Hai câu chuyện về cái “tủ sách” và cái “tủ rượu”
Hôm rồi tôi có dịp ghé nhà một ông tá hải quân cùng quê chơi. Ông hiện phụ trách quân lực của cả một vùng. Ông vừa cất xong ngôi nhà (biệt thự thì đúng hơn) và sắm xe hơi mới. Bước vào phòng khách ngôi nhà, ập vào mắt tôi chính là chiếc tủ rượu hoành tráng được gắn sát chiếm diện tích gần nửa bức tường chính diện. Thôi thì đủ thương hiệu rượu danh tiếng: từ Chivas, Hennessy, Napoleon, Johnnie Walker cho tới Vodka xịn tận bên Nga… được gia chủ bày khá ngay ngắn trên kệ. Ông đi giới thiệu cho chúng tôi xuất xứ từng chai rượu: chai này thằng bạn đi nước ngoài về tặng, chai kia đồng nghiệp cho, chai nọ do cấp dưới biếu với giọng khá hào hứng cũng như thể hiện sự am hiểu về rượu ngoại.
Sau khi dẫn chúng tôi đi tham quan quanh khuôn viên nhà, cùng với mấy câu chuyện hỏi thăm nhạt thếch, ông tá nhanh chóng nhập sòng oánh “phỏm” với mấy “thằng đệ”. Trong lúc mấy vị đang say sưa sát phạt, chúng tôi cũng đang ngó nghiêng thứ này thứ kia của căn nhà thì xảy ra một chuyện. Thằng con đầu (con vợ hai, ông đã ly dị vợ cả, hiện đang sống với cô vợ hai kém mình cỡ vài chục tuổi) của ông, tầm 8 tuổi, tranh thủ lúc mọi người trong nhà đang tập trung chuyên môn, lén vào phòng lục túi bố nó lấy mấy tờ 500 ngàn và bị bà nội tóm cổ xách ra báo với phụ huynh. Một điều khiến chúng tôi khá bất ngờ, đó là lòng “vị tha” của quý phụ huynh. Ông chỉ đánh nó mấy cái nhè nhẹ (chắc sợ thằng bé đau) và mắng nó mấy câu quen thuộc rồi lại tiếp tục lao vào sòng, cách xử lý của ông khiến tôi có lý do để tin thằng bé thực hiện hành động này không phải lần đầu và chắc chắn không bao giờ là lần cuối.
Câu chuyện thứ hai tôi muốn đề cập với các bạn thói quen đọc sách của người Do Thái. “Trong mỗi gia đình Do Thái luôn luôn có 1 tủ sách được truyền từ đời này sang đời khác. Tủ sách phải được đặt ở vị trí đầu giường để trẻ nhỏ dễ nhìn, dễ thấy từ khi còn nằm nôi. Để sách hấp dẫn trẻ, phụ huynh Do Thái thường nhỏ nước hoa lên sách để tạo mùi hương cho các em chú ý.” Tác giả Nguyễn Hương trong bài Người Việt ít đọc sách: Cần những chính sách để thay đổi toàn diện (đăng trên trang tin điện tử Cinet.com của Bộ VH-TT-DL) kể với chúng ta như vậy.
“Mặc dù chỉ có 8 triệu dân nhưng ở Israel có tới hơn 1.000 thư viện công cộng với nhiều sách quý. Bên cạnh việc hình thành, xây dựng thói quen đọc sách từ khi nằm nôi cho trẻ nhỏ, người Do Thái hiện vẫn sử dụng hình ảnh con lừa thồ sách để dạy các con mình: nếu chỉ dừng ở việc đọc mà không biết ứng dụng thì trí tuệ đó cũng chỉ là trí tuệ chết. Và để có thể ứng dụng, trẻ em Do Thái không ngừng đọc sách và tích lũy kiến thức từ nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau.”
Đó là hai câu chuyện về “tủ rượu” của người Việt và “tủ sách” của người Do Thái, hay nói khác hơn là câu chuyện về “văn hóa đọc” của hai dân tộc cách xa nhau cả về địa lý lẫn khoảng cách văn minh.
Mối tương quan giữa “văn hóa đọc” và sự phát triển
Trong một lần nói chuyện với Giáo sư Chu Hảo, một học giả gạo cội của Việt Nam và đang là Giám đốc Nhà Xuất bản Tri Thức, tôi đưa ra câu hỏi: “Trên cương vị một học giả và một người làm sách, ông có cảm nhận như thế nào khi người Việt hiện đang chuộng chưng ‘tủ rượu” hơn là ‘tủ sách’ cũng như xin ông cho nhận xét về văn hóa đọc của người Việt hiện nay?” Giáo sư trả lời: “đó là tư duy của ‘trọc phú’ – ham chuộng vật chất, khoe mẽ hơn là hiểu biết, tri thức,” về văn hóa đọc của người Việt, ông nhấn mạnh hai chữ “đau lòng”.
Ông và nhà xuất bản Tri Thức hiện đang dịch và phát hành các đầu sách tinh hoa (Tủ sách tinh hoa) của nhân loại như: Tâm lý học đám đông (Gustave Le Bon), Bàn về tự do (John Stuart Mill)… nhằm giới thiệu và lan tỏa các giá trị, tư tưởng tiến bộ của nhân loại đến với người Việt. Thế nhưng, vị học giả cho biết, một đất nước 90 triệu dân như Việt Nam lại tiêu thụ chưa đầy 1000 cuốn sách dạng trên, trong khi đó tại Nhật Bản thời cải cách Minh Trị – Thiên Hoàng (1866-1869), 30 triệu dân Nhật lại tiêu thụ tới hàng trăm ngàn cuốn sách tinh hoa đó!!! Ông nói thêm, thế nhưng các loại sách tình cảm hời hợt, thậm chí kích dục lại có số lượng tiêu thụ 5000 – 10000 cuốn ở Việt Nam. “Văn hóa đọc của người Việt hiện nay quá kém.” – giáo sư kết luận.
Ở các nước Âu – Mỹ, lấy ví dụ ở Pháp hiện nay, trung bình một người dân Pháp đọc tới 20 cuốn sách/năm, đối với người dân sống ở thành phố, tầng lớp tri thức, con số đó lên tới 30-50 cuốn/ năm (Nguyễn Hương, bài Người Việt ít đọc sách: Cần những chính sách để thay đổi toàn diện). Ở Nhật, như đã nói ở trên, ngay từ thời Cải cách Minh Trị, chỉ với 30 triệu dân mà tiêu thụ tới hàng trăm ngàn cuốn sách dạng tinh hoa, “khó nhằn”. Ở một quốc gia gần hơn trong cộng đồng ASEAN, đó là Malaysia, số lượng sách được đọc trên đầu người là 10-20 cuốn/người/năm (2012, số liệu từ ông Trần Trọng Thành, công ty sách điện tử Aleeza). Và ở Việt Nam, theo con số do Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công bố ngày 12/04/2013 ngay trước thềm sự kiện “Ngày hội Sách và Văn hóa Đọc”, số lượng sách một người Việt đọc trong một năm là… 0,8 cuốn, nghĩa là người Việt Nam đọc chưa đầy một cuốn sách trong một năm!!!
“Đọc sách là quá trình làm cho con người hòa hợp về mặt tinh thần với những khối óc vĩ đại của tất cả mọi thời đại, mọi dân tộc.” – M. Gorki
Sách là phương tiện chuyên chở những giá trị tiến bộ, tri thức, những luồng tư tưởng của nhân loại từ ngàn đời nay. Đọc sách giúp chúng ta hiểu biết về thế giới, về bản thân cũng như trang bị cho chúng ta công cụ quan trọng nhất để phát triển – tri thức. Đối với cá nhân, nó trang bị cho ta hiểu biết về mọi mặt: kinh tế, xã hội, văn hóa… và nhất là trang bị nền tảng kiến thức cho mỗi cá nhân, trang bị những kĩ năng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục, giúp chúng ta có được tư duy độc lập, biết phản biện. Sách giúp chúng ta có thể nhận ra các giá trị, phân biệt chân-giả, cũng như biết nhận định độc lập về một vấn đề, ý kiến nào đó.
Đối với một quốc gia, sách cung cấp nền tảng để phát triển mọi mặt: Kinh tế, xã hội, bảo tồn văn hóa cũng như các giá trị tiến bộ và giúp đào tạo nên những con người có đầy đủ kỹ năng để cống hiến cho tổ quốc và xã hội. Bước vào nền kinh tế tri thức, với sự bùng nổ của công nghệ và “đám mây kiến thức”, khi kiến thức, tri thức là nguồn lực chính cho mọi sự phát triển, thì nâng cao và lan tỏa “văn hóa đọc” trong cộng đồng là nhiệm vụ mấu chốt trong chính sách của mọi quốc gia.
Có sự tương quan rõ ràng giữa văn hóa đọc và sự phát triển của một quốc gia. Với những con số ở trên, dễ hiểu vì sao nước Pháp lại có một nền kinh tế, văn hóa và nghệ thuật rạng rỡ như vậy. Và nước Nhật có thể đứng dậy thần kỳ sau Thế chiến 2 cũng như vươn lên quật khởi sau bao thiên tai liên miên, hiện đang là nền kinh tế đứng thứ hai thế giới với nền khoa học-công nghệ tiên tiến bậc nhất. Malaysia đang là ngôi sao mới ở khu vực ASEAN với những chính sách đổi mới và mở cửa đột phá gần đây. Và người Do Thái với câu chuyện ở đầu bài, “Một dân tộc 13 triệu dân nhưng sinh ra gần 40% chủ nhân của các giải Nobel; 1/3 trên tống số các nhà triệu phú đang sống và làm việc tại Mỹ là người Do Thái; 20% giáo sư tại các trường đại học hàng đầu hiện nay; 3 nhân vật sau Công nguyên cho đến hiện tại có tác động lớn nhất đến lịch sử nhân loại là Chúa Jesus, Karl Marx và Alber Einstein…là người Do Thái.”
Mỗi người Việt chưa đọc nổi một cuốn sách/năm, ai có thể khẳng định không liên quan đến tình trạng suy thoái toàn diện từ kinh tế, giáo dục, văn hóa, xã hội cũng như nhân cách con người hiện nay ở Việt Nam?
Thái độ của người trẻ Việt với “văn hóa đọc”
Thế hệ trẻ chính là những người kế thừa và phát triển, là tương lai của đất nước. Tuổi trẻ cũng là khoảng đời mà con người có tinh thần học hỏi và sáng tạo nhất, là thời kì hoàn thiện về chất, vì vậy là thời kì đòi hỏi con người phải đọc sách nhiều nhất. Với số liệu Bộ VH-TT-DL đưa ra ở trên, người trẻ Việt hiện đang làm gì? Xin thưa, phần lớn họ đang ngồi đồng suốt ngày nơi quán game, chém gió tại quán cà phê, để bình phẩm mông, ngực của hot girl này, người mẫu nọ, dành thời gian và “tâm huyết” quan tâm đến mấy vụ kiểu như “Kiều nữ Hải Dương”…
Tiến sĩ Alan Phan, người có hơn 25 năm làm việc ở nhiều quốc gia trên thế giới, người Việt đầu tiên đưa một công ty lên sàn chứng khoán, nhận xét: “Ở các nước Âu – Mỹ, thời gian rảnh sinh viên họ thường ngồi trước computer đọc tin tức, tìm thông tin hay đọc sách. Còn sinh viên Việt Nam, họ đang bận “ngồi đồng” chém gió tại các quán cà phê, trà đá.” Tại các nước phương Tây hoặc Nhật Bản, hình ảnh chúng ta thường thấy trên xe buýt, tàu điện ngầm hay ngay cả trên đường phố là hình ảnh các bạn học sinh, sinh viên say sưa với cuốn sách trên tay.
Mỗi lần theo dõi các cuộc tranh luận của giới trẻ Việt Nam về các vấn đề “hot” trên các diễn đàn, mạng xã hội, chúng ta sẽ thấy rõ sự thiếu hiểu biết, thiếu văn hóa cũng như trình độ… ngụy biện bậc thầy của các bạn trẻ. Các bạn không tự trang bị được cho mình một nền tảng kiến thức, tư duy độc lập, lập luận thuyết phục cũng như kĩ năng, văn hóa tranh biện. Tâm lý bầy đàn luôn thể hiện rõ nhất ở những sự kiện như vậy. Sự kiện cô bạn trẻ Huyền Chip và cuốn Xách ba-lô lên và đi, một trong những sự kiện nóng và được giới trẻ tranh luận nhiều nhất trong năm 2013, là một ví dụ điển hình.
Có hai luồng tranh luận chính trong sự kiện Huyền Chip, một luồng ủng hộ và một luồng phản đối. Tuy nhiên, với cả hai luồng, để tìm được những tranh luận văn minh, thuyết phục, dẫn chứng rõ ràng là vô cùng hiếm hoi. Chỉ toàn thấy comment (bình luận) mang tính “ném đá”, mạt sát, hạ nhục cá nhân. Ngay cả những trí thức như Giáo sư Nguyễn Lân Dũng cũng bị các bạn trẻ chúng ta dọa “vả vỡ mồm”!!! Đâu đó cũng có những người học hành bài bản, như một chàng Fulbrighter nọ, tham gia cuộc tranh luận và lôi kéo đám đông mù quáng bằng những luận điệu rẻ tiền và vô văn hóa, nghe đâu đó là một chiêu PR trước khi anh ta ra cuốn sách mới của mình.
Trước mỗi sự kiện truyền thông đưa ra, các bạn trẻ không thể phân biệt được đâu là tin thật, đâu là tin giả, đâu là chiêu PR. Một bộ phận như những con cừu ngoan ngoãn, họ chỉ biết bám đuôi nhau và gật đầu. Bộ phận còn lại nghe cái gì cũng kêu “bậy” dù chẳng có dẫn chứng, cơ sở nào để phản biện lại.
Họ đang bị cuốn theo “cơn lốc thông tin” cũng như sự dắt mũi của một bộ phận giới truyền thông thiếu đạo đức và liêm sỉ, đang “nhồi sọ” người đọc với những tin tức dạng “sốc, hiếp, giết”, kiếm tiền dựa trên sự ngu muội của người khác.
Ai có thể phủ nhận đó không phải là hậu quả của việc lười đọc sách và học hỏi?
Lời kết
Câu chuyện về cái “tủ rượu” của ông tá hải quân trong câu chuyện đầu bài và cái “tủ sách” của người Do Thái, hay câu chuyện “văn hóa đọc” của người Việt Nam có mối liên hệ chặt chẽ với khoảng cách phát triển hiện tại giữa chúng ta với thế giới. Để đất nước và con người Việt Nam phát triển về mọi mặt, bền vững, việc đầu tiên là phải làm sao để “văn hóa đọc” của người Việt lan tỏa và thăng hoa, tạo thói quen đọc sách và yêu sách. Muốn phát triển như Âu-Mỹ, Nhật hay người Do Thái, trước hết phải học hỏi văn hóa đọc từ họ. Phải làm sao nhà nhà đều có “tủ sách” để tự hào và gieo hạt, chứ không phải là “tủ rượu” để khoe mẽ vật chất và phô trương cái tư duy trọc phú. Mọi thay đổi phải bắt đầu từ thế hệ trẻ.
Tác giả: Ngựa Hoang
Edit: Triết Học Đường Phố
không nhất trí cho lắm với cách lấy ví dụ của tác giả: những tủ rượu như của ông cấp tá ở trên chỉ là hãn hữu trong xã hội ta và số người đọc sách ở VN không đến nỗi quá ít như tác giả nghĩ (thử dạo qua các hiệu sách trong ngày nghỉ là biết liền, còn cái thống kê 0,8 sách/năm mà mỗi người VN đọc không cần chứng cứ cũng biết là tào lao vì làm sao mà thống kê được). tôi rất mê sách nhưng cũng rất mê rượu (tủ sách to gấp nhiều lần tủ rượu vì sách hầu như không mất đi và sưu tầm từ nhỏ) và những phút hạnh phúc nhất là vừa đọc sách vừa nhâm nhi ly cocktail. đối với tôi đó đều là những tinh túy của nhân loại và không việc gì lại không thưởng thức. vì mê rượu nên tủ tuy bé thôi nhưng có đủ loại rượu cho phép pha nhiều loại cocktail và đồ uống khác nhau mà không nhất thiết phải là rượu đắt tiền. Tuy nhiên tôi công nhận hai điều: (1) ở VN giờ rất nhiều trọc phú, nhất là giới quan chức giàu xổi (chất trọc phú thể hiện ngay cả ở chủng loại rượu trong tủ như tác giả mô tả) và (2) trẻ con VN càng ngày càng ít đọc sách, do phải học quá nhiều, do mất thời gian cho TV, cho game, smartphone hay do cuộc sống càng ngày hối hả.
” Mọi thay đổi phải bắt đầu từ thế hệ trẻ”.
Cách tốt nhất để dân VN có thể đọc được nhiều sách hơn là …. ” Uống Bia tặng Sách “
NHIN CAI TU RUOI CUA VIET NAM, RO TOAN LU NGU,
lương thì ít mà giá thì tăng. dù muốn dù không sách vẫn là vật chết mà
mình lại muốn sống trước cái đã nên đọc sách để sau. ngu một tý vậy.
ở VN đi đâu cũng gặp zdo, zdo cái hay thì không học học toan cái dở
TOI NOI THAT, VAN DE CUNG CHA PHAI O CAI DOC SACH, MA LA CAI SUY NGHI, NOI THAT NGUOI VN MINH SUY NGHI VE THE GIOI KHACH QUAN , VA TON TAI BI SAI LECH WA NHIU, NEN CO DOC NHIU THI LAI CANG SAI NHIU MA THOI, CHA DC ICH GI, CHI KHI DOC THAT NHIEU THI MOI CO KET QUA
Đọc xong mình tự nghĩ lại mấy năm Đại Học mình cũng có một thời vay tiền ăn mỳ tôm mà khi ra hiệu sách vẫn quất quyển sách giày cộp trị giá hơn trăm nghìn về đọc ngấu nghiến, nhưng đến giờ cảm thấy chán nản mấy quyển sách ngoài hiệu đó và thích tự tìm hiểu hơn.
Tại sao vậy?
Thứ nhất: Về giáo dục
Vì các quyển sách giáo khoa ở trường đã đào tạo ra một đống các học sinh, sinh viên nhìn thấy sách là chán.
Ví dụ điển hình như môn lịch sử, bao nhiêu điều hay cái lạ của những tư tưởng của những vị anh hùng, các nhà ngoại giao, các nhà tri thức mà thời Việt cổ ngày xưa đã tạo nên chính mình thì không thấy đề cập, toàn đề cập là đâu bao nhiêu cái số liệu, thử hỏi nhớ những thứ đó thì được gì.
Thứ hai: Về chất lượng sách.
Các quyển sách về phát triển bản thân toàn là sách của nước ngoài, tuy hay, tuy hoàn mỹ nhưng nó quá hoàn hảo và trừu tượng tới nỗi nhiều người mua và đọc chỉ để thỏa tính giải trí. Và nó khác văn hóa!
CHỦ THỚT ƠI…là chủ thớt…muốn đánh giá một cộng đồng hay một quốc gia dân tộc bạn và các người bạn tri thức của bạn nên nói xoay nói sâu về sự quản lý và các cái đầu của các nhà quản lý,,,cơ quan chủ quản…các ông này bà nọ từ ấp…xã huyện hay thị trấn cho đến tình, thành phố và thủ đô…từ trường trẻ,,tới trường mầm…từ tiểu học tới trung…đại học và cao học…từ phi văn hóa tới văn hóa…từ đơn vị gọi là GIÁO DỤC DAO TAO – HAY VAN HOA DU LICH THEO THAo – cho den am nhac. cap phep……BO truong…gi gi do…TẠI VÌ CÁC ANH CÁC CHỊ ẤY CÓ RẤT NHIỀU VANG – -HÓA RA…..là thế…DUNG DO LOI CHO DAN….NHẤT LÀ CÁC ANH THÌ RẤT CÓ VĂN HÓA…và là kẻ nằm ngoài điều ấy…Các anh chị cao thượng và văn hóa lam…có thể một năm đọc được 40 cuốn sách nhưng nhớ chỉ mới tựa đề.
“Đừng là con lừa thồ sách”. Mình thích đọc sách, nhưng mình còn thích tranh biện các vấn đề trong sách hơn. Nhưng khổ lỗi bạn bè, đồng nghiệp quanh mình chẳng ai thích đọc sách. Và khi mà mình nói ra những dẫn chứng, những bài học từ quyển sách này, quyển sách kia . Thì đều nhận được những phản ứng theo kiểu như “thích tỏ vẻ ta đây”. Haizzzz làm sao để bạn bè gặp nhau, đồng nghiệp gặp nhau không còn chém gió về mông ngực, khả năng sex, rồi thì chê người người này ,nói xấu đồng nghiệp kia…
Bạn giống mình thật đấy , quanh mình cx chả có mấy ai đọc sách , muốn bàn luận về những vấn đề đọc được cx chả có ai :'(
Đúng là ở tỉnh lẻ khó có được nguồn sách dồi dào như ở các trung tâm. Thứ 2 nữa là về độ hấp dẫn trực quan với trẻ em thì các phương tiện truyền thông và game nổi bật hơn so vs sách. Theo kinh nghiệm từ bé của mình thì sống trong môi trường giản dị là liệu pháp tốt để giúp trẻ có hứng thú đọc sách.
cảm ơn bài viết của bạn
dù mình cùng không chăm đọc sách thường xuyên như đáng-lẽ-ra-nên-thế
nhưng cũng rất rất hay nghĩ đến việc làm thế nào để nhiều người đọc sách hơn
rất hay nghĩ đến luôn
và vẫn chưa làm được gì
hehe
à
huhu
Hiện đã có một tủ sách nho nhỏ, sau này có nhà riêng sẽ phải có cả một phòng đọc sách riêng 🙂
Còn phải xem là đọc sách gì nữa. Hình như đang có phong trào đọc truyện Đam Mỹ
Cho mình xin phép share bài viết này từ Triết Học Đường Phố về FB Sẵn Sàng Du Học ! Xin cám ơn .
Admin ơiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ! Duyệt phát T.T
Bạn cứ vô tư đi, nhớ dẫn nguồn là được.
Được đồng ý đã chứ ! Thanks 🙂
Vô tư = đồng ý.
Mình khuyên các bạn nên tham gia thêm những mạng xã hội như Goodread, có được cộng đồng cùng yêu thích đọc sách, có động lực để cùng nhau phấn đấu đọc 🙂
nguoi giau va nguoi ngheo khac nhau boi tu duy va tu tuong…va dieu do duoc the hien qua cau chuyen ” kê ruou ” va ” tu sach”
Bài viết rất ý nghĩa. Cảm ơn tác giả đã chia sẽ !
So sánh quá đúng, đa số người VN rụ bia thì giỏi vô đối rồi, con đọc sách thì đúng như bài báo viết. Cảm ơn bạn về bài viết :).
Thực chất thì ngay từ thời các cụ nhà ta người Việt cũng ít đọc sách rồi. Chỉ có một số lượng rất nhỏ thuộc tầng lớp các nhà Nho là đọc sách, mà những sách này lại chỉ loanh quanh gồm “Tứ thư”, “Ngũ kinh”. Mục đích đọc sách chủ yếu là thi đỗ làm quan, không vì mục đích nghiên cứu hay khám phá gì cả. Sau này khi người Pháp cai trị, bắt đầu du nhập những luồng tư tưởng, tri thức mới, xuất hiện các trí thức Tân học, nhưng cũng chỉ gói gọn trong một số ít người. Như vậy nói về văn hóa đọc của người Việt còn thấp là có nguồn gốc sâu xa,thuộc về số phận của dân tộc này rồi chứ không phải chỉ là nhất thời, nên nói là đau lòng thì cũng không đến mức đau quá. Để nâng cao văn hóa đọc không chỉ là một vài biện pháp nhất thời mà là cả một quá trình dài, đặc biệt là đối với một dân tộc có xuất phát điểm thấp như người Việt. Muốn nâng cao văn hóa đọc thì chỉ còn cách là mỗi cá nhân tích cực trau dồi, giao lưu học hỏi những kiến thức, những tư tưởng từ những quốc gia, dân tộc tiên tiến trên thế giới.
Một bài viết có tính khai minh. Chúc mừng anh 🙂
trước khi trách người không đọc sách, có bao giờ tác giả bài này hiểu được rằng vì sao giới trẻ bây giờ không thích đọc sách không? Nhìn quanh thị trường VN hiện tại có quyển sách nào ra hồn? Nếu sách hay thì sẽ lập tức hấp dẫn người đọc ngay. Nếu chỉ toàn 1 loại sách na ná như nhau, đại khái là cứ “lề phải” mà phang thì chả có ma nào muốn đọc là đúng rồi. Ngược lại những quyển sách như “Câu chuyện ở nông trại” (1 quyển sáhc rất tầm thường) nhưng không nằm trong lề phải thì ra bao nhiêu cũng chưa đủ để đáp lại thị hiếu của người xem.
Mặt khác, ngoài vần đề đọc sách giấy sách in, một phần khá lớn giới trẻ bây giờ đọc ebook (sách điện tử) hay audio book (sách nói) nhiều.
Tóm lại, ông bà mình hay nói: “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân” tức là nên tự xem xét lại mình trước khi trách người khác.
Thị trường sách Việt Nam không có cuốn sách nào ra hồn là nhận xét hơi thiển cận và chủ quan, theo mình là vậy. Thị trường sách phục vụ theo nhu cầu người đọc, cũng không quá ngạc nhiên khi những tác phẩm như “Xin lỗi, em chỉ là con đĩ” lại bán rất chạy ở VN. Sách tinh hoa vẫn bán đầy đó chứ bạn, nếu bạn không biết chỗ mua, mình có thể giúp! ^^
mình cũng đoán là có nhiều sách hay nhưng mà nó không đập vào mắt, tìm thì cũng không biết nên tìm thế nào. Sách hay thì ko tiếc tiền mua, nhưng ra hiệu sách thấy nhiều cuốn, mà xem qua rồi ngậm ngùi đi về. Vài lần rồi chẳng đi tìm sách nữa
bạn ơi chỉ tớ mua sách tinh hoa như bạn đi.địa chỉ ấy/tên sách nữa/tớ thường chủ nhật nào cũng đi mua nhưng thái bình ít sách quá chả có gì cả nên toàn mua sách cũ thôi
“….theo dõi các cuộc tranh luận của giới trẻ Việt Nam về các vấn đề “hot” trên các diễn đàn, mạng xã hội, chúng ta sẽ thấy rõ sự thiếu hiểu biết, thiếu văn hóa cũng như trình độ… ngụy biện bậc thầy của các bạn trẻ. Các bạn không tự trang bị được cho mình một nền tảng kiến thức, tư duy độc lập, lập luận thuyết phục cũng như kĩ năng, văn hóa tranh biện. Tâm lý bầy đàn luôn thể hiện rõ nhất ở những sự kiện như vậy…” <
Hồi đọc sách về Bill Gates và Richard Branson thấy mấy ổng thường ngồi cả ngày ở thư viện công cộng. Mình ao ước ở Việt nam cũng có những cái thư viện công cộng đó để ngồi cả ngày, mà tiếc là không có.
Ở Việt Nam, nhà sách là cái thư viện công cộng tốt nhất! Bạn có thể thoải mái ra đó đọc mà không sợ bị làm phiền, nhất là các nhà sách ở TP. HCM. ^^
Ở bên Pháp còn có hẳn thư viện công cộng rất lớn, phục vụ tham khảo, mọi người có thể vào đó học tập và sử dụng sách miễn phí, tất nhiên là không được đem về. Nó khác là nhà sách tập trung vào việc bán sách, để phổ biến văn hóa đọc thì cần nhiều hơn thế nữa 😀
Bạn muốn đọc sách hay là muốn cái thư viện ?
Mình muốn cái thư viện, mình thì có điều kiện mua và đọc sách rồi, còn nhiều người khác không có điều kiện tiếp xúc với sách.
Cho mình hỏi 0,8 quyển/người/năm là đã tính ebook chưa tác giả?
Cái này thì chịu thôi bạn ơi. Con số của mấy nước kia cũng chưa biết là có bao gồm ebook hay không…
Cái này phải hỏi Tổng cục Thống kê (mà nghi là chưa, do tính cũng chẳng được).
Cứ cho tính vào luôn thì con số cũng khó lòng lết quá được 1 :v :v
Bài viết thật sâu sắc, gõ cửa tâm hồn của nhiều người. Tks tác giả nhé!
Thanks bạn nhé! ^^
Nhà tôi không có tủ sách, chỉ có 1 cái laptop thôi. Thời buổi công nghệ thì đọc sách điện tử đi. Cái thành phố bé tẹo cả triệu người chen nhau sống, mua cái tủ sách về rồi bán ve chai cho nó rộng nhà !!!
thật ra đọc sách điện tử khác xa đọc sách giấy.. mình đã từng đọc sách giấy thời gian rồi đọc sách đt một thời gian dài sau đó, nhưng rồi vẫn phải chuyển qua đọc sách giấy lại. nếu mấy bạn hay đọc sách sẽ hiểu khác biệt và giá trị của sách giấy ko như bạn nói đâu!
Thật là sách thì rất tốt nhưng sách dạo này đắt quá ạ :(. Mình mới mua 5 quyển mà tổng tiền = tiền 1 cái áo khoác mình có thể mặc 2 năm rồi. Mua được sách thì thích thích nhưng cũng thấy xót tiền :(. Mấy trăm nghìn đôi khi là không lớn hay cũng là không nhỏ nhưng ở 1 khoảng thời gian nào đó và với tình hình tài chính của ai đó thì nó vẫn là lớn :(.
https://www.facebook.com/booktag.vn?fref=ts
Không ai bảo bạn phải mua sách mới đọc sách được. Bạn có thể mượn bạn bè, hoặc là mượn của thư viện trường hoặc thư viện tư nhân (đường link). Nếu sách rẻ quá thì người ta không thấy được giá trị của sách. Tâm huyết tác giả viết ra sách mà bán rẻ quá thì ai còn muốn viết sách nữa. Một chiếc áo khoác bạn mặc được 2 năm, kiến thức của một quyển sách bạn đã đọc sẽ theo bạn suốt đời, cái nào lợi hơn?
Thực ra giá sách ở VN tính ra cũng rẻ rồi. Trừ mấy NXB in truyện tranh hay nguồn vốn lớn như Kim Đồng, Trẻ…ra thì giá của NXB Tri Thức, Alpha book hay Nhã Nam hầu như toàn là bằng giá in ấn + tiền tác quyển thôi, chỉ sinh lời một chút là cùng. Tính ra, sách ở VN phần lớn giá cũng chỉ bằng 3-10 dĩa cơm tấm, tính ra là 3-10 bữa ăn trưa hay chiều của sinh viên thôi, nếu so với ở Anh hay Sing thì họ phải tốn…gấp đôi chỗ bữa ăn đó (trong khi giá một bữa ăn bên đó lại cao hơn mình).
Nếu giờ muốn rẻ nữa, chắc còn mỗi mấy loại tiểu thuyết ướt át, ngôn tình sống được.
Sách việt nam quá rẻ chứ không đắt, tại bạn không tìm được giá trị đích thực ở sách nên cảm thấy tiếc rẻ đồng tiền thôi !
Oh ban! Hj. That ra mjh khog hay doc nhung triet ly. Triet hoc theo kieu nhu ban vjet. Ma hjh nhu la chua bao gjo. Co chag la nhug cau chuyen ngan gon mjh da nge o dau do. Nhug hom nay mjh da doc baj nay den 4lan. Hjh nhu no kha la lam voi mjh. Mjh tin khong phaj la lam voi mjh thoi dau.ma co the hang ngjn. Hang trieu thanh njen cung trang lua khac. Baj vjet kha thu vi day chu. No khjen nguoi khak faj suy ngj nhju day. It ra mjh cug da suy ngj rat nhju . Hj. Ban co cach nhjn rat thiet thuc ve cuoc song bay gjo.gap ban vao nhug ngay cuoi nam nhe. Hj. Chuc ban thanh cong tren con duong nay !!!
Thanks bạn! Hình như bạn có quen mình ah? ^^
0,8 cuốn / 1 người / 1 năm chỉ là con số trung bình. Nghĩa là có những người không đọc cuốn nào cả !!!
Và bởi vì có những người 1 đêm đọc 3 cuốn sách (not me) thế nên cái số những người không đoc cuốn nào nhiều lắm ạ!
phần lớn phụ huynh bây giờ ko có thói quen dạy trẻ đọc sách. họ chỉ thích ép con đi học thêm và mang những điểm 9, 10 sáo rỗng trở về. Nhớ lại thời cấp 2 dù từ điển hay bách khoa toàn thư mình cũng nuốt hết, nhưng đến thời các em mình phải khó khăn lắm mới dạy cho chúng biết cầm quyển từ điển. Sách văn học phải chọn quyển có minh họa đẹp, công phu thì chúng mới đọc. Nhưng vẫn chưa có tự giác tìm đọc, mình chỉ là họ hàng nên bố mẹ không hướng thì chúng càng lớn càng lười, càng ngại đọc hơn.
Nền giáo dục thì dột từ nóc, giá mà phụ huynh và thầy cô đừng quan trọng mấy cái điểm chác mà quan trọng giáo dưỡng tâm hồn trẻ nhỏ hơn thì tốt.
có thế mới biết, không thể cứ đổ tội cho thế hệ trẻ nữa, chính người lớn cũng góp phần làm chúng trở nên “máy móc” hơn
Phụ huynh có đọc sách đâu mà nói con đọc sách được, hãy làm gương từ thế hệ mình trước đã.
cũng ko hẳn, xưa mình rất nghiền đọc sách, mượn ké thẻ học sinh của bạn học để mượn sách thư viện. nhưng vào học DH thói quen đó bỗng bay đi mất tiêu :3 đọc sách có lẽ là ko tập dc, ko thể có chuyện thấy bạn đọc sách là mình đọc theo!
Thật sự cảm bạn, bài này thật sự rất công phu. Nhưng mình chỉ thắc mắc một điều duy nhất là câu chuyện Trần Ngọc Thịnh và Huyền Chip có thật sự là để PR sách như tác giả nói hay là theo suy đoán của tác giả?
Mọi ý kiến chứa đựng trong bài viết, trừ các phần trích dẫn, đều theo quan điểm tác giả bạn ah. ^^. Mình kết luận dựa theo phán đoán của mình đối với các sự kiện! 🙂
Có Tủ Rượu, biết đâu lại ra nhiều Tủ Sách!
Like những số liệu thống kê!
Thanks bạn! ^^
Mặc dù hiện trạng “văn hóa đọc” của người Việt được phơi bày rõ ràng trong bài viết, bằng những lời chỉ trích thế này vẫn không đủ để tạo ra động lực thay đổi. Thiết nghĩ, cần nhiều cái “hiến kế” khả thi hơn. Hy vọng sẽ có nhiều bài viết nói về phương pháp đọc hay cách chọn lọc sách hoặc là truyền cảm hứng đọc như thế nào!
Nhân tiện đây, cũng xin góp ý kiến về “văn hóa đọc”. Để cải thiện loại văn hóa này, thì trước hết nên tìm cách hình thành thói quen đọc sách ở trẻ em. Việc này không quá khó nếu có sự tác động từ phía nhà trường và cả phụ huynh. Có thể bắt đầu giao bài tập cho trẻ nhỏ về viết bài cảm nhận hay trình bày ý kiến về một cuốn sách nào đó mà trẻ thích. Đây chỉ là gợi ý cá nhân. Thêm nữa, bộ sách GK hiện hành đi kèm quá nhiều sách tham khảo máy móc. Giáo viên cần gợi ý những quyển sách khác ngoài loại rập khuôn này cho học sinh để đọc và mở mang kiến thức, cần thiết thì tính điểm để tăng tính ép buộc ban đầu.
Trên đây chỉ là một vài nhận xét cá nhân, nếu có thiếu sót thì mong nhận được góp ý của các bạn.
Để phát triển, trẻ cần nhiều hơn những thứ ngoài sách giáo khoa bạn ah. Người ta thường gọi là tư duy ngoài cái hộp! ^^
Mình chỉ nêu ra hiện trạng và lý do, còn giải pháp nó thuộc vào tầm chính sách của cả một quốc gia, mình nghĩ vậy!
Thanks bạn đã góp ý nhé! 🙂
thay đổi tư duy từng con người sẽ dễ hơn thay đổi tư duy cả một quốc gia
Đừng đổ lỗi cho xã hội, mà hãy đỗ lỗi cho từng cá thể vì xã hội được tạo nên từ cá thể
Mình chẳng có “hiến kế” đao to búa lớn gì như là cải cách giáo dục, … Mình chỉ mong giá sách rẻ đi tí thôi :(.
theo tôi việc đọc sách và cảm nhận sách ở trẻ diễn ra một cách tự nhiên và thấm vào con người trẻ mà không cần những bài tập viết cảm nhận. chính những bài tập viết cảm nhận đó có thể giết chết sự yêu thích đọc sách trẻ.
ngày trước tôi cũng oán thù những ông Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu… sao làm thơ làm gì để bây giờ lũ chúng tôi khổ sở ngồi bình thơ ông.
Ý mình ở đây là cho trẻ nhỏ tập viết những bài cảm nhận theo ý thích của chúng không phải ép buộc để có điểm số, hoặc cũng có thể đơn giản hơn, bằng cách nói chuyện trao đổi một chi tiết hay trao đổi cảm nhận về một quyển sách với chúng. Không phải là sự ép buộc, nhưng bước đầu trẻ nhỏ cần tập thói quen, nếu đã quen với việc này rồi, thiết nghĩ sẽ rất hữu ích đối với sự phát triển ý kiến đánh giá và tư duy cảm nhận ở trẻ. Đây chỉ là ý kiến cá nhân của mình thôi.
Tôi hay mua nhưng cuốn sách hay từ 10 cuốn trở lên để được giá rẻ và tặng cho những người cảm thấy phù hợp dù là mới gặp lần đầu. Nói cho cùng thì con người chúng ta sống trong xã hội, hành động của người khác không ít thì nhiều cũng đều ảnh hưởng đến ta.
ước gì có thể quen được bạn nhỉ 🙂
mình có thể quen bạn ko:))
3 nhân vật sau Công nguyên cho đến hiện tại có tác động lớn nhất đến lịch sử nhân loại là Chúa Jesus, Karl Marx và Alber Einstein…là người Do Thái.” –> Cai nay ko chinh xac. Noi ve cac nha triet hoc, khoa hoc thi con rat nhieu nguoi khac co dong gop quan trong. Karl Marx va Albert Einstein la nhung nhan van song trong 200 nam gan day; truoc do con co Montesquieu Kant Newton… kho co the noi la Karl Marx co tac dong lon hon nhung triet gia nay
Nhung do la diem nho xiu. Bai viet cua ban rat hay.
Hihi. Nhiều khí những con số thống kê nó phụ thuộc vào các góc nhìn khác nhau! Thanks bạn nhiều nhé! ^^
Gần một năm trở lại đây mình bắt đầu có xu hướng coi phim nhiều hơn và dần đọc sách ít lại. Cứ rảnh là coi phim ( Mĩ – Âu – Ấn). Các phim đạt giải oscar, hay các phim nổi tiếng hay từ 2000 tới giờ phần đa không bỏ sót, học hỏi và chiêm nghiệm cũng được nhiều thứ. Biết phim không bao giờ thay thế được cho sách. Nhưng đôi lúc tự hỏi: sao chẳng ai bàn về tác dụng của việc xem phim.
Phim dành cho những người ít thời gian. Thực sự là phim ít khi truyền tải hết cái hồn của sách. Và khi xem phim nhiều khi cảm nhận của chúng ta bị lái theo cảm nhận của đạo diễn. Thế nên đọc sách vẫn là tốt nhất.
Không ai phủ nhận tác dụng của việc xem phim cả. Nhưng để có kiến thức chuyên sâu và khách quan nhất, mình nghĩ nên đọc sách. Ngay cả ta đọc sách dịch từ ngoại ngữ, chúng cũng mang nhiều sai lệch về nội dung. Còn phim thì phần đa mang tính chất giải trí! ^^
Mình nghĩ phim mang tính chất giải trí chỉ là một phần, một phần khác có những bộ phim truyền tải những thông điệp rất bổ ý, mang tính chất giáo dục rất nhân văn, như nhung bộ phim đạt giải oscar hay nhưng giải mang tầm cỡ quốc tế của viet nam. Nhưng những bộ phim đó thì người xem phải “học cách xem” cũng như nghe nhạc giao hưởng thì người nghe cũng phải biết và phải học cách nghe mới hiểu được những gì mà tác giả muốn truyền tải đến cho khán giả hay người đọc, hoặc ngược lại nếu ko biết nghe thì những tác phẩm đó rất khô khan. Thiết nghĩ đọc sách hay xem phim thì cái nào cũng là con dao hai lưỡi trong thời đại thông tin phát triển như thế này, mọi người đề phải có kiến thức cơ bản để nhận biết được thông tin đó là có lợi hay chỉ là “lá cải”.
Mình đang học tại nước ngoài, thầy người pháp mình, ông cũng là một giáo sư nổi tiếng của trường mình đang học, nói rằng ông ấy đọc sách nhưng ko bao giờ tin vào sách. mới đầu thì nghe cũng lấy làm lạ, nhưng sau đó thì mình mới hiểu ý rằng bên đây những người bên đây thường thì họ thào luận về vấn đề chung, họ luôn đọc sách tìm ra hướng giải quyết những thường thì sách chỉ cho biết những vấn đề chung ko thể áp dụng vào hết tất cả các trường hợp cụ thể được, những vấn đề họ tìm được trong sách họ sẽ đem ra bàn luận thật sâu xem vấn đề đó có đúng đối với vấn đề hoặc điều kiện của họ hiện tại ko. Nếu văn hóa đọc sách phát triển thì mình nghĩ văn hóa thào luận cũng phát triển theo nếu ko thì như con lừa thồ sách như bạn đề cập. Mình nhấn mạnh ở đây là thảo luận về vấn đề chung chứ ko phài thào luận về vấn đề để cô người mấu hay hotgirl nào đó,…Đó là quan điểm của cá nhân tôi. Cảm ơn bài viết của ban^^’
vì bàn về td của đọc sách thì cấp thiết hơn thôi ^^
Trước cũng hay coi phim. Thậm chí cũng tự làm sub cho phim. Nhưng quả thật phim đọng được vào đầu không nhiều (chí ít đối với riêng mình là thế)
Thế nên, lâu nay mình rất hạn chế xem phim, cũng không phải vì ít thời gian, mà vì cái được do sách mang lại có vẻ “bổ béo” hơn nhiều phim.
Bài viết rất công phu, cám ơn tác giả!
Thanks a Huy nhiều! ^^
1 bài viết tuyệt vời
Thanks bạn nhé! ^&^