16.1 C
Da Lat
Thứ Sáu, 12 Tháng 9, 2025

PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Triết Học Đường Phố - PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN
Trang chủ Blog Trang 71

Ngoại tình là đúng hay sai? 

0

Ngày hôm đó, trong một quán nhỏ, có gió se lạnh của Đà Lạt, tôi đã bất chợt nghĩ rằng, việc con người ta ngoại tình có được xem là hành động đúng không. Tôi biết người ta thường hằng mong những điều đơn giản, có nghĩa là đôi khi trong cuộc sống này những điều nó đúng vì nó được cho là đúng, thế thôi. Giữa triết học và văn học là hai phạm trù khác xa nhau, nên có lúc văn phong của người học triết bao giờ chạm đến được tâm hồn của những người mộng mơ.

Điều đúng trong cuộc sống này là cách mà con người đối xử với nhau, mà chúng ta ai cũng đồng thuận theo nguyên tắc ấy. Theo một ngôn ngữ bình thường mà chúng ta thường gọi đó là đó là đạo đức. Tôi nghĩ, trước khi đọc bài viết của tôi, thì mình nên đọc quyển Phải Trái Đúng Sai, để xem cách mà Michael Sandel diễn giải đạo đức học là gì. Tôi không muốn mình phải viết một bài dài để rồi giải thích, thay vì tất cả. Tôi chỉ biết và thích viết những gì tôi nghĩ bây giờ mà thôi. 

Tôi hay hỏi mọi người vì sao người ta đề cao tính chung thủy? Vì sao người ta luôn muốn hòa giải nhiều lần để trước khi ly hôn? Vì sao chúng ta luôn trách móc những kẻ ngoại tình? Điều này lại làm tôi phải nhớ rất nhiều về thuyết ngoại trị của Kant, có lẽ tôi sẽ không bao giờ quên. Giống như cách nói

“Khi ta yêu ai đó, ta đang yêu chính bản thân mình, nhưng qua một lăng kính là người ta yêu.”

Bản tính con người luôn có vị lợi, luôn muốn được sở hữu để tối đa hóa hạnh phúc của mình. Cũng giống như việc biểu tình mà chúng ta coi là yêu nước. Khi câu hỏi tiền đề là yêu nước phải đi biểu tình. Vì môi trường ô nhiễm, môi trường ô nhiễm thì ảnh hưởng đến đời sống cá nhân. Vậy chúng ta đi biểu tình đâu phải vì yêu nước mà là yêu chính bản thân mình.

Và ngoại tình cũng thế, người ta không chấp nhận hành động ngoại tình, vì điều đó làm tổn thương đến chính mình. Nên một hành động ngoại tình, được xếp vào hành vi sai trái và vi phạm đạo đức. Nhưng nếu xét trên thuyết vị lợi thì ngoại tình chẳng sai, vì nếu là chuyện tình 3 người, 2 người ngoại tình hạnh phúc và 1 người còn lại đau khổ. Trên cán cân, thuyết vị lợi sẽ vẫn cho rằng ngoại tình là đúng, vì số đông hưởng lợi ích nhiều hơn. Nên ở một góc độ nào đó của triết học, ngoại tình không sai. Mà có lẽ sai là chính bản thân mình, vì đã cho phép chính mình đau lòng vì những điều không xứng đáng.

Nhưng cuộc sống này thì rất thú vị, nó sẽ hay hơn theo cái cách mà chúng ta sẽ nhìn nhận. Có thể đúng hoặc có thể sai, nhưng mình sẽ lại sống cuộc sống này.

À! Đà Lạt ngày hôm đó đẹp thật.

Tác giả: Đỗ Sơn Trà

Featured image: Free-Photos

📌 Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership

📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

[Tiểu thuyết lịch sử] Người chém cá kình – Hồi thứ hai

0

Cao Đạt kiên gan gìn tục Việt
Vua Trưng hiển thánh tỏ oai Thần

Một tốp lính chừng năm mươi tên đang đuổi theo một người đàn ông. Bọn lính mặc quân phục nhà Hán, nhưng lại hò hét bằng tiếng Lạc Việt:

“Thằng man, đứng lại!”

Người đàn ông chừng ba mươi tuổi, trông dáng điệu gầy gò, tóc cắt rất ngắn lộ hình xăm sau gáy, mặc áo vạt dài cài khuy bên trái, đích thị là người Lạc Việt, vẫn còn giữ cổ phong dân tộc, không chịu ăn vận theo kiểu người Hán áp đặt. Mấy thanh niên làng Trắc Nhị toan xông ra cứu, nhưng bà Lê Chân ra hiệu dừng.

Người Việt kia kiệt sức, chân này đá chân kia vấp ngã, tức thì bọn lính đuổi kịp, bao quanh mấy vòng, vũ khí lăm le trên tay. Một tên đứng ra, có lẽ là chỉ huy, tay cầm roi da, quất vào đầu người kia mấy cái, tiếng roi vun vút xé gió, ngọn roi để lại trên mặt người đàn ông mấy vạch ngang dọc tươm máu. Đánh hả dạ sướng tay rồi, tên này bèn mở miệng nói:

“Thằng man phản động đáng chết. Người Hán nhọc công đến đây khai hoá cho dân Nam man chúng ta, dạy thi thư lễ nhạc mở mang văn hiến, dạy để tóc dài tưởng nhớ cha mẹ thờ phụng thiên triều. Mi lại cắt tóc ngắn mặc áo cài khuy trái, lại còn xăm giao long lạc điểu trên mình, cãi thánh chỉ vua Hán. Không có vua Hán làm sao hôm nay có mi? Tại sao mi dám chống đối không tuân? Biết tội gì chưa, hả?!”

Người kia ngồi xổm dậy, phủi bụi đất trên mình, sờ nhẹ lên mấy vết roi trên mặt, rồi từ tốn trả lời, ánh mắt đầy yêu thương, giọng nói êm êm như tiếng ngọc, ý tứ lai láng, lời lẽ phiêu hốt, khiến cho cả đám trố mắt nghe vanh vách:

“Tôi người Lạc Việt, tổ tiên tôi là Lạc tướng theo vua Thục Phán, cách đây hai trăm năm có lẻ. Khi đó nước ta là nước cường thịnh, đắp những thành rộng hàng trăm ngàn thước, chế nỏ thần bắn một phát chết cả muôn người, trong muôn nước không ai dám địch. Người Việt ta bắt dân Hoa Hạ làm nô lệ, mua bán như gia súc. Nước Tần phương bắc, thấy nước ta giàu có, ngọc trai như đá sỏi, chim trĩ như gà vịt… đã sanh tâm thèm khát; Doanh Chính lên làm vua được ba mươi ba năm, xưng là Tần Thuỷ hoàng đế, thâu tóm xong sáu nước, thế lực lớn mạnh như voi, mới dám tính chuyện đánh Âu Lạc nhà ta. Chính sai Đồ Thư làm tướng, đem năm trăm ngàn lính tràn sang Âu Lạc ta. Người giữ biên giới nước ta không đối đầu trực tiếp, lẩn vào núi rừng công kích giặc suốt cả ngày đêm, khiến cho chúng tan đàn sẻ nghé, chẳng mấy chốc mà cắt đầu Đồ Thư, quân Tần tan rã, không còn một mống về phương Bắc. Doanh Chính lại sai Triệu Đà và Nhâm Hiêu, mỗi người đem năm trăm ngàn người nữa, là những kẻ bị tội và những kẻ đi ở rể, sau đó là những kẻ làm nghề mua bán hát xướng, tổng cộng là một triệu nhân khẩu, phát cho lương thực vũ khí rồi chia hai cánh đông tây trấn giữ, tìm cách kìm chân Âu Lạc, sợ Âu Lạc nhà ta thừa thế đánh Tần. Sau đó ít năm nhà Tần loạn lạc, Triệu Đà nhân buổi nhiễu nhương, tự xưng là Triệu Việt vương ở Phiên Ngung là đất của người Mân Việt, đem đại quân định thôn tính Âu Lạc, lại bị vua Thục đánh cho tan tác. Triệu Đà lấy tư cách là vua Mân Việt, xin giảng hoà rồi kết thông gia, cũng là người thuộc Bách Việt nhà ta cả. Triệu Đà dùng kế cho con ở rể chiếm luôn Âu Lạc, lập nước Nam Việt, rồi lên ngôi xưng đế, độc lập với triều Hán vừa thành ở dưới phương Bắc. Tuy sau có chút nhường nhịn nhà Hán về mặt ngoại giao, nhưng trong nước không khi nào tỏ ra phò Hán cả, mà ngược lại luôn dùng nghi lễ hoàng đế. Các đời vua kế tiếp đều lấy vợ người trong Việt tộc, quần thần đều yêu Việt ghét Hán. Đỉnh điểm là việc vua Triệu Hưng vì rắp tâm dâng nước cho nhà Hán, đã bị tể tướng Lữ Gia cùng quần thần hơn bảy mươi người phế đi rồi giết chết, cùng với thái hậu Cù thị người Hán và cả đoàn sứ nhà Hán, tất cả đều bị giết nhăn răng hết thảy. Trăm quan lập Triệu Kiến Đức lên làm vua mới. Đáng tiếc, nước Nam Việt bị thất thủ khi Hán dốc đại binh sang đánh chiếm. Nước Việt mất vào tay phương Bắc hơn trăm năm, mới đây có Hai Bà đứng dậy dựng cờ khởi nghĩa, đã giành lại được nước rồi lên làm vua, đóng đô ở Mi Linh là kinh đô cũ từ thời đại vua Hùng, nhưng lại bị người Hán sang đàn áp, Hai Bà đã tuẫn quốc đền nợ nước. Quốc thống người Việt khi sáng khi mờ, nhưng nước ta đã là nước văn hiến hơn ngàn năm, Việt là Việt còn Hán là Hán, Việt là chủ Hoa Hạ là tôi, Việt là vua còn Hán là giặc. Tại sao các ông lại đi làm mọi cho người Hán, từ bỏ gốc gác của mình mà đề cao ngoại tộc, rồi bắt người khác phải y theo? Ai khác các ông, các ông cho là phản động. Nếu tôi là người Việt sống trên đất Việt, làm những việc người Việt từ ngàn xưa vẫn làm, mà bị các ông cho là giặc, thì các ông không phải Hán nhưng cố làm cho ra mình là Hán, lại ăn bám máu xương người Việt, vậy các ông là gì đây phỏng?”

Cả bọn lính đều im thin thít lắng nghe, lời nói của người đàn ông kia như có sức mạnh kỳ lạ, lôi cuốn hết thảy bọn tay sai, đến nỗi chúng chẳng thể mở một lời phản kháng. Chót! Tiếng roi vụt mạnh vào người kia làm phá vỡ bầu không khí im lặng. Tên chỉ huy như rùng mình, nhớ lại nhiệm vụ của hắn:

“Mi nói nghe bùi tai lắm. Nhưng đó chỉ là chuyện viễn vông do bọn man các ngươi bịa ra. Trước khi người Hán sang khai hoá, Bách Việt chỉ là bọn mọi rợ ăn lông ở lỗ. Hùng Vương chỉ là bọn thổ dân mình trần vấn khố vỏ cây làm thủ lãnh mười lăm bộ lạc, Thục Phán – Triệu Đà chỉ là bọn vô danh tiểu tốt. Nhờ người Hán mà người Việt biết mặc quần áo, biết cày cấy, có họ tên, biết thờ vua giúp nước. Không có người Hán các ngươi chỉ là man di không tên không họ. Tất cả tộc Việt sẽ từ từ biến thành người Hán, Hán hoá mới là tiến bộ. Chính những kẻ phản động như mi mà bọn ta dù mặc quần áo Hán, ăn thức ăn Hán, nói tiếng Hán… sống như Hán cũng không thể biến thành Hán được! Thằng giặc, chết đi, chết đi!”

Tên Hán nô vừa nói vừa quất roi vun vút, người kia bị đòn túi bụi không kịp đỡ. Người này nhăn mặt đau đớn nhưng vẫn gan góc la lớn:

“Mắng ta phản động, còn chúng mày là lũ phản quốc!”

Tên Hán nô điên tiết, bất thần giật lấy cây qua của tên lính thủ hạ, giơ lên toan đâm phập vào mình người Lạc Việt kia. Bỗng tiếng gió từ đâu rít lên lạnh xương, chỉ nghe “viu” một tiếng thì tên Hán nô ngã vật ra giãy giụa kêu khóc, cây qua rơi xuống đất, trong mắt phải của hắn một mũi tên nhỏ cắm phập, máu mủ trộn bụi đất dây ra đầy mặt, cả đám lính nhốn nháo. Lúc này bà Lê Chân khoát tay, tức thì ba mươi người đi theo bà nhất tề xông ra, tiếng la tấn công vang trời làm bọn lính xác Việt hồn Hán kia khiếp đảm. Tiếng binh khí chạm nhau leng keng, cả khoảng rừng trống náo động. Chẳng mấy chốc mà đám lính kia bị áp đảo, người làng Trắc Nhị làm chủ tình hình, mấy mươi tên lính Hán hoặc nằm lăn lóc hoặc quỳ co rúm xin hàng. Bà Lê Chân bảo các anh em tùy tùng xé tay áo của bọn lính mà trói hai ngón tay cái của chúng lại ra sau lưng, ba tên buộc thành một chùm, riêng bà tới hỏi han người Lạc Việt kia nãy giờ đứng nép một bên:

“Tôi thấy chú là người có học, phải chăng vì có học mà bị bọn nó hành hạ quá đỗi?”

Người đàn ông kia nhìn thấy một phụ nữ gần bốn mươi tuổi, tóc đã điểm sương, tai dày mặt vuông, cử chỉ mạnh dạn, tiếng nói trầm ấm như giọng chiêng cồng, nói một lời mà cả đám thanh niên nghe theo răm rắp, thì trong lòng ông hết sức kính phục, không dám gọi bằng chị như lẽ thường của người Việt. Ông cung kính trả lời:

“Thưa bà, quả đúng như vậy. Tôi tên Cao Đạt, là con cháu của Lạc tướng Cao Lỗ thời Âu Lạc. Tôi giữ truyền thống của tổ tiên, nhất mực không theo cách ăn nết mặc của người phương Bắc nên thường bị chúng sách nhiễu. Mới sáng nay có kẻ rình nhà phát hiện tôi viết chữ Việt, bèn chạy đi báo cho giặc để kéo người đến bắt tôi đem giết. Có người khác lén cho tôi biết sớm một chút, nên tôi chạy thoát tới chỗ này. Cũng may chúng không biết chuyện tôi dạy chữ Việt cho mấy đứa trẻ, nếu không thì còn tai hại nữa. Hôm nay may mà gặp được bà cùng các anh em đây. Ơn cứu sống tôi nguyện ghi lòng tạc dạ!”

Bà Lê Chân trong lòng thấy cảm động. Nước đã mất hơn trăm năm, vua Trưng mới gầy dựng lại không bao lâu cũng đã khuất bóng mười năm, giặc hung ác như cọp beo, vậy mà những người áo vải tay không cũng dám liều mình giữ gốc gác dân tộc, chẳng nề hà chuyện chết chóc đổ máu. Bất giác, bà nhìn kỹ gương mặt của Cao Đạt, thấy đuôi mắt ông đã hằn dấu chân chim, trong đôi mắt lấp lánh sự hiền từ, hai gò má xương xương, mũi cao môi mỏng, miệng như mỉm cười. Trực giác của bà Lê Chân cho biết đây là người tài, hữu dụng cho làng Trắc Nhị, hữu dụng cho cả tương lai dân Việt. Bà mở lời mời:

“Thầy đã bị bọn ranh này đuổi giết, thì không thể về nhà sống yên được. Thầy có muốn đến một nơi mà tự do dạy chữ Việt, tự do sống kiểu người Việt, tự do làm điều mình yêu thích mà không sợ bị bắt bớ hay không?”

Cao Đạt quên nỗi đau buốt của những lằn roi trên mặt, nở nụ cười rạng rỡ:

“Tôi luôn ước ao cả dãy non sông này được như lời bà. Xin bà cho tôi đi lạy tạ vua Trưng rồi hãy cho tôi tháp tùng tới nơi bà nói!”

Bà Lê Chân ngạc nhiên tột độ:

“Lạy tạ vua Trưng?”

Cao Đạt trả lời:

“Phải, nhiều năm nay dân trong vùng này tin vua Trưng đã thành thần linh, mỗi khi hạn hán lụt lội hay gặp chuyện nguy nan, đều lập đàn cầu đảo kêu khấn danh vua, thì hết thảy đều được ứng nghiệm, ai nấy đều kính cẩn thờ phượng, kể cả bọn Hán nô khi nãy cũng không dám nói phạm thượng đến!”

“Linh nghiệm đến vậy sao? Vậy thầy đi đâu lạy tạ ngài ấy?”

Cao Đạt nhìn thấy thái độ của bà Lê Chân, cứ tưởng là bà Lê Chân vì tò mò mà hỏi, nên thản nhiên trả lời, trong lời nói có phần lý thú:

“Chỗ đó cách đây không bao xa, đi chưa thấm mệt là tới, nghe đồn khi xưa là chỗ các ngài tuẫn tiết, bà có muốn đi không?”

Bà Lê Chân nghe xong mà chân tay bủn rủn, nước mắt long lanh chực rớt. Lúc đó mặt trời đã dịu nắng nhưng chưa thấy chim bay về tổ, còn đủ sớm để tới nơi Cao Đạt nói trước lúc mặt trời lặn. Bà nén nỗi lòng vừa mừng rỡ vừa bi thương của mình, quay sang nói với Cao Đạt:

“Tôi ngưỡng mộ vua Trưng đã lâu, nay được tới nơi ngài tuẫn quốc mà bái tế, thì còn hạnh phúc nào hơn?! Còn đám mất gốc này thầy muốn xử chúng thế nào, xin trả lời nhanh để chúng ta còn giờ đi cho sớm!”

Cao Đạt nhìn một lượt bọn lính, tất cả chúng đều chỉ khoảng mười mấy hai mươi tuổi, nhiều đứa bị thương nằm lăn lóc rên rỉ dưới đất, những đứa bị trói thì mặt xanh môi tái mình run như sẻ, tên chỉ huy khi nãy đánh Cao Đạt, có lẽ đau quá nên bị ngất nằm im thin thít hoặc chết rồi cũng nên. Cao Đạt trong lòng chẳng chút oán thù, nhẹ nhàng nói với bà Lê Chân:

“Thưa bà, xin nghe lời mọn tôi rằng! Bọn trẻ này đều là con em người Việt, nhưng chúng lỡ sanh ra trong thời buổi tối tăm, khó tránh khỏi bị giặc nhuộm đỏ óc khi còn nhỏ, lớn lên chúng phải trở thành kẻ ngu si độc ác, có mắt như mù, nhận giặc làm cha. Mở miệng ra là ca tụng người Hán, chê bôi người Việt, nhưng thực sự chúng cũng chẳng biết mình nói gì cả, chỉ là lặp đi lặp lại những lời được nghe, y như loài chim két. Nói cho cùng, chúng chỉ là nạn nhân của thời cuộc, mà có một phần lỗi của những kẻ đọc chữ như tôi, là không giáo hoá được cho chúng. Vậy tôi xin bà cùng các vị đây, mở lòng trời biển, mà tha mạng cho mấy đứa này!”

Bà Lê Chân nghe xong, im lặng suy nghĩ một chút, rồi gọi lớn tiếng:

“Các anh em, ông đây không muốn giết bọn ngợm này, vậy các anh em hãy sởn hết tóc bọn chúng, sau đó cắt hết ống quần vạt áo mũi giày của chúng đốt đi, thu hết khí giới rồi thả cho chúng chạy. Riêng thằng chỉ huy đang giả chết nằm kia, hãy cạo nhẵn đầu nó, lột hết quần áo, quất nó một trăm roi rồi mới thả!”

Một người hơi bất bình, hỏi lại bà Lê Chân:

“Cụ, thả chúng đi về làm nanh vuốt cho giặc để cắn xé dân ta nữa sao?”

Bà Lê Chân nói:

“Bọn Hán mọi quân kỷ rất nghiêm, đám ranh này không dám đem bộ dạng như thế về doanh trại đâu, nhẹ thì bị đánh vài trăm gậy thịt nát xương tan, nặng thì bị chém treo đầu cột cờ. Chúng tất phải đào ngũ để bảo toàn sanh mạng. Anh em chớ lo! – đoạn quay sang nói với Cao Đạt – Tôi xử như vậy thầy vừa ý chứ?”

Cao Đạt nhìn phong thái bà Lê Chân, như quen thuộc từ lâu lắm, không quan tâm tới câu hỏi của bà Lê Chân, môi như mấp máy:

“Bà là ai, sao rõ quân Hán như bàn tay? Bà là ai, sao biết cách người Việt cổ cạo đầu cắt áo hạ nhục kẻ địch?”

Một lát sau, Cao Đạt dẫn mọi người đi tới chỗ bờ sông mà người dân thường tới bái tế vua Trưng. Lúc này trời hướng tây đã đỏ chạch, sương chiều lãng đãng giăng trên núi, chim chóc xao xác tìm nơi ngủ, đất nước bị nạn xâm lăng nên muông thú cũng chẳng được yên hàn. Họ đi khá nhanh, gần như là chạy, trong lòng ai nấy xao xuyến bồi hồi, đôi chân họ như được thôi thúc bởi một thần lực thiêng liêng bí nhiệm.

“Tới rồi!”

Tiếng Cao Đạt cất lên đột ngột, giữa lúc mặt trời đang từ từ lánh xuống chân mây xa, cảnh vật mông lung như hiển hiện ra từ trong dĩ vãng. Hai bên đường cây cối đều cong gập lạ kỳ tựa hai hàng quân đang khom lưng hầu chủ. Sát mép nước là một cái hồ sâu tròn như mắt cá, thông với dòng sông đang ầm ì chảy vào vô tận. Trên bờ hồ, ai đặt một cái thạch bàn rộng chừng một sải, bề dài hơn hai sải, cao ngang ngực người lớn. Mặt bàn phẳng như mặt nước, đen bóng tựa hạt huyền, toát lên vẻ trang nghiêm khó tả, đó chính là nơi mà người Việt dùng làm bàn thờ cúng tế vua Trưng. Cao Đạt cũng không biết nguồn gốc của nó, chỉ biết sau khi vua Trưng cùng chư tướng tuẫn tiết không lâu, dân lén tới đây lễ lạy, thì đã thấy thạch bàn sừng sững, đột ngột như từ trời rơi xuống. Giặc Hán nhiều lần phá hoại không được, lại sai phù thuỷ tới làm cho ô uế, nhưng tất cả chúng đều bị trừng phạt trở nên cuồng điên như thú hoang, người ta càng tin tưởng sự linh thiêng hơn nữa. Những kẻ cản trở dân thờ lạy vua Bà hoặc nói lời phạm thượng, đều chịu hậu quả đáng kiếp. Chỉ trong có mười năm mà uy linh vua Bà nức tiếng, kể cả dân Hoa Hạ cũng lập miếu thờ Bà Vương như người Lạc Việt.

Trong lòng bà Lê Chân lúc này rung động khó tả, nửa vui mừng còn nửa đớn đau. Trước mắt bà tái hiện lại cảnh vua Trưng cởi giáp trụ triều thiên, dùng khăn lụa vàng kì cho sạch máu giặc dính tay, vén tóc còn bết bát mồ hôi trên trán, khấn từng lời cảm động cả trời cao đất thẳm… Bất giác, Lê Chân oà khóc rồi quỳ thụp xuống đất. Cao Đạt còn chưa hiểu ất giáp gì, thì những người đi theo bà Lê Chân đã mau mắn bày đồ tế phẩm lên bàn đá. Có ba cái âu bằng vàng để dàn hàng ngang, trên ba cái âu đều đốt than cháy đỏ. Cái ở giữa rắc bột kỳ nam, khói bốc lên thẳng đứng như cây cột. Hai âu hai bên đốt gỗ cây thông trộn với bột cỏ gai dầu. Trong không khí thanh u của nơi hoang dã, có một thứ hương thơm kỳ ảo khiến người ta thấy lâng lâng nhẹ bổng như rời hồn khỏi xác. Mặt trời đã lặn hẳn nhưng trời còn sáng chói những rẻ quạt, tựa hào quang của bực minh chúa rọi lên từ lòng đất. Cao Đạt cũng quỳ xuống mặc niệm, không gian ngưng đọng, côn trùng không dám kêu, thú hoang nín thở, sóng nước cũng không còn nghe ì oạp. Một sự thinh thặng thiêng liêng bao trùm trời đất. Ba cột khói bốc lên cao vút rồi bỗng quyện lại với nhau như một sợi dây thừng. Tức thì ba mươi cái tù và cùng cất tiếng rền vang, âm thanh hùng tráng như thể lời ra hiệu cho trăm vạn hùng sư nhất tề xuất trận, bà Lê Chân cùng Cao Đạt đều dập đầu bảy lần, tiếng tù và dứt hẳn, không gian lại im bặt. Bà Lê Chân giơ hai tay lên khỏi đầu mà khấn:

“Tấu lạy Bà vua trăm họ Việt, nay con trở lại chốn này, một lòng tưởng nhớ ơn sâu, dạ hằng ca khen công đức. Nhớ xưa phù tá, ra công voi ngựa, níu áo theo Bà đánh khắp đông tây. Chưa quên đạo nghĩa, gắng sức kình nghê, đeo gươm hầu Bà định phân nam bắc. Ngờ đâu, gươm đàn gãy gánh, núi Nùng đành sớm khắc tên thiêng. Ai hay, cung nỏ đứt dây, sông Nhị chịu muộn ngày rửa hận. Nay Bà đã làm thần làm thánh, xin hộ phù người Việt ta ai nấy vững lòng, hợp một thể diệt trừ giặc đỏ! Nếu có ngày núi sông này sáng tỏ, xin Bà cho một dấu lạ điềm thiêng làm chứng!”

Khấn xong lại dập đầu bảy cái, tiếng tù và lại rúc lên hùng tráng. Bỗng gió thổi mạnh lên, nhưng cột khói vẫn thẳng đứng giữa trời trong cơn cuồng phong, ai nấy đều kinh ngạc nhìn trân trối. Chưa hết, từ đám mây cuồn cuộn trên trời, ánh sáng vàng bỗng le lói phát ra, rồi những luồng sáng rẻ quạt xé toạc đám mây, cả vòm trời sáng rực. Giữa trời, tất cả mọi người đều nhìn thấy vua Trưng đẹp rạng ngời đứng trên đầu con voi chiến, hai bên chư tướng đứng hầu, ai nấy đều mặc giáp vàng bào bạc, người nào cũng khổng lồ như quả núi, rạng rỡ như mặt trời đứng bóng. Lê Chân, Cao Đạt cùng ba mươi người làng Trắc Nhị chiêm ngắm mê say, mọi người đều xúc động tận xương tuỷ, không nói được cũng không cử động được, cho đến lúc cả bầu trời sáng loà lên rồi trở lại màn đêm tĩnh mịch.

*  *  *

Làng Trắc Nhị sau mười mấy năm từ khi bà Lê Chân hiện diện, đã thay da đổi thịt hoàn toàn, từ một ngôi làng vài trăm nhân khẩu thành một làng hùng mạnh với hàng trăm tráng đinh có hùng tâm dũng chí. Tất nhiên ngôi làng nằm đâu vẫn còn là điều bí mật với người bên ngoài.

Mỗi ba năm, dân làng cử những người ưu tú nhất, từng cặp hai người, đi đến những làng khác và cũng làm y như việc bà Lê Chân đã làm cho làng Trắc Nhị. Dạy dân cải tạo nông nghiệp, bí mật rao truyền văn hiến Lạc Việt, bài xích văn hoá Hán, khéo léo chống đối sự hà hiếp của giặc. Quan trọng nhất, những người này phải làm được, là truyền cho dân làng ngọn lửa yêu mến non sông, dạy thanh niên võ nghệ và rèn giũa tinh thần cho bất khuất theo gương vua Trưng. Hễ làng nào đã giàu mạnh, thanh niên can trường, thì lại tiếp tục cử người giỏi đi những làng khác, dần dần loang ra khắp tứ phương tám hướng.

Cao Đạt về làng Trắc Nhị dạy học, tiếp nối việc của già Trắc Long đã qua đời. Sau ông lấy một người nữ trong làng, sanh được mấy người con trai con gái, đều là những người tài giỏi.

Bà Lê Chân ở làng Trắc Nhị ba mươi bốn năm thì mất, nhằm công nguyên năm 77. Trước khi nhắm mắt, bà truyền dạy cho dân làng rằng:

“Người Việt ta lòng dạ manh mún, dễ xao động trước hoàn cảnh, hay đố kỵ với người giỏi hơn. Giặc phương Bắc dựa vào điểm này mà cai trị dễ dàng. Tôi chết đi, mà chưa thấy được ngày phục nghiệp Hồng Bàng, chính anh chị em sẽ làm điều đó. Hãy đem uy võ Việt Thường đi khắp non sông, dạy cho bọn hậu bối biết can trường mưu lược, chuẩn bị sẵn một lớp người có hùng tâm dũng chí, sau này khi hồn thiêng sông núi cho xuất hiện vị minh quân, thì một lời kêu gọi mà triệu tiếng hò reo đáp ứng vang dậy núi sông. Thân xác tôi tuy chết đi, mà hồn phách vẫn còn phảng phất khắp sơn hà, nguyện cùng anh linh vua Trưng và các vị tiên hiền Bách Việt, hộ phù công cuộc đánh đuổi giặc thù, trung hưng Hồng Lạc!”

Bà vừa nói xong, hơi thở liền tắt, thi thể vẫn hồng hào mềm mại suốt ba ngày trước khi được chôn cất. Các thanh niên lấy dao nhọn xăm hình chim Lạc trên mình, đấy là cách họ tưởng nhớ bà Lê Chân, một người suốt đời nặng lòng vì nước. Người làng Trắc Nhị thương nhớ bà ba năm. Suốt ba năm, họ không ca hát, không nhảy múa, không vui chơi. Mỗi mười ngày, họ tụ họp nhau lại, các già làng kể lại công nghiệp của tổ tiên Việt tộc, kể lại sự tích anh hùng của vua Trưng, công ơn của bà Lê Chân đối với làng Trắc Nhị. Già trẻ bé lớn trong làng đều thuộc làu làu huân nghiệp tổ tiên, ai ai cũng tự hào dòng máu Tiên Rồng đang chảy trong huyết quản.

Lúc này người Lạc Việt sống dưới ách đô hộ của triều Hán thế nào, sau khi bà Lê Chân mất, công cuộc đuổi giặc xâm lăng sẽ ra sao, muốn biết xin xem hồi sau sẽ rõ.

Tác giả: Hai Le
Minh họa: Polaris Do

💗 Nội dung tiểu thuyết Người chém cá kình (hồi thứ hai) được đăng tải trong Volume 2 của tạp chí Aloha. Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership


📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
Người nhận: Vũ Thanh Hòa
Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
Số TK: 0451000409314

Chuyển tiền qua Paypal
Người nhận: Huy Nguyen
Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

[THĐP Translation™] Thời đại phục hưng của chất thức thần

Liệu chất thức thần có cho phép chúng ta truy cập vào một trải nghiệm thực tại hoàn vũ, huyền bí, hay nó chỉ là một ảo giác bị bó buộc bởi văn hóa?

Trong trường hợp bạn không nhận thấy, chúng ta đang ở giữa thời kỳ phục hưng của chất thức thần. Nghiên cứu về tiềm năng chữa bệnh của chất thức thần đã được khởi động lại tại các trường đại học danh tiếng như Johns Hopkins ở Baltimore và Imperial College London, và đang làm cho các nhà khoa học thực hiện nó trở nên [nổi tiếng] như những ngôi sao nhạc rock. Nhiều phát hiện của họ đang được báo chí truyền thông chính thống hồ hởi phấn khích đưa tin trên CNN, BBC, ngay cả Daily Mail. Các nhà xuất bản có uy tín như Penguin đứng đằng sau các cuốn sách về chất thức thần bán chạy nhất như sách của Michael Pollan―How To Change Your Mind (2018) (tạm dịch: Làm thế nào để thay đổi tâm trí)―được nhiều nhận xét nhiệt tình từ các xu hướng chính trị. Các tỷ phú Silicon Valley đang đầu tư hàng triệu đô la có được từ blockchain vào tài trợ cho việc nghiên cứu chất thức thần, và các công ty đang chuẩn bị cho một thị trường mới ngon ngọt béo bở. Phong trào đối kháng văn hóa (counterculture) (từ thập niên 60) đã đi vào dòng chính.

Sự phục hưng này liên quan đến sự phục sinh của nhiều ý tưởng, từ ‘mùa hè tình yêu‘ đầu tiên vào năm 1967, đặc biệt là lý thuyết huyền bí về chất thức thần. Ý tưởng này đã được Aldous Huxley giới thiệu trong cuốn sách The Doors of Perception (1954) (td: Những cánh cửa của nhận thức) kinh điển của ông. Sau khi nghiên cứu những trải nghiệm huyền bí trong hơn một thập kỷ mà chưa được trải nghiệm trực tiếp, Huxley đã dùng mescaline (một loại chất thức thần được chiết xuất từ loài xương rồng peyote), và cảm thấy rằng cuối cùng ông đã được cho vào câu lạc bộ của các huyền sĩ. Những guru đạo học khác của thập niên 1960 như Alan Watts, Ram Dass và Huston Smith cảm thấy thuyết phục rằng chất thức thần dẫn đến những trải nghiệm huyền bí chân chính, và sẽ là một chất xúc tác cho sự thức tỉnh tâm linh của văn hóa phương Tây.

Lý thuyết huyền bí của chất thức thần có năm nguyên lý chính. Đầu tiên là chất thức thần dẫn đến một trải nghiệm kỳ bí về ý thức không phân biệt, bất nhị, trong đó tất cả là một, bạn được kết hợp với Nó, God, Chúa, Thượng Đế, Vũ trụ, Đạo, Brahman, v.v… Trải nghiệm này phi thời gian, bất khả tư nghị, phúc lạc và trừu tượng (bạn biết rằng nó đúng).

Thứ hai, trải nghiệm thức thần giống như trải nghiệm của các nhà huyền môn, được tìm thấy trong mọi tôn giáo. Các tôn giáo khác nhau sử dụng các thuật ngữ khác nhau cho thực tại tối thượng, nhưng tất cả các nhà huyền môn đều thực sự có cùng trải nghiệm bất nhị (advaita). Đây là học thuyết của “triết học vĩnh hằng” (Perennial philosophy), được Huxley và những người ủng hộ học thuyết này thường nói đến. Nó được biết đến trong các nghiên cứu tôn giáo như là ‘lý thuyết cốt lõi của kinh nghiệm tôn giáo.’

Thứ ba, trải nghiệm huyền bí trước đây đã xảy ra chủ yếu cho các nhà khổ hạnh như Thánh Teresa thành Ávila, hiếm gặp và không thể dự đoán, do đó các nhà khoa học đã bác bỏ xem nó như là một sự ‘thoái triển bản ngã’ (‘ego-regression’), ‘rối loạn tâm thần’ và vân vân. Nhưng giờ đây chất thức thần đã khai mở một lộ trình dẫn tới những trải nghiệm huyền bí có thể dự đoán và có thể lặp lại được, nên các nhà khoa học có thể nghiên cứu chúng trong phòng thí nghiệm. Họ có thể đo lường chúng bằng các kĩ thuật quét não, hoặc các câu hỏi như của Hood Mysticism Scale, được phát triển bởi nhà tâm lý học người Mỹ Ralph Hood, nó đo lường trải nghiệm của một người đạt tới mức nào so với ‘cốt lõi phổ quát.’

Thứ tư, rằng nghiên cứu khoa học này sẽ tạo ra một loại tâm linh thực nghiệm hay ‘thần học tâm thức’ (neurotheology). Nó sẽ chứng minh, hoặc ít nhất làm cho đáng tin cậy hơn, những hiểu biết siêu việt của các nhà huyền học.

Và cuối cùng, nó sẽ thay đổi thế giới. Nhân loại sẽ tham gia một tôn giáo khoa học mới về những trải nghiệm huyền bí, vượt ngoài những khác biệt về ngôn ngữ, quốc gia, văn hóa, tôn giáo, tầng lớp, giới tính hay sắc tộc. Tất cả chúng ta sẽ trở thành những người yêu thiên nhiên môi trường tự do cấp tiến. Chúng ta sẽ vượt qua nỗi sợ chết. Sau bốn thế kỷ của chủ nghĩa vật chất, văn hóa phương Tây sẽ được phù phép màu một lần nữa, nhưng theo một cách có thể đoán trước, hợp lý và có thể lặp được. Loài người tinh khôn (homo sapiens) sẽ được nâng cấp.

Những ý tưởng khác thường này đang trở lại và lợi hại hơn trăm lần. Sự phục hưng thức thần hiện tại đã được bắt đầu vào năm 2006 bởi phòng thí nghiệm chất thức thần tại Đại học Johns Hopkins, với một bài báo cáo có tên ‘Psilocybin Can Occasion Mystical-Type Experiences Having Substantial and Sustained Personal Meaning and Spiritual Significance.’ Báo cáo này lặp đi lặp lại tuyên bố của Huxley và những người khác rằng chất thức thần (trong trường hợp này là psilocybin hay nấm thần, magic mushrooms), có khả năng dẫn đến một trải nghiệm huyền bí thống nhất ‘có tính nền tảng cho hệ thống luân lý và đạo đức của thế giới.’ Nó đo lường độ sâu của những trải nghiệm huyền bí của con người bằng cách sử dụng Thang đo Hood Mysticism. Những nghiên cứu tiếp theo của John Hopkins phát hiện ra rằng kinh nghiệm huyền bí càng mạnh hơn từ psilocybin, càng có nhiều người được giải phóng khỏi nghiện ngập, trầm cảm, ngay cả nỗi sợ chết.

Hy vọng ngàn năm sôi sục dưới bề mặt mát mẻ, tách rời của thời kỳ phục hưng thức thần là rõ ràng hiển nhiên nếu bạn đã đọc Kiến thức thiêng liêng: Chất thức thần và trải nghiệm tôn giáo (Sacred Knowledge: Psychedelics and Religious Experience―2015) của William Richards, một nhà tâm lý học tại Đại học Johns Hopkins. Những cao trào của cuốn sách trong phần kết của các mệnh đề bao gồm: ‘Trong trường hợp bạn có bất kỳ nghi ngờ nào, God (hoặc bất kỳ danh từ yêu thích nào của bạn cho thực tại tối thượng) là [nd: hiện thực duy nhất]’; ‘Ý thức, cho dù chúng ta thích hay không, như được thấy, là không thể bị phá hủy’; và ‘Bản chất tối thượng của vật chất và tâm trí (nếu bạn coi trọng các nhà huyền học) như được thấy, là một nguồn bản thể học hay nguồn năng lượng gọi là tình yêu.’

Annotation 2020-01-07 1350292

* * *

(Editor’s note: Nội dung đã được dịch chỉ là 1/3 phần đầu bài viết gốc, 2/3 phần còn lại THĐP xét thấy thông tin không quan trọng nên đã quyết định không dịch.)

Tác giả: Jules Evans, Aeon
Biên dịch: Ishvara
Hiệu đính: THĐP
Photo: Eitan Abramovic/AFP/Getty

Bài dịch đã được đăng tải trong Volume 5 tạp chí Aloha. Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership


📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

[THĐP Translation™] Tôi đã vượt ngục như thế nào?

Vài năm trước, tôi đã vượt ngục. Tôi đã từng mơ tưởng việc ấy nhiều năm, nhưng điều bất ngờ là một cuộc ẩu đả giữa hai tù nhân đã khiến một người phải nhập viện còn người kia thì bị biệt giam.

Lúc ấy là 8 giờ tối. Slim, một anh chàng cao và gầy, đang tán gẫu với một người bạn. “Ừ, tao sẽ gọi lại mày sau, nhóc,” anh ta hét xuống tầng khi cuộc trò chuyện kết thúc. “Cái thứ đó quả thật điên rồ!”

Tôi đứng ở ngưỡng cửa, chỉ yên lặng ngắm nghía xung quanh mình, khi một tù nhân khác, Shaolin, bật dậy khỏi giường và đi vào phòng tắm, mang theo khăn, xà bông, bàn chải và kem đánh răng. Vài phút sau, anh ta quay lại và từ từ tiến tới Slim. “Thứ lỗi,” Shaolin nói. “Có phải mày vừa nói gì không?” Rồi anh ta nhắc lại. “Mày là người đã nói, ‘Cái thứ đó quả thật điên rồ’?”

Slim quay lại với đôi mắt trừng trừng, định trả lời câu hỏi, nhưng trước khi anh ta kịp nói, Shaolin nghiêng tay lại như cò súng và tung ra một cái tát mạnh đến mức vọng xuống cả tầng dưới.

“Nơi chết tiệt này lôi ra con quỷ trong những thằng khốn.”

“Chết tiệt!” Tôi lẩm bẩm lớn tiếng, khi Slim đập mặt xuống sàn và gượng dậy như một đứa trẻ, người run rẩy dưới thế đứng của Shaolin. Rồi Shaolin lần lượt quay mặt lại với mỗi người chúng tôi và giải thích. Không phải nội dung mà âm lượng cuộc trò chuyện mới là thứ chọc tức anh ta.

“Các quý ông, xin nghe tôi nói,” Shaolin bắt đầu, với giọng điềm tĩnh kì lạ. “Chúng ta đang ngồi tù. Và điều đó có nghĩa là chúng ta thức chỉ để mong rằng mình đang ở một nơi khác. Lối thoát duy nhất của chúng ta là ngủ. Vì vậy, các quý ông, xin hãy tôn trọng thời gian ngủ của nhau. Nếu một người đã trốn thoát thành công, đừng kéo anh ta lại. Người ta có thể bị đâm chết vì những thứ [nhỏ nhặt] như vậy.”

Trời mới xế chiều, lịch làm việc của chúng tôi dày đặc và cố chợp mắt khi có thể.

Quay lại nhìn Slim, vẫn đang sõng soài, Shaolin tung thêm một cú đá vào mặt. Không lâu sau đó, tôi nghe anh ta nói điện thoại. “Hello, Má hả?” Anh ta nói. “Nếu ngày mai con không gọi, thì nghĩa là con vào trong ‘hộp’ rồi,” Rồi anh ta gác máy và đi về phòng giam của mình.

Tôi đã từng trông thấy bạo lực, nhưng vụ bùng nổ bất ngờ đó, sự tàn bạo của sự đánh đập, đã làm chấn động tôi. Môi trường này bẻ cong tất cả chúng tôi. Tôi phải trốn thoát―và những giấc ngủ ngắn như Shaolin không có tác dụng gì.

• • •

Ý tưởng vượt ngục bắt đầu ám ảnh tôi. Tôi trở nên căng thẳng, dễ kích động và bực tức. Một tù nhân khác, chừng hơn bốn mươi tuổi tên Pitt―cái tên này chắc là đặt theo khuôn mặt giống chó bun của anh ta―đã nhận thấy tâm trạng tôi đang xấu dần. “Này, Seven,” anh ta gọi tôi bằng biệt danh. “Dạo này thấy chú mày phát điên với mấy thằng khùng. Ổn chứ?”

“Không, chết tiệt. Tôi không ổn. Tôi phải biến khỏi chỗ này.” Tôi chợt nghĩ đến những bạo lực, những tiếng ồn, những huyên thuyên vô nghĩa về chuyện đấu đá mà mọi người luôn bàn tán, thức ăn, rác rưởi và sự tỉnh táo đang xuống cấp của chính mình. “Nơi chết tiệt này lôi ra con quỷ trong những thằng khốn.”

“Nếu mày đang nghiêm túc, tao giúp được,” Pitt nói. Tôi bảo đảm với ông ta là đời tôi chẳng còn chuyện nào khác khiến tôi nghiêm túc hơn.

“Tốt. Vậy ngày mai chúng ta trốn,” hắn bảo tôi với một nụ cười. “Gặp tôi ở phòng gym, đúng 8:55. Và nhớ mặc quần áo rộng rãi.”

Tôi dậy lúc 3 giờ sáng, ăn mặc đầy đủ và đếm từng phút. Thời gian trôi lê thê như cái mông xe chở hàng U-Haul. Cuối cùng thì 8:55 sáng cũng đến. Tôi thấy Pitt đợi tôi ở phòng gym như đã hứa. Chúng tôi bước vào.

“Tôi mong được khoẻ mạnh. Tôi mong được hạnh phúc. Tôi mong được an toàn. Tôi mong một cuộc đời an nhiên.”

Tôi chẳng biết điều gì sẽ xảy ra―một cái xà beng? một cánh cửa mở?―nhưng thay vào đó tôi được chào đón bởi 8 tấm thảm tập yoga đầy màu sắc trải rộng hình bán nguyệt nhìn như biểu tượng con công của NBC.

“Cái quái gì đây?” Tôi nghiến răng hỏi.

Pitt mỉm cười. “Chuẩn bị trốn thoát đấy, bạn hiền!”

Không phải tôi, tôi nghĩ.

Trên đường ra khỏi cửa, tôi va vào một người—một gã tóc xám trông như thám tử tư Magnum P.I (Trans: nhân vật phim truyền hình cùng tên)—tôi chưa gặp bao giờ. Chắn ngang đường, anh ta nói bằng giọng trầm của một ông già.

magnum

“Chào anh bạn. Anh tới học yoga à?”

Hắn chẳng chờ tôi trả lời.

“Tuyệt,” miệng cười toe toét, nắm lấy tay tôi và lắc mạnh. “Anh đến đúng chỗ rồi đấy. Tên tôi là Tom. Tôi sẽ hướng dẫn anh.”

“Ừ, ừm, ừm…”

Anh ta cắt lời tôi một lần nữa, nói hộ tôi tiếp. “Chưa từng tập yoga? Không sao đâu. Anh chỉ cần lắng nghe cơ thể mình. Làm những gì nó cho phép. Đừng ép nó. Tiếp tục tập luyện và kiên nhẫn. Anh sẽ làm được.”

Tôi bỏ cuộc. Có gì đó trong thái độ ung dung bình thản của anh ta chứng tỏ rằng sự kháng cự của tôi là vô ích. Anh ta bật một đĩa CD chứa loại nhạc thiền định―tụng niệm Phật giáo. Chúng tôi ngồi lên thảm hướng tới Tom, người ở trung tâm.

“Để ý tới mọi âm thanh xung quanh,” anh ta nói, khi chúng tôi lắng nghe tiếng những quả tạ đập xuống sàn, sự òm sòm của những cuộc trò chuyện ồn ào. “Mọi người có nghe thấy chúng không?”

“Có, chết tiệt, tôi có thể nghe thấy chúng,” tôi buột miệng. “Tiếng ồn chẳng dứt!”

Anh ta cười khúc khích. “Được rồi, các bạn, chúng ta sẽ bắt đầu với quay cổ. Làm từ từ, quay đầu của bạn theo vòng tròn qua bên phải.”

Tiếp theo, chúng tôi quay sang trái. Chúng tôi kéo căng cánh tay, cẳng chân và thân giữa. Chẳng bao lâu tôi thấy mình trong tư thế chiến binh, tư thế cây, tư thế cân bằng, chó ngửa, chó sấp.

Cuối cùng, chúng tôi nằm ngửa trong tư thế người chết, chân duỗi thẳng, lòng bàn tay ngửa lên, mắt nhắm lại. “Lặp lại theo tôi,” Tom nói. “Tôi mong được khoẻ mạnh. Tôi mong được hạnh phúc. Tôi mong được an toàn. Tôi mong một cuộc đời an nhiên.”

• • •

Chúng tôi nói những lời đó. Tom tiếp tục, “Bàn chân anh đang thư giãn, bàn chân anh đang thư giãn. Bàn chân anh được thư giãn…” Anh ta hướng dẫn chúng tôi qua các bộ phận khác nhau—chân, hông, bàn tay, bụng, ngực và cứ thế.

“Cả cơ thể của bạn … được … thư giãn.”

Sau đó, trong tiếng thì thầm, Tom nói thêm, “Này, các anh, khoan hãy mở mắt. Lắng nghe thôi.”

• • •

Tôi chẳng nghe được gì hết. Chẳng có tạ đập xuống sàn, chẳng ai nói lớn, chẳng có gì. Giờ đây, ít nhất, tôi cũng đã trốn thoát khỏi ngục tù. Và tôi làm thế vào mỗi thứ Ba kể từ hôm ấy.

Sau giờ học, tôi bắt chuyện với Pitt.

“Này,” tôi nói. “Ông nghĩ ông hài hước hả?”

“Không, tự do thôi,” ông ta trả lời. “Và bây giờ mày cũng thế.”

• • •

Câu chuyện này đã được một viên chức tại Cơ sở Cải huấn Wallkill (Wallkill Correctional Facility) phê duyệt xuất bản. (Bài viết hiện đã có hơn 5K Likes trên Medium)

Tác giả: Gregory Headley, Medium
Biên dịch: Sang Doan
Hiệu đính: Ishvara
Ảnh minh họa: NHP

Bài dịch đã được đăng tải trong Volume 4 tạp chí Aloha. Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership


📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

[THĐP Vietsub] Sức mạnh của hiệu ứng giả dược (placebo effect)

https://www.facebook.com/TrietHocDuongPho2.0/videos/905732346433957/?v=905732346433957

Xem trên facebook

Tâm thức, ý thức, niềm tin có sức tác động lên thực tại vật chất mạnh hơn bạn tưởng.

Created by: Daniel Keogh và Luke Harris

Dịch + Vietsub: Lê Gia Khiêm
Hiệu đính: Prana
Source: Professor Funk


📌 Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership

📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

Đam mê thực sự không phải là những cơn hứng tình

0

Đầu tiên, tôi muốn bạn hiểu về hứng tình, một trạng thái đòi hỏi được đáp ứng thỏa mãn về tình dục. Tình dục, có khi quả bom được châm nổ bằng tình yêu, nhưng cũng có khi, đơn giản chỉ là một nhu cầu để thỏa mãn thân xác khi hoác-môn đột ngột tăng cao. Cũng giống người chưa thực sự hiểu sâu sắc tình yêu nên vội vàng kết luận tình dục là tình yêu, thì người chưa từng hiểu đam mê đích thực, cũng đang vướng vào sự nhầm lẫn những niềm thích nhất thời của họ là đam mê.

Mọi người vẫn lầm tưởng giữa tôi rất thích âm nhạc, tôi muốn trở thành một nhạc công, một ca sĩ, với tôi bất chấp thế giới để hành động để trở thành người mà tôi mong muốn. “Tôi nghĩ” và “Tôi hành động”, nhầm lẫn giữa chúng để vội vàng kết luận nó là đam mê? Một người nghe nhạc và anh ta cảm thấy rất thích thú với nó. Giai điệu âm nhạc, anh ta nghĩ nó được cần đến trong cuộc sống của anh ta, nó khiến người đó được thỏa mãn. Anh ta thấy mình quá yêu âm nhạc, rất thích hát, muốn trở thành một ca sĩ. Nhưng sự thật là chỉ sau khi cơn hưng phấn lướt qua, anh ta vẫn còn rất nhiều việc cần được giải quyết. Còn những gánh nặng chưa thể vứt bỏ. Miếng cơm cái mặc là thứ còn phải nên cân nhắc. Vậy nên, anh ta chỉ có thể thỏa lấp niềm đam mê đó của mình trong những lần gặp gỡ bạn bè, ca thán vài ba câu. “Ừ thì tao đam mê âm nhạc lắm, nhưng vẫn còn nhiều thứ khác đang chờ đợi tao giải quyết.” Rồi thằng bạn của gã cũng gặp vài ba người kể lể: “Tao có thằng bạn đam mê ca hát, nhưng vì hoàn cảnh nên nó không thể theo đuổi đam mê của nó được.”

Thử nghĩ xem, như thế cũng được gọi là đam mê sao? Không, nó giống với hứng tình thì đúng hơn. Anh ta cần âm nhạc để thỏa mãn bản thân những lúc thư giãn giải trí, cất lên vài ba câu cho đầu óc thảnh thơi quên đi vướng bịu. Và anh ta gọi đó là đam mê?
Tôi thực sự cảm thấy mệt mỏi khi phải ngồi nghe những người mà cứ tôi đam mê cái này tôi đam mê cái kia nhưng… nhưng, nhưng và nhưng. Bao giờ đằng sau dấu ba chấm  cũng tràn ngập vô số từ ngữ bắt buộc kèm theo.

Khi bạn khẳng định rằng bạn đam mê ca hát. Đã bao giờ bạn mất ngủ chỉ vì đầu óc mãi nhớ nhung những câu hát, nhắm mắt lại chỉ thấy toàn nốt nhạc ca từ lần lượt băng qua. Có bao giờ bạn cất tiếng hát trong những giấc mơ. Ngồi trong toilet cũng phải gắng ngân giọng, tuy nhiên phải gượng nhỏ bớt âm lượng, hàng xóm có thể thấy phiền bởi sự tra tấn của bạn.

Hay khi bạn bảo rằng bạn muốn trở thành một nhà văn. Có rất nhiều người đã nói với tôi về điều này, nhưng những lúc có thời gian trống, họ làm gì? Ngồi cặm cụi trong các game online, đi uống trà sữa chém gió. Họ có bao giờ biết đến người bạn thân nhất của nhà văn phải là sách? Họ có biết đến chiếc màn hình máy tính hay quyển sổ, cây bút phải là người luôn được nhớ đến đầu tiên trong trí óc họ? Họ đã bao giờ dùng các con chữ làm miếng ăn qua cơn đói, thèm thuồng những cuộc vui nhưng tự an ủi bản thân rằng điều đó chỉ khiến mình mất thời gian vào các trò lãng phí, hay chấp nhận sống một cuộc đời nghèo khổ không biết đến mặt mũi tương lai, chấp nhận bước đi trong đêm tối và không bao giờ dám hy vọng cuối con đường sẽ là ánh sáng, nhưng vẫn tự động viên mình mạnh mẽ lên, hãy dũng cảm bước đi.

Khi anh đang xúng xính áo quần dạo bước trên các đường phố, tán tỉnh những em xinh tươi, anh có tiền ném vào các nhà hàng sang chảnh, những bộ áo quần chưng diện đắt tiền. Lúc đó tôi đang làm gì? Tôi đang phải gồng mình để chống chọi với sự nghiệt ngã của rèn luyện. Khi anh có được cô người yêu dễ thương xinh đẹp để an ủi anh trong nỗi cô đơn thường trực, tôi chỉ biết ngồi một góc trong xó để tự mình vỗ vễ chính nỗi cô đơn của mình. Khi anh vừa mới đôi mươi tuổi đã có những vị trí này nọ, tôi vẫn chỉ là một kẻ chẳng ra gì, bị người đời khinh rẻ chê trách. Và anh nói rằng anh đam mê trong khi phải bận rộn với cuộc sống?

Ngay cả khi anh đã dành trọn vài ba năm qua để theo đuổi nó, liệu anh có nghĩ rằng mười năm sau, hai mươi năm sau, thậm chí ngay cả khi anh đã nằm dưới nấm mồ. Anh có muốn khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn?

Thực ra thì, sống thế nào, lựa chọn là quyền tự do riêng của mỗi người. Nhưng nếu một khi bạn đã không đủ can đảm để theo đuổi đam mê của mình, tốt nhất bạn nên im lặng. Đừng ngụy biện an ủi bản thân mình bằng những lý do, lấy đam mê của người khác mang ra so sánh. Kiểu “Ờ thằng đấy nhà nó có điều kiện, ba mẹ nó không đặt nhiều trách nhiệm lên nó, nó có hậu phương đằng sau, nó thế này thế kia, bla bla.” Để làm gì? Để chứng tỏ mình được quyền yếu đuối chỉ vì mình không được may mắn như nó?

Đam mê thực sự là gì? Bạn thực sự không thể hiểu hết chỉ với bằng cặp mắt hứng tình của bạn được. Bạn không thể hiểu được đâu, đam mê thực sự, đôi khi bạn là một sát thủ máu lạnh, giết hết tất cả người thân, bạn bè, giết luôn cả thế giới này trong tâm trí bạn, chỉ để dành lại một điều duy nhất được sống sót. Thậm chí đã có những khi bạn muốn giết chết nó đi, bạn muốn được sống như bao người khác, bạn cũng sẽ phải bất lực trước ý muốn đó thôi. Và nếu bạn là người có đam mê, bạn sẽ biết điều tôi đang muốn nói đến là gì.

Tác giả: Ni Chi

Featured image: ThoughtCatalog

📌 Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership

📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

Đàn ông chinh phục thế giới, đàn bà chinh phục đàn ông

0

Có lẽ các bạn ở đây ít nhất cũng đã từng một lần nghe tới câu “anh hùng không thoát khỏi cửa ải mỹ nhân.” Nó ám chỉ những bậc đại trượng phu khí phách oai hùng sánh ngang trời đất cũng bị những người phụ nữ đẹp khuất phục. Trước kia tôi từng tiếp cận ý nghĩa câu nói này theo một cách tiêu cực, đó là đàn bà xấu xa, và ái tình mông muội khiến cho những quân tử hảo hán cũng phải sa đọa nhúng chàm, khiến cơ đồ đổ vỡ. Nhưng hôm nay góc nhìn ấy đã thay đổi, và tôi có một đánh giá tươi sáng và đồng điệu nhiều hơn với câu nói này.

Theo dân gian, đàn bà thường được ví như con nước, còn đàn ông như núi đá cứng rắn lạnh lùng. Có câu “công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cũng là vì vậy. Và trường hợp “anh hùng không thoát khỏi cửa ải mỹ nhân” kia có khác gì “nước chảy đá mòn” đâu.

Như một định mệnh quái đản và khó lòng tránh khỏi, đàn bà sinh ra với chức năng hủy hoại, phá vỡ các cấu trúc – thứ những người đàn ông đã đổ mồ hôi sôi nước mắt để gầy dựng. Thậm chí những người đàn bà còn có thể vô ý hoặc cố tình “hủy hoại” (biến đổi) một người đàn ông bằng sự mềm mại, linh động, hay thậm chí đỏng đảnh của mình. Nếu là một kẻ yếu kỷ luật và ý chí, anh ta sẽ dễ dàng bị bẻ cong và vùi dập tàn nhẫn. Vì đàn ông sinh ra là để chinh phục thế giới, còn đàn bà là để chinh phục đàn ông.

Có người đã từng nói phụ nữ là một sinh vật khó hiểu nhất hành tinh, sáng nắng chiều mưa, tâm trạng lên xuống thất thường. Nhưng về cơ bản, tính nữ thiên về mặt xúc cảm và có tính tức thời, còn tính nam thiên về tư duy logic và có sự tích lũy dài hạn. Nên khi một người phụ nữ hờn dỗi và muốn người đàn ông phải đổi cả giang sơn, nàng mới hết giận hờn, thì sự thật là nàng không thèm giang sơn ấy, nàng chỉ muốn được tận mắt chứng kiến cái chí oai hùng của người nàng yêu. Đó là có dám vứt bỏ những vinh hoa tham luyến không, có dám vượt lên trên cả sự sĩ diện không, có còn dính mắc với thế gian không. Và khi chàng nói dứt khoát rằng “giang sơn này là của nàng” thì khi ấy đôi môi nàng lại tự nhiên thắm đỏ và đôi mắt kia lại lấp lánh những khát khao ngưỡng mộ từ thuở ban đầu. Lúc này, cả giang sơn và người phụ nữ sẽ là của chàng, chẳng có gì mất đi cả. Người đàn bà chinh phục đàn ông bằng cách khiến mình “được chinh phục.”

Trong series phim Friends nổi tiếng, nếu các bạn đã từng theo dõi, Rachel Green giận Ross Geller chuyện gì đó và Ross đang cố gắng cứu vãn tình hình, tìm đủ mọi cách để khiến nàng thơ của mình hài lòng, vui vẻ trở lại. Rachel bảo rằng Ross phải uống một cốc dầu ăn đang ở trên bàn (hay cái gì đó khá tởm tương tự). Ross cầm cốc dầu đó lên, phân vân lưỡng lự trong sự chờ đợi của Rachel. Và anh ta quyết định nhắm mắt đưa cốc dầu lên miệng tu “ực” một cái. Nhưng Rachel đã ngăn lại kịp và xuýt xoa bảo rằng: “Ôi, anh làm điều đó vì em sao?” và ôm người yêu vào lòng như thể chưa có chuyện hờn dỗi gì xảy ra.

Đôi khi, đối với đàn ông, việc chinh phục thế giới còn dễ hơn chinh phục một người phụ nữ. Bản chất tính nữ là sự đã bị khuất phục, vậy người ta định khuất phục cái gì ở một thứ đã bị khuất phục? Đây là một nghịch lý khiến người đàn ông rối trí. Thế giới có quy luật, có trật tự, anh cứ lập chiến lược ra và đánh Đông đánh Tây một hồi là cũng được. Còn đàn bà là nơi mọi quy luật sụp đổ, là một mớ hỗn độn khó lường sẽ khiến những người đàn ông có thể phát điên vẫy cờ trắng bỏ cuộc.

Cô ta đòi ăn đùi gà rán, nhưng khi đang đi đến tiệm gà thì ý muốn ấy lại hướng về món bánh tráng trộn nằm ở phía đường ngược lại. Và khi chàng đại hảo hán quay đầu xe để chiều ý người yêu thì cô ta òa lên khóc và bảo rằng “Em phân vân quá không biết nên ăn gà hay ăn bánh nữa. Em đau đầu chết mất thôi. Ư hư hư…”

Thật sự, nếu các bạn nam không ở trong vị thế người phụ nữ thì có thể cho rằng “con điên” này lại bắt đầu lên cơn, và dễ dàng nổi cáu với nàng. Nhưng tính âm là vậy, linh động, khó lường, phi thời gian, trái ngược với tính dương là sự thẳng thừng quyết đoán và có lộ trình. Nhiệm vụ của chàng trai lúc này khi chứng kiến sự “lên cơn” của nàng thơ bé bỏng, theo tôi, đó là hãy tự quyết một món cho nàng và bảo món còn lại hôm sau sẽ ăn. Tôi cam đoan rằng nàng con gái trong khi ngậm miếng đùi gà trong mồm, sẽ chẳng còn nhớ điều gì khác kể cả ngày mai.

Phụ nữ là một nghịch lý và ai có thể đồng cảm được với tính âm của người con gái thì có thể nắm bắt được những điều tinh hoa nhất của nàng và thậm chí của cuộc sống – thứ cũng nằm ngoài những suy luận thông thường. Với thế giới, chàng có thể dùng khối óc để thâu tóm, nhưng với nàng, chàng chỉ có một cơ hội ở nơi trái tim, để được đắm chìm trong sự “bị khuất phục” của cả đôi – tình yêu.

Tóm lại, người đời chê bai những bậc nam nhi bị mỹ nhân làm lú mụ đầu óc, nhưng liệu có mấy kẻ thông thái dám chắc rằng ở địa vị của người đàn ông kia, việc quy phục trước tính nữ thiêng liêng sẽ không đê mê hơn (hay QUAN TRỌNG HƠN) việc thống trị ngai vàng thế giới?

Tác giả: Vũ Thanh Hòa

Featured image: melancholiaphotography

📌 Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership

📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

[THĐP Translation™] Khoa học thần kinh và Hiệu ứng Phạn ngữ (Neuroscience and the ‘Sanskrit Effect’)

Khoa học chứng minh sức mạnh của sự trì chú (chanting)

Nhiều người trong chúng ta đã nghe qua về các tu sĩ Gyuto của Tây Tạng, với khả năng trì chú, tụng niệm siêu thường cực trầm của họ qua những bài kinh cổ kính thiêng liêng, họ đã khiến cho khán giả ở phương Tây say mê với những lời trì tụng dài, cẩn thận và chính xác các bài kinh Phật giáo Tây Tạng đầy huyền lực. Ngồi trong sự hiện diện của họ, bạn cảm thấy một sự rõ ràng, và một sự chuyển biến tâm linh mạnh mẽ của năng lượng và sự chữa lành. Truyền thống Phật giáo này bắt nguồn từ Ấn Độ và Phạn ngữ (Sanskrit) thiêng liêng. Trong khi Phật tử Tây Tạng có một truyền thống trì tụng phong phú, ở Ấn Độ, truyền thống lâu đời này còn xa xưa hơn nữa.

Các học giả Phạn ngữ ở Ấn Độ học cách tụng kinh văn cổ từ thời thơ bé. Họ tụng những câu mantra (thần chú) đơn giản, thơ ca và văn xuôi tiếng Phạn, cùng với việc ghi nhớ và trì tụng các văn bản tiếng Phạn cổ nhất, bao gồm cả Shukla Yajurveda, phải mất sáu giờ để tụng hết kinh này. Trong khi những người nghe những lời tụng ca này nhận được món quà của những bản văn thiêng liêng mà họ đang được nghe, việc trì tụng các bài kinh dài, thực tế, có một tác động đáng kinh ngạc đến bộ não.

Khoa học thần kinh cho thấy việc ghi nhớ nghiêm ngặt có thể giúp ích não bộ. Thuật ngữ “Hiệu ứng tiếng Phạn” (‘Sanskrit Effect’) được đặt ra bởi nhà thần kinh học James Hartzell, người đã nghiên cứu 21 chuyên gia, học giả Phạn ngữ đạt tiêu chuẩn. Ông phát hiện ra rằng ghi nhớ các thần chú Vệ Đà làm tăng kích thước của vùng não liên kết với chức năng nhận thức, bao gồm cả trí nhớ ngắn hạn và dài hạn. Phát hiện này chứng thực niềm tin của truyền thống Ấn Độ, nó cho rằng việc ghi nhớ và trì tụng các thần chú làm cải thiện trí nhớ và tư duy.

Pandits
Các học giả Phạn ngữ luyện đọc văn bản tiếng Phạn từ thời thơ ấu, trong bảy năm.

Một khám phá bất ngờ…

Tiến sĩ Hartzell, một người mến mộ Phạn ngữ và là một nhà nghiên cứu hậu tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu về Nhận thức, Não bộ và Ngôn ngữ tại Basque, Tây Ban Nha (Spain’s Basque Centre on Cognition, Brain and Language) đã dành nhiều năm nghiên cứu và phiên dịch tiếng Phạn và bị cuốn hút bởi tác động của nó lên não bộ.

“Tôi nhận thấy rằng học và dịch tiếng Phạn càng nhiều thì trí nhớ của tôi càng trở nên tốt hơn. Các bạn sinh viên cùng lớp và giáo viên thường chú ý đến khả năng lặp lại chính xác câu chữ của giảng viên khi tôi đưa ra những câu hỏi trong lớp. Các dịch giả Phạn ngữ khác cũng đã nói với tôi về những biến đổi nhận thức tương tự. Những học giả Phạn ngữ Vệ Đà của Ấn Độ rèn luyện trong nhiều năm để ghi nhớ bằng miệng và chính xác cách đọc những văn bản 3000 năm tuổi từ 40,000 đến hơn 100,000 chữ. Chúng tôi muốn tìm hiểu việc rèn luyện trí nhớ dữ dội như thế ảnh hưởng đến cấu trúc vật lý bộ não của họ.”

Nghiên cứu của tiến sĩ Hartzell là nghiên cứu đầu tiên để kiểm tra bộ não của các học giả tiếng Phạn. Sử dụng cấu trúc cộng hưởng từ (MRI) tại Trung tâm Nghiên cứu Não bộ Quốc gia của Ấn Độ (India’s National Brain Research Centre), họ quét não của 21 học giả Phạn ngữ và 21 đối tượng kiểm soát.

Những gì chúng tôi phát hiện ra từ việc quét MRI là đáng chú ý. Nhiều khu vực trong não của các học giả đã lớn hơn đáng kể so với các đối tượng kiểm soát, với hơn 10% chất xám hơn trên cả hai bán cầu não, và tăng đáng kể độ dày vỏ não. Mặc dù nền tảng tế bào chính xác của chất xám và các thông số đo đạc về độ dày vỏ não vẫn đang được điều tra, việc tăng các chỉ số này liên quan chặt chẽ với chức năng nhận thức được nâng cao.”

Ông báo cáo rằng vùng hippocampus (hồi hải mã) trong não của các học giả, một vùng đóng vai trò thiết yếu trong trí nhớ ngắn hạn và dài hạn, chuyên xử lý các dạng mẫu (patterns), như âm thanh, không gian và hình ảnh, có nhiều chất xám hơn bộ não của đối tượng kiểm soát. Vỏ não thùy thái dương phải, liên quan đến lời nói và nhận dạng giọng nói, cũng dày hơn đáng kể.

Những nghiên cứu trước đây

Tiến sĩ Hartzell không chắc liệu hiệu ứng này có liên quan cụ thể đến Phạn ngữ và ông đang có kế hoạch tiến hành nghiên cứu sâu hơn. Sức mạnh của âm thanh và trì tụng đang được nghiên cứu rộng rãi, và thậm chí những câu tụng ngắn cũng có một hiệu ứng tăng năng lượng và chữa lành trên cơ thể và tâm trí của những người trì chú mantra thiêng liêng hay những đoạn văn thơ. Điều thú vị là, năm mươi năm trước, một nhà khoa học người Pháp đã lưu ý rằng các tu sĩ Thiên chúa giáo đã trì trụng Gregorian Chants có được trí nhớ siêu việt.

Năm 1967, Alfred Tomatis, một bác sĩ người Pháp, chuyên gia tâm lý và chuyên gia tai, đã nghiên cứu ảnh hưởng của việc tụng kinh với các nhà sư Benedictine, những người đã từng là một phần của truyền thống với lịch trình tụng kinh hàng ngày lên đến tám giờ. Khi một tu viện mới thay đổi lịch trình này, cắt bỏ tụng kinh, các nhà sư trở nên mệt mỏi và lờ đờ, mặc dù họ đã ngủ thêm giờ. Thực tế, họ càng ngủ nhiều, họ càng mệt mỏi. Alfred Tomatis tin rằng việc tụng kinh đã tiếp thêm sinh lực cho bộ não và cơ thể của họ, nên ông đã khôi phục lại việc trì tụng và các tu sĩ nhanh chóng có đầy năng lượng như trước.

Nghiên cứu gần đây của Tiến sĩ Hartzell đặt ra câu hỏi liệu việc ghi nhớ các văn bản cổ này có hữu ích trong việc chữa trị bệnh mất trí Alzheimer và những căn bệnh khác có liên quan đến trí nhớ. Rõ ràng, các bác sĩ Ayurvedic cổ truyền từ Ấn Độ cho rằng nó đúng là như vậy và các nghiên cứu trong tương lai sẽ được tiến hành, cùng với nhiều nghiên cứu hơn về tiếng Phạn.

Trong khi tất cả chúng ta đều biết những lợi ích của chánh niệm và thiền định, những phát hiện của Tiến sĩ Hartzell thật sự ấn tượng. Trong một thế giới nơi khả năng tập trung đang bị rút ngắn, nơi chúng ta đang bị ngập lụt thông tin hàng ngày, và trẻ em biểu hiển một loạt các rối loạn thâm hụt sự chú ý, trí tuệ Ấn Độ cổ đại có nhiều điều để dạy phương Tây. Ngay cả việc giới thiệu một lượng nhỏ trì tụng và ngâm thơ có thể có tác động đáng kinh ngạc đến tất cả não bộ của chúng ta.

Tác giả: Azriel ReShel (Yoga Teacher & Healing Facilitator)
Biên dịch: Ishvara
Hiệu đính: THĐP

Bài dịch đã được đăng tải trong Volume 4 tạp chí Aloha. Mua membership để đọc tạp chí Aloha (48k/1 volume, 999k/1 năm, 24 volume) ➡️ http://bit.ly/THDPmembership


📌 Aloha Volume 1-12

📌 Mời Triết Học Đường Phố và các tác giả một ly cafe ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

  1. Chuyển tiền qua ngân hàng Việt Nam
    Người nhận: Vũ Thanh Hòa
    Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội
    Số TK: 0451000409314
  2. Chuyển tiền qua Paypal
    Người nhận: Huy Nguyen
    Địa chỉ: https://paypal.me/huythdp

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố, bài viết nổi bật sẽ có nhuận bút/tip. ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

Soi gương đi, mày chỉ là mày thôi!

2

Hôm qua tôi đến một cửa hàng với ý định mua một vài thứ. Vừa trông thấy tôi, chị chủ quán đã vận hết ngôn từ có cánh để chào hỏi. Chị ấy khen tôi dạo này trông có vẻ xinh ra. Tôi chỉ biết cười thôi, tôi biết đó là thói quen xã giao, cách lấy lòng khách hàng mà tất cả những người kinh doanh đều cần trang bị. Chứ tôi thì xinh xắn cái nỗi gì, với bộ dạng lôi thôi của tôi, tôi biết lúc ấy nó không hề đạt tiêu chuẩn để lọt vào định nghĩa xinh đẹp của chị ấy.

Để nhìn nhận lại đúng những lời khen, khi rời khỏi cửa hàng, tôi thậm chí đã cố tạt qua quán cà phê có ốp kính bên ngoài. Tôi đứng trước gương tầm 5 phút với ý định ngắm nghía bộ dạng tôi lúc đó. Rồi tôi tiếp tục trở về nhà, vừa chạy xe vừa cười rất lâu cùng suy nghĩ: “Đã có lúc mình cũng vui mừng vì những lời khen.”

Nếu tôi chưa từng trăn trở với câu hỏi “Tôi là ai?” tôi nghĩ với lời khen ấy, tôi cũng đã nhảy cỡn lên vì vui sướng. Nhưng thật tiếc là tôi đã qua rồi cái tuổi thơ ngây. Vậy nên, làm sao tôi có thể là ai đó chỉ bằng lời nói của người khác. Ai đó mà mọi người đang nghĩ về tôi chứ không phải là bản chất thực sự của tôi.

Họ nói tôi xinh đẹp, thế là tôi xinh đẹp. Họ nói tôi giỏi giang, và thế là tôi trở nên giỏi giang sao? Điều này diễn ra theo một quỹ đạo mà ngay cả khi họ chê bai, họ nói tôi xấu, tôi lập tức trở nên rất xấu. Việc tự lừa gạt bản thân, bị thôi miên bằng những ngôn từ của người khác, nó thực sự rất tai hại. Nó sẽ khiến tôi trở thành nô lệ. Đôi khi được đánh bóng sáng lên, nhưng tin tôi đi, tôi đã từng tổn thương rất nặng, thậm chí là bị sỉ nhục khủng khiếp.

Tôi nghĩ rằng, hầu hết mọi người đều đang bị nhốt trong ý tưởng tâm trí người khác. Có một chàng trai đến nhà tôi, anh ta lướt mắt đảo nghiêng căn nhà tôi đang sống, những quyển sách, ấn tượng ban đầu anh ta bắt gặp về thái độ, cách cư xử của tôi. Anh ta nghĩ rằng tôi ắt hẳn phải là một cô gái hiền lành. Anh ta đã nghĩ rằng tôi ắt phải thông thái hiểu biết, vì trên kệ sách của tôi còn có cả sách triết học, sách tâm linh. Anh ta mặc nhiên tạo ra một cô gái trong trí tưởng tượng của anh ta, một hình ảnh hoàn toàn khác tôi.

Rồi chúng tôi nói chuyện, nội tâm phức tạp của tôi lộ diện, tôi không được đức hạnh như trong quyển sách tâm linh đã viết trên kệ. Và rồi anh ta bảo rằng tôi không phải là người như anh ta đã nghĩ. Có thể anh ta đã thất vọng vì tôi không giống với con người của tâm trí anh ta đã tạo ra. Nói thật, tôi không hiền hành, chỉ tại tôi nghĩ mình không cần thiết phải tỏ ra khôn ngoan ranh ma. Tôi cũng không bao giờ nổi giận hung dữ, vì tôi không tin to tiếng hay quát mắng thì giải quyết được gì.

Hồi tôi mới tập tành hút thuốc, tôi luôn phải lén lút trong góc hoặc trong nhà vệ sinh. Bởi vì hồi đó tôi cũng rất sợ người khác soi mói đánh giá tôi. Rồi đến một hôm tôi chợt nhận ra nếu tôi hút thuốc thì tôi là đứa không có nhân cách sao? Nếu tôi hút thuốc thì bỗng dưng tôi bị biến thành một đứa không ra gì? Nếu có người phát hiện ra thì tôi phải làm gì đây? Tôi phải lén lút trong các nhà vệ sinh và nói rằng tôi đã bỏ thuốc lá sao? Chỉ vì sự ảo tưởng của họ về tôi mà tôi phải biến mình thành đứa hai mặt sao?

Thời điểm cách đây một năm, khi tôi đã hoàn toàn bỏ thuốc lá. Vì đã từng sống một quãng thời gian rất dài không làm việc, ngày nào tôi cũng chỉ ra quán cà phê đóng đô ngồi đốt thuốc, nên một số người lui tới thân quen gặp tôi lại hỏi. “Dạo này bỏ thuốc rồi à? Vậy cũng tốt, con gái mà hút thuốc không nên đâu.” Tôi cũng lại cười thôi, tôi không bỏ thuốc để mọi người công nhận tôi là con gái, hay người hiền lành, người chuẩn mực đạo đức.

Năm lên lớp 7, tôi đã biết cách lên kế hoạch để lấy trộm tiền mẹ đi chơi. Tôi còn ăn cắp cả đồ trong cửa hàng để chứng tỏ tôi là người khôn ngoan với bạn bè. Tôi bỏ nhà đi bụi, bỏ học, tần suất có mặt trong phòng giám thị của bố mẹ tôi hồi tôi còn đi học là rất thường xuyên. Những người lần đầu gặp, họ cứ nhìn mặt tôi rồi tự kết luận tôi thơ ngây hiền lành. Nhưng tôi đâu cố tạo ra tôi đáng yêu vậy trong mắt họ. Tôi là một đứa ranh mãnh, khôn lỏi, tôi có thể nhìn sắc mặt người khác và biết người đó có đang diễn kịch. Nhưng mọi người gặp tôi, tưởng tượng ra tôi, thế rồi bỗng nhiên ý nghĩ tưởng tượng của họ không còn khớp với con người thực tại, tôi thấy họ đâm ra hụt hẫng. Mọi người đều thế, họ cứ tưởng tượng, trong khi tôi chẳng liên quan gì đến nó cả.

Tôi chỉ luôn là tôi thôi. Nhưng chỉ vì muốn thỏa mãn bản thân, họ vẽ tôi như họ muốn, họ cứ hình dung về tôi như họ mong đợi. Chỉ để chứng mình họ tự do kiểm soát tôi trong trí tưởng tượng của họ. Mọi người cứ cố giăng bẫy tôi, khiến tôi tốt đẹp hơn trong giây lát chỉ để đạp tôi xuống. Chính họ thần thánh hóa tôi lên rồi cũng chính họ biến tôi trở thành ác quỷ.

Tôi họa có là kẻ dở hơi mới đi bận tâm đến ba cái lời vớ vẩn ấy. Tại sao tôi phải đi tìm tôi trong lời nói của người khác? Muốn biết mình là ai, cứ soi gương đi rồi biết. Nếu họ có thể ban phát cho tôi vài ba hình ảnh tốt đẹp, thì cũng dễ dàng thôi, họ thừa khả năng để đánh đổi tôi trong vài giây. Họ là ai mà có quyền khiến tôi trở nên tốt rồi biến thành xấu được.

Tôi là đứa chẳng bao giờ muốn nghe những lời khen. Tôi rất ngại ở gần những người mà lời lẽ thốt ra sặc mùi hoa mỹ dành cho tôi, bởi tôi không định bị bất kì ai thao túng. Tôi chỉ là bản thân tôi thôi. Tôi nói thế không có nghĩa tôi trách móc họ, tôi đổ lỗi họ giả tạo. Nếu là tôi trước đây, có lẽ tôi sẽ thế, nhưng giờ tôi hiểu ra rồi. Họ thậm chí còn không nhận biết được họ đang nói gì. Làm sao tôi có thể trách móc một người mà họ thậm chí còn không biết họ đang làm gì kia chứ. Thậm chí ngay đến bản thân tôi, cũng chẳng tốt đẹp gì hơn họ. Thỉnh thoảng tôi cũng còn khiếp sợ chính tôi vì những tưởng tượng bệnh hoạn của tôi khi nghĩ về người khác.

Tôi ít khi nói chuyện với người lạ. Tôi biết họ hoàn toàn không thể hiểu được tôi, họ sẽ bị những tưởng tượng đánh lừa. Tôi không nghĩ rằng vài ba câu hỏi han sẽ đủ manh mối cho một người lạ tránh khỏi hành động bỏ tù tôi trong thế giới do người đó tạo ra. Cuộc sống này, dường như cái thực nó trở nên ít thực hơn cái giả. Hầu hết chúng ta đều đang giam giữ rất nhiều người trong tâm trí của mình, bằng trí tưởng tượng của mình. Vậy nên, tôi không bao giờ để người khác ngang nhiên tự huyễn họ là nhà họa sĩ, có thể cầm màu để tô vẽ ra con người tôi. Khi có người muốn phác họa chân dung của tôi, tôi luôn tự bảo với mình rằng: “Soi gương đi, mày chỉ là mày thôi.”

Tác giả: Ni Chi

Featured image: VoyZan

[THĐP Translation™] 9 cách để con trai trở nên hấp dẫn hơn

0
  1. Thay vì lo lắng không biết cô ta có thích mình không, hãy xem bạn có thích cô ta không.
  2. Thay vì tìm cách gây ấn tượng với cô ta, hãy xem cô ta có muốn gây ấn tượng với bạn không.
  3. Thay vì suy nghĩ xem mình sẽ nói gì để khiến cô ấy thích mình, hãy suy nghĩ xem cô ấy sẽ nói gì để khiến mình thích.
  4. Thay vì chờ đợi cô ấy gọi đt, bạn có thể tìm việc gì đó để làm khi cô ấy chờ bạn gọi.
  5. Thay vì lo lắng mình không đủ cao to, đẹp trai, nhiều tiền, bạn hãy quyết định xem cô ta có phải là người quá giả tạo, vật chất, để nhận ra được những phẩm chất tốt đẹp của bạn không.
  6. Thay vì cố nghĩ ra một buổi hẹn hò hoàn hảo, bạn hãy xem cô ấy có thật sự thích bạn như chính bạn và không cần một buổi hẹn hò hoàn hảo không.
  7. Thay vì không biết nói gì về những chủ đề cô ấy hứng thú, hãy nói về những chủ đề bạn thích để xem cô ấy có hứng thú không.
  8. Thay vì tìm kiếm sự chấp thuận của cô ấy, bạn có thể quyết định xem có cho cô ấy sự chấp nhận của mình không.
  9. Thay vì tức giận tại sao cô ta không muốn dành thời gian cho bạn, bạn có thể thấy được rằng có lẽ mình cũng sẽ không muốn dành thời gian cho cô ta.

This may all sound a bit selfish. But, in fact, it’s called having strong boundaries and high self-esteem. It’s called being non-needy and an attractive man.

Tác giả: LamasInLava
Lược dịch: Prana

Featured image: HubertRams