29 C
Nha Trang
Thứ năm, 24 Tháng mười, 2024

PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Triết Học Đường Phố - PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN
Trang chủ Blog Trang 306

Vô định

Photo: marS

 

Cuộc sống cứ trôi đi với nỗi nhớ niềm thương, với cảm xúc mỏng manh và chan chứa hi vọng… Cuộc đời tưởng chừng dài vô tận, gặp hết người này đến người khác, thân rồi quen và lại chia xa như chưa từng quen biết. Đôi lúc thấy buồn lắm, thấy trống trải khi nghĩ về những ngày xưa ấy. Một thời ta đã lầm lỡ sao? Cũng chẳng hẳn không có tình cảm, cũng chẳng hẳn ghét nhau… Chỉ là có những thoáng qua chợt đến, chợt đi và vô tình làm ta chợt nhớ!!

Có những thành công sao mà quá xa tầm với, cố mãi và gắng mãi cũng chỉ thấy mình nhỏ bé mỏng manh. Tri thức là con đường dẫn lối ta đi, niềm tin là điểm tựa cho ta vững bước vào đời. Nhưng thật sự là khó lắm! Bởi ta mãi là hạt cát mỏng manh giữa sa mạc, là bông hoa dại giữa cả cánh đồng thơm ngát ngoài kia, là một vật thể hữu hình nhưng lại vô hình trong xã hội… Ta biết ví mình là gì đây? Vẫn tồn tại, vẫn sống với hi vọng nhỏ nhoi…

Cuộc sống trôi đi theo năm tháng, mỗi độ thu về ta lại nhớ đông sang. Ta thấy cái se lạnh của mùa mưa đang tầm tã ngoài trời, thấy gió thoảng qua mùi hương của ánh sáng và ta thấy mình trơ trọi giữa cô đơn… Về đâu đây, về đâu trên dòng đời vô định này?

Loài người vẫn đang gồng mình với một mớ hỗn độn bon chen. Ta cũng đang phải đấu tranh để tồn tại trong vòng xoáy ấy, dẫu nó không cuốn được ta nhưng cũng làm ta ngạt thở. Mệt và rất mệt khi ngày ngày ta vẫn thấy cuộc sống là nghĩa vụ và trách nhiệm với nhau… Vẫn sống vì những khuôn phép của lương tâm, vẫn phải nản lòng trước khó khăn và lại phải tự dặn mình nên cố gắng.

Ở đâu đó có những con người thành công mà ta vẫn nhìn thấy. Ở đâu đó có những người thông minh, học giỏi lại tốt bụng, dễ gần dễ mến mà ta vẫn nhìn bằng đôi mắt của ước ao khâm phục; ta vẫn nghĩ về những việc họ làm, vẫn dõi theo những bước đường họ đi…

Đôi lúc, tự dặn mình phải cố lên! Phải cố gắng được như họ mà sao khó quá! Vẫn làm từng chút từng chút một đó thôi! Từng ngày, từng ngày… nhưng sao con đường thành công vẫn xa vời vợi, lối rẽ nào dẫn bước ta đây?

Hạnh phúc nào cho ta, hạnh phúc nào cho người? Hạnh phúc nào là mãi mãi…??

Ta chờ một cơ hội nào đó? Một người nào đó? Hay phó mặc cho số phận đây? Thật sự là cũng chẳng biết nữa… Bởi vì mỗi ngày qua đi, cuộc sống sẽ dạy cho ta bao điều mới. Có ngọt ngào có đắng cay, có nước mắt và cả những nụ cười…

Bất giác đêm về ta thấy trong mình cảm xúc trào dâng! Không nói với ai và cũng chẳng có ai mà nói, ta lặng yên trước cuộc sống này… Giản dị, bình tâm và suy ngẫm. Cuộc sống vẫn đang tiếp diễn, con người vẫn phải lo mà sống và sống mà lo. Giấc ngủ thật khó khăn, ta trở mình và thổn thức với những giai điệu vê đêm…

Âm thanh của đêm, của cuộc sống thật buồn làm sao??

 

Khoảng Lặng

Cha tôi và tướng Giáp

Tất nhiên, về địa vị xã hội, về danh tiếng, về võ công… và về nhiều thứ khác…, cha tôi không thể nào sánh bằng tướng Giáp. Nhưng có một điều chắc chắn, tôi tôn kính cha tôi hơn tướng Giáp nhiều.

Cuối tuần rồi, cha tôi vào Sài Gòn chơi với anh em tôi. Tối thứ Sáu, trước lúc ông lên tàu, tôi điện thoại hỏi thăm và báo tin cho ông chuyện tướng Giáp qua đời. Ông chỉ “à” lên một tiếng, rồi tiếp tục chuyển sang nói chuyện về một chủ đề khác.

Cha tôi là một người lính trong quân đội của tướng Giáp đã thành lập. Một người lính đúng nghĩa với gần 20 năm quân ngũ, đầy thương tích trên người; và đôi mắt có lúc tưởng như đã mù lòa vì chiến tranh. Hai mươi năm trước, lòng ngưỡng mộ tướng Giáp của tôi cũng là do cha tôi truyền lại. Mỗi lần nói về đại tướng, ông đều nhắc bằng sự tôn kính, xúc động, tự hào.

Cha tôi trở về quê, nghỉ mất sức với một mức thương tật nặng. Ông vẫn quan tâm đến những diễn biến thay đổi của thời cuộc. Cuộc sống gia đình tôi còn nhiều vất vả, nhưng so ra thì rất đầm ấm và có chút dư dả. Ông đã quay lại giúp đỡ các đồng đội còn khó khăn của mình. Ông ít nói về quá khứ hơn nhiều so với thời còn trẻ, có khác chăng là thỉnh thoảng nửa đêm ông lại nói mê, gào lên vài tiếng rất lớn. Ông bảo với tôi, ông mơ về chiến tranh, nhớ lại chuyện bắn giết mà ông từng chứng kiến.

60 tuổi và hình như quá khứ không lành lặn. Cha tôi giờ say sưa với chuyện yên ấm hơn là sa đà vào các tranh luận. Cảm hứng ông truyền cho tôi mỗi khi nhắc về tướng Giáp cũng khách quan hơn 20 năm trước; vẫn bằng sự tôn trọng nhưng ít hơn sự sùng bái.

Tôi nghĩ ngay bây giờ, nếu như đang sống ở miền Bắc, chắc chắn tôi cũng sẽ đề nghị đưa ông đến viếng đại tướng. Nhưng có lẽ cha tôi sẽ không đồng ý, ông vẫn thường không thích những đám đông phức tạp về thành phần.

Hôm nay lên mạng, tôi nhìn thấy hình ảnh của một người cựu chiến binh, áo lính với ngực đỏ huân chương. Chiếc quần ống cao ống thấp, đôi dép cũ kĩ và đôi mắt đau đáu nhìn về phía trước. Người lính già đứng nghiêm trang như thể đang tưởng niệm. Những người lính như thế chắc chắn đến với tướng Giáp bằng nhiều tấm lòng hơn anh ca sĩ không xếp hàng bị cảnh vệ nhắc nhở. Nhưng sự tôn kính thực sự được báo chí bỏ qua một bên. Các bài báo chỉ có chỗ cho người của giới showbitch quên phép lịch sự, quên vị trí thực sự của mình trong xã hội này.

Photo: Vitalk
Photo: Vitalk

Tối qua, tôi lại đưa cha tôi lên tàu về quê với mẹ tôi. Ông xách va li và đi về phía sân ga rất nhanh nhẹn. Thật đúng với tác phong một người lính gần 20 năm quân ngũ. Lúc cha tôi đi khuất, tôi tự hỏi, nếu như tướng Giáp mất vào một thời điểm khác – khoảng 20 năm về trước chẳng hạn – không biết cha tôi lúc ấy sẽ dành thời gian cho chúng tôi hay đến với đại tướng mà bày tỏ lòng tôn kính, sùng bái?

Chuyện đó tất nhiên đã không xảy ra, nhưng những băn khoăn của tôi là có thật.

Một cái chết xảy ra giữa một thời cuộc nhiều biến động tiêu cực đã làm giảm đi sự sùng bái? Hay là những bức màn lịch sử được vén lên, khiến người ta đã được tiếp cận gần hơn với sự thật mà bày tỏ thái độ đúng mức với cái chết đó?

Tôi không trả lời được những câu hỏi trên. Nhưng tôi chắc chắn một điều rằng, tôi sẽ tôn kính hoặc thậm chí sùng bái những người sẽ mang lại cho tôi ấm no, hòa bình, tri thức… hơn bất kỳ vị nào đặt súng vào tay tôi và chỉ có khả năng mang lại cho tôi chiến tranh, bắn giết và chia rẽ.

 

Sinh Lão Tà

Sói cũng biết yêu

Hắn thích gái, nhưng rõ là hắn không khốn nạn như nhiều thằng họ Sở. Gái tự tìm đến hắn như sao trên trời vây lấy mặt trăng. Các cô tự nguyện đến, tự nguyện dâng hiến trái tim và yêu hắn một cách nhiệt tình. Thế là hắn thích. Hắn thích vuốt ve các cơ thể mềm mại của các nàng, thích sự ngọt ngào mà bờ môi các cô mang lại, thích cả hơi ấm lan truyền từ người sang người khi quấn lấy nhau như loài tầm gửi bám lấy thân cây. Chỉ là…hắn chẳng yêu được ai. Không một ai có thể làm tan chảy được trái tim lạnh giá hơn cả băng tuyết ấy…

Hắn thích rượu, nhưng rõ là hắn không bét nhè bê tha như nhiều gã sâu rượu. Hắn uống có chừng mực, rượu đâu phải nước lã để mà có thể ngửa cổ tu ừng ực. Với hắn, rượu không chỉ là thứ cồn ủ ấm cơ thể lạnh lẽo mà còn giúp hắn bầu bạn với nỗi cô đơn của chính mình. Rượu rót đầy ly, mà chẳng thể nào lấp đầy nổi một chút tình.

Hắn thích hút, nhưng rõ là hắn không tỏ vẻ biết hút như những gã thanh niên choi choi hay làm “đỏm”. Hắn hút rất lịch sự. Sẽ chẳng ai thấy hắn rút điếu thuốc ở nơi đông người, nơi làm việc; càng không bao giờ hắn hút thuốc trước mặt gái. Hắn sợ. Sợ người ta thấy hắn cô độc thế nào với điếu thuốc trên tay. Sợ người ta thương hại cho cái sự bất cần mà hắn khoác lên chính mình. Sợ người ta lặng thinh chẳng dám nói chuyện cùng hắn. Những nỗi sợ như thế khiến hắn chỉ “dám” hút thuốc một mình. Thuốc không nồng như rượu, không ấm như gái nhưng khói thuốc làm hắn mê man trong mộng ảo, giúp hắn quên đi thực tại và có thể tha hồ mà “lơ lửng” theo từng đợt khói phả ra trong không khí. Điếu thuốc tàn gieo rắc cả hoang mang.

Hắn thích, thích nhiều thứ khác không tốt cho hắn. Mà có hề gì, hắn nào có bận tâm. Hắn bất cần nhưng hắn không ngu ngốc lao mình vào hố sâu tử thần. Hắn còn trẻ, rất trẻ, ngu gì mà phải chết? Sống không thanh thản, nhưng ai chắc chết rồi sẽ không còn chịu dày vò. Chết là ước vọng của một cuộc sống vô vọng, mà hắn có vô vọng hồi nào. Hắn cũng có ước mơ, cũng có hoài bão, có điều hắn không biết phải thực hiện ra sao…

Cuộc sống này giống như một chiếc áo size nhỏ mà con người cứ cố ép vào thân hình kệch cỡm một cách thô bạo. Chật! Chật đến nỗi những chiếc khuy áo văng ra tung toé. Mà người ta cũng chẳng buồn lượm lại. Mà hắn, giống như chiếc khuy cuối cùng, đang treo toòng teng trên chiếc áo bằng sợi chỉ mỏng manh, có thể đứt bất cứ lúc nào. Và hắn, giờ đây ước có ai đó có thể giúp hắn khâu lại chiếc khuy cuối cùng này. Để hắn có thể tiếp tục bám trụ vào cuộc sống mà làm điều có nghĩa, chứ không phải “toòng teng” như bây giờ….

h

Rầmmm!!!

–         Mẹ kiếp! Mày biết chạy xe không thế, thằng mù!

–         Thằng khốn, mày ăn nói cho đàng hoàng, mày chạy ngược đường mà còn la lối à!

–         Tao thích thế đấy. Mày nhìn xem mày vừa làm gì? Làm trày chiếc SHi của ông, ông chưa bắt mày đền mà mày còn sủa à. Mẹ! Chỉ là một chiếc Dream quèn mà dám lên mặt dạy đời.

Hắn tức sôi máu, tay vo thành một nắm đấm, định dạy cho cái thằng bố láo này một bài học. Vừa giơ nắm đấm lên, thì con nhỏ ngồi sau lưng gã trừng mắt nhìn hắn ngụ ý: “đừng có manh động”, rồi thì thầm to nhỏ vào tai thằng khốn, khiến gã trân mắt nhìn hắn rồi phóng xe biến mất. Cái con nhỏ ngồi sau ngoái đầu lại, mỉm cười một cái rồi ngoảnh đi. Hắn choáng, đứng hình mất vài giây. Thề là hắn chẳng biết vì sao mình đứng ngây dại ra thế. Và hắn mất rất lâu, rất lâu để tìm thấy câu trả lời cho cái khoảnh khắc đó.

Thứ hai đầu tuần và cái vụ va quẹt chết tiệt đã khiến hắn trễ hơn tiếng đồng hồ ở chỗ làm. Thế là hắn bị lôi ra chửi. Hắn cứ mặc cho mụ chủ chửi, đâu phải lần đầu tiên, riết rồi hắn cảm thấy nghe chửi như nghe hát. Mà mụ chủ rất có khiếu trong “môn” này. Chửi một hồi mụ cũng thôi, mụ không thể giam hắn mãi, mụ sẽ mất khách. Hắn là ai cơ chứ, là “cục cưng” của mụ, là con gà đẻ trứng vàng cho cái bar trá hình nhà mụ. Khách đến muốn đi với hắn, đã vỗ béo cho mụ vài xấp chứ chả ít. Thế mà mụ cứ  “đỏng đảnh” như gái 20 không bằng.

Hắn nhìn vào gương. Hắn đẹp – hắn ghét phải công nhận điều này, mặc dù nó đã được chứng minh suốt mấy chục năm làm thằng đàn ông của hắn. Lũ đồng nghiệp cứ gọi là đua nhau ganh ghét nhan sắc “mặn mà” nhà hắn, còn gái thì cứ thích lượn lờ, đến cả mấy bà xồm xồm cũng thích vỗ đen đét vào mông, bếu má hắn mà cười hằn hặc. Hắn vỗ tay vào mặt mình, rồi thở dài thườn thượt. Là ông trời ưu ái hay trêu đùa hắn đây? Chỉ biết giờ nhờ vào cái nhan sắc “mặn mà” này mà hắn mới có thể sống qua ngày ở cái xã hội mà giá cả cứ gọi là tăng vút theo tỷ lệ nghịch với lòng người.

Vừa bước ra khỏi phòng , cả thế giới rượu đỏ đèn xanh đổ ập lên đầu hắn; cả thứ âm thanh xập xình cũng rót đầy tai hắn một cách thô bạo. Mới hơn 8h, hẳn vẫn còn sớm chán, mấy quý bà thông thường phải sau một0h đêm mới xuất hiện. Mà khách của hắn đại đa số đều là những mụ già tiều tụy nhan sắc, cô đơn đến nỗi chẳng còn gì khác ngoài tiền. Còn gái chân dài đẹp mơn mởn đến quán không cặp với mấy thằng choi choi thì cũng khoát tay với mấy lão già bụng phệ. Thử hỏi mấy gái làm gì có đủ tiền mà bao trọn hắn suốt đêm. Mấy thằng trong nghề vẫn ghẹo nhau rằng: “Chân dài là của đại gia, còn như quý bà là của mấy anh”. Cơ mà, cái nghịch lý đó vẫn không ngăn được mấy em cứ nháy máy cho hắn hằng đêm. Và tất nhiên, những ngày được “nghĩ giải lao” chẳng dại gì mà không tỉ tê mời gọi mấy em đến bên hắn. Dù gì tận hưởng cái khoái lạc một cách tự nguyện vẫn sung sướng hơn là bị tra tấn bởi những tản thịt thừa.

Hắn ngồi một góc ngay quầy rượu, nhân viên ở đây cũng đều là phái đẹp. Hắn nhâm nháp một chút Uytki, rồi nhắm nghiền mắt lại, tìm chút tịnh tâm. Rồi trong phút chốc, hắn dường như tách mình ra khỏi đám đông lố nhố ồn ào. Đang phiêu diêu, bỗng chốc hắn giật mình vì một bàn tay đặt nhẹ nhàng lên vai hắn. Một chuỗi cảm xúc đi từ ngạc nhiên, ngỡ ngàng, bàng hoàng và có chút mụ mị nối theo sau đó khi hắn nhận ra chủ nhân của bàn tay kia chính là cô gái lúc ban chiều. Cô gái mỉm cười nhẹ gật đầu chào hắn. Hắn được thể ngây ra, môi mấp máy định nói gì đó, thì cô gái lắc đầu ra hiệu im lặng. Cô gọi ly cocktail rồi nhanh chóng rời đi. Hắn dõi mắt nhìn theo, rõ là cô đi cùng thằng khốn đó. Cùng bàn còn có rất nhiều thằng vai u thịt bắp, xâm trổ đầy mình , tất nhiên là không thể thiếu mấy em xinh tươi. Nhưng có lẽ trong đám đó cô là người đẹp nhất…

Lần thứ hai trong ngày, hồn vía đã chơi khăm cái thân xác ngây dại của hắn bằng cách bỏ rơi và bám theo…gái! (Việc mà từ lúc cha sanh mẹ đẻ chưa từng xảy ra). Hắn không tìm thấy bất kỳ lời giải thích nào cho việc ngu muội này. Hắn cứ thất thần như thế cho đến khi một bàn tay khác lại vỗ vai hắn. Lần này, không phải giai nhân mà là…ác nhân. Mụ chủ thỏ thẻ bảo có mối đang chờ. Ba hồn bảy vía đang lững lờ kia đã rợt phịch về với thể xác hắn một cách đầy bất mãn. Hắn dần lấy lại phong thái lạnh lùng vốn có, đi về phía mụ già nào đó đang đợi.

Đêm xuống, những con sói bắt đầu đi săn với “thú tính” sẵn có.

Đêm, là lúc hắn không được làm người.

Hắn là một con sói!

h

Nhiều tuần sau đó, hắn để ý cứ mỗi tối thứ Hai đầu tuần, cô gái đó sẽ xuất hiện, tất nhiên là cũng cùng tên khốn đó (hắn không thích điều này)! Lạ lùng là, cứ tầm giờ đó, hắn sẽ ngồi nấn ná tại quầy rượu. Cô gái sẽ đến, gọi ly cocktail quen thuộc. Hắn và cô sẽ trao cho nhau ánh mắt và những nụ cười đầy ngụ ý nhưng tuyệt nhiên sẽ chẳng ai mở lời nói câu nào. Hắn không biết giải thích cảm giác đó là gì. Chỉ biết rằng chỉ cần thấy nụ cười của cô, hắn thấy an yên lạ. Nụ cười ấy như ánh trăng vàng dìu dịu, còn hắn cứ lặng thinh ngẩn ngơ rất lâu…rất lâu…

Hắn bắt đầu dò la. Đầu tiên, là về tên khốn kia, hằn điềm nhiêm mặc định gã là kẻ thù xấu xa và đầy nguy hiểm của chính mình. Theo như lời mụ chủ, gã khốn đó là con một tay anh chị trong giới buôn “hàng”. Một tay khó “xơi” dưới mọi hình thức. Gã khốn thường đến những bar sang trọng hơn quán mụ, đến cả mụ cũng thấy lạ khi thấy hắn xuất hiện. Mà mỗi lần gã chi không dưới con số vài chục. Hắn lè lưỡi. Đúng là lũ công tử thừa hơi lắm tiền, lại được bợ đỡ bởi tiếng tăm của cha mẹ. Hắn cười nhạt.

Cô gái, cô quen hắn phải chăng là vì tiền?”

Hắn chỉ thoáng nghĩ thế thôi. Rồi hắn tự biện minh bằng nhiều lý do ngớ ngẩn đến khó tin. Hắn thấy lạ! Lạ cho chính mình. Đã bao lâu rồi hắn lại được dịp khờ khạo tin vào những xúc cảm không tên? Hắn không biết. Từ ngày hắn buông xuôi, hắn dần lãng quên thời gian. Như ai đó từng nói: “Thời gian là thước đo cảm xúc, một khi cảm xúc không còn thì thời gian cũng không còn tồn tại”.

Hắn rít một điếu rồi từ từ nhả ra một làn khói. Hắn mê man nhìn những cuộc khói uốn éo kỳ dị.

Hắn nhớ! Từng có một bàn tay, ôm rất chặt.

Hắn nhớ! Từng có một ánh mắt, nhìn rất dịu.

Hắn nhớ! Từng có một lời nói, nghe rất êm.

Hắn nhớ! Đứt quãng và gãy đoạn. Hắn lại rít, lại nhả khói, từ tốn đến thẫn thờ. Những thứ tình cảm xa xôi ngày xưa khiến hắn thổn thức, lòng hắn lại quặn lên khi nhớ đến một bónh hình. Một bónh hình không thuộc về quá khứ.

Sau cái đêm “tự kỷ” quái gỡ tối qua. Hắn quyết tâm thay đổi. À nói thế thì hơi quá, ý hắn là hắn phải làm gì đó. Làm – gì – đó tức là thôi ngay kiểu “bốn mắt nhìn nhau bốn mắt cười, miệng môi chúm chím thẹn làm duyên”. Thế là trong tư thế của một anh lính sẵn sàng lâm trận, hắn ngồi thấp thỏm trên chiếc ghế quen thuộc tại quầy bar, đợi lúc cô gái bước đến, hắn nhanh tay đẩy một mẩu giấy ticker (ghi kèm sđt, tên và địa chỉ nhà hắn). Cô gái có chút thoáng ngạc nhiên, nhưng mau chóng nhận mẩu giấy và nhét nó vào…à…ờ…ngực của cô. Được dịp, hắn dán chặt mắt mình vào núi đôi tròn trĩnh, trắng nõn nà ấy. Chậc! Quái gì thế nhỉ, có phải lần đầu hắn nhìn thấy ngực đàn bà đâu. Hắn tằng hắng rồi quay mặt đi. Cô gái dường như cũng biết ý, tủm tỉm cười. Và rồi, không biết là vô tình hay cố ý, mà rõ là lúc đi ngang qua hắn, đôi gò bòng đào ấy đã va quẹt nhẹ vào cánh tay nhà hắn. Thánh thần ơi! Ngụm rượu trong miệng chưa bao giờ chát đến thế. Quái, mà sao hôm nay nóng thế, nóng đến mức hắn cảm thấy má mình phừng phừng như trong những ngày hè oi bức. Cả đêm hôm đó, trống ngực hắn đánh một bản nhạc lạc điệu vui tươi như tiếng hát con nít trong hội trường mầm non.

Bước ra từ rừng xanh sâu thẳm, những con sói luôn ngước nhìn lên nền trời đen, chúng nhận ra rằng bầu trời ngoài những vì sao lấp lánh còn có ánh trăng vàng dịu soi sáng. Tắm mát trong ánh sáng huyễn hoặc mê muội đó, những con sói cảm nhận được sự ấm áp lan tỏa trong lồng ngực của chính nó. Những con sói ai bảo không biết yêu?

h

Lòng hắn cứ nôn nao vào những ngày tiếp theo. Cả ngày hắn cứ chăm chăm vào chiếc điện thoại. Một tin nhắn run nhẹ, một cú điện thoại nửa đêm cũng khiến hắn giật mình, để rồi lại lắc đầu ngao ngán thất vọng. Đến ngày thứ ba trong tuần, hắn đâm ra cáu gắt và chán chường. Rõ là hắn đã bị cho ra rìa, rõ là hắn bị quẳng cho cục “lơ” bự thật bự. Hắn nhầm chăng? Chẳng rõ ra là cô ta có tình ý với hắn còn gì? Vậy tại sao… Thế là hắn đâm dỗi. Hắn dỗi lẫy cả bạn bè và đồng nghiệp. Như một con sói bị dành mất miếng mồi, hắn hục hặc và chẳng buồn đi “săn”. Thành ra, hắn xin nghĩ luôn hai ngày cuối tuần. Hắn chả muốn làm gì trong cái tâm trạng dở dở ương ương này. Hắn nằm nhà, vo chán suy nghĩ, mà nghĩ gì cơ chứ, hắn chả biết. Trằn trọc một hồi hắn vọc lấy bao thuốc, đang định châm một điếu, thì hắn nghe tiếng gõ cửa. Tiếng gõ cửa không vồn vã, mà nhẹ nhàng đứt quãng thể như thăm dò, thể như sợ phiền hà chủ nhân căn phòng – là hắn đây. Đoán biết là người lạ, lại là một phụ nữ vì chả có thằng đực rựa nào gõ cửa kiểu “ủy mị” đó. Chắc lại là gái nào đó, nhưng giờ hắn chẳng có tâm trạng mà “làm tình”. Thế là hắn uể oải bước ra mở cửa, định bụng bảo gái cút xéo về đi cho hắn yên. Vừa vặn chốt, đẩy hờ cửa, hắn sẵn giọng luôn: “Về đi” mà chả thèm nhìn mặt “khách”.

–         Ơ! Anh bận gì à? Vậy tôi xin phép…

–         Cô…

Vừa lúc cô gái định quay đi, hắn nhanh tay níu lại. Là cô – cô gái mà hắn tương tư. Hắn gãi đầu, bẽn lẽn cười như không tin vào mắt mình.

–         Đã đến rồi thì vào nhà ngồi chơi đi chứ.

–         Ơ chẳng phải anh vừa kêu tôi về…

–         À, tôi nhầm…cứ tưởng lão chủ nhà đến đòi tiền phòng.

–         Anh trốn nợ đấy à?!

Cô gái cười tinh quái, lách qua người hắn vào phòng. Hắn đủng đỉnh theo sau với phong thái rất chi là khoái trá. Hắn vốn là người sạch sẽ nên dĩ nhiên căn phòng luôn nằm trong tư thế gọn gàng. Chỉ có vài điếu thuốc tàn còn vương lại trên sàn nhà. Hắn đon đả mời cô ngồi xuống giường:

–         Cô ngồi đi. Cứ tự nhiên nhé!

–         Phòng anh trong sạch sẽ và gọn gàng quá nhỉ. Chẳng giống như tôi tưởng tượng.

–         Cô nghĩ tôi là người bê bối?

–         Không!…ý tôi là đàn ông ít ai ngăn nắp được như anh.

Hắn nhoẻn miệng, mặc định cho đấy là một lời khen.

–         Cô uống gì? Cafe nhé hay là trà?

–         Anh cũng uống trà à?

–         Thỉnh thoảng.

–         Vậy pha cho tôi tách cafe sữa nóng nhé!

Thế là hắn nhanh nhảu vào bếp. Lấy một gói cafe và cho thêm khá nhiều sữa. Chưa bao giờ công việc pha cafe lại trở nên thú vị đến thế. Cô gái theo lời hắn ngồi mớm xuống mép giường, đưa mắt “dò la” khắp căn phòng, rồi đôi mắt cô dừng lại nơi một điếu thuốc nguyên đang đặt cạnh một ly rượu dang dở. Cô hỏi:

–         Anh cũng hút thuốc à?

–         Thỉnh thoảng.

–         Cái gì cũng “thỉnh thoảng” vậy điều gì mới là “thường xuyên”?

–         Cô nói thử xem?

–         Rượu, gái và…đêm.

Hắn đưa tách cafe sữa nóng trao cô. Hắn nâng ly rượu còn dang dở kia lên ực một cái…sạch!

–         Rượu ngon, gái đẹp và đêm ấm. Còn điều gì thích hơn thế.

Hắn cười, lại cười. Cô gái nghiêng đầu nhìn hắn. Hắn đưa mắt mình nhìn vào khoảng không chơi vơi, tránh né cái nhìn như xuyên thẳng vào nội tâm hắn. Cô gái hắng giọng, bưng tách cafe hớp một ngụm. Cả hai bỗng cùng ngượng nghịu. Hắn đứng tây ngây ra giữa nhà một lúc, chợt hắn thấy sờ sợ. Chính hắn cũng chẳng hiểu sao mình sợ. Chưa bao giờ hắn trò chuyện quá dăm ba câu chữ với gái. Nhất là gái lạ đến nhà, hắn đơn giản chỉ ậm ừ cho qua những câu hỏi nhàm chán, rập khuôn. Để rồi, cứ thế mà lột sạch ném nhau lên giường, xong xuôi hắn cũng chỉ buông lơi vài tiếng, phủ đến nỗi hắn cũng nhận mình độc ác vô cùng. Vậy mà, giờ đây, với cô gái này, hắn muốn nói, muốn chia sẻ, chỉ là hắn vụng về quá đỗi đến nỗi lại để cả hai rơi vào khoảng không thinh lặng đến rợn người.

–         Trưa nay anh định ăn gì? – Cô gái đánh tiếng phá tan sự im lặng giữa hai người.

–         À….thường thì tôi ăn cơm bụi hoặc mì tôm cho nhanh. Hay tôi mua gì cho cô ăn nhé.

–         Không cần đâu! Đợi tôi tí nhé!

–         Này…

Chưa kịp hiểu chuyện gì, thì cô gái đã biến mất sau cánh cửa. Hắn hẫng ghê lắm, thiết nghĩ chắc cô ta chán cái kiểu nói lấp lửng đến dở hơi nhà hắn nên kiếm chuyện “chuồn” đi cho lẹ đây mà. Hắn ngồi phịch xuống đất, vân vê tách cafe sữa cô đặt vội trên bàn. Vẫn còn hơi ấm, vẫn còn vẹn nguyên vết son môi, ư…thế là hắn kề ngay vết son môi ấy à mà cạn hết tách cafe. Chậc! Ngọt nhưng mà ngon gớm. Lần đầu tiên hắn nếm được cái vị béo, ngọt hòa quyện vào cafe nó thanh dịu thế nào. Hắn chợn nghĩ: phải chăng cuộc sống cũng giống như những tách cafe; mỗi người đều có quyền chọn mình cafe đen hoặc cafe sữa; mỗi người đều có thể tự pha độ đắng, ngọt hay béo khác nhau. Là do hắn đã chọn cho mình cafe đen với những hạt đường dưới đáy chưa bao giờ được khuấy lên, đến nỗi hắn chỉ còn cảm thấy vị đắng nghét nơi đầu lưỡi.

“Cốc Cốc”

Lại tiếng gõ cửa chết tiệt. Hắn rủa thầm chẳng buồn đứng dạy mở cửa mà sẵn giọng luôn: “Về đi!”

–         Anh lại bận gì à?

Hắn bật dạy như lò xo ngay sau câu nói ấy, như thể không tin vào tai mình. Hắn vội chạy ngay ra mở cửa.

–         Ơ! Tôi cứ tưởng cô về rồi?

–         Tôi nói về hồi nào, bảo anh chờ một lát thôi mà đã thế à?

–         Tôi xin lỗi…mà cô đi đâu thế?

–         Tôi đi chợ!

Cô gái đung đưa mấy bịch rau củ, hắn cứ gọi là mắt tròn mắt dẹt. Ơ! Thế là gái định nấu đồ cho hắn ăn đấy à? Cái chuyện mà từ lúc biết mùi gái chưa bao giờ hắn “nếm” qua.

–         Anh định không cho tôi vào nhà đấy à?

–         Ơ…cô vào đi! Mà tôi chưa biết tên cô?

–         Nhã Thư, cứ gọi tôi là Thư được rồi? Còn anh?

–         Anh Duy!

Rồi cô nhìn hắn cười, lại cái nụ cười “thần bí” ấy. Hắn đáp lại chỉ là cái gãi đầu ngây ngô. Trưa hôm ấy, cô và hắn hì hụi trong căn bếp nhỏ, nấu vài món đơn sơ và một bữa trưa rôm rả nói cười. Cả ngày hôm ấy, cả hai đã nói, nói rất nhiều về nhau. Lần đầu tiên hắn trải lòng nhiều thế với gái, lại là gái mới quen. Và cũng là lần đầu tiên, gái đến nhà mà hắn không “thịt”. Lạ không! Cô nam quả nữ trong căn phòng vắng chỉ có ăn uống, trò chuyện cùng nhau. Buổi trưa hôm ấy, nắng như vàng thêm trước ngạch cửa.

h

Ngày thứ Hai của tuần kế tiếp, lại lịch trình cũ nhưng đã có một sự thay đổi nhỏ (mà riêng hắn nhận thấy là nó rất vĩ đại), cô gái đến quán mà không có gã khốn kia “tháp tùng”. Hắn cũng thấy lạ nhưng nhận thấy đó một tín hiệu vui nên chả dại mà đi hỏi. Cô đến bên hắn, gọi ly cocktail quen thuộc và trả hắn mẩu ticker.

–         Anh cho em số điện thoại ma đấy à? Em gọi không được.

Hắn nhận lại mẩu giấy quen thuộc. Trời ạ! Làm quái nào mà hắn viết nhầm số “1” cuối cùng thành số “7” được nhỉ. Chậc! Vướng đến gái là vướng phải cả sự ngu muội to đùng thế này. Hắn gãi gãi đầu, cho cô lại số mới. Cả hai nói chuyện rất vui, cho đến khi…hắn phải tiếp khách. Lúc ấy, không biết thứ xanh đỏ quái dị có đánh lừa thị giác hắn không mà hắn thoáng thấy một nét buồn chen vào hàng mi đen cong vút ấy. Cô vẫn ngồi đó khi hắn đi khuất, chậm rãi hớp những từng ngụm cocktail và lặng lẽ dí dí tay xuống mặt bàn bóng loáng. Cô viết tên hắn bằng những giọt nước lạnh!

.

.

.

–         Mình quen nhau anh nhé!

Câu nói ấy phát ra sau rất nhiều cuối tuần cô và hắn quấn bên nhau trong những giấc trưa oi ả. Cô nhẹ tựa vào vai hắn, lặng thinh chờ câu trả lời.

–         Thế còn gã bồ em thì sao?

–         Em chia tay gã lâu rồi anh không biết à (biết quái thế nào được khi cô không kể cho hắn chứ), gã đó si em, em từ chối nhưng rốt cuộc không cự nỗi tấm chân tình của gã nên gật đầu quen thế thôi. Em không yêu gã! Em yêu anh!

Hắn nâng mặt cô lên, áp hai bàn tay thô ráp lên khuôn mặt nhỏ nhắn xinh xắn. Hắn nói:

–         Anh cũng yêu em, cô gái à?

Thế là cả hai cùng cười ngây ngô trong vòng tay hạnh phúc. Nhưng nụ hôn kéo dài đến khi hoàng hôn lên. Nơi ban công nhà hắn, hôm ấy có tiếng chim hót rất thanh.

h

Ừ! Thế là hắn yêu. Người yêu hắn xinh lắm nhé, lại nấu ăn cực giỏi. Người yêu hắn rất thích đọc sách, những lần như thế hắn lại gối đầu trên đùi cô ngủ ngon lành. Người yêu hắn thích, thích rất nhiều thứ dễ thương. Nhưng dễ thương nhất có lẽ là..hắn! Hắn cười tít mắt với ý nghĩ này. Thế là từ giờ hắn không cô độc nữa. Thế là từ giờ hắn tìm được ý nghĩa và động lực cho cuộc đời mình. Hắn quyết tâm thay đổi.

Đầu tiên, hắn xin nghĩ tại quán bar. Hắn phải nghĩ thôi, lỡ ai đó hỏi bạn gái hắn: “Bồ mày làm gì?” chẳng nhẽ lại nói là: “trai bao”. Nghĩ thế thôi hắn đã thối mặt lắm rồi. Mà cái lý do quan trọng và chính đáng ở đây là hắn không muốn cô đến quán bar tìm hắn nữa. Hắn không muốn để bạn gái mình vào cái hang đầy lũ lang sói. Thế là hắn xin một chân phục vụ ở quán cafe, tiền không nhiều nhưng đủ để hắn lo cho hạnh phúc nho nhỏ của chính mình. Hắn vui và bạn gái hắn cũng vậy. Cô ủng hộ hắn hết mình bằng việc…ghé quán cafe 6/7 ngày trong tuần (còn ngày cuối cùng thì tất nhiên ở nhà hắn rồi). Hắn làm việc chăm lắm nhé, không chăm sao được khi có người yêu ngồi một góc “động viên tinh thần”. Và những giờ nghĩ trưa, cả hai cùng ngồi ăn cơm hộp cùng hai ly cafe sữa (chẳng biết tự bao giờ hắn nghiện luôn thứ này). Thấm thoát cũng 2 tháng yêu nhau, bản tình ca ru hai kẻ yêu nhau trong giấc mộng màu hồng hoan hỉ. Nhưng…hạnh phúc chẳng tày gang, mọi thứ phút chốc vỡ tan trong tầm tay bé nhỏ….

.

.

.

–         Bác!

–         Đừng gọi tôi là “bác” tôi với cậu có họ hàng quen biết gì đâu! Tôi nói rồi: Tránh xa con gái tôi ra!

–         Bác à! Cháu yêu Thư!

–         Yêu à? Yêu có ăn được không? Có đẻ ra tiền mà nuôi sống nhau không? Cậu và nó còn quá trẻ để hiểu thế nào là “tình yêu”. Yêu là thứ hàng hoá xa xỉ mà cậu phải có tất cả rồi hẵng mơ về nó. Cứ cho là cậu yêu nó đi, thế cậu định cưới nó về rồi nuôi nó với dăm đồng phục vụ cậu kiếm hằng tháng à? Cậu sẽ mua cho nó những bộ váy quê mùa ngoài chợ chăng, rồi cả những bữa cơm với rau và củ? Những thứ hạnh phúc rẻ tiền chẳng tồn tại được bao lâu đâu cậu ạ! Với tư cách là một người mẹ, tôi xin cậu hãy rời xa nó. Đó mới là tình yêu đúng đắn cậu dành cho con gái tôi!

Ngày hôm ấy, nắng Sài Gòn bỗng trở nên gắt gao hơn. Hắn thấy có thứ gì đó chảy dài qua kẻ mắt. Mọi thứ trước mắt bỗng trở nên tối sầm dù ngoài trời nắng thật đành hanh.

Hắn như chiếc khuy áo, giờ đây đã đứt lìa nằm chênh vênh trên mặt đất lạnh giá. Và rồi hắn trốn chạy, trốn chạy khỏi giấc mơ viễn vông của chính mình. Biến mất, như chưa hề tồn tại. Cũng chẳng buồn để lại cả tình yêu…

h

5 năm sau.

Mọi người bắt đầu bàn tán về một vị giám đốc trẻ tuổi cực đẹp trại tại một doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng đầu trong nước. Người ta cũng đồn rằng vị doanh nhân trẻ này rất lạnh lùng trên thương trường, anh ta không từ bất cứ thủ đoạn nào hạ bệ địch thủ để đạt được điều mình muốn. Anh ta là ác mộng của bất cứ doanh nghiệp đối thủ nào. Và cũng là ông vua được tôn sùng trong giới kinh doanh.

Anh ta – vị giám đốc tàn nhẫn đó, chính là hắn!

5 năm trước, hắn tình cờ được một vị khách – mụ già mà hắn “hầu hạ” thời con ở quán bar, mụ thấy hắn lúc đó tuyệt vọng thế là mụ nhận hắn làm “đệ tử”, dạy cho hắn cách làm ăn, cho hắn đi theo đàm phán trong những cuộc thương lượng sực nức mùi tiền. Hắn dần được cải hoá thành một con sói đi săn thuần thục. Một con sói máu lạnh chỉ biết “săn tiền” một cách tàn nhẫn và vô tình nhất. Hắn được mụ già trọng dụng, cưng nựng như quả trứng vàng, rồi mụ chết vì cái sự phát phì của mụ. Hắn điềm nhiên hưởng trọn cái gia tài mà mụ để lại chỉ duy nhất mình hắn. Hắn bỗng trở thành “chúa tể” trong cái xã hội “kinh tế tiền tệ”. Mọi người sợ hãi hắn, mọi người cung phụng hắn. Giờ đây, hắn thỏa thuê trong sự giàu sang sung túc nhưng hắn vẫn giữ vẹn nguyên một vài thói quen xưa cũ. Vẫn thuốc, rượu và gái. Tất nhiên là giờ hắn nâng tầm những thứ ấy lên hạng sang nhất để thụ hưởng! Có thể thấy giờ đây trong tay hắn có tất cả: tiền bạc, quyền lực, danh vọng…mọi thứ đều nằm gọn lỏn trong bàn tay hắn. Ấy vậy mà, hắn vẫn mải miết kiếm tìm một thứ đã để trôi qua bàn tay rỗng tuếch ngày xưa.

Trong bữa tiệc phồn hoa và sang trọng, chiêu đãi các doanh nhân ngày hôm đó. Hắn trong tư thế một quý ông thành công và lịch lãm, mọi người vây quanh hắn chào hỏi, gợi chuyện, một lũ ong vo ve đến phát bực. Vậy mà hắn, vẫn ôn tồn bắt tay và chào hỏi. Tuyệt nhiên, chẳng nở một nụ cười. Chỉ điểm này thôi ai ai cũng e dè hắn dăm bảy phần. Rồi…cô xuất hiện, ngay đó, chính giữa sảnh đường rộng lớn, khoác tay một thằng đàn ông, mà có đốt thành tro hắn vẫn nhận ra – gã khốn nắm nào tông phải xe hắn. Ánh mắt cô và hắn giao nhau, dừng lại, gật đầu và thoáng qua. Lần này, chẳng ai chào nhau một nụ cười. Có lẽ, thời gian đã làm nhoè cả môi ai một nụ cười xinh đẹp.

Hắn trở lại quán cafe năm nào, hắn ngồi lặng thinh, trong tay là tập tài liệu mà hắn mới cho người thu thập về. Hắn gọi một tách cafe sữa. Hắn nhìn khói bốc lên nghi ngút mà chẳng buồn uống, cho đến khi một giọng nói cất lên:

–         Đã lâu không gặp!

Hắn ngước lên – là cô. Chưa kịp định thần, thì cô đã ngồi xuống đối diện hắn. Cô gọi cho mình cũng tách cafe sữa. Cả hai ngồi đó, nhìn nhau, nhìn những cuộn khói trước mặt và vẫn lặng thinh như tờ. Ai nấy đều đeo đuổi những câu hỏi mà bao năm chưa tìm ra câu trả lời.

–         Em sống vẫn ổn chứ?

–         Vẫn ổn như cách anh nhìn thấy, vẫn ổn như cách anh bỏ rơi tôi thản nhiên như ngày nào.

–         …

–         Sao anh không nói gì? Sao không phân minh hay ngụy biện? Nói gì đi, là gì cũng được, cho em một lý do rồi em sẽ tha thứ tất cả.

–         Để được gì hả em. Chẳng phải em đã có người yêu.

–         Em không yêu anh ta. Như ngày đầu và nhiều năm sau cũng thế!

Nói xong câu ấy, cô vùng đứng dạy chạy thật nhanh ra khỏi quán. Hắn chới với, rồi theo cô nhanh chóng. Hắn níu tay cô, như lần đầu hắn níu tay cô trước cửa nhà. Hắn ôm cô vào lòng, hắn nói:

–         Ngày ấy, mẹ em đã gặp anh!

Sau câu nói ấy, mọi thắc mắc trong lòng cô dường như đã có lời giải. Nó tuôn ra thành những giọt nước mắt. Những cơn gió leo heo chạy lệch phệch qua phồ chiều, mang buồn thương rủ nhau chạy trốn.

Vào ngày trăng rằm, lúc mặt trăng lên cao, con sói đứng trên mỏm đá cao nhất, cả hai hoà làm một và cùng tìm về yêu thương

h

Hắn bị phục kích, bởi một đám xã hội đen có máu mặt. Hắn bị đánh nhừ tử. Đánh cho chết đi sống lại. Hắn – trơ một mình, trong tay không tất sắt, thử hỏi chống cự thế nào với hơn những muời tên thịt bắp vai u. Thế là hắn gục. Trước khi mất dần ý thức. Hắn thấy một gã đến nắm tóc, nhổ một bãi nước bọt vào mặt hắn mà nói thế này:

–         Tao sẽ không để mày cướp mất người tao yêu một – lần – nữa!

Sau câu nói đó, hắn lịm đi, mụ mị và chẳng nhớ được gì…

Một tuần sau.

Hắn ngồi trên xe lăn, trong tay là tấm ảnh người yêu hắn. Cô gái có nụ cười đẹp như thiên thần, đã hút hồn hắn ngay lần đầu gặp mặt. Hắn bắt đầu siết chặt tấm ảnh. Hắn khóc. Đàn em, hắn bảo rằng: lúc cảnh sát đến thì thấy hắn ngất đi, bên cạnh là cô gái với một nhát dao chí tử. Cô gái đã không qua khỏi.

Tim hắn như vỡ vụng ra hàng trăm hàng ngàn mảnh sau cái thông tin chết tiệt đó. Sao không để hắn chết, sao ngu ngốc lao vào cứu hắn làm gì. Ngốc à! Hắn còn chưa kịp nói lời yêu cô sau ngần ấy năm xa cách. Khốn khiếp! Hắn cố có tất cả là để làm gì chứ? Là muốn cô hạnh phúc, muốn bảo vệ cô, muốn cô đời đời kiếp kiếp này là…vợ hắn. Thế mà, khốn nạn thay hắn chưa kịp thực hiện được gì thì cô đã ra đi mà không một lời từ biệt. Sự trả thù này bất công quá, hắn đi nhưng đã trở lại. Còn cô, vĩnh viễn là xa hắn mất rồi…

Qua đợt trăng tròn, mây đen lại kéo đến giăng kính cả bầu trời. Nhuộm một màu tang thương. Con sói lại lầm lũi chui vào rừng già sâu thẳm âm u, cô đơn, lạnh lẽo. Sói cũng biết yêu, chúng yêu ánh trăng tròn với sắc vàng dìu dịu. Nhưng trăng tròn rồi lại khuyết, tưởng gần mà lại rất xa, tưởng thật mà hư ảo vô cùng…

Sói cô độc!

Trăng tròn lại cô đơn…

 

 __Dew Nguyễn__


 

 

 

 

 

Những vỏ đạn pháo năm xưa

Bác ruột tôi ngày còn trẻ cũng vất vả lắm. Qua nhiều lận đận, rồi bác cũng lấy được một tấm chồng sau một thời gian làm lụng ở miền Tây Bắc. Những năm đầu thập kỷ 80 của thế kỷ trước, vợ chồng bác đưa nhau về Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội định cư, mảnh đất thì rộng, nhưng nhà chỉ vách đất độn rơm. Sau nhiều năm, hai bác cất được một căn nhà gạch hẳn hoi. Còn nhớ, lần đầu tiên được đến căn nhà mới của hai bác tôi đã thích thú biết chừng nào. Một thằng bé con mới ngoài mươi mười hai tuổi, sống tù túng trong căn phòng bé nhỏ, giữa những phố xá của Hà Nội đông đúc, sang đây được chạy nhảy khắp khu vườn rộng rãi, cây trái trĩu nặng, ao nước ngay trước mặt là nơi tôi bì bõm tập bơi lần đầu tiên trong đời, hỏi làm sao mà không sướng.

Căn nhà của hai bác lát gạch hoa, cột kèo bằng gỗ rõ bóng đẹp. Nằm trên sàn nhà mát lịm dù ngay giữa trưa hè của vùng đồng bằng Bắc bộ, đó là lần đầu tiên tôi để ý hai dòng chữ khổ lớn sơn bằng mực đen trên hai xà gỗ to đẹp nhất của trần nhà. Xuất thân lam lũ, không được học hành nhiều, mới nhớn lên đã đi khắp các chiến trường, bác giai tôi chả cầu kỳ thuê người viết chữ nho chữ Hán làm gì. Hai hàng chữ quốc ngữ lớn trên xà nhà khiến ai vào ngửng cổ lên là đọc được ngay, bên trái viết: “Tài cao Võ Nguyên Giáp”, còn bên phải là: “Đức đại Hồ Chí Minh”

Là con giai, đứa nào hình như cũng mê thích những trò súng ống, bắn nhau. Vậy nên thằng bé con là tôi ngày đó há miệng ra nghe bác giai kể chuyện đi đánh trận ở Điện Biên. Sau này lớn lên, học và đọc nhiều sách sử, hiển nhiên tôi biết về Điện Biên Phủ nhiều hơn. Nhưng không có câu chuyện nào sống động như những gì chính miệng bác giai tôi kể, khi tôi được sang nghỉ hè cả tuần trong chính căn nhà mà hai bác vừa tự hào xây cất nên. Xen giữa những câu chuyện là tiếng ống điếu của bác tôi kêu sòng sọc. Khuôn mặt vuông chữ điền, rám nắng, giọng nói ồm ồm, sang sảng của người đàn ông có sức vóc hơn người, bác thao thao kể cho tôi nghe chuyện kéo pháo trên các quả đồi, chuyện quân ta xung phong theo kiểu “biển người”, rồi sau phải thay đổi cách đánh đó vì… ta chết nhiều quá. Ẩn sau những câu chuyện của bác là một niềm tự hào khó có thể che giấu. Rồi như để cho thằng cháu bé tí tâm phục khẩu phục, bác cho xem cả vài tấm giấy khen, ghi công trạng chiến đấu, những bộ quân phục nhàu nát, và ấn tượng nhất, là những vỏ đạn pháo bác mang về nhà – kỷ vật không dễ gì có được, nếu không từng là lính chiến. Chao ôi là khâm phục, thằng tôi chúi mắt vào những vỏ đạn pháo, to như cái bình hoa cỡ lớn, chất đồng vẫn bóng loáng sau nhiều năm, bởi có lẽ bao nhiêu bàn tay đã từng nâng niu nó y như tôi ngày ấy, bởi chắc chắn tôi không phải là người đầu tiên được bác khoe. Những vỏ đạn pháo to đẹp nhất được bác chế tác công phu, đặt trang trọng bên ban thờ ở gian chính làm chỗ cắm những cành đào dịp tết để cúng tổ tiên. Một vài vỏ pháo nhỏ hơn thì bác cất sau tủ thờ, có một cái thậm chí được bác hứng khởi để ngay chỗ bàn tiếp khách, chuyên chứa những que đóm dài ngoằng, mỗi khi cao hứng rít thuốc lào, bác lại lấy ra châm lửa.

Bác giai tôi kể sau một vòng, thường câu chuyện kết thúc ở chỗ ta thắng là đúng lắm rồi, bao nhiêu công sức của lính đấy cháu ơi, và nhất là bởi vì Đại tướng Võ Nguyên Giáp của ta thực là tài giỏi. Nhiều lúc, bác tôi trầm tư khi đang chuyện, ông rít một hơi, thả khói thật hào sảng, rồi im lặng. Lúc đó, tôi không dám đoan chắc ông đang say thuốc lào, hay đang nhớ về những ngày tháng trai trẻ, tay chân săn chắc ôm những thùng đạn, nắm chặt khẩu súng, khối bộc phá, hay là ông lặng lẽ nhớ tới những người đồng đội đã bỏ mình nơi ấy… Những lúc như thế, tôi cũng không dám nói gì, chỉ yên lặng ngồi vuốt ve những vỏ đạn pháo. Biết đâu trong cuộc chinh chiến của bác tôi, những ngày khói lửa của cả dân tộc, những đầu đạn mà chúng đẩy cho bay đi đã rơi xuống các chiến hào, boong-ke và cướp đi sinh mạng của bao nhiêu người lính Pháp, giúp người Việt thắng trận.

Đêm hôm qua, một loạt các trang tin điện tử của thế giới loan tin tướng Giáp đã qua đời. Đến sáng nay các báo đài chính thống của Việt Nam cũng lục tục đưa tin. Bao nhiêu bài viết, phân tích, tổng hợp rất hay về cụ Giáp đã lên mạng hoặc từng được nhắc tới trong các tài liệu lịch sử, chính trị từ nhiều năm nay. Thông tin có rất nhiều, song có lẽ không hẳn mọi thứ đều là sự thực. Công trạng của cụ Giáp trong trận Điện Biên Phủ thì đã được trình bày rõ, nhưng vai trò của cụ trong chiến tranh với người Mỹ, và nhất là xung quanh dịp Mậu Thân 1968 và những ngày tháng cuối cùng của chiến tranh vào năm 1975 thì có nhiều ý kiến thậm chí là trái chiều. Có người bảo cụ coi nhẹ sinh mạng của từng người lính, rằng để đánh thắng người Pháp ở Điện Biên Phủ, cụ coi những hy sinh về con người là điều tất yếu, chẳng thấm vào đâu với chiến thắng đại cuộc. Lại có người nói ngược lại, cụ đau xót cho từng chiến sĩ của mình đã ngã xuống, chứ không hề vô cảm xua quân lên kiểu “biển người” như cố vấn Trung Quốc chỉ đạo năm 1954. Về Tết Mậu Thân, nhiều sử gia phương Tây cho rằng cụ Giáp là tác giả chủ chốt, trong khi nhiều sử liệu gần đây được công bố cho thấy những ngày đó chính cụ đã bị gạt ra rìa và thậm chí khi súng nổ ở miền Nam Việt Nam vào dịp tết ấy, cụ còn đang ở Trung Quốc cùng cụ Hồ, sau chuyến dưỡng bệnh ở Hungary… Ngoài ra, còn biết bao nhiêu điều thị phi về cụ Giáp mà phải là những nhân vật có thân thế mới biết được. Vài ba điều về sự thất sủng của cụ đã được nhà báo Huy Đức mô tả trong cuốn Quyền Bính gần đây. Nhưng tôi đồ rằng, còn nhiều góc khuất khác, nhiều vinh nhục mà có lẽ chỉ mình cụ biết rõ nhất.

Những năm cuối đời của cụ Giáp, tôi trộm nghĩ, có lẽ cũng không được bằng phẳng lắm. Các đối thủ trong đời của cụ, những danh tướng người Pháp, người Mỹ đều đã qui tiên. Vợ và cả người con gái lớn của cụ cũng ra đi trước cụ. Những người từng cùng chí hướng với cụ, gần gũi nhất trong suốt cuộc đời binh nghiệp và chính trị của cụ cũng không còn lại ai. Sống với bệnh tật và những hồi ức (mà chắc chắn là nhiều hồi ức buồn) của cả một cuộc đời dài như thế hẳn không dễ dàng gì.

Nhiều đánh giá của các học giả lịch sử quân sự thậm chí so sánh cụ với những vị tướng soái lẫy lừng trong lịch sử như Napoléon, Rommel, hay MacArthur. Tôi còn nhớ, Thống chế MacArthur, trong bài diễn văn đã đi vào lịch sử của ông – khi tiếp nhận sự đầu hàng của quân Nhật trong Thế Chiến II ngày 2 tháng 9 năm 1945 trên soái hạm USS Missouri, đã nói rằng: “Tôi có một niềm hy vọng sâu sắc, niềm hy vọng có lẽ là của cả loài người trong thời khắc lịch sử này, rằng chúng ta sẽ thoát ra khỏi quá khứ đẫm máu bạo tàn, để cùng nhau xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn – một thế giới tôn trọng phẩm giá của con người, một thế giới cho phép con người đạt tới những ước vọng mình khao khát nhất về tự do, lòng khoan dung, và công lý.” Tôi trộm nghĩ, lúc sinh thời, có lẽ cụ Giáp cũng từng mong muốn đưa đồng bào thoát khỏi cảnh binh đao để xây dựng một đất nước tươi đẹp, thanh bình. Những năm cuối đời, khi chiến tranh đã kết thúc, cụ có thực sự được chứng kiến đồng bào mình sung sướng và đạt được những ước vọng giản dị nhất hay không, có lẽ chỉ mình cụ biết rõ nhất.

Biết tin cụ mất, nhiều bạn trẻ đã bày tỏ sự kính trọng, thương tiếc trên các trang mạng xã hội. Nhiều người thậm chí cho rằng, sự ra đi của cụ đem theo cả những gì được coi là biểu tượng cho sự tài trí, đức độ, điểm tựa có giá trị lịch sử hiếm hoi còn sót lại của cả một xã hội. Tôi thì chỉ nghĩ rằng, cuộc đời này đã đặt quá nhiều gánh nặng lên vai cụ. Tôi hy vọng lúc ra đi trong lòng cụ thanh thản. Có lẽ, những gì làm được cho đất nước, cho mọi người, cụ đã làm cả rồi, và làm thật đẹp đẽ.

Và bất giác tôi nghĩ tới bác giai cùng căn nhà ở Gia Lâm của ông. Cách đây nhiều năm, bác đã qua đời vì trọng bệnh. Rồi bác gái gần đây cũng đã cho xây một căn nhà nhiều tầng to đẹp hơn trên nền đất cũ, qui hoạch lại toàn bộ cơ ngơi. Thành ra, căn nhà mà tôi yêu quí với chiếc ao xưa nay đã không còn nữa. Những cột kèo ngày xưa nay đã ở nơi nao, tôi không được biết. Những dòng chữ trên đó, bác tôi từng rất tự hào, nay chắc đã phai mờ hoặc mất đi theo thời gian. Và mấy cái vỏ đạn pháo theo bác về từ chiến trường Điện Biên, không biết là còn hay đã mất.

Biết đâu, lúc này linh hồn cụ Giáp đang đoàn tụ với những người thân yêu đã đi xa. Biết đâu, cụ đang được những người lính năm xưa vây quanh. Chân đất tham gia quân đội từ ngày mới lớn, từ khi chắc còn chưa biết cụ là ai, rồi bác tôi đã quay về từ chiến trường với những vỏ đạn pháo, mang theo một niềm ngưỡng vọng chất phác mà sâu lắng về vị tướng của mình.

Vâng, biết đâu bác tôi và các đồng đội lúc này đang ngồi bên cụ Giáp, và bên họ còn có cả những cựu thù nữa, ở một cõi nào đó rất xa. Ở nơi đó, họ sẽ không phải đi vào khói lửa, nã pháo vào đầu nhau, không phải chứng kiến máu đổ can qua. Ở nơi đó cụ không còn phải canh cánh lo góp ý cho người ta đừng đào bới boxit lên, nơi đó con người không là kẻ thù của nhau, nơi đó người ta không tham lam và vô cảm…

(Ảnh minh hoạ của KL: Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam – nhìn từ trên đỉnh Cột cờ Hà Nội)

Đừng đưa ai hay cái gì lên bàn thờ

Featured image: Erik Kliemt

Ở đây tôi xin nói trước là tôi chỉ cố tình giật tít chứ “bàn thờ” ở đây không liên quan gì đến việc thờ phụng ông bà hay tín ngưỡng nhé.

Không phải bạn hay tôi, mà là tất cả chúng ta đều có thói quen này. Chúng ta thường hay hoặc rất muốn mọi thứ thật rõ ràng. Rõ ràng, rõ ràng, rõ ràng…

Chúng ta có tật thường hay muốn biết toàn bộ về một người, như  tính cách, sở thích, xấu tốt, vân vân. Chúng ta đi tìm các dữ liệu để “xác định” một cá nhân, cũng như một sự việc. Hoặc chúng ta thu thập thông tin để “rập khuôn” một đối tượng theo cách mà chúng ta tưởng tượng. Điều này thường gây nên những ảo tưởng, những hi vọng, thất vọng, và những giọt nước mắt.

Chúng ta thường hay trở nên tin tưởng hơn vào một người khi thấy họ thể hiện nhiều điều hay, hoặc định hình rằng người đó tốt, người kia xấu. Rồi cho đến khi những người đó không đạt được những gì chúng ta nghĩ, hay họ làm những gì khiến chúng ta phật lòng, làm những gì bản thân chúng ta gọi là xấu, ngay lúc đó chúng ta sẽ bị sụp đỗ hoàn toàn. Đây là lý do mà khiến rất nhiều phụ nữ bị cánh mày râu lừa.

Có một điều sau bao nhiêu lần vỡ mộng các ảo tưởng, tôi bắt đầu nhận ra:

“Chính mắt thấy, chính tai nghe cũng chưa chắc là sự thật.”

Vâng! Đừng tin vào bất kỳ cái gì bên ngoài bạn. Những thứ đó rất có thể chỉ là giả, những ảo tưởng hoặc lừa dối. Tôi không có ý nói rằng hãy sống theo kiểu “dừng tin tưởng”, mà là đừng trở nên phụ thuộc, dựa dẫm, mong chờ ở người khác hay ở điều gì. Hãy vẫn tin tưởng, nhưng không ảo tưởng.

Khi chúng ta thấy một ai có vẻ lịch thiệp, tốt bụng hãy khoan tin tưởng rằng người ta là người tốt hay là một con người lịch thiệp. Khi ta gặp một thằng ăn trộm, hay khoan nói gì đã, có khi nó lại đi ăn cắp miếng cơm cho mẹ già hay cô vợ đang bệnh ở nhà thì sao. Khi bạn gặp một sự việc đừng vội phán xét và nhận định để “rõ ràng hóa” mọi thứ. Cuộc sống không giống như toán, rõ ràng 1+1 =2. Con người hay sự việc cũng thế, không rõ ràng…

Đừng vội tin rằng: Ôi, anh ta giỏi quá! Ôi, anh ta đẹp trai và tài năng. Ôi cô ta xinh quá, cô ta hiền quá, cô ta tốt bụng quá, tôi không thể bằng được họ. Ôi, chú kia là thiên tài, ôi cậu này giỏi, cậu kia dở, cô này ngoan, cô kia chả ra sao…Dù đó là ai, là thiên tài, là tổng thống, là ông thầy, là cô giáo… Hãy dừng lại tất cả mọi thứ đó. Dù cho một người hay một đối tượng trông có vẻ như rất hoàn hảo, cũng đừng bao giờ đưa chúng lên bàn thờ. Mọi thứ rất đa diện, làm như thế chỉ gây nên thêm những cực đoan, sai lầm, so sánh và sự mất cân bằng.

Ừm…Phải nói sao nhỉ? Bảo rằng chúng ta bỏ đi cái bản chất bao lâu nay của con người thì cũng thật khó khăn. Nhưng dù gì cũng phải tập, cái gì trên đời mà chẳng phải tập. Tập điềm nhiên giữa cuộc đời, tập để bản thân không dễ gì bị lung lay dù là theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực nào cả.

Cuối cùng, tôi muốn nói rằng: Đừng chỉ nghe nhiều về những gì người ta nói, hãy nhìn những gì họ làm. Và ngay cả khi chính mắt thấy họ làm cũng chưa hẳn là sự thật. Đơn giản là hãy bình tĩnh trước cuộc đời, điều này sẽ giúp bạn thư thái, không thất vọng, không phàn nàn và không đổ lỗi cho cuộc sống…

Cuộc sống và con người khác nào một cuốn phim, chưa coi đến hết thì chưa biết được gì. Đừng vội tin, đừng vội khen, đừng vội chê. Hãy cứ nhìn, cứ nhìn thôi. Nhìn trời lặn, nhìn cây mọc, nhìn hoa tàn, nhìn sông chảy, nhìn người ta yêu thương nhau, nhìn người ta khóc, nhìn người ta cười…Mọi thứ thật đẹp.

Hãy nhìn thôi…

-Lục Phong-

Sự ra đi của Đại Tướng Võ Nguyên Giáp

Đại Tướng Võ Nguyên Giáp vừa mới ra đi. Tôi có một suy nghĩ thế này.

Sau chiến tranh thế giới lần thứ 2, thì anh Mỹ ta thường tuyên bố mình là người chiến thắng, nên hành xử giống như một tên cao bồi miền viễn tây nước Mỹ đối với thế giới. Nhưng khi nhìn lại vấn đề, trong thế chiến thứ 2, thì anh Mỹ để cho Đức Quốc Xã (ĐQX) và Liên Xô quần nhau cho tơi tả giống như trên đài vỏ quyền Anh. LX mất đi 27 triệu người, ĐQX mất đi 12 triệu lính. Khi biết ĐQX sắp đến ngày tàn, quân Đức rút lần khỏi mặt trận phía tây châu Âu, thì Mỹ mới bắt đầu chiến dịch đổ bộ Normandie, miền tây bắc nước Pháp. Mặc dầu Đức đã rút lui quân qua chống đỡ mặt trận Leningrad, mà tướng Mỹ, Eisenhower, người cầm đầu chiến dịch tiến tới Berlin, cũng để cho Đức tiêu diệt 50.000 quân, chì trong vài ngày. Đến trễ Berlin 2 ngày so với Hồng quân LX, Mỹ vẫn tuyên bố là kẻ chiến thắng thế chiến thứ 2.

Khi nhìn lại thế giới, sau thế chiến thứ 2, thì tôi cho rằng mấy nước tự cho mình là nước lớn ông nào cũng không biết đánh giặc. Chỉ có duy nhất VN là biết đánh giặc, đó là nhờ công lao to lớn của tướng Giáp, một thầy giáo sử, chưa hề được đào tạo qua các học viện quân sự nổi tiếng như West Point của Mỹ hoặc Saint Cyr của Pháp. Ta thử nhìn lui lại.

Nước Mỹ, trong chiến tranh Triều Tiên, năm 1953, đã không đánh lại TQ và Bắc TT nên đành phải ký hiệp định đình chiến Bản Môn Điếm. Tiếp tục, là Mỹ cũng đã thua trận ở VN nên đành ký hiệp định Paris, năm 1973. 30 năm sau, 2003, Bush cho lật đổ chế độ Saddam Hussein ở Irak, đánh lộn với Al-Qaida không xong, phá tan nát bét Iraq, làm chết 250.000 thường dân, 36.000 bị thương, để rồi lặng lẽ rút lui năm 2011, coi như hoàn thành nhiệm vụ (?). Sau vụ khủng bố Al-Qaida, tháng 9/2001, tại Mỹ, Mỹ khởi động chiến dịch Afghanistan năm 2001, để tiêu diệt Taliban, hợp tác với quân đội các nước thuộc khối OTAN. Nay đã trên 12 năm, mệt mỏi, Mỹ đang tính chuyện rút lui có trật tự trong danh dự vào năm 2014, bằng cách thương lượng với Taliban. Nói tóm lại, trong 4 cuộc chiến Mỹ tham dự, Triều Tiên, VN, Irak, Afganistan, Mỹ không thắng cuộc chiển nào, mặc dù lực lượng khí tài rất lớn, và có sự hỗ trợ đồng minh rất cao. Do đó, tôi cho là Mỹ không biết đánh giặc. Đây là tôi chưa kể việc Mỹ thua trận ở Vịnh Con Heo với Cuba.

Bây giờ đến phiên anh Pháp. Trong thế chiến thứ 2, suốt 4 năm Pháp bị ĐQX chiếm đóng, thì tướng De Gaulle, xin tị nạn ở Luân Đôn, được Churchill chiếu cố cho phép De Gaulle hằng tuần lên đài BBC kêu gọi dân Pháp kháng chiến chống ĐQX. Tướng De Gaulle chỉ có một câu bất hủ là “ta chỉ mất một trận chiến, chứ ta chưa đánh mất cuộc chiến” để kêu dân chúng đối đầu với lính Đức đang chiếm đóng nước Pháp. Còn quân lực Pháp, dưới quyền điều khiển của tướng Leclerc, đóng quân tại Algerie, bị tướng ĐQX, Rommel, cầm chân ở sa mạc Sahara, không làm chi được. Chỉ khi quân đồng minh bắt đầu đổ bộ Normandie thì Leclerc mới có cơ hội vượt nước Ý về Pháp, giải phóng Paris. Thật ra, Leclerc chả có đánh đấm gì với ĐQX (khác với trận Leningrad ở LX) để lấy lại Paris. Mà chính viên tướng ĐQX, cai trị Paris, tên Friedrich von Choltitz, đã không nghe lời Hitler đòi đốt cháy Paris trước khi rút lui, đã đồng ý giao Paris toàn vẹn cho Leclerc. Nói tóm lại, nước Pháp được giải phóng khỏi sự chiếm đóng của ĐQX không tốn một giọt máu, không nhờ công lao gì của tướng De Gaulle và Leclerc. Sau đó, nổ ra cuộc dành độc lập tháng 9/1945 trên toàn cõi Đông Dương. Tướng De Gaulle, tưởng đây chỉ là một đám cháy lửa rơm, nên sai Leclerc qua dẹp loạn. Trước khi qua Đông Dương, Leclerc đã hùng hồn tuyên bố xanh rờn là sẽ dẹp cái đám giặc cỏ này, được điều khiển bởi một ông thầy giáo sư vô danh nào đó, trong vòng 15 ngày. Thế mà, phãi chờ 9 năm ròng rã, đến trận Điện Biên Phủ, năm 1954, mới thấy ứng câu vè trong miệng dân chúng: “đồn rằng châu chấu đá xe, tưởng rằng chấu ngã, ai dè xe lăn”. Tụi Mỹ, thời 1954-1955 ấy ra mặt chê tụi Pháp không biết đánh đấm với Việt Minh, nên khi đưa được Ngô Đình Diệm về miền Nam, liền bảo Pháp xê ra, xem ta trừ khử mấy tên VC thế nào. Tụi thực dân Pháp tức anh ách, nhưng đành rút lui nhường chỗ cho Mỹ. Khi Pháp đề nghị thoã hiệp giữa Mỹ và Bắc Việt nên ký kết tại Paris, năm 1973, thực dân Pháp chẳng qua là muốn xem mặt mũi thằng Mỹ thế nào khi đành phải ký hiệp định đình chiến với Bắc Việt. Một cuộc trả thù nho nhỏ ngọt ngào. Sau 1955, thì các thuộc địa của châu Á, Phi, nhận ra rằng các nước thực dân châu Âu (Anh, Pháp, Hà Lan, Ý, …) thật ra chả còn mạnh như xưa. Trận Điện Biên Phủ của tướng Giáp cho thấy một nước nhược tiểu, súng ống thô sơ, cũng có thể thắng một cường quốc hùng mạnh được trang bị vũ khí hiện đại tối tân như Anh, Pháp, Mỹ. Thế là chiến tranh Algerie, bắc phi, nổ ra cũng vào năm 1954, năm thất trận Điện Biên Phủ (ĐBP) của Pháp tại VN. Chính ĐBP đã gây cảm hứng cho Mặt trận Giải phóng Quốc gia FLN (Front de Liberation Nationale) của Algerie. Thực dân Pháp không rút tĩa kinh nghiệm thất bại ở ĐBP, nên chiến tranh Algerie, tiếp tục dưới quyền điều khiển của De Gaulle từ 1957 đến 1962. Sau 8 năm đánh lộn với Algerie không kết quả, tướng De Gaulle bất ngờ cho Algerie độc lập, trước sự ngỡ ngàng của thực dân Pháp. De Gaulle sau đó thoát chết khỏi một vụ ám sát hụt mà người chủ mưu là một sĩ quan nhảy dù. Tóm lại, thì Pháp cũng chả biết đánh đấm mặc dù đã nhận viện trợ súng ống máy bay của Mỹ.

Còn anh chàng Anh, khôn ngoan hơn, thấy thời thế không xong nên đã cho hằng loạt thuộc địa được độc lập, nhưng nằm trong khuôn khổ Liên Hiệp Anh, để Anh tiếp tục các thuộc địa cũ dưới một hình thức hợp thời hơn được gọi là neocolonialisme. Sau Anh, thì Hà Lan cũng theo chân như thế.

Anh chàng LX, sau thế chiến thứ 2, bị Mỹ cấm vận trong chiến tranh lạnh, và mắc lo hàn gắn vết thương chiến tranh với ĐQX nên chả có thời giờ đánh lộn với các nước khác, ngoại trừ khi bị Mỹ gài vào việc giúp đở Nagiboula ở Afghanistan đánh lộn với Taliban năm 1979, bị thua đành rút khỏi Afghanistan. Nghia là anh chàng LX cũng không biết đánh lộn.

Cuối cùng là anh bạn to xác TQ. Anh ta chả thắng nỗi Mỹ trong cuộc chiến tranh TT kết thúc bởi hiệp định Bàn Môn Điếm. Với Ấn Độ, cuộc chiến tranh biên giới cũng chả đi về đâu. Còn chuyện muốn dạy cho VN bài học thứ 2, thì kết quả ra sao bạn đã biết. Nói tóm lại, với kinh nghiệm 4 năm trường chinh với Mao Trạch Đông, TQ cũng chưa nuốt trọn Đài Loan.

Để tóm lược, theo tôi chả nước nào giỏi đánh lộn bằng VN. Đánh lộn vì bị bắt buộc. Và tất cả là nhờ công lao của tướng Giáp, một thiên tài quân sự không mong muốn.

 

DƯƠNG QUANG THIỆN – 5/10/2013

Sửa lỗi: THĐP

Làm ơn hãy để người chết được nhắm mắt

 

 

Cái chết vốn là một điều tự nhiên nhất trong cuộc đời của mỗi con người. Rồi thì ai cũng sẽ có một lần phải chết đi. Bất kể sớm muộn già trẻ gì rồi thì cũng sẽ đến lúc phải nằm xuống với đất mẹ. Đau buồn, tiếc thương là điều tất yếu của người sống khi thấy người mà mình yêu thương, quý mến ra đi mãi mãi. Nhưng bày tỏ nỗi đau đó như thế nào cho văn mình mà không quá lố để người chết bức xúc tới mức phải “đội mồ sống dậy” thì còn là điều đáng phải bàn.

Cuộc sống và Mạng sống

Photo: Steve C

 

Cuộc sống và mạng sống có gì khác nhau? Với tôi, mạng sống như cái bóng đèn có hai trạng thái sáng-tối, nó chỉ có hai giá trị sống-chết. Nhưng còn cuộc sống, đó là một biến số muôn màu luôn biến đổi từng giây và là tất cả những gì một người có.

Để bắt đầu tôi muốn kể cho các bạn nghe chuyện tôi gặp. Tôi có một thằng bạn, tính tình bồng bột, phóng khoáng, chân thật và rất đào hoa. Rồi một ngày, bạn gái của nó bị một tai nạn nghiêm trọng, chấn thương sọ não. Tôi mới hỏi nó: “Mày sẽ làm gì?”.  Và nó trả lời dứt khoát: “Tao sẽ ở bên cạnh cô ấy vì đó là bạn gái tao”. Đó có thể là một phút nông nổi, có thể chỉ là cảm giác trách nhiệm cũng có thể là sự thức tỉnh vì tình cảm thực sự của nó. Nhưng dù có là lý do gì, dù là sau thời gian mọi thứ đều có thể thay đổi nhưng với tôi đó là một quyết định vô cùng dũng cảm vì không phải ai cũng sẵn sàng từ bỏ cuộc sống của mình vì người khác.

Đôi khi những gì khó từ bỏ nhất không phải là những gì ta đang có mà là những gì ta muốn có.

Bạn có dám bỏ thời gian dành cho gia đình, bạn bè để nhường cho việc chăm sóc một người có thể không tỉnh lại. Bạn có dám đặt cược hạnh phúc bản thân vào một người có thể mang di chứng nặng nề sau tai nạn. Và bạn có dám tủ bỏ ước mơ vì một người khác.

Bạn có thể sống vì bản thân hay vì một người khác nhưng hãy chắc chắn rằng bạn sẽ cảm thấy thanh thản và hài lòng.

Cuộc sống và mạng sống, thứ nào quan trọng hơn?

Chắc chắn các bạn đã nghe rất nhiều câu “biết bao thế hệ cha ông hy sinh để chúng ta có cuộc sống ngày hôm nay”. Đúng vậy, họ hy sinh mạng sống để đem lại cuộc sống như bây giờ. Bạn nghĩ rằng tại sao một tên cướp đe dọa mạng sống người khác để cướp tài sản? Có thật là muốn giết người hay không. Không phải, thứ chúng muốn là đe dọa cướp đi cuộc sống của ta, vì chúng biết ta còn thứ để tin tưởng còn nhiều thứ trách nhiệm mà chưa thể từ bỏ. Tại sao người ta lại phải tra tấn để lấy thông tin kẻ thù, vì họ muốn đưa kẻ thù vào chỗ cuộc sống kinh khủng nhất. Vậy có những người chấp nhận cuộc sống như địa ngục thì sao? Bởi vì họ sợ, sợ cảm giác mất đi cuộc sống, vì dù cuộc sống khó khăn thế nào vẫn có những khoảnh khắc đẹp đáng nhớ.

Mạng sống của chúng ta đôi khi chúng ta không thể quyết định được. Nhưng cuộc sống của ta là do chính chúng ta quyết định. Đừng sống chỉ như cái bóng đèn sáng rồi lại tắt, hãy sống như ánh mặt trời chiếu sáng đem muôn màu tới vạn vật.

Học cách lãng quên

Photo:  Darren Hsu

Mưa kìa. Ngoài trời đang mưa, Em đi dưới mưa về. Một cái áo khoác gió. Tóc ướt mèm. Trời lạnh, lạnh lắm! Đôi lúc nghĩ có cần một sự đón đưa không? Em không muốn, em không cần, em tự xoay sở được. Thật không? À! Dối lòng ấy. Đôi lúc cũng cần lắm. Vừa lặn lội dưới mưa để đăng ký tiếp cái khóa học tiếng Nhật. Về em lại lôi cái đống tài liệu tiếng Nhật ra. Để lên bàn, lấy cây bút, viết hý hoáy, đọc bi bô, Cố gắng nào! Bận rộn để quên đi cái cái cảm bị tổn thương. Hình như là em đang thế. Cố tạo cho mình những thứ để làm, tạo những sở thích để chơi, tạo sự bận rộn để quên.

Bỗng nhiên nhận ra rằng để quên một người thật khó. Cảm xúc vốn dĩ là thứ khó điều khiển, chẳng hề tuân theo lý trí ta mách bảo. Bảo quên nhưng lại càng nhớ. Càng nhớ cảm giác lại càng đau. Vốn dĩ thì cũng tự em làm tổn thương chính bản thân em, chẳng phải tại Anh hay bất kỳ thứ gì khác. Nên em cần phải học cách tự chữa lành vết thương. Học cách từ bỏ thứ tình cảm vốn dĩ  chưa bao giờ thuộc về em, học cách lãng quên người từng làm em đau.

Một dạo em thường chìm ngập trong cái nền nhạc vui nhộn ấy. Như thể muốn che đậy đi cái tâm trạng hao hao tựa  như lời bài hát. Như thể thôi, cũng chẳng phải cố tình che đậy, ngẫu nhiên như một sự trùng hợp.

[I’m sitting here in a boring room 

 It’s just another rainy Sunday afternoon 

 I’m wasting my time I got nothing to do 

 I’m hanging around

I’m waiting for you 

 But nothing ever happens – and I wonder ]

Một dạo cũng tự  đắm mình trong những hoài niệm, lòng vòng, quẩn quanh. Bất chợt vui, bất chợt buồn để rồi chợt lúc tự hỏi chính mình.

[ I wonder how, I wonder why].

[I’m alone and I feel empty

 God, I’m torn apart inside]

Thật ra thì chẳng có gì là mãi mãi, tất cả rồi cũng sẽ trôi qua theo năm tháng, giống như cái kiểu:

“Đau rồi sẽ hết đau,

Buồn rồi sẽ hết buồn,

Thích rồi sẽ hết thích,”

Nhưng đôi lúc lục lọi tất cả lên thì vẫn còn những thứ đọng lại đâu đó, quẩn quanh quanh quẩn. Tổn thương vẫn sẽ còn đó, vết tích vẫn ở đó, và với chính con người cố chấp – kiêu ngạo như em thì tất cả những thứ ấy sẽ khó mà phai mờ đi được. Mặc dù vẫn đang cố gắng sống vui.

Ừ thì sống vui – vùi đầu vào những niềm vui nho nhỏ, những kế hoạch be bé và những người bạn thân thương.

Giá như người không xuất hiện nhanh chóng rồi lại biến mất nhanh chóng như thế. Tất cả chỉ trong một cái chớp mắt đến nỗi chưa thể định hình được chuyện gì đang xảy ra, để rồi giờ đây em nghĩ “mở lòng và tin tưởng một ai đó” có lẽ sẽ chẳng làm được nữa. Đáng thương? Tội nghiệp?  Chính em cũng cảm thấy mình như thế. Em tự xây cho mình thành lũy chỉ có riêng em và những hoài niệm, em xua đuổi tất cả những gì gọi là cơ hội, chỉ để sống riêng trong một ốc đảo đơn độc với những mảnh ký ức, mà mảnh ký ức nào cũng lung linh.

Trang Nguyễn

Rời bàn phím và xỏ giày vào

Photo: Steve Garner

 

Haruki Murakami từng viết, đại ý rằng: mỗi khi phiền muộn, hay bị người khác chỉ trích, hay cảm thấy căng thẳng, ông thường chạy bộ. Khi đọc tới câu này, mình nghĩ, kiểu hơi AQ tí, ồ, hóa ra mình có cùng sở thích với nhà văn nổi tiếng.

Trong tất cả các môn thể thao, thì chạy bộ và bơi là hai môn mình thường xuyên tập nhất. Mặc dù với bản tính ham hố, mình còn thích tập võ, bóng chuyền, bóng rổ, bóng đá,… nhưng chiều cao giới hạn và chưa có điều kiện tập hết. Chạy bộ trở thành môn thể dục gần như bắt buộc đối với mình, vì nó có tác dụng điều trị chứng viêm xoang kinh niên của mình. Chuyện thật như bịa, nhưng đó không phải là phát minh của mình. Người đưa ra ý kiến này lý luận rằng bệnh viêm xoang kéo dài thường là do lớp niêm mạc mũi phù nề, ứ dịch lâu ngày, gây ngạt và viêm nhiễm. Khi chạy bộ, các niêm mạc mũi trở nên thông thoáng và khô ráo, giúp mũi không bị ngạt nữa. Mặt khác, việc chạy bộ giúp nâng cao sức khỏe và tăng đề kháng cho hệ miễn dịch, nên viêm xoang và các bệnh lặt vặt khác cũng ít có cơ hội tấn công. Mình đã bắt đầu thói quen chạy bộ từ trước, nhưng khi tình cờ đọc bài báo này, mới để ý và thấy đúng. Mỗi khi chạy bộ, nhiệt độ cơ thể tăng, cảm giác các niêm mạc trong mũi mình dãn nở và khô xốp hơn. Chạy xong thấy chất dịch trôi từ khoang mũi xuống cổ (ghê nhưng thực tế là thế) và mũi hoạt động mạnh mẽ vì cứ thở hồng hộc. Những ngày bỏ tập, ra đường gặp khí lạnh hoặc vào văn phòng nhiệt độ hơi thấp tí là mình lại hắt hơi, nước mũi tèm nhem và đầu nhức như búa bổ. Vài lần như thế, mình phát hiện ra nếu bỏ tập thì thể nào viêm xoang cũng ghé thăm trở lại. Thế nên phải ký bản án chung thân với chạy bộ.

Ưu điểm lớn nhất của môn chạy bộ là bạn không cần phải tập chơi, vì người không có chấn thương hay khuyết tật đều có thể chạy được. Khi bắt đầu, chỉ cần điều chỉnh cách chạy sao cho đem lại hiệu quả cao nhất. Sau một thời gian dài chạy bộ và nghiên cứu các tài liệu về sức khỏe, mình rút ra cách chạy phù hợp nhất cho bản thân:

– Đầu tiên, thóp bụng thật sâu, ép rốn vào xương sườn, ưỡn ngực ra phía trước.
– Khởi động bằng cách đi bộ, rồi tăng tốc độ lên tí, và chuyển sang chạy từng bước nhỏ chậm rãi.
– Chạy quá sức sẽ gây sức ép lên khớp gối, dễ gây thương tổn. Nên chạy bộ không phải là running, mà chỉ cần jogging, nhẹ nhàng, đều đặn.
– Để tay ở một góc 90 độ so với vai, hai bàn tay nắm hờ, không xoay người nhiều và đẩy chân quá cao, giữ cơ thể thăng bằng giúp việc chạy không mất quá nhiều sức lực một cách vô ích.

– Thở theo nhịp chạy. Phật Thích Ca và các khất sĩ thường hành thiền. Còn mình vừa chạy vừa thở cũng là một cách thiền. Vừa thở vừa đếm bước. Hít vào, một hai ba bốn năm sáu bảy tám. Thở ra, một hai ba bốn năm sáu bảy tám. Nếu tám nhịp quá dài thì có thể bắt đầu bằng bốn nhịp, sau đó tăng lên dần.
– Lúc bắt đầu, đi bộ 90m cho ấm người, sau đó chạy 45m, sau đó lại đi 90m, rồi lại chạy 45m.
Cứ như thế một ngày 30 phút, 7 buổi một tuần. Chỉ cần sau 21 ngày chạy liên tục, cân nặng sẽ giảm đi trông thấy, và cơ thể trở nên nhẹ nhõm hơn hẳn. Thực ra thì đây là cách giảm cân nhanh nhất mà mình biết. Cũng thực ra thì việc chạy bộ không có gì khó, cái khó là duy trì thói quen chạy bộ. Mà không chỉ chạy, bất kỳ việc gì khác như viết, học ngoại ngữ hay tập một kỹ năng mới, duy trì việc rèn luyện là việc khó thực hiện nhất.

Chạy bộ cũng có nhiều chuyện thú vị. Ngày trước ở Bình Quới, cạnh một tu viện, nằm sát bờ sông. Con đường vòng quanh tu viện trải nhựa láng mướt, cây xanh bao phủ hai bên, ít người qua lại, rất lý tưởng để tập thể dục. Buổi sáng mình thường dậy sớm học anh văn rồi chạy bộ. Bốn giờ sáng thức dậy, trời còn tối thui, thi thoảng chỉ nghe tiếng chó cắn đêm. Bốn giờ rưỡi, gà bắt đầu gáy, chuông nhà thờ ngân lên, báo giờ đọc kinh sáng. Năm giờ, bên ngoài đã nghe tiếng chim sẻ ríu rít. Mình gấp sách lại, xỏ giày bước ra ngoài. Trời vẫn lờ mờ tối, mấy cái lá dây leo trên bờ rào còn đẫm sương đêm, mình hít thở không khí tinh khiết và bắt đầu chạy. Từ bên nhà thờ, tiếng các cha hát lễ vang vọng trong buổi sáng sớm, trầm ấm và trang nghiêm. Gần sáu giờ, các em học sinh bắt đầu lượn lờ xe đạp, tíu tít chở nhau rẽ vào ngôi trường ở cuối đường. Mình kết thúc buổi chạy, về nhà tắm rửa và đi làm. Cứ đều đặn như thế. Không ở trong tu viện mà cũng như đi tu.

Quãng đường chạy tuy ngắn mà thơ mộng. Thi thoảng mình hay nghịch mấy cái cây điệp nhỏ ở hàng rào, nghiêng một lá rồi nhìn từng giọt sương chụm lại rồi chảy xuống, nhớ câu nói trong chiếc lá là cả vũ trụ. Ở một đoạn quanh khúc cua, có dòng suối nhỏ tiếng chảy róc rách, dẫn nước từ sông Thanh Đa vào cái hồ nuôi ba ba của ông hàng xóm. Đường đi ngang qua một cái nghĩa địa, lúc nào đến chỗ đó mình cũng quay đầu lại, không dám chạy qua. Trên đường có vài cây bàng rất sai trái, cứ rớt chi chít quanh khúc cây. Hồi còn nhỏ, mấy đứa em họ của mình hay hái bàng ăn và đập lấy nhân. Một hôm đang đi nghe bàng rụng đánh bộp, nhòm lại thấy trái bàng đực bự tổ chảng, mình ngó nghiêng rồi lấy về. Rửa sạch, cắn thử một miếng, vị ngòn ngọt, chan chát, rất vui. Vui vì trái bàng thì ít mà vui vì tuổi thơ thì nhiều. Nhớ về tuổi thơ, lúc nào cũng vui cả.

Hồi mới chuyển qua chỗ ở hiện tại, mình hơi bức bí vì không có đường chạy. Nhà gần chợ, đường đi ra toàn mấy người bán đồ ăn sáng, rau củ, người chạy xe thồ và xe taxi. Bức quá rồi cũng đành chạy đại, mỗi lần chạy qua chỗ bán cơm tấm phải né khói nướng thịt đang bay mù trời, nghẹt hết cả thở. Nhưng chỗ này cũng có cái thú của nó. Ông già chạy xe thồ ở đầu hẻm, lúc nào mình đi qua cũng móm mém cười: “Chào con gái buổi sáng”. Ở gần đường lớn, có bác xe thồ mỗi lần thấy mình đều hỏi: “Mấy dzòng rầu?”. Chạy được ba buổi thì một hôm giật mình thấy bác cởi trần, chân đất, chạy hùng hục phía bên kia đường, tay vung vẩy như người đi chợ. Buồn cười nghĩ, hóa ra mình cũng tạo động lực cho người khác, theo một cách nào đó. Bác bảo ở bên đường Nguyên Hồng người ta đi bộ đông lắm. Mình lội qua thử, mới à lên, phát hiện ra những người cùng chí hướng. Người già, người trẻ, người mập, người gầy, có cả gia đình nhiều thành viên, cùng nối đuôi nhau đi bộ quanh công viên nhỏ. Dòng người lũ lượt vòng quanh như đang tham gia một nghi thức tụng niệm huyền bí. Một góc công viên, có mấy bác đang tập dưỡng sinh, góc khác là đám thanh niên đang đá cầu, chính giữa là các chị phụ nữ cùng tập thể dục nhịp điệu. Thế là đã tìm ra chỗ của mình. Buổi sáng, vừa chạy bộ vừa nhìn các anh đá cầu, nhìn các chị nhảy nhót, cười vu vơ. Đi qua cái cây ven đường, ngước lên nhìn cái bóng vĩ đại bao trùm lấy mình, thấy nó như đang tỏa xuống mình nguồn năng lượng mát rượi. Lúc nào ngang qua cũng thấy thanh thản đến kỳ lạ.

Trong một truyện mà mình từng đọc, người cô của nhân vật chính là một doanh nhân rất thành đạt, và rất thích chạy bộ. Những người muốn bàn chuyện kinh doanh đều phải cùng cô làm một cuộc chạy dài hơn một tiếng đồng hồ, rồi mới ngồi vào nói chuyện. Lâu dần thành quen, sau này hễ cần thương lượng gì đó, mỗi người đều mang giày chạy bộ đến gặp cô ấy. Cả quyển truyện mình ấn tượng nhất đoạn này, tự nhủ sau này chắc cũng làm vậy. Bạn cũ gặp nhau nói chuyện, thay vì ngồi cafe thì cùng chạy bộ ở công viên, vừa vui vừa khỏe.

Chạy là một cách chuẩn bị thể lực rất tốt cho các chuyến đi bụi. Dân đi bụi thường phải cuốc bộ khá nhiều. Có lần mình đi bộ gần mười cây số một buổi trời, lang thang khắp hang cùng ngỏ hẻm với ba lô trên vai. Nhờ chạy bộ mà thấy mình dẻo dai, năng lượng sống dồi dào, có thể làm những điều tưởng chừng quá sức. Cũng nhờ thích chạy mà đôi khi khám phá ra những điều thú vị. Lần đầu ở Singapore, mình hạnh phúc muốn vỡ tim khi thấy có nguyên một con đường riêng cho dân chạy bộ, dài 9km. Ôi, họ lát những con đường này dành riêng cho dân chạy bộ sao? Ôi, những mái hiên bằng hoa leo này cũng cho dân chạy bộ sao? Ôi, cả cái cầu bằng gỗ đi qua những ngọn cây, những bước chân vẽ chỉ đường, tòa lâu đài bên đường chạy bộ, và cả những view point nhìn ra toàn cảnh đảo quốc này nữa. Mình dành nguyên ngày để đi gần hết con đường đó, vừa chạy vừa nhìn ngắm Singapore xanh tươi trù phú, khác xa với trí tưởng tượng về một nơi chỉ toàn nhà cao tầng và khu mua sắm. Thấy ngây ngất vì dân chạy bộ được ưu ái đến thế. Nghe mình kể chuyện, thằng bạn cười bảo, chắc đó là lần đầu mày biết đến thế giới văn minh, bảo tồn thiên nhiên giữa môi trường hiện đại là một phần không thể thiếu ở các nước phát triển. Ôi.

Lâu lâu, mình nghĩ về câu nói của Haruki Murakami, vậy bất ngờ thấy mình đang làm y vậy. Khi ai đó chỉ trích, khi bị hiểu nhầm, cũng không cần thanh minh. Chạy hùng hục, bơi ào ào, rồi lại ngồi vào bàn làm tiếp việc mình thích. Biết rằng vẫn luôn có rất nhiều yêu thương trên đời, biết rằng những điều tốt đẹp, tử tế luôn tồn tại, miễn mình có đủ niềm tin.

Cuối tuần, hãy rời bàn phím, và xỏ giày vào 🙂

 

Rosie Nguyen