Hữu dụng và vô dụng

Photo: Erik Witsoe

– Lớn lên con sẽ làm gì ?
– Con sẽ làm giám đốc, bác sĩ, kỹ sư.
– Giỏi lắm, con yêu của mẹ.

Hẳn ai trong chúng ta cũng từng được hỏi những câu hỏi như vậy. Ngay từ bé, chúng ta đã được dạy lớn lên phải làm việc này, việc kia, phải trở thành người có địa vị trong xã hội.

Bản thân tôi cũng như vậy. Tôi vốn thông minh, nhanh trí nên được mọi người đặt nhiều kỳ vọng vào mình. Và tôi cũng từng nghĩ sau này mình sẽ làm được những việc to lớn. Tôi cũng từng gặt hái được những thành công. Nhưng quả thật, tôi chỉ thoả mãn với những thành công đó trong khoảng thời gian rất ngắn. Rồi tôi lại thất vọng và muốn tìm kiếm thêm những thành công khác. Thời gian đó rất khó khăn với tôi, tôi muốn thay đổi, muốn tìm một cuộc sống ý nghĩa, hạnh phúc thực sự.

Và tôi bắt đầu nhìn nhận lại cuộc sống của chính mình. Có gì đó đã sai, giữa hữu dụng và vô dụng. Đâu phải hữu dụng là nhất thiết phải đạt được danh vọng này kia. Có những người nông dân, quanh năm cấy lúa cày ruộng mà họ có cảm thấy đau khổ đâu. Tôi nhìn thấy sự thanh thản nơi tâm hồn họ. Ban ngày họ lao động, ban đêm về ngủ ngon, họ thực sự hạnh phúc. Đúng rồi, hạnh phúc đích thực chính là khi bạn không quá mong đợi đạt được những thành công.

Cách đây mấy năm, tôi có đọc được một thông tin: Có một cô gái người tỉnh lẻ ở Trung Quốc lên Bắc Kinh học đại học. Khi cô ấy tốt nghiệp thì đúng vào lúc kinh tế khủng hoảng. Cô ấy không thể tìm được việc ở thành phố. Và cô ấy tuyệt vọng, tìm tới cái chết. Cũng chỉ vì nghĩ mình vô dụng, thất bại mà cô ấy tìm đến con đường cùng. Sao phải khổ như vậy ? Không tìm được việc ở thành phố thì có thể về quê. Không tìm được việc bên ngoài có thể về làm ruộng với cha mẹ. Đâu có phải cứ học đại học là phải làm chức này, chức nọ. Đi học là cơ hội để mở mang kiến thức. Còn việc làm thế nào lại do nhu cầu xã hội quyết định, mình không thể tự quyết định tất cả. Cho nên, bằng lòng với hoàn cảnh của mình cũng là một cách để sống vui, sống có ích.

Tôi nhận ra, hạnh phúc đôi khi rất bình dị. Mỗi sáng tỉnh dậy, được hít thở bầu không khí trong lành, được ở bên những người mình thương yêu thế đã là may mắn. Hạnh phúc là khi ta sống với chính con người mình, được làm những việc mình thích mà không vì bất kỳ điều gì – danh vọng, tiền tài, địa vị. Đó mới là hữu dụng thực sự. Và bây giờ, tôi trân trọng từng giây phút hiện diện trên cõi đời này, vì tôi biết, chỉ cần được sống đã là may mắn.

Minh Tâm Cư  Sĩ