tôi không giỏi giang, không đa tài nên tôi không dám mơ mình một tay nắm giữ thế giới, không dám tin mình xưng hùng, xưng bá, không dám nêu cao khẩu hiệu tôi sống vì quê hương, vì đất nước…Tôi chỉ sống vì con cái tôi, vì những người thân yêu sẽ khóc lúc tôi lìa trần. Tôi muốn mình mỉm cười thanh thản và an tâm về họ ít nhất vào giây phút tôi còn chút hơn tàn, đó thật sự là một điều gì đó rất thiêng liêng.

con người đang theo đuổi gì 3Ảnh: Free-Photos

Vâng, có thể tôi ích kỷ, có thể tôi không bao dung và cao thượng nhưng đó là những điều tôi có thể lúc này: Sống để mang đến niềm vui cho những người mà tôi yêu thương và sống để mỉm cười mãn nguyện, an lòng lúc ra đi.

Chắc hẳn các bạn đang tự hỏi từ nãy đến giờ đang đọc và thật mơ hồ, và chẳng biết: Rốt cuộc con người đang theo đuổi cái gì trong đời.

Thực ra theo tôi nghĩ: Đây là một câu hỏi không có đáp án. Bởi vì mỗi người có một quan niệm khác nhau về khái niệm “cuộc sống đủ đầy” hay như bạn đã nói: Có người tham vọng, có người cầu tiến nhưng cũng có người thích an phận, thích tự do… Mình nghĩ câu chuyện trên chỉ nhằm mục đích giúp chúng ta xác định lại lý tưởng sống của mình, xét lại cách sống của bản thân. Đúng là không nên rập khuôn với người khác. Phải đặt ra một mục tiêu sống cho mình.

Còn tôi: Tôi còn quá trẻ, thật buồn cười khi ngồi viết về “rốt cuộc con người đang theo đuổi cái gì?” Nhưng ít nhất, hiện giờ tôi vẫn đang làm theo những gì tôi cho là đúng. Sau khi ngồi uống liền 4 cốc cà phê để viết bài này. Tôi đã kết luận: “Tôi sống là vì tôi, tôi sống vì những gì mà tôi yêu thích.”

Còn bạn thì sao?

Tác giả: Michael Nguyễn

*Featured Image: Free-Photos

Glee – Không ai đánh thuế ước mơ và tình bạn tình yêu

Featured Image: Phim Glee

 

Bài này viết cho những ai xem Glee. (Cảm hứng từ bài “American Boy” của Kurt & Brian)

Cái hay của Glee với tôi là lúc nào họ cũng có một bài hát tuyệt vời để giải toả cho một rắc rối nào đó trong cuộc sống. Tôi không nói là nó giải quyết vì có nhiều yếu tố cho một vấn đề, nhưng mỗi bài hát cho tôi một cái nhìn và thái độ tích cực hơn và biết đâu với ai đó sẽ là một “giải quyết”.

Lịch sử tình huống này bắt đầu từ những đam mê tìm kiếm nghề nghiệp ca sĩ của đôi bạn trai trẻ đồng tính yêu nhau. Vượt khỏi ao tù câu lạc bộ âm nhạc của trường học để bon chen vào chốn xa hoa cạnh tranh của New York là một cuộc phiêu lưu quả cảm. Nơi tài năng chen chân dành cho sự may mắn khi họ tình cờ được trình diễn song ca trong một buổi tiệc của bà June nổi tiếng. Một màn trình diễn song ca xuất sắc “The Story of My Life” và kết quả bà June chọn Brian để tham dự buổi nhạc kịch của bà ấy chứ không phải Kurt – người luôn tôn sùng ao ước được gặp bà. Một nỗi thất vọng lớn lao cho Kurt khi ai cũng biết sự ghen tỵ nhỏ nhoi thế nào cũng nhon nhem trong lòng của Kurt với Brian. Tuy nhiên tình bạn, tình yêu đã giúp Kurt gạt đi lòng kiêu hãnh để cùng làm khán giả với những người bạn trong Glee club cho buổi trình diễn của Brian được tổ chức bởi bà June.

Brian trong buổi trình diễn đã không tránh khỏi sự xúc động khi được bà June chọn cho buổi trình diễn đặc biệt này. Lời cảm ơn bà June trước buổi diễn không còn là phép lịch sự mà là hành động bày tỏ sự biết ơn thật sự của người trẻ được bề trên tin tưởng tạo cơ hội. Với những lúc này sự vâng lời tuyệt đối với bề trên là những người trẻ nào cũng sẽ làm và mình cũng thế. Nhưng một phút quyết định khi sau khi Brian cảm ơn bà June là lúc anh nhìn thấy Kurt thầm lặng phía sau, Brian hiểu rõ nỗi khát khao được đứng trên sân khấu biểu diễn trong chương trình của Kurt dâng trào và được kiềm nén thế nào. Không chút đắn đo, Brian đã mời Kurt trình diễn cùng mình trong sự ngạc nhiên giận dỗi của bà June. Nhưng “American Boy” chỉ thực sự bùng phát khi đôi song ca này hoà hợp.

Một sự chọn lựa kịch bản khéo léo khi bài hát là ước mơ của những người trẻ Glee – luôn khát khao luôn mơ ước. Cái hay của màn trình diễn này là sự đồng điệu và hợp ca của những người bạn tham gia buổi tiệc đó, khi họ được mời lên hát chung. Buổi tiệc không còn là sự xa cách giữa người trình bày và khán giả mà mọi người có thể đứng lên nhún nhảy hòa theo bài hát. American boy là một phần của bất kỳ ai, ai cũng có ước mơ dù có viễn vông hay không thì cũng hãy thử thực hiện để giải toả sự khát khao của mình. Khi không ai đánh thuế ước mơ, khi ước mơ được sẻ chia thì đâu đó có sức mạnh giúp nó trở thành hiện thực.

Điều bất ngờ của film này là sự thú nhận của bà June khi bà cảm động trước tấm chân tình của đôi bạn trẻ và lý do nào đó của bà chỉ chọn Brian mà không chọn Kurt cho buổi trình diễn dù biết rằng lòng đam mê của Kurt cho buổi này lớn hơn cả Brian chính là đôi bạn trẻ làm bà nhớ đến cuộc hôn nhân thứ ba của mình và người chồng cả bà là một người đồng tính. Khi ước mơ, tình bạn, tình yêu, và đam mê được san sẻ và vun đắp thì nó đã đánh tan được nhưng mưu kế ngọt ngào man trá của người đời. Thế nên hãy cứ yêu, cứ thương, cứ mơ, cứ quả cảm thực hiện ước mơ đó đi, biết đâu đó bạn đang thay đổi cuộc sống của mình và ai đó. Cuộc sống là một bảng màu, bạn là hoạ sĩ, hãy vẽ đi.

https://www.youtube.com/watch?v=BiQ2P2D4vpc

 

Thiên Yết

Thời gian

Featured Image: Muhammad Muneeb

 

Nhiều người rất tiết kiệm tiền và những thứ phải chi, dùng hàng ngày nhưng lại rất phung phí thời gian. Đó là vì họ chưa nhận ra được rằng thời gian chính là tiền và còn quý hơn cả tiền.

Tiền bạc mất đi còn làm lại được. Thời gian đã trôi qua là mãi mãi đi mất

Nếu có 1 giờ đồng hồ tự do, bạn đọc sách báo và tìm thấy một ý tưởng mới. Bạn đem áp dụng ngay cho công việc của bạn, doanh số bán hàng của bạn tăng cao. Bạn có thêm tiền thưởng. Thời gian 1 giờ của bạn chính là tiền.

1 giờ tự do của những người làm chủ sử dụng vào việc thư giãn cũng gián tiếp tạo ra tiền. Vì khi họ thư giãn sau thời gian làm việc căng thẳng, họ có thêm sự tỉnh táo, minh mẫn, hưng phấn để đưa ra các quyết định đúng đắn, tăng thêm giá trị cho doanh nghiệp của họ.

Đôi khi chúng ta lãng phí thời gian mà còn không nhận ra điều đó vì chưa nhìn thấy sự mất mát do sử dụng thời gian vô bổ, thiếu khoa học. Chỉ khi gặp hậu quả nhãn tiền chúng ta mới cảm thấy bực mình, thấy tiếc nuối…

Đi tới các cơ quan chức năng chẳng hạn, nếu bạn không chuẩn bị trước đầy đủ giấy tờ, không tìm hiểu trước các công đoạn, chắc chắn bạn sẽ mất gấp đôi thời gian thông thường, chưa kể phải mua lấy không ít sự bực bội, cáu giận vì các yêu cầu phải trình giấy này, tờ kia….; vì cách làm việc thiếu chỉ dẫn, thiếu thông tin… là những “chuyện thường ngày ở huyện“. Chỉ cần chờ vài giờ đồng hồ mà không có cuốn sách hay vài thứ để giải khuây thôi cũng đủ làm cho một người trước đó đầy năng lượng trở nên bí xị, chán nản.

Nếu bạn chỉ có 1 phút để hỏi một câu từ một người có thể đem lại sự đổi đời với bạn, liệu bạn có ngay lập tức đưa ra được câu hỏi cần thiết cho bạn không? Nếu bạn chỉ có 1 phút để ra một quyết định mang lại cho bạn một khoản tiền lớn, liệu bạn có chắc rằng bạn ra quyết định đúng hay không?

Nếu không may bạn rơi vào tình cảnh chỉ có vài phút để lựa chọn giữa sự sống và cái chết, bạn có nghĩ rằng bạn có thể đánh đổi tất cả những gì bạn có chỉ để giữ lại mạng sống của mình hay là sáng suốt tự tìm ra lối thoát?

Thời gian trong những lúc cấp bách, quan trọng còn giá trị hơn cả tiền bạc là như vậy. Nhưng tệ một nỗi là khi không bị giới hạn về thời gian, chúng ta thường vô tư sử dụng vào các mục đích tùy hứng, ngẫu nhiên, vô định hơn là cắt đặt, phân bổ thời gian cho từng việc, từng mục đích với ý nghĩ: “Làm chi mà khổ vậy?” Cho đến khi chúng ta bị đặt vào hoàn cảnh “thời gian là sống còn, thời gian là tiền bạc”.

Cái từ rất hay “deadline“ – thời hạn, chắc cũng là xuất phát từ những khám phá ra giá trị của thời gian khi bị giới hạn lại như vậy.

Để có được những quyết định nhanh, đúng đắn trong những thời khắc định mệnh, trong những thời điểm quyết định, bạn không có cách nào khác phải đặt ra cho mình nguyên tắc và cách phân bổ thời gian riêng: Thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi, thời gian cho người thân, bạn bè, tạo dựng, vun đắp các mối quan hệ, thời gian thư giãn… tạo cho mình thói quen sử dụng thời gian hợp lý, có ích; và thường xuyên áp dụng chúng hàng ngày để trở thành nguyên tắc, phong cách sống và làm việc của cá nhân mình.

Trong đó, khoảng thời gian được phân bổ cho những việc có ích ít nhất cũng phải bao gồm cả việc trau dồi kiến thức, kỹ năng sống, kỹ năng làm việc là những thứ thiết yếu cho sự tồn tại và phát triển bản thân. Thời gian nghỉ ngơi cũng quan trọng không kém thời gian làm việc nhằm tái tạo năng lượng giúp chúng ta luôn duy trì ở trạng thái thể chất khoẻ mạnh và lập lại thế cân bằng cho cơ thể, đầu óc chúng ta sau khi đã “cống hiến” hết mình cho nhiệm vụ hàng đầu của người trưởng thành là làm việc.

Một quỹ thời gian thường bị những người bận rộn chúng ta (chắc không ai tự nhận mình rảnh rỗi) bỏ quên hoặc thậm chí không hề lập trình, phân bổ cho nó là thời gian thư giãn. Nó bao gồm những khoảng thời gian ở bên người thân, bạn bè, bạn cùng sở thích, đối tác… dưới các hình thức gọi điện thoại, tới thăm, họp mặt, cùng đi chơi trong ngày, dài ngày…, thời gian đọc sách, xem phim, xem kịch, xem thể thao, nghe nhạc… tóm lại là tất cả những hoạt động có tác động và nuôi dưỡng tâm hồn, tâm trí chúng ta.

Những hoạt động này không cần qua chiếm nhiều quỹ thời gian nhưng nếu được phân bổ riêng một quỹ thời gian và được thực hiện nghiêm túc, đều đặn, thường xuyên, kết quả mang lại chúng ta thật không ngờ. Bạn hoàn toàn có thể tự hào bạn là người con hiếu thảo, một người anh, chị, em chu đáo không bao giờ bỏ quên các sự kiện trong gia đình lớn, nhỏ., một người bạn, một đối tác tinh tế quan sát và nắm bắt rất nhanh ý định của đối phương và làm họ luôn hài lòng. Bạn cũng hoàn toàn có thể yên tâm về sự thấu cảm, lòng trắc ẩn với tha nhân trước những cảnh đời ngang trái, đói nghèo, khổ đau vẫn diễn ra hàng ngày đâu đó trong cuộc sống, thay vì vô cảm, dửng dưng…

Dù cho bạn bận rộn đến đâu, nếu bạn đã phân bổ đầy đủ quỹ thời gian hợp lý cho tất cả các hoạt động cần thiết (đương nhiên là phải tùy vào tính chất và mức độ quan trọng của cá nhân bạn), bạn sẽ khó mà bỏ sót các hoạt động kém quan trọng nhưng mang lại hiệu quả cao có tên là “thư giãn tâm hồn” này. Và bạn cũng không cần phải lo lắng tự vấn bản thân rằng bạn đã đối xử tệ với chính bạn và những người bạn yêu quý thế nào khi cứ để cái núi công việc cao chất ngất cuốn bạn đi hàng ngày quên hết thế giới xung quanh mình.

Thế giới vốn không công bằng, nhưng có một sự công bằng ai cũng phải thừa nhận rằng chúng ta đều có cùng một món quà là có 24 giờ một ngày như nhau. Sử dụng nó thế nào là tùy mỗi chúng ta. Khác biệt là người thợ xây mất 8 giờ thì kiếm được 200 ngàn đồng, bác sĩ kiếm được 10 triệu trong 8 giờ, còn người làm chủ doanh nghiệp có thể kiếm được 10 tỷ đồng cũng trong 8 giờ đồng hồ ấy (những con số chỉ có tính minh họa).

Là vì người thợ xây chỉ mất 1 tháng để học nghề, bác sĩ mất 5 năm học cộng với 5 năm tu nghiệp, còn người chủ doanh nghiệp mất toàn bộ thời gian vừa học vừa làm từ khi mở doanh nghiệp và họ sẽ còn học và làm cả đời để giữ cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển.

Thời gian, vì thế là món quà lớn hay quà nhỏ là tùy thuộc chúng ta nhìn nhận, coi trọng và sử dụng thời gian hữu ích cho chúng ta tới mức nào. Cho dù chúng ta là ai, chúng ta làm gì, nếu chúng ta luôn làm chủ được thời gian của mình, không lãng phí thời gian vào những trò tiêu khiển vô bổ, chúng ta sẽ luôn cảm nhận được giá trị thời gian mang lại, luôn thấy từng khoảng thời gian trôi qua trong cuộc sống của chúng ta có ý nghĩa và hài lòng với bản thân chúng ta.

Lý thuyết là như thế. Nhưng mỗi khi con gái tôi nói: “Mẹ! Con hỏi mẹ một câu có được không?“ Thú thật là tôi luôn phải hít một hơi thật sâu để nói: “Được, con yêu.” Thay vì nói cái điều tôi muốn nói hơn nếu là lúc tôi đang bận: “ Lát nữa được không con, mẹ đang bận“, vì tôi biết chắc rằng lát nữa rất có thể sẽ là 1 ngày sau hoặc thậm chí là không bao giờ. Mà trẻ con thì không thể bắt chúng đợi được, chúng cần những câu trả lời như thế mỗi ngày để khôn lớn, trưởng thành.

Những người thành công chắc chắn là những người luôn biết sử dụng thời gian hợp lý và có thói quen đặt ra một thời hạn cho bất kỳ công việc gì. Với tôi, quản lý thời gian đơn giản chỉ là “giờ nào việc ấy“, và chuông báo giờ luôn là một người giúp việc mẫn cán nhất, không thể thiếu hàng ngày của tôi.

Đừng làm việc gì chỉ để giết thời gian, hãy sử dụng thời gian để làm những việc có ích với bạn. Rồi tiền và những giá trị khác sẽ đến với bạn.

 

Julia Le

Bàn về cái sự “giận”

Featured Image: Saurabh Vyas

 

Tất cả những nội dung dưới đây do tác giả cảm thụ và viết lại dựa trên “Không giận (Okoranai koto)” của Alubomulle Sumanasara. Nó thể hiện tư tưởng Phật giáo nguyên thủy thông qua nhân sinh quan của cá nhân tác giả.

1. Thế nào là “giận”

+ “Giận” là một trong hai cảm xúc cơ bản của con người, xuất hiện một cách nhất thời khi con người nảy sinh phản ứng mang tính cự tuyệt trước một sự vật/sự việc nào đó.

Trước một sự vật hay sự việc, con người ta sẽ nảy sinh ra một trong hai phản ứng: Phản ứng mang tính chấp nhận, hoặc phản ứng mang tính cự tuyệt. Phản ứng chấp nhận dẫn đến cảm xúc “yêu” mang tính tích cực và xây dựng, còn phản ứng cự tuyệt dẫn đền cảm xúc “giận” mang tính tiêu cực và phá hoại. Với nhiều cung bậc và hình thức khác nhau, hai cảm xúc cơ bản này làm nên hầu hết mọi cảm xúc của con người.

Cụ thể hơn, “giận” có thể có rất nhiều dạng: Gớm ghiếc khi gặp thứ mình không thích, tức giận khi cảm thấy bị trêu chọc/bắt nạt, ganh tỵ khi thấy người khác hơn mình, buồn bã khi mất mát cái gì đó, chán nản khi không đạt được mục đích, cay cú khi thua cuộc, v.v. Nói tóm lại “giận” gắn liền với cảm giác “bất hạnh”. Nếu muốn biết hiện tại bản thân có đang giận hay không, chỉ cần tự hỏi xem bản thân có đang cảm thấy vui vẻ hay không, có đang cảm thấy hạnh phúc hay không. Nếu có dù chỉ một chút ngập ngừng, thì rất có thể cảm xúc “giận” đã và đang xuất hiện đâu đó trong tâm hồn.

2. Tại sao lại “giận”

+ “Giận” xuất phát từ cái tôi và những vọng tưởng của cái tôi. Con người ta “giận” vì tự cho rằng mình đúng, mình hoàn hảo, mọi thứ phải theo ý mình.

Tại sao chúng ta lại có phản ứng cự tuyệt trước một sự vật/sự việc nào đó? Nguyên nhân có phải nằm ở bản thân sự vật/sự việc đó hay không? Nếu đúng là như vậy thì tất cả mọi sinh vật có khả năng phản ứng đều sẽ phản ứng giống nhau trước cùng một sự vật/sự việc. Nhưng thực tế rõ ràng không phải như vậy, do đó nguyên nhân chỉ có thể nằm ở bản thân chúng ta mà thôi.

Ta hãy lấy một ví dụ dễ hiểu giữa người và loài vật. Rất nhiều người khi gặp một con gián đều cảm thấy gớm ghiếc và/hoặc sợ hãi. Nhưng đối với một con gà, thì một con gián lại là một bữa ăn ngon. Ngược lại một miếng bít tết đối với nhiều người là một món khoái khẩu, thì đối với một con bò lại không khác gì một miếng giẻ rách. Sở dĩ có sự khác nhau đó là vì mỗi chúng ta đã tự gán cho hai sự vật đó những thuộc tính là “gián = bẩn thỉu ( = cự tuyệt)” và “bít tết = món ngon ( = chấp nhận)”. Những thuộc tính đó không phải là thuộc tính cố hữu của các sự vật kia, mà hoàn toàn là những vọng tưởng do con người nghĩ ra.

Khi những thông tin mà con người tiếp thu từ thế giới bên ngoài mâu thuẫn với những vọng tưởng đang có, thì trong đầu chúng ta sẽ phát sinh phản ứng cự tuyệt. Một con gián bẩn thỉu xuất hiện trước mắt chúng ta đi ngược lại vọng tưởng

1) “Gián bẩn thỉu” và 2) “Mọi thứ xung quanh tôi phải sạch sẽ”. Một người ăn thịt chó đi ngược lại vọng tưởng 1) “ăn thịt chó là xấu xa” và 2) “không ai được phép làm điều (tôi cho là) xấu xa”. Một thất bại của bản thân đi ngược lại vọng tưởng 1) ”thất bại là điều đáng xấu hổ” và 2) “tôi không bao giờ làm điều đáng xấu hổ”. Và cái vọng tưởng lớn nhất mà mọi người thường có chính là “mọi việc trên thế gian sẽ/phải diễn ra theo ý tôi”.

Khi một người có cái tôi càng mạnh mẽ, càng tự cho mình là đúng, thì những vọng tưởng này càng vững chắc, và phản ứng cự tuyệt cũng sẽ mãnh liệt hơn. Ngược lại một người luôn nghĩ rằng mình chưa chắc đã đúng, mình vẫn còn khiếm khuyết, thì người đó hoặc sẽ không có vọng tưởng, hoặc sẽ có khả năng xóa bỏ, điều chỉnh, hoặc dung hòa những vọng tưởng của mình với thực tế xung quanh thay vì cự tuyệt.

3. Tại sao không nên “giận”

+ Không có cái gọi là “giận chính đáng” mà chỉ có “giận vô lý”. Bất cứ mọi hình thức và cấp độ nào của “giận” cũng đều đem đến bất hạnh cho bản thân và mọi người xung quanh.

Chúng ta thường nghe được rất nhiều lý do khác nhau cho việc “giận một cách chính đáng”, và rất nhiều trong số đó nghe rất có lý. Tuy nhiên chắc chắn tuyệt đại đa số các lý do đó đều có dạng: “Vì hắn/nó…” Nói cách khác, mọi người cho rằng mình “giận” vì lý do bên ngoài, vì mình là nạn nhận, vì thằng kia sai mình đúng. Nhưng thực sự tất cả tựu chung lại đều là vì “không theo ý tôi nên tôi giận”. Và đó là một lý do rất vô lý.

Tại sao “giận” lại vô lý? Vì những “hắn/nó” kia đều là các tác nhân bên ngoài mà bản thân mỗi người không có quyền mà cũng chẳng có khả năng quyết định hay ra lệnh. Thế gian xung quanh chẳng cần biết vọng tưởng của bạn là gì hay cái tôi của bạn to đến đâu. Đó là một điều hiển nhiên như trái đất tròn hay chuyện mưa nắng thất thường vậy. Người ta ít khi “giận” vì trời đột nhiên mưa, bởi không mấy ai vọng tưởng có thể điều khiển được ông trời. Không ai “giận” vì một điều mà họ cho là hiển nhiên. Vậy thì tại sao lại vọng tưởng có thể điều khiển được thế gian theo ý mình, để rồi “giận” khi bị thế gian chổng mông vào mặt?

Ngoài ra, từ định nghĩa ta có thể thấy cảm xúc “giận” về căn bản đối lập với “hạnh phúc”. Một người khi đang “giận” sẽ không thể cảm thấy được bất cứ niềm vui nào. Đó là chưa kể cảm xúc và những hành động do “giận” của người đó sẽ lây lan sang và phá hoại hạnh phúc của những người xung quanh. Nói cách khác người “giận” là người “đánh cắp hạnh phúc” của người khác. Mọi hành động mang tính phá hoại đều bắt nguồn từ “giận”, và “giận” chỉ có thể tạo ra được sự phá hoại. Sự phá hoại bắt đầu từ chính sức khỏe và tâm hồn của chúng ta, và cao hơn có thể dẫn đến chiến tranh, xung đột và diệt chủng. Nếu mỗi chúng ta không kiểm soát sự “giận”, thì sự “giận” sẽ phá hủy chúng ta.

4. Làm sao để không “giận”

+ “Giận” không phải là một việc bất khả kháng mà là một lựa chọn có trách nhiệm. Không “giận” không phải là xả “giận” hay kìm nén “giận”, mà là xóa bỏ “giận”. Hãy bắt đầu bằng việc xóa bỏ cái tôi, ý thức cái hại của giận và tự quan sát bản thân.

Nhiều người có thể sẽ cho rằng “giận” là một phản ứng mang tính bản năng của con người và do đó không thể kiểm soát được. Chúng ta không phải thánh nhân, nên có thể trong giây lát cảm xúc “giận” bột phát là điều không thể tránh được. Nhưng việc có kéo dài “giận” hay không, có “giận” trở lại hay không, có hành động trong khi “giận” hay không là điều hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát và là một quyết định của ý thức tự do. Nói cách khác, con người ta “giận” là vì họ muốn được “giận”, họ thích được “giận”. Nếu ai đó nghĩ mình không muốn “giận” nhưng vẫn “bị giận”, thì người đó đơn thuần chỉ đang không muốn nhận trách nhiệm về cảm xúc và hành động của mình mà thôi.

Vì “giận” là quyết định có ý thức của mỗi người, nên cách hiệu quả nhất, triệt để nhất để không “giận” là “đừng có giận” nữa. “Giận” chỉ thực sự biến mất khi bị xóa bỏ từ gốc, khi nó không phát sinh, chứ không phải thông qua việc xả ra hay kìm nén. Việc xả “giận” giống như một người nghiện thuốc lá, thay vì cai thuốc thì mỗi khi thèm lại mua thuốc về hút vậy. Có thể nhất thời cơn thèm sẽ lắng xuống, nhưng nó sẽ lại bộc phát và ngày càng mạnh hơn, thường xuyên hơn. Còn việc kìm nén “giận” thì lại giống như một người cầm cục than nóng đỏ trên tay, nóng quá nên nuốt nó vào bụng vậy. “Giận” sẽ không biến mất, mà chỉ đi từ ngoài vào trong, từ chỗ nông xuống chỗ sâu, từ mãnh liệt thành âm ỉ. Nó vẫn sẽ tạo ra sự phá hoại, nhưng từ từ hơn, với hệ quả lâu dài hơn.

Vậy xóa bỏ “giận” từ gốc như thế nào? Như đã nói “giận” xuất phát từ cái tôi và những vọng tưởng của nó. Do đó ta cần phá bỏ hoặc ít ra là thu hẹp cái tôi và những vọng tưởng của bản thân lại. Hãy biết rằng cái tôi không tồn tại, rằng ý thức của chúng ta chỉ là một chuỗi những thông tin và cảm xúc trôi đi liên tục, rằng thế gian xung quanh là một thực thể khổng lồ mà trước nó chúng ta yếu đuối và vô năng. Hãy biết rằng chúng ta luôn luôn khuyếm khuyết, luôn luôn sai một cách tuyệt đối mà chỉ đúng một cách tương đối. Nói theo cách thông thường, hãy rèn đức tính khiêm tốn, luôn tự nghi ngờ bản thân, và luôn sẵn sàng tiếp nhận những thực tế trái ngược với kỳ vọng và định kiến của bản thân.

Những điều trên cần rất nhiều nỗ lực và thời gian, và đối với tuyệt đại đa số chúng ta nó sẽ là một chặng đường kéo dài cả đời. Tuy vậy vẫn có những việc nhỏ mà chúng ta có thể làm ngay từ bây giờ để kiềm chế “giận”. Trước hết, ta cần tự ý thức rằng “giận = xấu = cần loại bỏ”. Hãy luôn coi “giận” như một thứ độc dược cực mạnh mà mỗi khi nó xuất hiện trong đầu chúng ta cần tìm mọi cách loại bỏ càng sớm càng tốt. Việc trong mỗi lần chúng ta có loại bỏ được “giận” hay không không quan trọng, mà quan trọng là chúng ta dần tự hình thành cho mình một giá trị quan trong đó “giận” là một thứ hoàn toàn không đáng hoan nghênh hay ủng hộ.

Tiếp theo, ta cần luôn tự ý thức và quan sát bản thân. Hãy luôn tự theo dõi bản thân xem hiện tại ta đang “vui” hay đang “giận”. Nếu ta đang không “vui”, tức là ta đang “giận”, thì hãy tự nói với mình trong đầu “ta đang giận” và lặp đi lặp lại cho đến khi hết “giận”. Việc này sẽ giúp thức tính và giải thoát suy nghĩ ra khỏi “giận” và ra khỏi cái tôi để quan sát và đánh giá mọi việc một cách khách quan và rõ ràng. Không nên nghĩ “ta không được phép giận” vì như vậy dễ dẫn đến sự kìm nén, và vì bản thân suy nghĩ đó cũng là một dạng “giận”. Hãy cứ để cho “giận” diễn ra một cách tự nhiên, nhưng hãy theo dõi từng cử chỉ hành động, từng diễn biến dù nhỏ trong cơ thể và cảm xúc của bản thân và của xung quanh trong suốt quá trình. Khi đó chắc chắn rằng mỗi người sẽ thấy bản thân trong khi “giận” thật xấu xí, và “giận” sẽ phá hoại cơ thể và hạnh phúc của bản thân và cả xung quanh như thế nào.

5. Kết luận:

+ “Giận” là một cảm xúc tiêu cực, dựa trên những lý do vô lý, xuất phát từ vọng tưởng cá nhân, mà mỗi chúng ta nên loại bỏ. Có thể cả đời chúng ta cũng sẽ không thể xóa bỏ hoàn toàn nó, nhưng nỗ lực hạn chế nó bằng việc tu dưỡng bản thân sẽ giúp cho chúng ta trở nên những con người tốt đẹp hơn và hạnh phúc hơn.

 

Hawkie

Giàu! Bạn đã giàu theo kiểu nào?

Photo: Wikimedia

 

Hôm nay luận bàn về chữ giàu. Ý nghĩ đầu tiên mà người đời hay nghĩ đó là khi nói đến giàu nghĩa là phải có nhiều tiền, có nhà lầu, có xe hơi hay sử dụng các dịch vụ đắt tiền như ở khách sạn 5 sao trở lên, ăn uống ở nhà hàng sang trọng, vân vân.

Như vậy có phải là giàu chưa?

Ngay từ bé chúng ta thường gặp những tư tưởng như vậy, người lớn gieo vào đầu chúng ta những quan điểm về làm giàu. Ai cũng nghĩ như vậy, mọi người bỏ công sức ra làm việc vất vả để kiếm tiền và chính vì quan điểm đó nên có những người sẳn sàng bỏ công sức rất nhiều để tích lũy những đồng tiền mà mình kiếm được. Ăn không dám ăn, mặc không dám mặc, không quan tâm gì đến sức khỏe của bản thân. Để rồi khi tuổi lao động qua đi thì suy nghĩ và hối tiếc về những chuyện trước đây. Lúc bấy giờ muốn ăn nhưng không ăn được, muốn ngủ nhưng không ngon giấc, muốn đi đó đây thì bệnh tật đeo bám. Vòng đời chẳng lẽ nó là như vậy?

Còn chúng ta những người trẻ thì sao? Chúng ta cũng không thoát ra được vòng xoáy này. Chúng ta được dạy để cạnh tranh, để chiến đấu vì đồng tiền vì danh dự. Học xong đại học mỗi người một công việc, năm hay mười năm sau gặp lại thì hỏi thăm nhau xem mày thành đạt cỡ nào. Mày kiếm được nhiều tiền không, hay chức vụ mày ra sao rồi. Ở cái xã hội mà có tiền sẽ nhận được sự kính trọng, nể nang. Chính vì vậy nó như một thỏi nam châm hút rất nhiều người về với nó. Khoảng 5 năm trở lại đây, có rất nhiều diễn giả dạy cho người trẻ chúng ta về cách làm giàu. Không ngờ giàu cũng có công thức, họ bảo giàu có là chuyện mà ai cũng có thể làm được nên chúng ta được chính họ gieo rắc vào đầu những suy nghĩ về chuyện làm giàu. Hiển nhiên với họ giàu ở đây là có nhiều tiền.

Còn nhớ thời gian mà bán hàng đa cấp làm mưa làm gió trên thị trường việc làm cho sinh viên. Những chuyên gia của các công ty ban hàng đa cấp họ dùng các từ ngữ vô cùng mạnh bạo để nói đến con đương sự nghiệp mà họ chia sẻ cho những người tham gia. Họ bảo: “Tôi sẽ trở thành triệu phú đô la năm 28 tuổi hay năm 30 tuổi.” Vân vân. Họ hay dùng từ “tự do tài chính” và thời gian mà họ được tự do tài chính rất sớm. Họ làm cho người trẻ có một niềm tin là giàu có rất dễ, dễ đến bất ngờ. Đó là các bạn gia nhập công ty và lập cho mình công ty riêng thế là có thể kiếm tiền, rất dễ. Bán hàng đa cấp không hề xấu, đó là một phát minh của ngành kinh doanh ở thế kỷ hai mươi mốt này. Nhưng ở xứ mình mọi điều có thể thay đổi, đổi thay đến ba trăm sáu mươi độ.

Đấy khái niệm giàu và làm giàu của chúng ta là như vậy. Có mấy ai trong chúng ta nhận thức được thành công về tiền bạc là thành công thấp nhất. Tại sao nó được xã hội nể trọng lại là kiểu thành công thấp nhất. Đó là vì tiền bạc chỉ là dạng vật chất sinh ra được sẽ mất rất nhanh. Nó không có giá trị để lại. Nhiều người trên hành trình đi đến sự giàu có về tiền bạc họ bấp chấp mọi thủ đoạn để đạt được mục đích. Đó có thể là những quyết định thâu tóm hoặc dùng sức mạnh tài chính đề đè bẹp đối thủ cạnh tranh trên thương trường. Có thể họ sẽ đạt được mục đích của họ đó là “TIỀN” nhưng để có được sự kính trọng và nể nan thực tâm từ đối thủ và những người xung quanh thì họ cần làm khác đi.

Sự khác này chính là “Đức” “Công” và “Ngôn”. Đây là ba thứ trên đời này mà sau khi bạn mất đi nó còn để lại đến nhiều thế hệ sau. Các bạn biết Bill Gates chứ, khi còn điều hành công ty Microsoft ông ấy là rất giàu có là chuyện ai cũng biết nhưng sẽ chóng quên thôi. Thế hệ sau sẽ nhớ đến ông ấy vì hành động quyên hơn 50% giá trị tài sản của ông ấy để làm từ thiện và giúp thế giới này cân bằng hơn. Vì một lẽ duy nhất đó là vòng tròn của tiền bạc. Ông ấy đã kiếm được tiền từ thế giới này thì những đồng tiền này nên trở về giúp đỡ những người cần được hổ trợ là điều hiển nhiên. Như thế sẽ tạo ra một sự cân bằng cho thế giới này. Đồng thời cũng tạo được sự cân bằng cho chính ông ấy. Dám chắc một điều rằng, khi làm công việc từ thiện này ông ấy sẽ hạnh phúc hơn khi kiếm được nhiều tiền và thành tỷ phú thế giới. Đấy là cái mà ông ấy sẽ lưu danh đến nhiều năm sau. Đấy là tích công và đức.

Những nhà văn, nhà khoa học, chính trị gia hay các tỷ phú. Họ là những người tài giỏi họ có tiền và có khả năng sử dụng đồng tiền để nâng cao giá trị của bản thân. Có một câu nói rất hay: “Phú quý sanh lễ nghĩa.” Tức là khi bạn có tiền thì bạn sẽ có lễ nghĩa. Bằng nhiều cách có thể bạn dùng tiền mà bạn kiếm được quay lại đầu tư cho chính bạn. Bạn đi học, tham gia các khóa tập huấn, huấn luyện hay xây dưng cho mình một thư viện. Có nhiều cách giúp cho bạn thành người trí thức, thành người có học. Đó là một chân lý đến giờ vẫn chưa có ai phản biện một cách xác đáng. Người đời sẽ còn nhớ đến câu nói này thêm nhiều thế hệ nữa. Đấy là lưu ngôn.

Đấy chính là cách mà chúng ta có thể lưu lại thế giới này, tích công, tích đức hay là những phát ngôn. Kiếm tiền và làm giàu không khó và cũng không dễ. Nhưng sau khi trở nên giàu có, tự do tài chính thì chúng ta nên hành động để thế hệ sau này vẫn nhớ chúng ta là ai và chúng ta có đóng gớp gì cho xã hội này. Làm giàu chân chính khi chúng ta lao động, hy sinh mà có được. Cuộc sống này không chấp nhận những người chỉ muốn làm giàu mà không lao động.

 

Mr Lias

Và tôi cúi đầu im lặng!

Featured Image: Ðariusz

 

Trước tiên, tôi xin nói với các bạn đây là câu chuyện từ chính trải nghiệm của sếp tôi, một người nước ngoài “trăm phần trăm”, nhưng lại được nhìn nhận qua con mắt của tôi và suy nghĩ bằng cái đầu của tôi.

Tại sao lại là “trăm phần trăm” à? Bởi vì cô ấy chỉ vừa đến Việt Nam chưa đầy năm, và cô ấy có thể sẽ sống tại đây một thời gian dài. Mà người nước ngoài sống lâu ở nước mình thì không còn là “trăm phần trăm” nữa mà phần nào đã bị Việt hóa để có thể tồn tại rồi, còn ai mà chỉ vừa mới thì nhiều khi họ chỉ định ở vài tháng rồi thôi thì cũng coi như là một cuộc viếng thăm. Còn cái nghĩa của tôi ở đây là người nước ngoài vừa đến nhưng kế hoạch là họ buộc phải sống lâu dài ở đây.

Tôi cũng chỉ vừa vào làm cùng cô chỉ mới 4 tháng, nhưng cảm giác bị nước lạnh tạt vào mặt thì hầu như ngày nào tôi cũng trải qua. Đến nỗi bạn tôi nói rằng: “Chắc bà ấy đang tiêm thuốc chống nhục cho mày.” Tại sao à? Vì cách làm việc của họ khác lắm các bạn à. Cách sống, suy nghĩ và cách giải quyết vấn đề nữa, và quan trọng hơn là chính những hoàn cảnh “trời ơi đất hỡi” mà cô ấy gặp phải cứ luôn xảy ra, và cái câu hỏi “Why? Why?” cứ lảng vảng trước mặt tôi. Nhưng tôi chỉ im thin thít, và ước gì có thể lặn luôn thì hay quá.

Chúng tôi làm việc dựa trên nguyên tắc là không đi trễ, đúng giờ làm việc, sau công việc, vứt tất cả tại văn phòng và không liên lạc trong ngày nghỉ trừ phi có trường hợp khẩn cấp. Từ hành động đến quyết định cần nhanh và quyết đoán, không do dự và dây dưa. Cả văn phòng chỉ có hai người phụ nữ nhưng ngày nào cũng có âm thanh của sự tranh luận. Thời gian đầu đương nhiên là tôi chỉ im lặng, nghe câu nào câu nấy thấm vào tận tim. Chưa bao giờ tôi thấy xấu hổ khi nhận lương cho đến khi tôi làm ở đây, dù tôi đã cố gắng hết sức.

Và lúc nào đi làm tôi cũng mong một điều duy nhất, hôm nay tôi sẽ được yên thân, đừng ai nói gì tôi. Nhưng mà nào có được vậy, riết rồi từ một kẻ chỉ biết im lặng, tôi mạnh dạn đáp trả, nói lên những gì tôi nghĩ và mạnh dạn nói rằng tôi không như thế. Khi đó, tôi nhận ra, một nụ cười trên gương mặt cô ấy, và cô ấy kết luận rằng: ”Ít nhất bây giờ mày đã hiểu nên làm gì ở đây.”

Ôi trời! Thì ra đây là cái cô ấy muốn, cô ấy muốn tôi phải mạnh mẽ, phải kiểm soát tất cả những thứ mà cuộc sống này có thể quẳng vào tôi và mong rằng tôi có thể đấu tranh cho chính cái cuộc sống của mình. Cô ấy đã dạy tôi biết rằng sự phản kháng không hẳn là sai, nếu tôi phản kháng nhưng không thay đổi, có thể tôi đã nghỉ việc từ tuần đầu tiên, nhưng cô ấy thấy tôi có sự thay đổi dù là rất ít qua mỗi ngày của tôi ở đó, điều này có nghĩa là tôi “có hy vọng”.

Thế nhưng, có những chuyện rất kỳ lạ xảy ra đối với tôi, những việc mà có lẽ khi tôi nói ra không người Việt nào lại không biết đến nó. Thế nhưng, đối với sếp tôi, đương nhiên là mới mẻ rồi, nhưng đối với tôi, sao tự nhiên nó cũng trở nên… mới đến nỗi tôi chỉ biết im lặng.

Người cùng một nước nhưng không tin tưởng nhau sao?

Vì công việc của tôi là bán hàng, tôi thường xuyên trò chuyện với khách hàng, qua điện thoại có, gặp trực tiếp có. Thế nhưng, có cái khó là khi tôi gọi, hầu hết receptionist không muốn chuyển máy vì họ được dặn là không tiếp điện thoại chào hàng. Nhưng nếu là sếp tôi, một người nước ngoài thì họ nhanh nhảu chuyển máy. Có thể, một số không hiểu tiếng Anh, có thể một số nghe người nước ngoài thì thấy vấn đề chắc nghiêm trọng nên sẽ chuyển. Đến khi gặp khách hàng cũng thế, nếu họ nghe từ tôi, họ sẽ ngờ vực, nhưng nếu họ nghe từ sếp tôi, hay thậm chí không cần nói chuyện, chỉ cần nhìn cô ấy, thì họ sẽ tin.

Họ thường xuyên nói dối với tôi những lý do trời ơi đất hỡi và bị tôi phát hiện ra, tôi phải mất rất lâu mới thuyết phục họ đồng ý gặp mặt hay hợp tác. Nhưng nếu là sếp tôi gọi thì họ có bao nhiêu sự thật đều nói hết và chỉ chừng hai câu như: “Can I see you on…” hay “We would like to invite you to go to…” là y như rằng câu trả lời là “Yes”. Do đó, cô ấy kết luận rằng: “Tại sao người Việt và người Việt không muốn cùng nhau làm việc, không nói sự thật với nhau?” Vì thế, khi gặp một khách hàng có bản lĩnh, có kiến thức, lại nói tốt tiếng Anh, và quan trọng là biết chừng mực thì tôi cảm thấy rất cảm kích. Ít nhất thì dù không bán được hàng nhưng tôi vẫn thoải mái vì ít nhất người Việt ta có thể làm chủ được tình thế, và không để người nước ngoài xem thường như thế. Nhưng, được bao nhiêu người như thế?

Hoa hồng – Loài hoa giúp giải quyết tất cả vấn đề?

Đó là gì à? À, đơn giản lắm. Cái đầu tiên là tiền hoa hồng. Lần đầu tiên tôi làm Sale và cũng là lần đầu tiên có người nhìn thẳng mặt tôi và nói rằng, nếu không có hoa hồng, họ không làm việc. Tôi đứng chết trân, trong khi cô sếp bên cạnh liên tục hỏi: ”Cái gì? Cái gì?” Tôi nói lại thì bạn biết tôi nghe được gì không? “Tại sao lại cần hoa hồng, công ty không trả tiền lương cho họ à? Vậy họ đến với chúng ta vì cái gì? Vì mong muốn cho chất lượng sản phẩm hay chỉ vì tiền của chúng ta?” – Làm sao tôi trả lời câu hỏi đó đây, nhưng bà ấy cứ hỏi mãi một câu đó suốt ngày hôm đó kèm theo cái lắc đầu và tặc lưỡi.

Tôi vốn thấy nó cũng bình thường, ở nước mình thì điều này là dễ hiểu mà. Nhưng cô ấy nói rằng: “Nó không dễ hiểu tí nào cả, nó là một nỗi nhục, mày biết không? Ở Singapore không hề có điều đó.” Vâng nhưng nhập gia tùy tục. Tôi đã nói như thế, và cô ta hất văng cái ghế và nói rằng: “Thảo nào đất nước của mày không bao giờ khá nỗi – never, never.” Tôi muốn hất luôn cái bàn nữa kìa, nhưng lại tự chủ và suy nghĩ lại. Họ nói đúng không? Đúng hay sai? Và tôi im lặng nghĩa là tôi thừa nhận, nhưng tôi cãi như thế nào, làm sao để cãi đây? Rõ ràng nếu có hoa hồng, chúng tôi sẽ kinh doanh tốt hơn, nhưng trước khi tôi nói câu đó, tôi cần động não để trả lời cái câu hỏi lớn kia cùng cái câu kết luận hất văng ghế kia nữa.

Khi nào thì gọi là “cướp”, mà khi nào thì gọi là “ăn trộm”?

Đó là câu hỏi của cô ấy sau khi trải qua một vài cú sốc mà cô ấy bảo rằng tất cả đều là lần đầu tiên của cô ấy trong đời.

Cô ấy bị giật túi, nhưng may mắn là không mất gì vì tên cướp chỉ có một mình, và nó còn gan đến mức ngừng xe, quay đầu lại nhìn thẳng vào mặt cô. Và theo cô nói thì những người đàn ông ngồi bên đường vẫn thản nhiên uống cà phê và chẳng ai thèm tóm hắn giúp cô. Đương nhiên rồi, cô nói tiếng Anh nên họ không hiểu điều gì xảy ra. Lúc ấy cô ấy tạt vào mặt tôi một câu: “C0hẳng lẽ không có mắt để nhìn sao? Tao không thể nói tiếng Việt nhưng tao đã la lên rất to, và họ đều nhìn thấy cái gì xảy ra, nhưng không ai giúp tao cả, và tên cướp vẫn có thời gian ngừng lại, nhìn thẳng vào mặt tao. Tại sao? Mọi người vô cảm thế? Tại sao?”

Tôi chỉ biết im lặng. Một lát sau tôi dạy cô nói từ “cướp”, và dặn rằng lần sau nếu có hoàn cảnh tương tự hãy nói to từ đó lên, sẽ có người giúp cô. Và đó là từ đầu tiên cô ấy học sau mấy từ như “xin chào hay xin lỗi, cảm ơn”. Trời ạ! Vì mấy từ này cô ấy tự học chứ chẳng cần tôi dạy.

Thế nhưng, tôi lại được học một từ khác đó là “burglary” là để chỉ kẻ đột nhập vào nhà, hay chúng ta hay gọi là “ăn trộm”. Không biết bạn tin hay không, nhưng đó là từ thứ hai tôi dạy cô ấy. Vì khu văn phòng của chúng tôi bị trộm nhập nha, chúng đột nhập hơn mười hai văn phòng trong khu và đương nhiên phòng chúng tôi cũng có. May mắn là chúng tôi không mất gì, vì sếp của tôi kỹ đến mức dùng cả hai ổ khóa và thêm một ổ phụ, nhưng tất cả đều bị nạy hết. Hay thật, bọn trộm xem ra đã mất thời gian với cái văn phòng nhỏ của chúng tôi nhiều nhất, nhưng chúng chẳng thể trộm được gì, có thể vì hai người phụ nữ chúng tôi ngăn nắp quá chăng?

Và cô cứ ngồi hỏi tôi: “Tại sao không thấy cảnh sát, chúng ta đã đợi hơn 30 phút rồi?” Tôi muốn nói rằng từ từ sẽ có, thì một chú cảnh sát khu vực, nhẹ nhàng cắp tập tài liệu đi vào, xem xét qua loa, rồi đi loanh quanh. Cô ấy lại hỏi tôi: “Anh ta là ai? Sao lại được đi vào thế?” Khi biết đó là cảnh sát cô lại hỏi: ”Sao chỉ có một cảnh sát? Lại còn từ từ, đủng đỉnh trong khi chúng ta đang lo lắng không biết chúng ta có mất gì không? Hôm nay chúng ta không thể làm việc?”

Vâng, và tôi lại…im lặng. Tôi làm sao trả lời được chứ, không lẽ tôi nói rằng ở Việt Nam việc mất trộm là bình thường. Hay tôi phải nói rằng vì đến đông thì cũng có bắt được kẻ trộm đâu, chỉ điều tra thôi thì từ từ cũng được. Nhưng nói sao cũng không được, nên tôi giữ yên lặng cho khỏi nghe cái từ “Why” nữa. Ấy vậy mà, hai giờ sau thì cả đống cảnh sát, người chụp hình, người lấy lời khai, làm tùm lum thứ đến hết buổi sáng, và coi như công việc ngày hôm đó của tôi bắt đầu sau giờ cơm trưa.

Và cô ấy vẫn tiếp tục hỏi: “Tại sao lại chậm chạp như thế? Ở Singapore, chỉ cần 15 phút, cảnh sát sẽ đến và làm nhanh chóng những gì cần làm và tạo điều kiện cho chúng ta tiếp tục làm việc.” Tôi muốn nói rằng đây không phải Singapore, nếu thích đến thế thì về nơi đấy mà sống. Nhưng, có cái gì cứ nghẹn ở cổ làm tôi không nói được. Và ngày hôm ấy tôi phải giải thích rằng không thể gọi là “cướp” mà nên gọi là “ăn trộm”. Và tôi biết đến từ “burglary”.

Không có lối thoát hiểm sao?

Bạn biết đấy, ở Việt Nam, cúp điện là chuyện bình thường. Nhưng thật nguy hiểm cho người nước ngoài nếu họ không được dạy điều đó. Câu chuyện dở khóc dở cười là sáng hôm ấy, cô ấy không thể đến chỗ làm đúng giờ vì cúp điện, và lúc cúp điện, cô ấy đang ở trong… thang máy. Cô ấy không biết nên đã không mang điện thoại, không mang bất cứ cái gì để có thể gọi ra bên ngoài. Vì cô chỉ định đi thang máy xuống để ra ngoài hút thuốc. Kết quả là cô sợ hãi đập cửa, kêu gào và, ơn trời, có người nghe thấy. Họ kéo cô ra và hỡi ôi, cái cửa cuốn vì cúp điện nên không thể mở ra được.

Mọi người không ai ra ngoài được, họ không thể chạy ra ban công mà nhảy xuống vì khá cao, và hầu hết đều là người nước ngoài với tùm lum các thứ ngôn ngữ được phát ra, mà đương nhiên là người chủ Việt Nam không thể hiểu, vì họ chỉ là người được thuê ở đây để trông nom và phụ giúp chứ cũng chẳng phải là chủ nhà thật sự. Phải mất hơn một giờ mới tạo được một khe hở cho cửa cuốn và mọi người cùng nhau đẩy nó lên. Khi sếp tôi đến công ty, thi cũng gần hết buổi sáng, và cô lại hỏi: “Sao không có bình điện dự trữ? Đối với loại cửa đó, luôn có bình điện dự trữ kia mà? Tại sao cái chuông khẩn cấp trong thang máy không thể sử dụng? Và tại sao không có lối thoát hiểm, nếu xảy ra cháy thì sẽ như thế nào, tất cả sẽ chết như gà nướng à?”

Và lần này tôi trả lời được, câu hỏi này dễ quá mà. Tôi nói rằng bình điện dự trữ rất tốn kém, và các ông bà chủ thì tiết kiệm chi phí nên không muốn lắp đặt. Thang máy thì chắc chuông khẩn cấp bị hỏng. Lối thoát hiểm à? Tôi không chắc nhưng nhà ở Việt Nam không có nó. Và ngay sau câu trả lời của tôi, tôi nhận ra mình trả lời thật tệ. Vì “cái gì? Tốn kém à, vậy hôm nay hơn mười người không thể ra ngoài đi làm đúng giờ, mỗi người sẽ bị trừ lương hoặc ngày phép, thử hỏi cái nào tốn kém hơn, nếu vì vậy mà hết mười người này dọn đi nơi khác thì sao? How? Rồi thang máy không bảo trì định kỳ à, không biết nó hư chuông à? Hay chuông đó chưa từng được lắp đặt để hoạt động? Vậy nếu tao chết ở đó vì thiếu oxy thì sao? Lối thoát hiểm à? Vậy các ngôi nhà ở Việt Nam không có, vậy khi xây nhà xong không có người của chính phủ đến kiểm tra độ an toàn à? Hay chỉ cần đưa hoa hồng thì mọi việc đều OK hết?” À, lần này tôi lại… im nữa. Tôi chỉ dặn cô là nên đem theo điện thoại để đề phòng bất cứ trường hợp nào có thể xảy ra.

Thế nhưng những điều trên đây có là gì so với bài học bự mà tôi sắp nói đây. Và có lẽ cái này là cái phiền muộn nhất. Khi câu hỏi là…

Nghèo và tự trọng, cái nào quan trọng hơn?

Một buổi sáng tháng sáu, tôi bước vào văn phòng, tôi thấy gương mặt đăm chiêu của sếp mình. Chắc lại đang có cú sốc mới rồi. Nhưng lần này khác, cô không dồn dập hay bất bình nữa, mà nhẹ nhàng từ tốn, chậm rãi kể với tôi và sau câu chuyện, có lẽ cô cảm thấy buồn nhiều hơn là bất bình như những lần trước đó.

Cô nói rằng cô rất yêu quý hai vợ chồng giữ nhà nơi cô ở. Họ chỉ làm công cho chủ nhà, họ thay chủ nhà trông nom hết mọi thứ, như là dọn dẹp, giữ xe, bảo vệ. Chủ nhà thì ở nơi khác và mỗi tháng ghé qua để lấy tiền nhà. Cô thấy họ rất nghèo, nhưng tốt bụng và hay giúp đỡ cô. Tôi đã thấy có chút vui khi cô nhận xét về họ vì ít nhất người Việt chúng ta không hẳn để lại ấn tượng xấu trong cô. Nhưng, sáng nay, cô nói rằng cô đã lầm, hoàn toàn lầm. Cô nói rằng đêm hôm qua, một người bạn của cô đang bệnh và họ cần cô giúp đỡ. Vì đã rất trễ, khoảng gần 11 giờ tối, cô lò mò đi trong bóng tối bởi ở bên dưới cửa cuốn đã đóng và đèn tắt hết. Nhưng có một thứ ánh sáng le lói khiến cô phải chú ý, ánh sáng từ chiếc điện thoại di động. Cô đi theo ánh sáng đó, và khi mắt cô dần quen với bóng tối, cô đã thấy người đàn ông hằng ngày vẫn dắt xe, giữ nhà cho mọi người đang… trộm xăng trong những chiếc xe của mọi người sống ở đây.

Khoan đã, tôi biết các bạn mong muốn biết tiếp theo sẽ như thế nào, nhưng xin hãy bình tĩnh. Hãy khoan nói đến diễn biến tiếp theo, mà hãy nói đến phản ứng của tôi. Đôi mắt buồn ngủ của tôi tỉnh hẳn, mở to, và miệng tôi cứng như người bị tai biến. Cô nói rằng mặt người đàn ông thảng thốt, và ông ta gần như chết đứng ở đó. Nhưng vì cô cần phải đến giúp bạn mình nên cô đi ngay khi ông ta mở cửa giúp cô. Và tôi đã hỏi sau đó thế nào? Cô nói rằng cô đi thẳng lên phòng mình. Lát sau, cả hai vợ chồng họ cùng đến gõ cửa phòng cô và nắm lấy tay cô nói gì đấy nhưng cô không hiểu gì ngoài từ “xin lỗi”. Cô nói với tôi rằng cô đối với họ không tệ, hằng tháng ngoài tiền thuê nhà, và tiền giặt ủi, lần nào cô cũng đưa dư khoảng một trăm đến hai trăm và thường mua thêm thịt, cá cho họ nếu cô đi siêu thị. Vì cô chỉ sống một mình nên thỉnh thoảng cô mua luôn cho cả họ một ít thức ăn hay rau. Cô không nghĩ rằng họ lại như thế, họ đang trộm từ chính những khách hàng của họ, những người gián tiếp tác động đến tiền lương của họ và cô tự hỏi đây là lần thứ bao nhiêu họ làm điều này.

Và cô lại hỏi tôi, nhưng nhẹ nhàng hơn và không gắt gỏng như trước: “Bạn nghĩ sao về vấn đề này? Tôi có nên nói cho người chủ nhà thật sự, người đã đứng ra ký hợp đồng với tôi. Nếu tôi nói, có lẽ họ sẽ mất việc, và tôi hoàn toàn không muốn điều đó. Nhưng nếu tôi tiếp tục ở lại, tôi e mình sẽ chết vì mất ngủ, vì tôi không thể tin họ nữa khi mà chính mắt tôi nhìn thấy họ trộm cắp, và làm sao tôi có thể im lặng với tất cả hàng xóm của mình, những người mỗi ngày đều bị lấy trộm như thế. Họ cùng là người nước ngoài đến nơi xa lạ để sống, làm việc như tôi, chỉ có chúng tôi mới hiểu sự khó khăn khi sống ở một quốc gia khác như thế nào? Tôi phải làm sao? Làm sao đây? Xin hãy cho tôi lời khuyên?”

Lần này câu hỏi của cô ấy lại vang lên, không gắt gỏng như mọi khi, rất nhẹ nhàng, lại mang một chút van lơn. Nhưng sao tôi lại thấy nặng lòng thế này. Thà cứ như những lần khác, cứ phàn nàn, la lối um xùm, hỏi tôi gắt gỏng, có lẽ tôi còn thấy dễ chịu hơn lần này. Không biết nỗi buồn có lây lan hay không mà sau đó hai chúng tôi ngồi cạnh nhau nhưng đều im lặng, đâu đó vang lên tiếng thở dài.

“Thất vọng” là từ tôi hỏi cô ấy có cần tôi dạy cách nói bằng tiếng Việt hay không. Nhưng cô nói cô không cần, vì cảm giác của cô giờ đây hơn cả từ đó, cô muốn bỏ việc và quay về Singapore, cô muốn nói với bạn bè mình rằng không nên đến Việt Nam nữa vì nó đã làm cô quá thất vọng. Tôi chợt giật mình, lo sợ và nhanh chóng biện minh theo lối xuẩn ngốc nhất mà tôi từng làm. Tôi đã nói rằng hãy hiểu cho họ, vì có lẽ, chỉ là có lẽ thôi vì tôi không chắc. Vì họ nghèo quá, vì họ ở miền quê xa xôi, có thể họ còn có con, hay cha mẹ già. Tôi nói rằng trong cái nghèo, nó có rất nhiều điều phức tạp, và tôi hy vọng cô có thể hiểu cho họ, và đừng đánh giá người Việt chúng tôi qua tất cả những cái đó. Thế nhưng, câu trả lời tôi nhận được là..

“Tôi biết, tôi hiểu rằng nghèo không phải là một tội lỗi, thậm chí tôi đã rất thương họ khi thấy họ làm việc chăm chỉ mỗi ngày. Nhưng bạn có biết đến lòng tự trọng không? Nếu bạn dùng nghèo để biện minh, vậy lòng tự trọng bạn để đâu? Nó là cái bạn giữ lại cho chính mình, nếu nghèo mà không có lòng tự trọng, đất nước của bạn sẽ mãi như thế này, sẽ mãi không thể khá nổi. Đừng dùng cái nghèo để nói thay tất cả, bạn nghĩ rằng tôi giàu có à, không đâu, tôi cũng chỉ là người làm thuê, có khác chăng vì tôi đến từ nơi phát triển hơn với mệnh giá đồng tiền cao hơn mà thôi, tôi vẫn phải chăm chỉ mỗi ngày nếu không muốn bị đói. Vậy thì tại sao? Tôi coi họ như người nhà, vì chúng tôi cùng sống với nhau, thế nhưng họ lại trộm của tôi, người nhà của họ sao? Làm sao tôi có thể tin tưởng khi tôi đi làm mỗi ngày 10 giờ ở bên ngoài, làm sao tôi ngủ yên khi họ làm những việc đó?

Vấn đề không phải là tiền nữa, mà là sự nguy hiểm, bạn có chắc rằng họ làm thế sẽ không gây hỏa hoạn hay tai nạn? Bạn có chắc rằng nó chỉ là vấn đề nghèo thôi? Ở đây chính là con người, giữa người và người đấy. Hãy nhìn nước Nhật, họ đã từng nghèo, từng đói, từng bệnh tật. Bạn nghĩ nỗi đau của họ là đã nguôi ngoai? Không đâu, đến nay, họ vẫn chưa thể thống kê được bao nhiêu người chết từ hậu quả của hai quả bom nguyên tử và họ đã làm gì để họ được như ngày nay? Đó là nhờ lòng tự trọng đấy.”

Và lần này thì, tôi đã thật sự im lặng hoàn toàn, tôi không tỏ thái độ gì, tôi chỉ nhìn ra cửa sổ, và tôi thấy mặt tôi lạnh toát. Lần này gáo nước lạnh như bắc cực tạt vào mặt tôi, cả người tôi như run lên. Và tôi thở dài, thở dài cho một chuyện chẳng liên quan gì đến tôi nhưng lòng tôi nặng thế này.

Ngày hôm nay tôi đã hỏi rằng cô ấy định sẽ thế nào. Cô ấy bảo rằng cô sẽ tha thứ cho họ, cô không nói với người chủ nhà, nhưng cũng sẽ dọn đi ngay khi cô tìm được nơi ở mới, và cô đã kể cho một vài người bạn của mình đang làm việc tại đây về điều này. Cô nói rằng nếu cô muốn sống ở đây thì cô cần phải quen với những việc này, cô chỉ muốn truyền đạt kinh nghiệm của chính mình lại cho bạn bè của cô, và hy vọng những kinh nghiệm này sẽ giúp họ không bị sốc với những điều này.

Tôi cũng chỉ biết im lặng khi nghe như thế, vì tôi đang nghĩ đến số lượng khách du lịch mỗi năm chúng ta bị mất đi. Số lượng người nước ngoài không thể làm việc được và quay về nước, hay số người Việt trẻ ra đi và không muốn quay trở lại vì họ tìm thấy một nơi mà họ cho là tốt hơn.

Thật ra trước đây tôi cũng từng bảo thủ và thầm trách một vài người mà tôi biết rằng họ tài giỏi và tư duy rộng mở nhưng lại ra đi và không muốn quay về. Tôi cho rằng họ ích kỷ, họ không biết cống hiến. Nhưng sao giờ đây tôi lại cảm thấy họ không hề như thế, có chăng họ đã tiếp cận với một môi trường mà ở đó cái tư duy của họ không bị hạn chế, cái nhân sinh quan của họ phù hợp. Bởi theo như tôi thấy thì ở thời điểm này, ngay tại đây, nhân sinh quan của cô sếp tôi không hề phù hợp với điều kiện đất nước ta. Thế nhưng, cái gì cũng phải thay đổi, nhưng quan trọng là thay đổi như thế nào. Một là đất nước ta thay đổi và khiến nhân sinh quan của cô ấy trở nên phù hợp. Hay cô ấy thay đổi để phù hợp với đất nước ta?

Bằng chứng cụ thể là giờ đây cô ấy có thể thoải mái hút thuốc và quăng tàn thuốc xuống chân mà đạp đạp, không thua gì người Việt chúng ta. Trong khi thời gian đầu, tôi thấy cô ấy mang theo cái túi nhỏ, cho tàn vụng vào đấy, rồi tìm thùng rác mà đổ. Nhưng giờ đây, cô thoải mái hút thuốc ở quán cà phê hay một vài nhà hàng có để gạt tàn trên bàn. Đấy, giờ cô ấy có thể như thế, và tôi hỏi, nếu cô ấy quay về Singapore, liệu có “dám” như thế? Câu trả lời là:”Of couse, no.”

Và tôi cúi đầu im lặng…

 

Kachi

Ép học là tội ác

Photo: Brien Aho

Cả nhân loại này đều biết tri thức là sức mạnh, là kho tàng, là châu báu, vậy nên đừng có ai cố chứng minh nó là thật nữa, bởi vì nó đã thật lắm rồi. Tôi cũng như bao người khác, hiểu chứ, rằng phải học mới có thể đem lại hạnh phúc cho chính mình, dù là ở phương diện nào đi nữa. Nhưng tôi sẽ bác bỏ, thậm chí phê phán cái thói nhân danh chính nghĩa để trục lợi một cách không thương tiếc là “ép” con người ta đi học.

Chưa bao giờ tôi nghĩ con người sinh ra “phải học” cả, cũng như phải là thứ gì đó trên đời. Đúng là chuyện học rất quan trọng, quan trọng vô cùng thật đấy, nhưng nếu người ta bị “ép” để phải học, đó là tội ác. Và đừng cố phân biệt giữa tội ác ghê tởm và tội ác nào bớt ghê tởm hơn. Tội ác nào cũng là tội ác cả.

Con người! Nói cho cùng tận, sinh ra để làm gì? Đã lỡ sinh ra trên cái cõi đời này, biết còn để làm gì hơn là để sống cho tốt, để tận hưởng cái cuộc đời này? Và có nhiều người lôi từ đâu ra cái tư tưởng lệch lạc rằng “tận hưởng” là xấu xa, là lười biếng, là hưởng thụ, là đáng chê trách? Có phải vì cái lẽ đó, người ta đã tự tạo thêm một số thứ khác để cảm thấy rằng mình “thần thánh” hơn, rằng mình “người” hơn, rằng mình “đẹp” hơn? Đó là khi người ta bị bắt phải đi học cũng như biết bao thứ khác từ cả thảy các nền truyền thống, văn hóa trên thế giới?

Cả đất nước đang bước vào giai đoạn của chuyển biến mạnh mẽ trong việc cải cách giáo dục, của những tiếng than từ các em học sinh, của những góp ý từ các bậc trí thức để đưa đất nước thoát khỏi những khó khăn hiện tại. Bởi vì sao thế? Bởi vì nền giáo dục của đất nước đã quá cổ lỗ sĩ, coi trọng hình thức, từ nhà tuyển dụng cho đến các bậc phụ huynh.

Không biết kết quả cải cách sẽ ra sao, nhưng tôi tự hỏi, các em sinh ra để làm vật thí nghiệm hay sao? Để rồi nếu thí nghiệm có không may chẳng thành, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Các em ư? Cải cách, ngày một nhiều bất cập hơn chứ không hề ít đi. Và tôi thấy các em học sinh tiểu học phải mang những chiếc cặp nặng đến vài ký lô trên cái thân hình bé nhỏ của trẻ em Việt Nam. Một số chịu không nổi, phải mua cặp có 2 bánh xe kéo đi. Tôi không nghĩ chuyện học lại trở nên nặng nề đến vậy, và các bậc phụ huynh phải đưa rước con em đến say xẩm. Không những đưa rước, còn phải lo cho con em vào cấp 1 trường đẳng cấp quốc gia, cấp 2 trường chuyên, cấp 3 trường tuyển, đại học quốc gia.

Chúng ta là những cổ máy, hãy thành thật nhận thức điều đó một cách dũng cảm. Tôi có thể lên lịch cho TV sau 5 phút sẽ tắt, và các bạn sẽ lên lịch cho các em, những đứa trẻ kia, phải học thêm này, phải học ngoại ngữ nọ, phải điểm cao môn kia, phải biết về tin học, phải đậu vào trường chuyên. Rằng bao nhiêu tuổi đậu đại học, tốt nghiệp đại học, làm gì. Tôi đang cố ý nói đến số đông, xin đừng bảo quơ đũa cả nắm. Càng tệ hại hơn nếu bạn nói đó chỉ là số ít.

Chúng ta, những người lớn thật là vô tư và ngày càng thiếu trách nhiệm. Không những thế, chúng ta còn hèn nhát trong việc thừa nhận lỗi lầm của mình khi đem các em ra làm vật thí nghiệm cho cái hệ thống giáo dục ngày càng nhiều bất cập hơn này. Chúng ta thích gửi các em vào nhà trẻ, vào các trường học, thậm chí là trường nội trú, để chúng ta rảnh tay, để chúng ta khỏe, để chúng ta có nhiều thời gian hơn để làm việc, để kiếm tiền, để lo cho cuộc sống của con sau này. Cao cả quá đi, cha mẹ kiếm tiền cho con đi học, con đi học trong sự chán ngán mỗi ngày, trở thành một cỗ máy, một con vẹt, tiền bạc bị phí phạm, công sức lao động để có tiền rốt cuộc bị ngốn hết bởi hệ thống giáo dục ép buộc vô ích này.

Trẻ em bị ép học, đó là một thực tế, và dù bạn có chấp nhận thực tế hay không, nó vẫn là thực tế. Có bao nhiêu trẻ em cảm thấy hạnh phúc khi được đi học, có bao nhiêu trẻ em thấy muốn được chơi thêm, bắn bi, thả diều, vẽ, hát thêm? Đã có ai làm khảo sát chưa? Và đừng cố chống chế với tôi là chúng ta không đủ cơ sở vất chất, bởi vì trẻ em không cần cơ sở vật chất. Vẽ, hát, bắn bi, chơi đùa, không cần phải xây dựng thêm cơ sở vật chất.

Và vì trẻ em bị lập trình bởi những người lớn, chúng trở thành những cổ máy. Chưa bao giờ được tiếp xúc với tâm hồn đích thực hay thiên nhiên vĩ đại. Chưa bao giờ có đủ thời gian để đọc một cuộc phiêu lưu, thay vào đó là những quyển sách giáo khoa đầy tính hàn lâm, giáo điều. Chưa bao giờ gặp những trường hợp đáng để khóc, nước mắt chưa bao giờ được chảy vì cảm động, có chăng là vì đau khi bị té ngã. Và khi những đứa trẻ được nuôi dưỡng như thế, tâm hồn chúng rỗng tuếch, nhưng với cái tâm trí đầy chất chứa, đến mấy giờ là học bài, mấy giờ xem TV, mấy giờ đi ngủ, mấy giờ đến trường. Con người cho đó là kỷ luật, tôi cho đó là những cỗ máy, không thể nào con người lại trở thành cỗ máy được.

Và do đó, ép học làm tâm hồn con người xơ cứng, vì đã mất đi cái bản chất của nó: TÒ MÒ. Bạn không thể bắt tất cả mọi người đều tò mò giống nhau được, hay tò mò cùng một lúc trong ngày được. Càng tồi tệ hơn khi trong những quyển sách giáo khoa không đủ thông tin để giải thích cho tính tò mò đó thay vì những kiến thức trên trời chả bao giờ được ứng dụng.

Rốt cuộc, chúng ta bị ép học, là bởi vì học để dễ sống hơn, kiếm được tiền nuôi miệng, và quanh đi quẩn lại chỉ có nhiêu đó. Tôi cũng bác bỏ luôn cái ý kiến phải lo được miệng ăn của bản thân rồi mới nên học cao lên, bởi vì như thế quá trễ, trẻ em phải được học như những gì chúng thích, nếu không, xem chúng ta có gì, rất nhiều những người lớn đi làm trong sự vô thức, chờ đèn đỏ trong mệt mỏi, chẳng còn tò mò gì về cuộc sống. Điều mà những người mất đi tính ham học không phải chỉ là mất đi kiến thức mà còn là cả sự phớt lờ với thực tại. Bởi vì họ quá mệt, họ không có thời gian nào ngoài làm việc và ngủ.

Con người được giáo dục: Đi học để cống hiến cho thế giới. Và với cái tư tưởng đó, người ta quần quật làm từ sáng tới tối, nhiều người chẳng thích thú gì với việc họ đang làm, giống y như ngày bé họ bị học những gì họ không thích học. Tôi cho rằng sống như thế là vô nghĩa. Nhắc lại quan điểm chính, con người sinh ra không phải để cống hiến cho xã hội, không phải để buộc phải học hành, và tôi luôn trung thành với quan điểm này. Xã hội bị thiếu thốn, mất cân bằng do những thế hệ trước làm nên, và bắt các học sinh phải bù vào, phải cống hiến để cái thế giới đẹp hơn, bởi vì ngay từ đầu nó đã sai rồi.

Người ta sinh ra chả cần phải có thêm tư chất này, phẩm chất nọ, tài năng kia, bởi vì họ đã vốn có sẵn trong người rồi, và đáng buồn là nó đã bị thui chột, bị chôn vùi. Người ta sinh ra chỉ cần được tự do. Với cái tâm luôn tò mò của trẻ em, với những khả năng vô hạn của trẻ em có, hãy để chúng được làm những gì chúng thấy yêu thích. Và thế giới sẽ không cần đến cái khái niệm “cống hiến thế giới”, “trách nhiệm quốc gia” gì cả. Khi trẻ em được tự do, được khuyến khích phát triển, được làm những gì chúng yêu thích, thế giới sẽ tự khắc được xoa dịu, và từ đó không cần phải cố gắng để sửa chữa những lỗi lầm vớ vấn mà trước giờ con người vẫn sinh ra.

Chả có chuẩn mực nào cho việc phải đến trường, phải có bằng cấp hay phải học để cống hiến gì ở đây cả. Thế nên, đừng sống theo cách bắt ép để rồi tước đi tự do của trẻ em.

Ép học là tội ác, tội ác với trẻ em, và đó là lý do gây nên sự rối loạn của thế giới…

Xin đừng tiếp tục như thế nữa!

-Lục Phong-

Xem thêm:
1/ Heal the world – Michael Jackson (Bài diễn lớn nhất ở sân vận động 1993)

2/ Cậu bé 9 tuổi không đến trường