Sau gần nửa năm kể từ vòng thử giọng ở 2 miền Nam – Bắc diễn ra thì đến đêm qua, chúng ta đã tìm ra được quán quân Giọng Hát Việt Nhí mùa đầu tiên: Nguyễn Quang Anh, thí sinh của cặp HLV Hồ Hoài Anh – Lưu Hương Giang. Cuộc thi nảy lửa với tính loại trừ cao giữa các tài năng nhí dưới 15 tuổi kết thúc đồng thời cũng là lúc cuộc chơi của những nhà sản xuất, nhà bán quảng cáo, báo chí và truyền thông đi theo suốt mùa đầu tiên của chương trình truyền hình thực tế soán ngôi Đồ Rê Mi cũng dừng lại. Trong thời gian ngóng chờ xem mùa 2 của cuộc thi sẽ được khởi động lại như thế nào và quán quân của chúng ta tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê âm nhạc ra làm sao thì có lẽ cũng còn vài điều cần xem lại về cái reality show dành cho trẻ em đắt khách nhất hiện nay trên làng giải trí Việt.

Công văn kêu gọi bình chọn – lòng yêu thương được hiện thực hóa

Trước khi đêm chung kết diễn ra vài giờ, trên Facebook ngập tràn những bức ảnh chụp 2 bản công văn của Sở Giáo dục – Đào tạo Thanh Hóa và UBND phường Đông Sơn, nơi mà Quang Anh sinh sống có nội dung là vận động bình chọn cho em trong cuộc thi The Voice Kids. Giọng điệu trong công văn mang đúng chính chất văn bản hành chính, ý nghĩa của nó cũng không bao hàm sự bắt buộc mà trên hết là tinh thần tự nguyện. Nếu công nhận tài năng của em và yêu thích giọng hát đó thì bình chọn.

Chuyện này cũng gần tương tự chuyện Việt Nam kêu gọi người dân cả nước suốt mấy năm trời bình chọn cho Vịnh Hạ Long trở thành 1 trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới năm nào. Những ngày đó gần như hôm nào trên các kênh quảng bá của đài truyền hình quốc gia đều phát sóng những đoạn clip vận động bầu chọn cho Hạ Long. Ban đầu là ở các bảng vòng loại bên ngoài, rồi thì top 49, top 35,… dần dần những ứng cử viên tưởng chừng nặng ký ở các nước có nền công nghệ thông tin phát triển đều bị đánh bật ra khỏi cuộc đua bởi sức mạnh của người dân mà cụ thể là cư dân mạng ở nước mình quá lớn. Hạ Long nghiễm nhiên nằm trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới, đem lại nhiều tự hào và cũng lắm thị phi đi kèm theo nó.

Sẽ có người cho rằng sự so sánh là khập khiễng khi mà đem một di sản thiên nhiên mang tầm cỡ quốc gia đặt lên bàn cân với một cậu bé mới hơn chục tuổi đầu. Nhưng thực ra mọi thứ đều giống nhau ở bản chất: yêu thương ai thì thường mong muốn người đó được thành công; tự hào về mảnh đất, vùng miền nào thì thường chẳng tiếc công góp phần làm cho nó được tỏa sáng và vinh danh.

Nhiều người ác miệng cho rằng làm như vậy là bất công và đó là sự dàn xếp trắng trợn của chương trình rồi chửi bới, miệt thị và lôi cả xuất thân Thanh Hóa của Quang Anh ra để ném đá. Thực tình nếu có trách thì hãy trách cái format của chương trình vì sao khắc nghiệt với các em đến thế. Mấy ngàn thí sinh dự thi nhưng tất cả chỉ có một ngôi vị quán quân cao nhất với số lượng giải thưởng kếch xù mà không muốn nói là có thể đổi đời với những gia đình khó khăn như một số thí sinh tham dự chương trình. Mà tất cả đều nằm trong quyền sinh sát của khán giả, yêu ai thích ai mà tích cực bình chọn thì người đó thắng. Còn cho dù yêu thích mà tiềm lực không đủ để bình chọn thì thua cũng là chuyện bình thường. Nếu có cái gì đó gọi là dàn xếp nơi đây thì cũng chỉ là những chiêu bài muôn thuở của nhà sản xuất đã trở thành bậc thầy trong ngành truyền thông. Đưa đi những thông điệp có lợi để thu về nhiều tiền theo ý muốn của mình. Vậy nên đừng thắc mắc nếu câu chuyện đời tư của thí sinh này được đẩy đến cao trào hơn còn thí sinh khác thì chỉ lướt qua mờ nhạt.

Quay trở lại với một bài viết khá lâu trước đây của mình từ đêm đầu tiên The Voice Kids lên sóng. Đây là một cuộc thi dành cho những đứa trẻ thì người lớn không nhất thiết cũng phải trẻ con theo như vậy. Nếu các em đã đi thi với mục đích được vui chơi, được hát, được có nhiều thêm bạn bè và có cơ hội xuất hiện trên truyền hình thì chúng ta cũng không cần phải đặt nặng vấn đề hơn thua lên trên đầu các em làm gì cho nặng nề cả. Còn thực ra tài năng mỗi người một vẻ, đối tượng khán giả mỗi người một khác. Nếu sau này các em có trở thành ca sỹ chuyên nghiệp thì sân khấu mà các em đứng mỗi em cũng khác nhau. Nên không việc gì phải sân si xem tài năng của ai hơn ai chỉ qua vài đêm diễn truyền hình trực tiếp cả. Không phải lọt được vào TOP 3 đã đều là những tài năng rồi ư?

Giá bán quảng cáo cao – không có tiền thì cạp đất mà ăn à?

Lại bàn về câu chuyện tiền bạc của truyền hình thực tế, vấn đề muôn thuở gây đau đầu cho các nhà sản xuất. Vốn những văn bản hợp đồng mua bán quảng cáo hay những mức báo giá của những người làm trong nghề truyền thông thường được bảo mật khá kỹ nhưng các bản báo giá từ phía đơn vị có sóng để bán thì đều được công khai trên mạng.Vậy nên mới có những bức ảnh chụp về báo giá chi tiết từng slot quảng cáo 10 giây, 15 giây, 30 giây được tung lên mạng với đầy đủ mức giá trong liveshow thường lẫn liveshow chung kết.

Với những con số toàn từ trăm triệu đổ lên cho vài giây ít ỏi được phát sóng ở giữa các đoạn nghỉ trong liveshow không khỏi làm cho dư luận lóa mắt. Nực cười là ở chỗ các doanh nghiệp, các thương hiệu chưa lên tiếng kêu ca mà các anh hùng bàn phím thì lại được dịp móc mỉa, đá xoáy với lý do: vì sao mà giá cao thế??? Đấy gọi là thất bại về sự hiểu biết nhưng thích phát biểu. Số tiền mà nhà sản xuất chi ra để mua bản quyền lên đến con số triệu đô rồi thì đầu tư cho trăm nghìn thứ để làm ra một chương trình hay và chất lượng cho công chúng xem và ném đá. Nhưng chúng ta – các khán giả đã bỏ ra được những gì để thưởng thức chúng? Mấy trăm nghìn tin nhắn giá 2000/1 tin mà trong đó đến hơn 70% phải chia cho các nhà mạng. Chấm hết. Vậy để đảm bảo cho chương trình chất lượng tốt và không bị thua lỗ thì còn cách nào khả quan hơn là bán quảng cáo nữa ư?

Hãy nhìn giá quảng cáo trên Facebook của các hot boy, hot girl hoặc chỉ đơn giản là những người có nhiều lượt theo dõi mà xem. Một cái status đính kèm link dẫn đến sự kiện, chương trình khuyến mại hay là vài bức ảnh đính kèm lời khen với một sản phẩm mới nào đó cũng có thể cho họ vài ba triệu một ngày. Nhân vật càng hot thì tiền quảng cáo cần phải chi trả càng nhiều. Hot girl nổi tiếng với profile trong sạch nhất thì giá quảng cáo có thể lên đến hàng chục triệu cũng là điều bình thường. Tương tự, chương trình càng hot thì tiền bán quảng cáo càng phải nhiều. Doanh nghiệp có thương hiệu cần phải quảng bá. Chương trình có sóng và cần phải có vốn đầu tư. Thuận mua vừa bán, chả có gì làm lạ ở đây cả. Đài truyền hình thì đã bán lịch phát sóng còn người xem thì lại không bỏ ra một đồng tiền nào đầu tư nên không thể nào trách cứ vì sao quảng cáo nhiều thế.

Nhạc dân ca – tôn trọng sự đa dạng

Từ vòng giấu mặt qua đến vòng đối đầu và liveshow, có khá nhiều khán giả trông chờ vào sự thay đổi phong cách của Phương Mỹ Chi. Họ chờ đợi một sự dũng cảm của HLV của em để em có thể hát được các thể loại khác  ngoài dân ca. Nhưng cả Hiền Thục lẫn Mỹ Chi đều chưa một lần đi ngược lại với phong cách đã được đo ni đóng giày cho em. Và câu chuyện về sự những lời có cánh của cư dân mạng dành cho em cũng bắt đầu. Fan của các thí sinh khác được thể đòi hỏi ở em sự thay đổi, sự phá cách để “xứng đáng” với các tài năng khác trong lòng họ.

Lạ lùng là nhiều người không nhận ra rằng đến cả những ca sỹ nổi tiếng chuyên nghiệp cũng thường chỉ chọn cho mình một thể loại sở trường để theo đuổi trong suốt sự nghiệp của mình. Ở đây không phải là cuộc thi Idol Kids mà đòi hỏi các em nhỏ bắt buộc phải thay đổi các phong cách, dòng nhạc qua từng đêm thi. Có thể dân ca của Mỹ Chi sau các đêm dần trở nên một màu và nhạt nhòa hơn so với các phần trình diễn được đầu tư cả về phần tiếng lẫn phần nhìn. Tuy nhiên hãy hiểu tâm lý của một thí sinh khi tham gia một cuộc thi. Sẽ không ai ngu ngốc chọn sở đoản thay vì sở trường của mình để phô diễn sự yếu kém của mình chỉ nhằm mục đích ăn thua với những người vốn không dành tình cảm cho mình.

Bằng một cách nào đó, Mỹ Chi vẫn thành công ở dòng nhạc mà em chọn. Nếu Quang Anh, Ngọc Duy không bao giờ có thể hát nhạc dân ca ngọt và mùi như em thì cũng đừng đòi hỏi em hát rock, RnB hay nhạc quốc tế hay như các bạn khác, điều đó là không bao giờ có thể xảy ra, ít nhất là trong quãng thời gian ít ỏi được tham gia chương trình. Hãy thử tưởng tượng nếu một ngày diva Mỹ Linh đi hát rock, để cho Trần Lập đi hát nhạc dân gian đương đại còn Justa Tee đi hát thính phòng cổ điển. Có ai lọt tai nổi không?

Mỗi thí sinh tham dự The Voice Kids ít nhiều đều được HLV của mình đưa ra những chiến lược nhất định đồng thời định hướng phong cách trong và sau cuộc thi. Đừng đòi hỏi các em phải như thế này, như thế kia cho vừa lòng chúng ta. Không phải việc ra đi hay ở lại của các em vốn đã nằm trong tay khán giả chúng ta rồi đó ư? Vậy thì cứ để các em hát những gì mà các em muốn, thể hiện những gì các em tự tin nhất. Đó chẳng phải hay hơn là đưa ra những lời thách đố lẫn nhau hay sao?

Hậu The Voice Kids – hội những thằng ngu lại liên tiếp ra đời

Yêu thích một thí sinh nào đó và lập fanpage cho thí sinh đó giờ đây đã là chuyện bình thường nhưng không ưng ý về thí sinh nào cũng đi lập page anti tục tĩu thì cũng không phải là hiếm. Và sau đêm chung kết vừa qua thì Quang Anh là thí sinh bị lập nhiều page anti nhất. Từ những page cay cú vì thí sinh họ yêu thích không đạt giải mà đá xoáy phong cách, chửi bới phần trình diễn, phân tích mổ xẻ sự “dàn xếp” và thái độ cua em. Đến những page lôi vấn đề gia đình đời tư, cuộc sống cá nhân và xuất thân từ Thanh Hóa của em ra để mắng chửi không tiếc lời.

Nhớ lại năm ngoái khi mà Bùi Anh Tuấn mới bắt đầu nổi lên từ vòng giấu mặt của The Voice và chưa có nhiều scandal bê bối như bây giờ thì mấy cái page anti đã mọc lên ầm ầm rồi. Phần lớn những page anti Quang Anh cũng có những admin thuộc thành phần quá khích như page anti Bùi Anh Tuấn vậy. Có nghĩa là sẵn sàng chụp màn hình lại những khoảnh khắc xấu xí và không đẹp mắt của em để chế ảnh. Dùng các ngôn từ thổ dân và có phần vô học để comment về em. Kêu gọi tẩy chay và nguyền rủa, chửi bới em không thương tiếc.

Nhiều cư dân mạng bất bình vào page  để report và mong có thể khai thông được cái tâm lý ăn thua ti tiện và hâm mộ đến mù quáng của những người tạo ra page nhưng nào có ăn thua. Nếu chỉ có mỗi mấy admin thì sẽ chẳng có chuyện, những người khác cũng hùa theo like và xỉa xói như đám đỉa đói khát máu thì làm sao mà có thể dẹp được.

Chỉ mong đâu đó trong họ có chút gọi là lương tâm để chấm dứt việc đơm đặt, chửi bới và hành hạ em trên mạng. Nhưng chắc điều đó là điều không bao giờ xảy ra.

Thay lời kết

Cá nhân mình yêu thích một giọng hát nhí nhưng em đã không có cơ may tiến sâu vào vòng trong như các bạn khác mà đã phải dừng lại từ vòng giấu mặt. Nhưng đối với mình, hành trình của em không dừng lại ở đó. TOP 3 và quán quân Giọng Hát Việt Nhí 2013 cũng vậy. Trải qua một mùa hè có một không hai trong cuộc đời, trở thành công cụ kiếm tiền, đồ chơi của nhà sản xuất và cả thú bông để người đời nâng lên hạ xuống, chửi bới khen chê thực sự là một trải nghiệm đắt giá với các em.

Mọi cuộc thi trên truyền hình nào cũng phải có ít nhất một vài scandal để người xem còn có cái mà bàn ra tán vào. Có lẽ mong ước có một The Voice Kids không có scandal cho các em có một sân chơi lành mạnh và công bằng ngay từ đầu mùa giải đã là một ước mơ xa vời.

Chỉ biết chúc cho các tài năng nhỏ tuổi chân cứng đá mềm trong tương lai. Từ bây giờ, đèn sân khấu đã tắt, tổng đài bình chọn đã đóng lại, chúc cho các em có một năm học mới thật thành công!

LUKAS CHUNNY

*Feature image: Báo Mới