(1440 chữ, 6 phút đọc)
Định nghĩa
Tuyến tùng hoặc thể tùng (pineal gland) được định nghĩa là một tuyến nội tiết nhỏ nằm trong não của các loài động vật có xương sống, ở vùng biểu mô, gần trung tâm não bộ, giữa hai bán cầu và được giấu kín trong một cái rãnh, nơi mà hai mảnh của đồi thị (thalamus) gặp nhau. René Descartes, một trong những triết gia lớn của thế giới, gọi tuyến tùng là “the principal seat of the soul” (tạm dịch: tòa ngự trung tâm của linh hồn). Tuyến tùng sản xuất melatonin, một loại hormone mang nguồn gốc serotonin có khả năng điều chỉnh nhịp thức, ngủ theo chu kỳ sinh học và các mùa trong năm.
Tức là bằng một cách thức khó tưởng tượng (sẽ được trình bày trong bài viết sắp tới), tuyến tùng tiếp nhận các thông tin bên ngoài rồi cho ra một lượng melatonin nhất định mà nó tin rằng sẽ can thiệp đúng đắn lên giấc ngủ của chúng ta để phù hợp với điều kiện sinh học cũng như tự nhiên (trong và ngoài cơ thể). Tóm lại, tuyến tùng đóng góp một vai trò tốt đẹp. Tuy nhiên, chừng đó có phải là tất cả hay chưa?
Động vật có xương sống
Không phải bất kỳ một loài động vật có xương sống nào cũng sở hữu tuyến tùng nhưng dù sao đi nữa thì cũng có một cái gì đó liên quan. Điển hình như trường hợp của hagfish (lươn nhầy), một lớp cá nguyên thủy có hình dáng giống với những con lươn, chúng mang trong mình một cấu trúc tương đương thể tùng. Ngoài ra, ở một vài trường hợp khác, các loài đã vô tình đánh mất tuyến tùng trong quá trình tiến hóa.
Tại sao lại là động vật có xương sống? Đơn giản. Hãy nhìn xem động vật có xương sống (bao gồm cả nhân loại) đã làm được những gì trên hành tinh xinh đẹp này.
Không phải dạng vừa trong não bộ con người
Tuyến tùng được đặt tên dựa theo diện mạo của nó, giống với một quả tùng (hình nón thông), màu xám đỏ và có kích thước từ 5 đến 8 mm (đạt tối đa khi chúng ta 2 tuổi). Tuy nhiên, thật đáng kinh ngạc khi tuyến nội tiết nhỏ bé này được cung cấp bảo trợ thần kinh đầy đủ, thậm chí còn sở hữu lưu lượng máu rất đỗi dồi dào (chỉ đứng sau thận). Tôi cho rằng đây không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Những giá trị to lớn
Hãy bắt đầu từ melatonin. Nhiều công trình nghiên cứu chỉ ra rằng loại hormone này có tác dụng quan trọng trong việc điều chỉnh nhịp thức, ngủ, chống oxy hóa mạnh mẽ, giảm nguy cơ bị thoái hóa thần kinh và duy trì một cuộc sống bình thường cho các chức năng sinh lý khác, bao gồm cả việc ức chế sự phát triển tình dục ở trẻ em. Điều này càng được minh chứng rõ ràng hơn khi rất nhiều trường hợp dậy thì sớm trên thế giới có liên quan mật thiết đến các khối u lành tính của tuyến tùng.
Ngoài ra, tuyến tùng còn ảnh hưởng đến sự bài tiết tuyến yên, sự trao đổi glucose trong máu và sự hoạt động của một số loại chất như cocaine hay fluoxetine (còn gọi là prozac, thuốc chống trầm cảm).
Tóm lại, so với phần định nghĩa ban đầu, tuyến tùng đang mang lại rất nhiều lợi ích không đơn giản. Vậy, điều gì đã khiến cho chúng ta (hầu hết) lãng quên sự tồn tại của nó?
Vôi hóa và những khối u lành tính
Xin nhắc lại một lần nữa, tuyến tùng sở hữu lưu lượng máu rất đỗi dồi dào (chỉ đứng sau thận) và chúng được cung cấp bởi động mạch não sau. Điều này có nghĩa là máu sẽ được lưu thông trực tiếp tới tuyến tùng mà không cần đi qua hàng rào máu não, một lớp phòng ngự kiên cố ngăn chặn các phần tử nhất định (virus, tế bào miễn dịch,…) xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương. Cuối cùng, trong số các “tài nguyên” đi theo dòng máu, tuyến tùng đặc biệt ưa thích florua (fluoride), canxi (calcium), phốt-pho (phosphorus) và clorua (chloride). Theo một cuộc nghiên cứu được trường đại học Surrey (Anh quốc) công bố vào năm 1997, mô mềm của tuyến tùng ở người trưởng thành chứa florua nhiều hơn bất kỳ một mô nào khác trong cơ thể. Vậy thì sao?
Bạn phải hiểu rằng florua và clorua đóng vai trò chủ chốt trong việc ức chế các enzyme, thay đổi chức năng của tuyến tùng theo chiều hướng tiêu cực để rồi tạo điều kiện thuận lợi cho canxi và phốt-pho tích tụ lâu ngày thực hiện quá trình vôi hóa. Kết quả là hầu hết những người trưởng thành đều có một cục canxi nằm sâu trong não bộ, thứ có thể dễ dàng được nhìn thấy khi đi chụp X quang. Vâng, đó chính là tuyến tùng bị vôi hóa.
Nguyên nhân: Hàm lượng florua và clorua trong nguồn nước sinh hoạt hằng ngày của đại đa số con người chúng ta đang vượt ngưỡng cho phép còn chế độ ăn uống thì không hợp lý với quá nhiều canxi lẫn phốt-pho. Đó là còn chưa kể đến một vài thứ nữa tưởng chừng như không thể nào thiếu sót trong đời sống ngày nay, điển hình là kem đánh răng (chứa florua).
Một vấn đề không kém phần nghiêm trọng mà tuyến tùng gặp phải đó là những khối u được hình thành theo nhiều cách khác nhau. Xét về mặt mô học, những khối u này giống hệt với căn bệnh ung thư biểu mô buồng trứng thường gặp ở nữ giới (chỉ sau ung thư cổ tử cung). Tuy nhiên, vì chúng không gây hại trực tiếp đến tính mạng con người nên đã bị ngành y học hiện thời liệt vào danh sách “những khối u lành tính.” Tức là chẳng đáng quan tâm.
Tôi nghĩ rằng chính cái tư tưởng này đã khiến cho chúng ta (hầu hết) lãng quên sự tồn tại của tuyến tùng. Chẳng mấy ai quan tâm đến hàm lượng florua và clorua trong nước sinh hoạt. Chẳng mấy ai nhìn nhận lại chế độ ăn uống hiện nay có thật sự chuẩn mực hay chưa khi hàng tá người vẫn đi đến bệnh viện mỗi ngày. Chẳng mấy ai thắc mắc về cục canxi trong não. Chẳng mấy ai hồ nghi về những khối u lành tính trong hộp sọ. Tại sao? Vì nó (tuyến tùng) “chẳng đáng quan tâm.”
Tôi xin phép được đặt một dấu chấm hỏi và nêu ra vài nhận định cá nhân trước khi kết thúc bài viết này.
Liệu tuyến tùng có thật sự “chẳng đáng quan tâm”?
Bản thân tôi hoàn toàn đồng ý với những “thuyết âm mưu” (có cơ sở) về tuyến tùng vì chúng tương đồng với giả thuyết mà tôi đưa ra trong một bài viết mang tên “Cỗ máy thời gian, giấc ngủ và những chuyến phiêu lưu kỳ thú. Nào là “con mắt thứ 3”. Nào là “ăng ten tâm hồn”. Tôi sẽ để dành tất cả cho bài viết kế tiếp như một cách bày tỏ lòng tôn trọng với tiêu đề do chính mình đặt ra: Cái nhìn khoa học về tuyến tùng.
Tuy nhiên, dù chỉ là khoa học, tôi vẫn tìm ra được điểm chung hoàn hảo giữa quan điểm cá nhân và sự tồn tại của tuyến tùng. Trong bài viết “Cỗ máy thời gian, giấc ngủ và những chuyến phiêu lưu kỳ thú”, tôi cho rằng con người có thể thông qua việc nâng cao sức khỏe thể xác lẫn tinh thần để kiểm soát linh hồn, điều khiển giấc ngủ, du hành thời gian cũng như làm vài việc vĩ đại hơn nữa. Còn đây là nhắc lại phần định nghĩa: Tuyến tùng sản xuất melatonin, một loại hormone mang nguồn gốc serotonin có khả năng điều chỉnh nhịp thức, ngủ theo chu kỳ sinh học và các mùa trong năm.
Chờ nhé?
Tác giả: Võ Trọng Gia
Tân Uyên, ngày 17 tháng 9 năm 2018
Featured image: Anatomy in a nutshell : a treatise on human anatomy in its relation to osteopathy
📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP
📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2
