THĐP: Bài viết này là tập hợp nhiều bài viết phản đối quan điểm của tựa đề, một trong những câu nói thường được nghe nhất từ những người phản đối ý tưởng đa đảng. Những người nào đưa ra lý lẽ rằng dân trí VN thấp nên không thể có đa đảng thì phải chứng minh được rằng dân trí ở những nước khác cao hơn dân trí ở VN tại thời điểm họ tiến lên chế độ đa đảng. Nếu không chứng minh được thì lý lẽ này không có giá trị.
Sự thật là những con người lao động trên đường phố bị bọn dân phòng và đô thị hạch sách đủ điều. Người ta đã nghèo, lao động chân chính, bỏ mồ hôi kiếm miếng ăn, mà còn làm khó làm dễ, tịch thu đồ đạc của người ta. Trong khi đó có những tên tham quan ăn hối lộ tiền tỉ, thì không bị ai làm gì, còn được ca ngợi. Bất công như vậy mà anh em chấp nhận sao?
Nhưng tác giả đã đưa ra một định nghĩa như thế về chính trị, theo đúng hướng mà các nhà độc tài rất thích. Sau đó, anh lại khéo léo cài vào một câu đánh giá độc giả: “Nếu em thực sự đủ hiểu biết và trưởng thành, em sẽ tự biết cách rời xa nó…”. Viết chặn trước như vậy thì còn độc giả nào dám cãi lại anh nữa, để rồi phải mang tiếng “chưa đủ hiểu biết và trưởng thành”.
Một số nước chỉ chấp nhận một phần cương lĩnh tự do, trong khi những nước khác - những nước có vị trí quan trọng không kém - hoặc là từ chối ngay từ đầu hoặc là từ bỏ sau một thời gian. Phải có một chút cường điệu thì người ta mới có thể nói rằng thế giới đã từng trải qua thời đại tự do. Chủ nghĩa tự do chưa bao giờ được hưởng thành quả trọn vẹn.
Khi "Dạ Cổ Hoài Lang” được dựng lại sau 20 năm ở sân khấu Idécaf thì tôi cũng không hào hứng lắm. Trong suy nghĩ của tôi thì chắc vở này nói về chuyện yêu đương những năm 30-40 thế kỷ trước, đúng như cái tên gọi của nó, chắc là hội đồng-tá điền-kép hát thôi... Nhưng không, bối cảnh câu chuyện diễn ra xuyên suốt ở nơi đất khách, lạnh lẽo, trống trải... nơi mùa đông tuyết che lấp đi mọi nẻo đường. Đó cũng là câu chuyện đầy tình cảm, nam có, nữ có, nhưng tuổi đời, lối sống, suy nghĩ của họ cách xa nhau cả 2 thế hệ.
Cuộc sống chỉ bắt đầu khi thực sự tỉnh giấc. Tuổi trẻ là thế hệ quan trọng của đất nước. Tự tin quá không tốt, bi quan quá cũng không tốt, hãy là một người thực tế biết hy vọng. Cuộc đời này ngắn ngủi, đừng lãng phí cuộc đời vào những giấc ngủ quá lâu.
Tôi cho rằng cuốn sách tương đối mỏng này có tầm quan trọng gấp nhiều lần sức tưởng tượng nếu chỉ nhìn vào độ dày và ngôn ngữ khiêm nhường của nó. Đây là tác phẩm bàn về xã hội tự do, bàn về điều mà hiện nay có thể được gọi là “chính sách” đối nội và đối ngoại cho xã hội như thế; và đặc biệt là bàn về những trở ngại và khó khăn, cả thực tế lẫn tưởng tượng, trên con đường thiết lập và giữ gìn hình thức tổ chức xã hội như thế.
Đầu tư tư nghĩa là tự chịu rủi ro với hy vọng là sẽ có lời trong tương lai, còn “đầu tư” công nghĩa là lấy và tiêu tiền của người khác nhằm nhằm thực hiện ý tưởng của bạn về việc những người kia nên sống như thế nào hoặc nhằm thỏa mãn những nhóm quyền lực giúp bạn được bầu lại trong lần bầu cử tới. Đầu tư tư đòi hỏi phải hoãn chi tiêu trong ngày hôm nay để có thể [hi vọng thế] thu được nhiều tiền hơn trong tương lai, trong khi “đầu tư” công là chi tiêu ngay ngày hôm nay.
Bạn tin là bạn làm được còn người ta không thể làm được không phải vì người ta không muốn thay đổi hay không đủ can đảm thay đổi như bạn mà vì có những lý do khác nữa bên cạnh lòng trắc ẩn và sự nhẹ dạ, tình yêu vẫn còn chút lưu luyến hơn nữa là họ hiểu giá trị của sự mất mát tình thương yêu đối với con trẻ, những thiên thần mà trước đó họ cảm thấy hạnh phúc nhất vì kết tinh của tình yêu không toan tính nhưng bây giờ tại sao còn lại là đau thương và gánh nặng?
Hãy dùng cuốn sổ tay như một trợ thủ đắc lực biến bạn thành một người ham học hỏi và hiểu biết. Bạn có thể ghi lại vào đây những tựa sách khiến bạn hứng thú hoặc được ai đó giới thiệu. Hoặc khi muốn tìm hiểu chủ đề nào, hãy ghi ngay vào sổ, chỗ bất kỳ hoặc vào mục việc cần làm trong ngày. Và khi có thời gian thì tìm hiểu, nghiên cứu về nó.
