19.3 C
Da Lat
Thứ Ba, 26 Tháng 8, 2025

PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Triết Học Đường Phố - PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN
Trang chủ Blog Trang 108

[THĐP Translation™] Làm thế nào để phụ lòng người và liều lĩnh đánh mất tất cả

0

7

[2583 chữ, 9 phút đọc]

Ngày tôi còn nhỏ, mỗi lần gia đình sắm một đầu máy VCR hay stereo mới, tôi hay nhấn từng nút điều khiển, cắm và rút từng đoạn dây dẫn, chỉ để xem mọi thứ hoạt động như thế nào. Theo thời gian, tôi nắm được cách chúng hoạt động. Và cũng bởi vậy, chỉ có mình tôi trong nhà là thường xuyên sử dụng các thiết bị này nhất.

Giống như nhiều đứa trẻ thuộc thế hệ millennials, tôi được cha mẹ xem như một dạng thần đồng vậy. Với họ, việc có thể cài đặt đầu máy VCR mà không cần nhìn vào sổ hướng dẫn cũng khiến tôi trở thành một Tesla tái sinh. Bố mẹ vẫn hay lắc đầu, cười ha hả và nói “Làm sao con dùng được thứ đó vậy nhỉ?” còn tôi chỉ biết nhún vai và cũng chẳng thực sự hiểu được câu hỏi. Các nút điều khiển ở sẵn đó rồi, chỉ việc bấm vào và xem điều gì xảy ra. Sau cùng ta cũng sẽ biết được cách bấm đúng nút thôi.

Nhìn lại thế hệ của cha mẹ tôi và cười chứng sợ công nghệ của họ thì thật dễ dàng. Nhưng càng trưởng thành, tôi càng nhận ra rằng tất cả chúng ta đều có những lĩnh vực mà trong đó chúng ta rơi vào tình huống giống như cha mẹ tôi với đầu máy VCR mới: Chúng ta chỉ ngồi nhìn, rồi lắc đầu và nói “Nhưng làm sao lại thế được nhỉ?” Trong khi thực ra rất đơn giản, hãy cứ thực hiện thôi.

vcr-1221156_1280
Photo: InspriredImages

Tôi cũng nhận được email từ nhiều người đặt ra những câu hỏi như vậy suốt. Và trong nhiều năm, tôi không biết phải nói gì với họ cả.

Một cô gái nọ có cha mẹ là những người nhập cư và họ đã tiết kiệm cả đời để chi trả cho cô học trường y. Nhưng bây giờ, khi học trường y cô ấy lại chán ghét nó, không muốn dành cả đời mình làm bác sĩ và muốn bỏ học hơn bất cứ thứ gì. Cô gái cảm thấy bị mắc kẹt – tới mức cô ấy bắt đầu gửi email cho một người lạ trên internet và đặt một câu hỏi ngớ ngẩn, hiển nhiên: “Làm thế nào để tôi bỏ học y?”

Hoặc một anh chàng sinh viên đã thầm yêu cô trợ giảng của mình, và anh ta không dám nghĩ tới chuyện sẽ vượt qua những ranh giới vô hình chắn giữa hai người. Vì vậy, anh ta trăn trở thái quá với từng cử chỉ, từng nụ cười, từng dịp được tán gẫu ngoài lề với cô ấy. Thế rồi anh ta email cho tôi cả một “tiểu thuyết” dài 28 trang kết thúc bằng câu hỏi hiển nhiên và ngớ ngẩn: “Làm thế nào để tôi ngỏ lời với cô ấy đây?”

Hay một người mẹ đơn thân có mấy đứa con đã bỏ học và chúng đang suốt ngày nằm dài trên đi-văng, ăn uống và tiêu tiền của bà, và không biết tôn trọng sự riêng tư của bà. Bà ấy muốn chúng tiếp tục cuộc sống của chúng, và bà tiếp tục cuộc sống của mình. Tuy nhiên, bà ấy quá sợ phải xua đẩy các con mình đi, đến mức đã hỏi tôi: “Làm thế nào để tôi bảo chúng chuyển đi đây?”

Đây là những câu hỏi VCR. Từ ngoài cuộc, câu trả lời rất đơn giản: Chỉ việc đừng nói nữa và hãy làm thôi.

Nhưng từ trong cuộc, từ cách nhìn của mỗi người kể trên, những câu hỏi này dường như phức tạp và mờ mịt vô cùng – những câu đố hiện sinh bí hiểm gói trong một chiếc hộp KFC chứa đầy những khối Rubik.

Những câu hỏi VCR rất khôi hài ở chỗ chúng có vẻ khó khăn đối với những ai đặt câu hỏi, và lại có vẻ dễ dàng đối với những ai không hỏi.

Vấn đề ở đây là những cảm xúc của chúng ta. Hoàn thành giấy tờ để nghỉ học trường y là một hành động đơn giản và hiển nhiên, nhưng phụ lòng cha mẹ bạn thì không. Ngỏ lời hẹn hò một cô trợ giảng đơn giản chỉ là vài câu nói, nhưng chuyện chấp nhận rủi ro bị từ chối và bẽ bàng cực độ thì phức tạp hơn nhiều. Yêu cầu người khác dọn ra khỏi nhà của mình là quyết định rõ ràng, nhưng cảm giác như thể bạn đang bỏ rơi con cái của mình thì không.

Tôi đã vật lộn với chứng lo âu xã hội trong suốt phần lớn thời niên thiếu và thanh niên của tôi. Tôi dành gần như cả ngày để xao nhãng bản thân mình với những trò chơi điện tử, và gần như cả đêm, tôi uống rượu hoặc hút thuốc để gạt đi cảm giác bất an. Trong nhiều năm, ý nghĩ nói chuyện với một người lạ – đặc biệt là nếu người đó đặc biệt hấp dẫn/thú vị/nổi tiếng/thông minh – dường như là không thể đối với tôi. Tôi đã loanh quanh bối rối trong nhiều năm tự đặt ra những câu hỏi VCR ngu ngốc:

“Làm thế nào? Làm thế nào để bước tới và nói chuyện với một người? Làm thế nào người ta có thể làm như vậy chứ?”

Tôi đã giữ đủ kiểu niềm tin tai hại về chuyện này, chẳng hạn như không được phép nói chuyện với ai đó trừ phi có được một lý do thực tế để làm vậy, hoặc rằng phụ nữ sẽ nghĩ tôi là một kẻ hiếp dâm bệnh hoạn nếu tôi chỉ cần mở miệng nói “Xin chào.”

Vấn đề là ngày đó những cảm xúc của tôi đã định nghĩa hiện thực của tôi. Bởi vì cảm giác như mọi người không muốn nói chuyện với tôi, tôi đã trở nên tin rằng mọi người không muốn nói chuyện với tôi. Và do vậy, dẫn đến câu hỏi VCR của tôi: “Làm thế nào để nói chuyện với ai đó?”

Bởi vì không tách bạch được những gì tôi cảm thấy với những gì thực sự diễn ra, tôi đã không có khả năng bước ra khỏi chính mình và nhìn thế giới như nó vốn dĩ: Một nơi chốn giản dị mà trong đó hai người có thể bước đến với nhau bất cứ lúc nào và nói chuyện.

Những rào cản về cảm xúc và chấp nhận mạo hiểm

Trước đây, tôi đã viết nhiều về những suy nghĩ của chính chúng ta thường không đáng tin cậy. Chúng ta có rất nhiều thiên kiến về tri giác và sự thiếu hiệu quả về tinh thần đang diễn ra. Và vì những sai lệch tri giác này, tôi đã có những bài viết về chuyện chúng ta phải cẩn thận trong phán xét người khác, và đừng chấp nhận một niềm tin mà không có chút hoài nghi nào.

Nhưng cảm xúc cũng không đáng tin cậy như bộ não. Trái tim cũng có khả năng khiến chúng ta lầm lạc không kém cái đầu. Chỉ vì một cái gì đó dường như xấu không có nghĩa nó là xấu. Chỉ vì một cái gì đó dường như đáng sợ không có nghĩa nó là đáng sợ. Chỉ vì một người dường như là một tên cà chớn ích kỉ không có nghĩa họ là một tên cà chớn ích kỉ.

Quá thường xuyên, chúng ta để cho mình bị những cảm xúc chi phối. Chúng ta trở nên dung hợp với chúng. Chúng ta là chúng. Điều đó ăn sâu vào chúng ta, tới mức trở thành một phần ngôn từ của chúng ta. Chúng ta nói “Tôi sợ hãi” thay vì “Tôi cảm thấy sợ hãi.” Chúng ta nói “Bạn thật ác ý” thay vì “Có vẻ như bạn ác ý.” Chúng ta xác định cả bản thân, và người khác, với cảm xúc của ta, không có sự tách biệt giữa chúng ta, và từ đó chúng ta vô thức xem cảm xúc của mình như cả bản sắc và số phận của chính mình.

Về nhiệm vụ “làm cuộc sống của bạn đỡ tệ hơn”, đây là một vấn đề cấp báo động 1. Phó thác niềm tin hoàn toàn vào những cảm xúc của chính mình – mà không chút hoài nghi, không hề kiểm chứng – sẽ khơi dậy sự ái kỷ quỷ quái trong chúng ta. Người nào luôn luôn bị ám ảnh bởi cảm xúc và sự thỏa mãn của chính mình cũng là người không thể nhìn ra ngoài bản thân, một người không thể đặt mình vào vị thế quan điểm và cảm xúc của người khác, một người không thể chạm đến những giá trị vượt ra ngoài công trạng và thành quả của họ.

social-anxiety
Khi bạn cho phép những cảm xúc định nghĩa cách bạn nhìn thế giới, bạn trở nên đắm chìm trong chính mình

Văn hóa của chúng ta cổ xúy cho dạng ích kỉ vi tế này – một sự liên tục đồng nhất với những cảm xúc và thèm khát được cảm thấy tốt hơn. Nhưng cảm thấy tốt hơn không nhất thiết là thực sự tốt hơn. Sự nguỵ biện này xuất hiện trong các quảng cáo, trong các bài phát biểu chính trị, trong phim ảnh và văn chương, trong ngành công nghiệp xoay quanh khái niệm tự trợ (self-help) của chúng ta: “Nếu bạn cảm thấy tồi tệ thì đúng là tồi tệ. Nếu bạn cảm thấy tốt thì đúng là tốt”, “Làm theo trực giác”, “Lắng nghe tiếng lòng”, “Tin theo trái tim”, “Hãy sống cho ngày hôm nay”,…

Những lời sáo rỗng này vấy bẩn tâm trí chúng ta và giới hạn chúng ta vào những công việc đơn giản và nhỏ nhoi trong sự hiện hữu tổng thể của chúng ta. Chúng giáng chúng ta xuống những cảm xúc đơn thuần, hoàn toàn bỏ qua bản chất đích thực của chúng ta.

Bạn có thể cảm thấy tức giận với mẹ mình, nhưng cơn giận đó không định nghĩa mối quan hệ của bạn với bà ấy. Bạn có thể cảm thấy lo lắng về việc thay đổi cuộc sống, nhưng sự lo lắng đó không định nghĩa cuộc sống của bạn. Bạn có thể cảm thấy tội lỗi về việc khẳng định ranh giới của mình, nhưng cảm giác tội lỗi đó không định nghĩa con người bạn là hay bạn muốn trở thành.

Bạn không phải là cảm xúc của bạn. Bạn là một cái gì đó lớn lao hơn thế. Chúng ta phải học cách tự giải phóng khỏi những cảm xúc của chính mình. Chúng ta phải học cách đứng độc lập với những gì chúng ta cảm thấy.

Cái ngày tôi học được cách đứng dậy và đến trò chuyện với người mà tôi muốn cùng trò chuyện đang ở bên kia căn phòng cũng là ngày mà tôi đã học được cách để ngừng nói “Tôi không thể trò chuyện với bất cứ ai”, và thay vào đó nói rằng “Cảm giác tưởng như mình không thể nói cùng ai vậy.” Quyết định đơn giản này, để nhận định cảm xúc của tôi là tách biệt với thực tại, cho phép tôi từ chối cảm xúc đó, để nói “Tôi cảm thấy như không ai muốn trò chuyện với tôi, nhưng cảm giác đó có thể rất sai. Hãy thử xem sao.”

Xin đừng hiểu lầm tôi, những cảm xúc rất quan trọng. Bạn cảm thấy xấu về việc bỏ học trung học và tổn thương cha mẹ bạn là có lý do chính đáng. Cảm giác đó thật tệ.

Nhưng khi lựa chọn những điều để làm với cuộc sống của bạn, cảm xúc không thể là lý do duy nhất. Hãy cảm nhận những cảm xúc của mình nhưng bạn đừng để bản thân bị định nghĩa bởi chúng. Hãy nhận biết cảm giác ấy và rồi hành động dựa trên một điều gì đó lớn lao hơn thế.

Cảm xúc rất hữu ích. Nhưng chúng là những gợi ý sinh học, không phải là giáo lệnh của chúng ta.

Hồi tiểu học, tôi có một giáo viên tên là cô Weeks. Bất cứ khi nào bạn xin phép cô Weeks liệu mình có thể đi vệ sinh được không, cô ấy sẽ cho bạn một cái nhìn hài hước và nói “Tôi không biết, em có thể không?” một cách đầy trịch thượng, như thể bạn đột nhiên mất khả năng đi lại, hoặc là đã thức dậy ngày hôm đó trong cảnh bỗng dưng rụng mất cả hai tay rồi vậy.

Thật khó chịu. Nhưng có một bài học quan trọng trong cách giễu cợt của cô còn đọng lại trong tôi. Chính là thế này: Có một sự khác biệt giữa những gì chúng ta có khả năng làm và những gì chúng ta cho phép mình làm. Chúng ta thường không nhận ra sự khác biệt đó.

Cha mẹ tôi không bao giờ tự cho phép bản thân lọ mọ vào đầu máy VCR bởi vì họ quá sợ mình sẽ phá hỏng một thứ đắt tiền hoặc tự làm xấu mặt. Cũng trong khi đó, cha mẹ tôi chưa bao giờ nhận ra rằng họ vốn luôn hoàn toàn đủ khả năng để sử cái thiết bị cục mịch ấy.

Trong nhiều năm, tôi chưa bao giờ cho phép bản thân mình thoải mái nói chuyện với người khác vì tôi cảm thấy như thể tôi chưa đủ giỏi giang với họ – cũng là cái cảm giác mà tôi đã để cho nó định nghĩa thực tại của tôi và con người của tôi.

Ngày mai, ở một nơi nào đó trên thế giới này, ai đó sẽ bỏ học trường y vì cô ghét nó, dù có làm cha mẹ cô thất vọng vô cùng. Một người khác sẽ bảo những đứa con lười biếng của bà nhấc mông khỏi chiếc đi-văng và chuyển đi. Ai đó sẽ mạo hiểm và ngỏ lời với vị cô trợ giảng quyến rũ của mình. Tất cả những người này sẽ biết về những thất vọng và phán xét sắp xảy ra khi họ làm vậy. Cơ thể họ sẽ đóng băng. Tâm trí họ sẽ hét lên. Tay họ sẽ run rẩy. Họ sẽ cảm thấy như cuộc sống của họ sẽ kết thúc vào ngày hôm đó, và họ sẽ đứng và nhìn khi bầu trời trên đầu họ vỡ tan và sụp đổ.

Nhưng họ cũng sẽ biết, ở một nơi nào đó bên trong chính mình, một cách vô thức hay có ý thức, rằng một điều gì họ cảm thấy sẽ không hẳn nó đúng là như vậy. Rằng những cảm xúc và trăn trở của chúng ta, giống như mọi thứ khác trong thế giới này, rồi sẽ qua đi và tiêu tan. Rằng mặc dù mạo hiểm tất cả mọi thứ, họ cũng không mạo hiểm điều gì cả.

Và bởi vì họ biết điều này, họ sẽ hoàn thành được nó một cách ổn thỏa thôi. Họ sẽ phụ lòng người khác. Họ sẽ nghe thấy những tiếng la hét. Họ sẽ phá vỡ bầu trời và đứng ngẩn ngơ dưới một vầng trăng thinh lặng.

Họ sẽ trở nên hoàn thiện hơn.

Tác giả: Mark Manson
Dịch: Sang Doan
Review: Dương Tùng

*Featured Image: Pexels

📌 Ủng hộ dịch giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

 

Có một quê hương để khoe mẽ thì cũng chỉ là một kẻ lang thang

3

[870 chữ, 3 phút đọc]

Quê hương có phải là sự dối trá lạnh lùng mà nhân loại đã tự bày đặt ra trong tâm trí, là danh từ đã ghi dấu ấn mãi mãi trên tờ khai lý lịch cuộc đời được cha mẹ tôi mang ra đóng dấu điểm chỉ. Trên đó vạch rõ biên giới là Huế, là Việt Nam. Sau này văn minh nhân loại đã bổ sung đầy đủ kiến thức vào dấu ba chấm đằng sau bằng Đông Nam Á, rồi châu Á. Cũng có khi tôi muốn rạch ròi hơn nữa, chẳng phải trái đất này cũng là quê hương tôi đó sao? Năm châu bốn bể đều gọi tôi là nhà, anh em sống cùng chung một quả đất đều có chung huyết thống vũ trụ mặc kệ màu da. Ở đâu mà chẳng là quê hương.

Rõ ràng tôi sinh ra không phải là để quan tâm đến ai là kẻ cầm đầu. Chuyện đó chỉ dành cho những nhà sáng tạo cắt máu thề nguyện phụng sự đời đời cho danh từ họ quen gọi bằng hai từ “Quê hương”. Họ đã đặt vào đó quá nhiều tình yêu và đức tin cho một danh từ và tự rạch đường phân cách quê hương họ thành từng mảng riêng biệt. Rồi bày đặt ngôn ngữ riêng, bản sắc văn hóa riêng, tự sáng tạo ra các lề luật nhằm chia cách máu mủ huyết thống anh em. Nếu không có những sự bày đặt vẽ vời đó, người da đen cũng là người da trắng, người phương Đông cũng là người phương Tây, người châu Âu khác gì châu Á, Bắc Nam luôn là anh em sum họp một nhà… Những người bày đặt ra quê hương chỉ toàn là những kẻ dối trá.

Nếu biết mình là anh em thì đã không cần đến những cuộc cách mạng bằng máu của kẻ khác, chiến tranh là cụm từ bị xóa sạch bất khả. Biết là anh em thì giận hờn vu vơ cũng chỉ nên đem lên bàn tròn giải quyết bằng trái tim mỗi người. Một Hitler, một Napoleon, một Thành Cát Tư Hãn thì cũng chỉ là một kẻ mù lòa bước đi trong đêm tối, làm sao có thể lay động cả triệu vì sao trên bầu trời mà không phải đánh rơi một vì sao lẻ loi nào xuống hố thẳm.

Quê hương mà chúng ta vẫn thường gọi tên chỉ là nơi mà tất cả mọi người đều đánh mất anh em của mình, rồi đánh mất luôn cả chính mình trong vũng lầy ấy. Quê hương chỉ là sự dư thừa mà văn minh nhân loại đã bày đặt ra. Xác định vĩ độ trên một quả địa cầu đúc bằng nhựa, tô vẽ lên đó mấy thứ màu sặc sỡ xanh đỏ vàng để phân biệt rồi mang ra bán tràn lan đại hải ngoài đường. Nơi nào chẳng là con sông, nơi nào chẳng phải là cánh đồng, là đại dương, rừng thẳm. Bày vẽ đặt tên rồi tự ý xác định quyền sở hữu. Trái đất này là của chúng ta. Con cá trong Thái Bình Dương là con cá hiền hậu xinh đẹp nhất chẳng thuộc riêng ai mà cũng thuộc riêng tất cả. Ai đó đã đứng ra và thâu tóm tất cả rừng xanh, biển cả, quặng mỏ này là của tôi, bãi bồi đất kia mới là của anh. Tích góp tất cả tài sản để trở nên giàu có rồi trở thành một gã ăn mày nghèo nàn với đống ảo tưởng đó. Ngọn núi này là của anh sao? Có cho hết vào một chiếc túi rồi mang theo bên mình được không?

Tôi đã phải nghe rất nhiều những kẻ sặc mùi lãng mạn thốt ra mấy câu “tôi yêu quê hương của tôi”, “tôi yêu Hà Nội”, “tôi yêu Sài Gòn”, “tôi là người Bắc”, “tôi là kẻ miền Nam”… Chắc người đó đã quên mình luôn được nhân loại gọi tên bằng một danh từ chung khác. Tất cả chỉ là một hình thức để bảo vệ cái tự tôn của những người cầm đầu một bộ lạc. Có một quê hương để khoe mẽ thì cũng chỉ là một kẻ lang thang. Kẻ nào càng muốn tìm nguồn cội của mình trong một danh từ, kẻ đó mãi chỉ là một tên ăn mày đầu đường xó chợ đơn độc trong linh hồn của chính hắn.

Trái đất này là của chúng mình rồi. Màu xanh màu vàng gì thì con người cũng đã chọn nơi đó là quê hương. Tất cả con người đã cùng gặp nhau trong một sự sống, có vui buồn, có khổ đau. Định mệnh gọi tên nhân loại con người từ mấy vạn năm trước, vẫn sẽ mãi gọi tên con người trong mấy vạn năm sau, cũng chỉ là một chữ “Người”. Ai cũng là người và ai cũng tồn tại trên cùng một trái đất quay tròn. Cứ chọn cho mình một quê hương nhưng đừng quên rằng lối đi nào cũng đều dẫn vào một trái tim.

Tác giả: Ni Chi

*Featured Image: skeeze

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

Ảo ảnh của giận dữ và thù hận

[1564 chữ, 6 phút đọc]

Mình nhớ về chú. Chú ở ngay gần nhà mình. Chú nghiện rượu, say sưa rất nhiều. Trong cơn say, chú hay gọi tên người cha đã khuất: “Tại ông! Chỉ tại ông!!!” Chú đi khắp phố và gào những câu đó, giọng lạc đi vì rượu.

Mình hỏi người lớn, vì sao? Người lớn kể, ngày xưa chú học rất giỏi. Ai cũng nghĩ chú sẽ theo con đường tri thức. Nhưng khi học hết cấp 3, bố chú không đồng ý cho chú thi đại học, vì nghĩ việc đó lãng phí. Chú uất nghẹn. Rồi chú vào bộ đội, lăn lộn trên vùng biên giới phía Bắc, vào những ngày vẫn còn xung đột. Chú may mắn sống sót. Xuất ngũ, mang theo một vài thương tích, chú trở về quê kế nghiệp cha mình.

Rồi nghề gia truyền mai một, không theo kịp thời thế, chú rơi vào nghèo túng. Nhìn xung quanh, bạn bè ngày một giàu lên, chú thêm uất hận. Rất nhiều chữ “nếu” hiện lên. Và vì những chữ “nếu” ấy không xảy ra, chú quy trách nhiệm cho người cha đã mất không tạo cho chú cơ hội đi học đại học, mặc dù ông thành người thiên cổ lâu lắm rồi.

Mỗi lúc đau khổ, tuyệt vọng, chú lại lôi hình ảnh người cha quá cố ra oán trách, khi âm thầm, khi gào lên cho cả thế giới nghe thấy, đặc biệt là trong cơn say.

Tương tự như vậy, thỉnh thoảng trong cuộc sống, mình lại gặp những người ôm giữ một mối hận thù sâu nặng với kẻ đã chết từ lâu. Thường thường đối tượng là ruột thịt hoặc thân thiết của họ: Cha, mẹ, mẹ chồng, bà cô, ông chú nào đó… Đêm ngày, trong trí óc, họ dựng cái bóng dáng tưởng tượng ấy dậy và bắt đầu tấn công, nguyền rủa. Đó là điều vô ích, phải không? Người chết thì đã chết, chỉ có một kẻ còn sống đang tự hủy hoại bản thân bằng cách gây ra cuộc chiến “một mất một còn” hết sức vô nghĩa trong nội tâm, với “đối thủ” là một ảo ảnh sinh ra từ ký ức của chính họ. Một ảo ảnh, không hơn không kém.

Câu chuyện tương tự cũng xảy ra nếu “kẻ thù” của chúng ta là người đang còn sống, hay rộng hơn, là cả “xã hội” sinh động vận hành quanh ta. Đối thủ sẽ luôn là ảo ảnh do ta tự tạo, và người tổn thương trước tiên luôn là chính ta.

Giả như có ai đó gây cho ta những tổn thương, thì chuyện đó cũng chỉ xảy ra ngay tại khoảnh khắc ấy, trong bối cảnh ấy. Sau đó, nó kết thúc! Chính ta mới là người chịu trách nhiệm cho việc kéo dài nó ra một cách không cần thiết, tại một địa chỉ mới: Thân thể mình. Đầu ta nóng lên, ta thêm buồn bực, mất tập trung, tim và mạch máu bị ảnh hưởng xấu, dạ dày chờ chực để bị viêm và cơ bắp dần căng cứng theo năm tháng. Để rồi sau đó, một vài người trong số chúng ta sẽ còn mất thêm tiền điều trị vô số bệnh – một khi ta tích lũy những cảm giác ấy đủ lâu. Hận thù như một chất axit mà chúng ta tự rót vào để ăn mòn thân-tâm mình. Không chỉ với những mối thù lớn lao, mà còn gồm cả những ân oán lặt vặt trong cuộc sống.

Trong tiểu thuyết Kim Dung, có một môn võ công lạ lùng tên gọi “Thất Thương Quyền”. Nguyên lý của môn võ công này là: Để đả thương đối thủ, người luyện phải tự đả thương mình trước. Vì thế, sức mạnh khi đánh ra rất lớn, song tác hại cho bản thân cũng vô cùng. Một thứ võ thuật hại mình hại người, và chỉ những người đã chìm đắm trong thù hận đến mức sẵn sàng đánh đổi tất cả để báo thù – như Tạ Tốn – mới dại khờ đánh cắp nó để mang đi tập luyện. “Thất Thương Quyền” là một ẩn dụ thú vị về sự oán ghét và lòng thù hận. Nhân vật Tạ Tốn là hình ảnh phóng đại của mỗi chúng ta. Ta ghét ai đó, thù ai đó, tự làm tổn hại bản thân trước khi có thể (hoặc chẳng bao giờ có thể) gây ra tác hại cho “kẻ thù”.

Ai mang nhiều hờn giận trong nội tâm sẽ trở thành độc dược với thế giới xung quanh. Họ xua đuổi người khác một cách vô thức. Từ họ tỏa ra một không khí bạo lực mà hầu hết mọi người đều có thể cảm nhận được và thấy e dè, xa lánh. Vòng tròn của những người thân thiết bao quanh họ cũng sẽ thưa vắng dần… cho đến khi chỉ còn một vài người ít ỏi, vì quá thương cảm, ở lại với họ và sẵn sàng chịu đựng những cơn đau mà họ gây ra. Như thế, nạn nhân tiếp theo của long thù hận trong ta lại chính là những người yêu thương ta nhất.

Gần đây, lướt lại Triết Học Đường Phố, mình vô tình được thấy một trích dẫn rất thú vị của đức Đạt Lai Lạt Ma:

“Khi rơi vào sự kiềm toả của giận dữ hay hận thù thì ta sẽ không còn cảm thấy an vui, cả thể xác lẫn tinh thần. Bất cứ ai nhìn vào cũng đều thấy được điều này và rồi sẽ chẳng có ai muốn đến gần ta nữa. Ngay cả súc vật cũng tránh xa, chỉ trừ có rận và muỗi mới đến gần để hút máu ta mà thôi!”

Đạt Lai Lạt Ma đủ thẩm quyền để phát biểu như vậy: ông cũng bị tấn công và mất mát không kém ai. Nhưng ông đã không chọn thù hận! Có lúc ta thấy trong các phát biểu, ông thể hiện sự đau xót, giận dữ và bực bội, đặc biệt khi nói về tổ quốc. Nhưng ‘sân hận’ (xin cho mình được phép gọi chung các cảm xúc tức giận, bất mãn, thù hằn, hờn ghét… bằng từ ‘sân hận’ này) không phải trạng thái tinh thần chi phối ông. Nó chỉ thoáng như gió bay. Đạt Lai Lạt Ma, như mình biết, là sự kết hợp hài tuyệt vời giữa trí tuệ tuyệt của một cụ già thông thái và sự hồn nhiên yêu đời của một đứa trẻ.

Cũng như ông, mỗi chúng ta đều có đủ duyên cớ để giữ niềm oán trách, hận thù với một ai đó. Nhìn cuộc đời xem, toàn những sắc màu loang lổ và những điều không như ý. Bức tranh của cái thiện bị vấy bẩn bởi vô số vết đen từ những cây cọ xấu ác. Nếu cần lý do để ghét đời, ta có thể tìm được tới ngàn lẻ một lý do chính đáng.

Nhưng dù những lý do ấy là đúng đắn, thì sao đây? Ta không thể, không bao giờ có thể, thực sự thay đổi cuộc đời bằng những năng lượng tiêu cực như sân hận. Khi bạn coi cuộc đời là kẻ thù, bạn có thể tác động tới nó đấy, nhưng khó lòng theo một chiều hứng tích cực hơn. Nhìn lại chính ta, chắc chắn ta sẽ không bao giờ nghe theo lời khuyên chân thành của một người đang oán ghét mình. Vậy liệu có quá xa xôi không khi ta muốn cuộc sống xung quanh trở nên tươi đẹp hơn, trong khi thâm tâm ta giữ một niềm ghét hờn với nó?

Con người không cần miễn cưỡng hóa thành một “thánh nhân” luôn luôn bao dung và yêu thương người khác. Con người không cần trở nên ngốc nghếch tới mức luôn để cho kẻ xấu lợi dụng, tấn công mình mà không một chút phản kháng, chỉ để cảm thấy “thanh thản”. Bảo vệ bản thân là một điều tất yếu.

Nhưng cũng vì bản thân, nên chăng ta cần nhìn sâu vào sự Giận, Ghét? Để thấy chúng mang tính hủy hoại ghê gớm hơn nhiều “kẻ thù” thực tế ngoài đời, dù kẻ thù đó là xã hội bao la, hay chỉ nhỏ bé như ông sếp nóng tính, cô đồng nghiệp “khó ưa”, hay một người nào đó mà ta vô tình gây gổ trên mạng xã hội?

Bạn cần rút ra bài học để đối phó với những người nguy hiểm: Suy ngẫm, đối thoại, tìm phương án xử lý vấn đề, hoặc tránh xa họ, nhưng không cần góp thêm sân hận vào bài học đó.

Bạn có thể nói rằng sân hận cũng có cái tốt của nó: Đôi lúc nó cho ta động lực phấn đấu để chứng tỏ bản thân với những người từng coi thường ta. Ừm, có thể nó hữu ích trên một số khía cạnh nào đó, nhưng dù đôi khi có chút hiệu năng nhất định, thì mình tin rằng về bản chất, nó vẫn luôn luôn là độc dược. Dù sao đây chỉ là nhận định riêng từ phía mình, và mỗi người có những lựa chọn khác nhau.

Tác giả: Thiếu Lê Tú Anh

*Featured Image: jplenio

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

20 suy nghĩ ngắn về đồng tính

(Disclaimer: Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả, không nhất thiết là quan điểm của THĐP.)

(1289 chữ, 5 phút đọc)

  1. Đồng tính khi gặp nhau thường không thành thật, ngay cả khi thành thật nhất cũng có những điều dối trá. Đó không phải căn tính của họ, mà là bản năng, nói dối để tự vệ. Ngày nào, đồng tính vẫn còn là một khái niệm bị soi xét trong xã hội, ngày đó, người đồng tính vẫn không thành thật với người xung quanh, tệ hơn, là với chính họ.

  2. Đập đá thì không thể làm tình.

  3. Người đồng tính có khuynh hướng tụ tập thành một nhóm theo giới tính của mình. Ở đó, họ biến mất hoàn toàn, cái tôi, để đồng hóa vào tập thể. Từ cách nói chuyện, ngữ điệu, cử chỉ, điệu bộ, và cả những chủ đề giao tiếp. Khi đó tính độc lập mất đi, con người bị xóa nhòa, ranh giới giữa riêng và chung không còn. Đồng tính dễ tọc mạch.

  4. Ở sự tụ tập đồng tính, một, để khỏa lấp nỗi cô đơn, hai, để cảm giác có sức mạnh, một thứ sức mạnh tập thể, tự do thể hiện những điều mình muốn, kể cả hành vi lố lăng kệch cỡm. Thứ, mà bình thường họ không dám làm.

  5. Đàn ông có khuynh hướng cá nhân, đàn bà có khuynh hướng tập thể. Do đó, đàn bà thường lắm điều, đặc biệt, khi số người đủ để thành một nhóm, với người Việt Nam, đàn bà luôn có thang âm to khi nói, đặc biệt, cười rồ rộ bàn tán về một ai đó đi ngang. Về điểm này, đồng tính nam kế thừa xuất sắc. Dường như, đồng tính nữ thì… ngược lại.

  6. Chủ đề tâm sự của những người đồng tính khi lần đầu gặp nhau: tôi là nạn nhân của mọi điều.

  7. Chủ đề tâm sự của những người đồng tính khi vài lần gặp nhau: đạo đức, đặc biệt, từ hành vi ứng xử mà người kể luôn là mẫu mực cho hành vi đạo đức.

  8. Chủ đề tâm sự của những người đồng tính sau nhiều nhiều nhiều, lần, gặp nhau: không tin vào tình yêu, nhưng rất thích bàn về tình yêu người khác, đặc biệt, người yêu… cũ.

  9. Người đồng tính khi đủ để thành một nhóm, họ thích làm từ thiện, đặc biệt, đi chùa và ăn chay. Gì cũng được, dường như, hành vi từ thiện kia xuất phát từ khao khát cho tâm hồn được… thanh thản, như thể, đã làm một điều gì tội lỗi và đi chuộc lỗi. Có lẽ, với họ, giới tính là một cái lỗi.

  10. Đồng tính khi nói về người yêu cũ, dù có thành thật mấy, cũng… xào xạo. Nhưng cứ cho là thật, thì, người yêu cũ nào cũng có hai điều: giàu có và trình độ học vấn cao, trừ phi, kể về tình đầu, luôn là câu chuyện: nghèo nhưng biết chia sẻ. Ừ, cứ cho là thật, thì Việt Nam nên tự hào là quốc gia có nhiều người đồng tính giàu và học vấn cao.

  11. Khi nói về người yêu cũ, đồng tính, luôn kể những gì mà họ được chiều chuộng. Điểm này giống đàn bà. Nhưng vượt xa hơn đàn bà ở chỗ, nó nằm ngoài sự thật.

  12. Đồng tính, khi thành một nhóm người hoạt động xã hội. Họ thích gây tác động về hành vi lương thiện, như thể, đồng tính không đi kèm tội ác, như cách mà báo chí đã miệt thị qua những vụ án được dán mác đồng tính. Cần hiểu, đồng tính, tội ác và lương thiện luôn riêng biệt, nhưng, lấy danh tiếng của những người đồng tính nổi tiếng, nhất là những vĩ nhân để biện minh cho đồng tính là tích cực thì… nhảm. Cống hiến của một cá nhân cho nhân loại, đầu tiên là vì tài năng của họ; sau đó, có những kẻ hưởng ké điều đó, gồm: gia đình và quốc gia. Nay, có thêm… giới tính.

  13. Đồng tính thường được khắc họa là những kẻ ưa ghen tuông. Ừa, thì ghen, nhưng trong tình yêu nào mà không có sự ghen tuông? Nhất là, tình yêu luôn mang tính sở thuộc, muốn độc quyền trong tình yêu, tôi yêu người đó và chỉ muốn duy nhất mình được yêu người đó. Vậy, yêu thì phải ghen, không phân biệt giới tính. Khác chăng, là ở cách thể hiện lòng ghen tuông. Với đàn bà, là mưu mẹo; với đàn ông, là hành động. Do đó, đồng tính nam thường ghen bằng hành động, hành động mà vượt kiểm soát, sớm muộn gì cũng có tật nguyền và thần chết.

  14. Đàn bà Đông Á, nhất là Việt Nam, khi thông minh luôn kèm theo thủ đoạn. Đã là đàn bà, mà thông minh, thì họ buộc phải chứng minh sự thông minh đó bằng thủ đoạn. Thủ đoạn đó, nếu được, thì phải dữ tợn và hơn thua đầy lặt vặt. Do đó, đàn bà Việt Nam rất thích thú trong việc bày mưu tính kế, tham kế cho người xung quanh và cả bản thân cho những điều vặt vãnh. Về điều này, đồng tính nam… y chang. Dường như, thông minh và lương thiện, không đi chung trong tư duy đàn bà.

  15. “Mày khôn tao đâu có ngu.” Nói câu đó, kẻ đó tự biến mình thành ngu, vì lú lẫn trong cách đánh giá mà người khác dành cho mình. Đó lại là câu cửa miệng của nhiều người đồng tính mà tôi biết. Nản.

  16. Đồng tính nam thường ít chiều sâu hơn đàn bà trong đánh giá về con người. Đơn giản, đàn ông thường kém hơn đàn bà về cảm nhận, vì vậy, đàn ông dễ chú ý về ngọai hình, trong khi đàn bà thường chú ý về tính cách. Do đó, những phẩm chất: tài năng và trí tuệ ít khi nào là chủ đề của một người đồng tính nói về người đồng tính, hay quan tâm về đồng tính. Nếu có nhận xét về tài năng, trí tuệ; thường… trật. Tình yêu đồng tính ít đi chiều sâu là vậy. Thật lạ, trong tình bạn, thì đàn ông lại sâu sắc hơn đàn bà, và vô cùng chú ý về tài năng, trí tuệ của người bạn. Đồng tính nam không thèm kế thừa điều đó ở đàn ông, nếu có, cũng không áp dụng vào tình yêu.

  17. Sự bấp bênh trong tình cảm, khiến người đồng tính dễ bi quan. Những kẻ bi quan là những kẻ có khả năng tiên liệu về tương lai, nhưng, trật nhiều hơn trúng. Vậy, bi quan để làm gì?

  18. Có lẽ vì bi quan, nên đồng tính và đàn bà giống nhau một điểm: thích coi bói. Xa hơn, thích làm thầy bói.

  19. Nếu nói đồng tính là yếu đuối, không chính xác, ở họ, có một nỗ lực mạnh mẽ. Chống lại sự thật về mình.

20. Có hay không mối quan hệ giữa người làm nghệ thuật và đồng tính? Nhiều người tin là có. Tôi thì không. Nghệ thuật nằm ở tài năng, đồng tính nằm ở nhu cầu. Nếu có, may cho người đồng tính là họ không được kết hôn, áp lực về gia đình giảm đi, không được xã hội thừa nhận, áp lực về trách nhiệm công dân giảm đi. Còn lại, dành cho sở thích. Tài năng luôn có thời gian để phát triển. Tôi nói điều đó là nói nhảm, vì một tài năng lớn, không cần đến giới tính để đỡ lung.

Tác giả: ICiệt Phùng

Featured image: David Shankbone

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

[Tóm tắt] 5 centimet trên giây, Shinkai Makoto – Chuyện tình hoa anh đào

1

[1641 chữ, 6 phút đọc]

5 centimet trên giây là một câu chuyện ngắn nhưng bản thân nó lại gói gọn một phần chuyện đời của chàng trai tên Takaki Toono, bắt đầu từ lúc anh còn là một đứa nhóc lớp Bốn cho đến khi anh đã ngoài 30. Những ngày tháng tuyệt vời của thời thơ bé ập đến bất ngờ như cơn mưa rào khi Takaki gặp được Akari, cô gái này đáng yêu như vệt nắng mùa hạ. Akari là học sinh vừa chuyển đến và Takaki đã từng trải qua cảm giác ấy, vì thế mà cậu liền chủ động kết bạn với cô. Nhờ có rất nhiều điểm tương đồng mà hai người trở nên vô cùng thân thiết, họ gắn bó với nhau suốt ba năm trời cho đến khi Akari buộc phải chuyển đi vì công việc gia đình.

Những ngày tháng có nhau, Takaki luôn xuất hiện cùng Akari ở bất cứ đâu, họ cùng đi học, cùng ăn trưa, cùng trò chuyện. Họ cứ ngỡ rằng sẽ luôn được bên nhau như vậy cho đến tận cùng, nhưng những trái tim nhỏ dại ngày ấy đâu biết rằng cần phải đấu tranh và hi sinh đến mức nào mới có thể biến điều đó thành hiện thực. Ngày nhỏ, bàn tay đâu đủ lớn, đâu đủ mạnh để giữ một người ở lại. Chắc hẳn Takaki đã đau buồn đến tột độ khi nghe tin Akari chuyển đi, và Akari cũng vậy; hai trái tim đang lớn bỗng chốc phải thổn thức, vỡ tan. Những mùa xuân sau này, khi nhìn thấy hoa anh đào đang rơi, Takaki lại bất chợt nhói lòng, trong đầu anh lại vang lên giọng nói trong trẻo: “Vận tốc rơi của hoa anh đào ấy. Năm centimet trên giây.”

Điều khó khăn nhất trên đời này có lẽ là phải từ bỏ một ai đó hay một thứ gì đó vốn dĩ đã trở nên thân thuộc. Vắng đi họ, đời ta lập tức chông chênh, chơi vơi đến lạ. Đã có một lần, hoặc ít nhất là vậy, Takaki tìm về Akari, lúc ấy cậu chỉ mới bước qua tuổi 13, lần này là để từ biệt. Cuộc hẹn bị trễ đến hơn 4 giờ đồng hồ, khi dường như đã quá tuyệt vọng thì Takaki chợt sững sờ vì Akari vẫn đang ngồi đợi mình. Trong đêm đông buốt giá ấy, dưới gốc cây anh đào, hai tâm hồn thuần khiết trao cho nhau nụ hôn đầu đời của họ. Ngay lập tức thời gian và không gian dừng lại, chỉ còn tình yêu, linh hồn và sự mãi mãi.

Những quá khứ tươi đẹp ấy luôn đeo bám tâm trí Takaki, về sau này chúng trở thành một điều gì đó dằn vặt vô cùng. Takaki đã nhận ra cậu muốn bảo vệ Akari đến cuối đời, nhưng hiện thực phũ phàng cho thấy rằng họ không thể bên nhau mãi mãi, không thể nào. Hình ảnh Takaki bất lực đứng nhìn Akari qua khung cửa kính của tàu điện khiến người đọc không khỏi nhói lòng. Thời điểm chúng ta vừa kịp nhận ra một nửa còn lại của đời mình cũng chính là thời điểm chúng ta buộc phải lìa xa họ, khoảnh khắc ấy mấy ai được trải qua và mấy ai kiềm lại được nước mắt của chính mình. “Takaki à, tớ tin mọi chuyện sẽ tốt đẹp thôi. Nhất định thế!” Cuộc đời Takaki về sau này, liệu có thể được gọi là tốt đẹp hay không thì còn tùy thuộc vào từng người, nhưng riêng tôi chỉ thấy màu sắc của sự u buồn.

Khi Takaki chuyển đến nơi ở mới, cậu gặp được Sumida Kanae, đó là một cô gái thích lướt ván… và thích…Takaki. Tình cảm của cô kéo dài suốt 5 năm trời, cuộc sống của cô trong khoảng thời gian dài đăng đẳng ấy chỉ xoay quanh Takaki. Sumida là hình mẫu chung của những kẻ yêu đơn phương, nhìn vào cô ai cũng sẽ bật cười và thầm nghĩ: “Giống mình quá!” Sumida biết Takaki hay tập bắn cung, vậy là cô bạn luôn giả vờ đi qua nơi cậu ấy luyện tập, chào hỏi vài câu bâng quơ, ngoài mặt luôn tỏ ra bình thản nhưng trong lồng ngực lại nảy tưng. Cô luôn “tình cờ” đến bãi lấy xe cùng lúc với Takaki, khi cậu ta đề nghị cùng về chung thì Sumida sung sướng đến nỗi nếu có đuôi thì cô sẽ quẩy tít lên. Đối với những thứ xung quanh mình, cô sẽ tìm một mối liên hệ nào đó với Takaki.

Sumida ôm khư khư tình cảm của mình chờ cho đến khi cô có thể lướt được trên những con sóng thì sẽ tỏ tình cùng Takaki. Tình yêu của Sumida lúc nào cũng vẹn nguyên như vậy, hồ như Takaki là cả bầu trời của cô, lúc nào cũng muốn ôm trọn vào lòng.

Rồi cũng đến lúc Sumida có thể nói ra lòng mình, nhưng khi ấy bọn họ đã là những học sinh cuối cấp, đang đứng trước những lựa chọn quan trọng nhất cuộc đời. Cô biết rằng Takaki sẽ rời khỏi nơi đây và có lẽ không bao giờ quay trở lại nữa, vì thế mà cô đã kịp nắm được vạt áo của cậu ta, nhưng lời yêu cứ nghẹn ứ ở cổ. “Không phải ở đây!”, “Không phải ở đây!” Sumida sững sờ nhận ra những câu chữ ấy trong mắt Takaki, bọn họ đi về cùng nhau, rồi Sumida khóc òa.

Nhưng dù gì đi nữa, Sumida đã cho chúng ta thấy sự dũng cảm của mình, giống như nhiều cô gái khác, cô thầm thích một người và trước giờ phút sẽ chia xa cô muốn thổ lộ cùng cậu ta. Tuy chẳng thể thành đôi nhưng sau này cô sẽ chẳng hề nuối tiếc vì điều gì cả, hẳn đó là một sự lựa chọn đúng đắn của tuổi trẻ rồi. Tình yêu của Sumida xuất phát từ tận đáy tim, nơi tất cả sự thuần khiết, chân thành, nồng ấm nhất hiện hữu. Liệu tình cảm giữa Takaki và Akari ngày ấy có được gọi là yêu hay chỉ là cảm giác bỡ ngỡ đầu đời? “Thế nhưng, tôi biết rồi ngày mai, ngày kia và cho mãi về sau tôi chỉ yêu một người, là Toono.”

Về sau, khi đã ngoài ba mươi nhưng Takaki vẫn không thể tìm ra người mà cậu muốn gắn bó đến cuối đời. Trải qua thêm ba mối tình, nếu chúng không đến và đi một cách chóng vánh thì cũng vỡ tan thành trăm ngàn mảnh đau buồn. Người đến rồi lại đi, còn lại mình ta ngụp lặn giữa hàng tá kỉ niệm thời mặn nồng, phải mất bao nhiêu thời gian thì tâm hồn mới chịu cân bằng trở lại?

Công việc của Takaki được mô tả một cách đơn điệu vô cùng, sáng đến công ty, mua một ly cà phê từ máy bán hàng tự động, uống một ngụm rồi bắt đầu gõ lách tách trên bàn phím máy tính, một công việc chẳng đòi hỏi phải giao tiếp gì nhiều giữa những người trong cùng một nhóm. Tối đến, anh lại tựa mình vào khung cửa kính của chuyến tàu điện đêm, về nhà khi trời đã rất khuya. Khi công việc có vẻ đang thăng tiến và năng lực được đánh giá cao thì anh quyết định nghỉ làm, anh dành thời gian ở một mình và cân bằng lại mọi thứ.

Cuộc sống quá đỗi cô đơn của Takaki đã làm tôi đôi phần hoảng sợ, và tôi được biết rằng có rất nhiều, rất nhiều người trẻ cũng như anh, họ có thể kiếm nhiều tiền nhưng họ không hạnh phúc, chuỗi ngày dài lê thê buồn chán ấy chiếm mất tâm hồn họ, làm họ chai sạn cảm xúc và chơi vơi giữa cuộc đời. Họ chẳng khác gì một cái máy được lập trình sẵn, vừa đáng thương vừa đáng trách.

Cuối truyện, cái khoảnh khắc tim anh lóe sáng khi bất giác một người con gái đi ngang qua làm chúng ta khựng lại và thắc mắc: “Cô ấy” là ai? Và cái tin tưởng mãnh liệt rằng nếu anh quay đầu lại thì cô cũng vậy đã chứng tỏ rằng giữa hai người đã từng là một điều gì đó lớn lao lắm. Liệu có phải là Akari? Nhưng ngón áp út bàn tay trái của Akari đã mang nhẫn mất rồi, phải, cô sắp lấy chồng. Những gì về Takaki chỉ còn là hoài niệm tươi đẹp, không hơn không kém. Anh và “cô ấy” lướt qua nhau, quãng thời gian ba năm nếu so với cả đời người cũng có thể xem là một khoảnh khắc, những thứ đã cũ chẳng khác gì một cái lướt qua nhẹ nhàng cả. Chẳng ai đong đếm so đo khoảng thời gian xưa kia làm gì nữa.

Rồi họ đứng lại, ngoáy đầu nhìn nhau, cũ chẳng đồng nghĩa với đã quên, chỉ là cảm giác không vẹn nguyên như ngày đầu nữa thôi. Chuyến tàu cắt ngang tầm nhìn của hai người, đó không phải là khoảng thời gian dài mà họ đã lạc mất nhau hay sao, sẽ chẳng có gì là lạ nếu nói chuyến tàu ấy tượng trưng cho mười mấy năm xa cách giữa hai người. Cuối cùng, Takaki nhận ra rằng phép màu không phải là hai người có thể đi cùng nhau đến mãi mãi, mà chính việc gặp lại “cô ấy” đã là một điều kì diệu lắm rồi.

“Và khi đoàn tàu chạy qua, anh sẽ tiến bước, không còn do dự.”

Tác giả: Luckyking

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

Đến ăn mày cũng còn có chủ nhật

1

[1087 chữ, 4 phút đọc]

Hôm qua xem xong một bộ phim. Có gã ăn mày đóng cửa không làm việc vào ngày chủ nhật, từ chối nhận tiền bố thí của một người lương thiện bước ngang qua. Bỗng nhiên thấy gã ăn mày này sống nhân văn quá. Vậy nên tôi cũng cố gắng dẹp bỏ tất cả mọi sự, rồi bước lang thang giữa phố xá, rồi tự hỏi mình đang đứng nơi nào trong sự hỗn loạn của cuộc sống.

Hôm nay là chủ nhật, đến mai các bạn đọc được bài viết có lẽ đã là thứ hai, hoặc thứ ba, mặc kệ bài cho đăng vào thứ mấy, tôi cũng đã dành một buổi chiều chủ nhật quý báu ngồi lì trên gác và viết ra mấy dòng chữ vớ vẩn. Để làm gì, để kể cho các bạn nghe đến ăn mày nó cũng còn có ngày chủ nhật.

Chúng ta càng lúc càng làm việc nhiều hơn, chẳng khác gì máy móc trong các khu công nghiệp, hoạt động liên tục không ngừng nghỉ. Ngày chủ nhật vẫn phải còn tăng ca. Càng làm việc lại càng thấy sự vô nghĩa trong những gì mình đang làm. Chúng ta lướt qua mặt đất để cho xã hội xô đẩy, như những nô lệ, tự đeo gông đeo xích rồi tự trói mình lại với công việc như một con thiêu thân lao vào công việc, rồi buông lời oán than, tố cáo đời sống khắc nghiệt, khinh bỉ cuộc sống tầm thường, mong muốn một cuộc sống thanh bình trong khi tự thân mình đã cưỡng ép thanh bình phải bước di động lẽo đẽo theo sau công việc.

Cuộc sống mất đi và chúng ta thì vẫn còn đang ảo tưởng mơ mộng về nó. Tự lúc nào đã biến thành quỷ thành ngợm, mà cứ nghĩ vẫn còn đang là con người. Muốn làm việc để được sống con người rồi đánh mất thân phận con người trong công việc. Tự dùng sự tỉnh táo để giải thoát tâm trí khỏi những cơn mê, không biết sự tỉnh táo tự huyễn đã biến thành một thứ ảo tưởng vô phương cứu chữa. Cứ làm việc đi, lao vào công việc đi, rồi đến lúc bàng hoàng nhận ra tên tuổi, quyền lực, địa vị, tài sản rồi sẽ đến ngày bịt khăn trắng mà dự đám tang cho linh hồn mình lúc nào chẳng hay.

Tự huyễn mình tự do được lựa chọn công việc, cuộc sống của mình sao? Nghĩ rằng chỉ có những kẻ đang ngồi sau song sắt mới là kẻ nô lệ chịu kiếp tù đày sao? Chúng ta cũng đâu khác gì họ, tự bỏ tù mình trong phòng giam, ngập tràn những đống tài liệu và hồ sơ dang dở chưa xử lý xong. Muốn ra phố dạo mát một vòng, ghé vào quán cà phê tán gẫu với em nào xinh đẹp đang vắt chân đọc sách bên ô cửa kính. Chỉ chừng đó thôi cũng không thể thì khác gì đâu một tên tù nhân. Tên tù nhân hôm nay còn đang mơ màng bên song chắn ngắm nhìn lên bầu trời cao trong xanh, đôi lúc gã còn tự hỏi mây đang trôi về đâu? Gã còn có thời gian để mỉm cười với tên tử tù bên cạnh. Mấy gã còn chào hỏi nhau vài ba câu.

Đừng có đổ lỗi cho trách nhiệm này trách nhiệm kia, ngụy biện là hành động của một gã tội phạm đang cố gắng biện minh cho những lỗi lầm sai trái. Ngay đến gã ăn mày cũng có ngày chủ nhật mà sao chúng ta vẫn phải ngồi ngập mặt trong phòng làm việc. Không làm việc một ngày thì có chết được đâu? Có làm thêm một ngày thì cũng đâu có giàu hơn là mấy? Có làm kẻ chiến thắng trong công việc hôm nay thì cũng chỉ là một tên thất bại trong gia đình và chính mình. Chủ nhật là phải đi đây đó dạo mát, chủ nhật là phải ăn một bữa cơm gia đình. Chủ nhật mà chẳng khác gì một tên bị tù rồi ngạo nghễ cười chê mấy thằng bị đi tù. Mình với nó có khác gì là mấy? Đạo đức lương tâm cũng kẻ chín lạng người một cân. Bày đặt tưởng tượng rồi đề cao nhân phẩm bản thân, đằng nào thì cũng chỉ là những thằng kém cỏi không thể tự làm chủ đời sống. Thôi hạ màn đi, cứ diễn mãi một vở tuồng xem ra cũng thấy ngán ngẩm. Sự ngây thơ của kẻ bị nô lệ và sự già dặn của những kẻ giả vờ được tự do giữa đời sống, nghe ra thì khác nhau, chung cuộc cũng chỉ là kiếp làm tôi tớ bị trói vào những song sắt.

Dù sao mỗi ngày thức dậy cũng trông thấy bao nhiêu xác chết nằm chồng chất từ ngày này sang ngày kia từ bao lâu nay. Có sợ hãi thêm một ngày thì nấm mồ tương lai cũng đã đào sẵn. Trước sau gì khói bụi cuộc đời rồi cũng trở về với tàn tro. Nghỉ ngơi một ngày đi các anh các chị. Tuổi trẻ rồi tuổi già, trước khi đặt chân vào đời thì định mệnh cũng đã gọi tên từ mấy vạn năm trước. Đừng có cố đốt cháy da thịt, đừng cố đốt cháy linh hồn, cứ mạnh mẽ mà nhìn vào sự trần trụi của đời sống này đi, vui một ngày rồi khóc cho trọn một ngày, đau khổ một ngày rồi đắm say một ngày, ngày nào cũng không phải chủ nhật nhưng hôm nay đích thực là ngày cuối tuần.

Ngày cuối tuần tôi đã nhìn thấy gã ăn mày được nghỉ ngơi nên tôi cũng cần được nghỉ ngơi. Vậy mà tôi lại ngồi đây vào ngày chủ nhật để viết mấy dòng vớ vẩn này. Tôi cũng chỉ là một đứa tù tội ngu đần hết nói. Nhưng bởi có người đọc nó và ngày chủ nhật không còn là ngày làm việc của họ thì ngày chủ nhật của tôi phải chăng hóa thành con chim chắp cánh bay đi. Bay đi hỡi cánh chim tự do, mang tự do theo thật xa, đến những vùng trời tự do, nơi đó có những con người tự do đang trông chờ.

Tác giả: Ni Chi

*Featured Image: Pexels

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

[THĐP Translation™] Những điều tốt đẹp nhất trong đời đều trái ngược

1

E-T-4

(2770 chữ, 11 phút đọc) Có một bài tập trong chương trình huấn luyện Hải quân SEAL gọi là “chống chết chìm” (drown-proofing) trong đó người ta buộc tay bạn vào sau lưng, trói chân bạn lại, và ném bạn xuống một bể bơi sâu 9-foot-deep (2.7 mét).

Nhiệm vụ của bạn là sống sót qua 5 phút.

Giống như hầu hết các chương trình huấn luyện của SEAL, gần như mọi sĩ quan đều không vượt qua bài drown-proofing này. Khi họ bị quăng xuống nước, nhiều người bắt đầu hoảng sợ và hét lên muốn được kéo trở vào. Một số thì vật lộn tới khi họ trượt xuống nước, bắt đầu mất ý thức và phải chờ tới khi được kéo lên và sốc lại. Trước đây thậm chí đã từng có một số thực tập sinh mất mạng trong bài tập này.

Nhưng một số thì thành công. Và họ thành công nhờ hiểu được hai bài học nghe như nghịch lý.

Sự nghich lý trong bài học thứ nhất: bạn càng vùng vẫy để giữ đầu ở trên mặt nước, thì bạn càng dễ chìm hơn.

Khi mọi cánh tay và cẳng chân bị trói lại, bạn sẽ không thể giữ cả người trên mặt nước trong suốt năm phút. Tệ hơn, những nỗ lực có hạn để giữ mình không chìm sẽ chỉ khiến bạn chìm nhanh hơn. Bí quyết ở đây là thực sự để cơ thể bạn chìm xuống đáy bể. Từ đó, bạn nhẹ nhàng đạp chân đẩy mình khỏi sàn bể một chút và động lượng sẽ đưa bạn lên trên mặt nước. Một khi tới đó, bạn hãy lấy một hơi thở nhanh và làm lại quá trình ấy một lần nữa.

Thật lạ, sống sót qua quá trình drown-proofing không cần bạn phải có thể lực hay sức chịu đựng của một siêu nhân. Bạn thậm chí chẳng cần phải biết bơi. Ngược lại, nó đòi hỏi khả năng không bơi. Thay vì cố gắng chống lại những quy luật vật lý mà dường như sẽ giết chết bạn, hãy đầu hàng chúng và sử dụng chúng để cứu chính mình.

Bài học thứ hai trong drown-proofing thì rõ ràng hơn một chút, nhưng cũng nghịch lý: bạn càng hoảng sợ thì bạn càng đốt cháy nhiều oxy hơn và từ đó càng dễ bất tỉnh và chết chìm hơn. Một cách thâm hiểm, bài tập này khiến những bản năng sinh tồn của bạn chống lại chính bạn: bạn càng cố gắng hít thở bao nhiêu, bạn càng có ít cơ hội để thở. Mong muốn sống càng mãnh liệt, tỉ lệ chết càng tăng cao.

Không chỉ là một bài kiểm tra thể lực, drown-proofing là bài kiểm tra khả năng kiểm soát cảm xúc của mỗi sĩ quan trong những tình huống nguy hiểm nhất. Liệu anh ta có thể kiểm soát được sự thúc giục trong bản thân mình? Liệu anh ta có thể thả lỏng người trong thời khắc đối mặt với tử thần? Liệu anh ta sẽ sẵn lòng liều mạng để phục vụ những giá trị hay mục tiêu cao cả hơn?

Những kĩ năng ấy quan trọng hơn rất nhiều so với khả năng bơi lội của bất cứ sĩ quan nào. Chúng quan trọng hơn sự dẻo dai, sức bền thể lực, hay tham vọng của anh ta. Chúng quan trọng hơn trí thông minh của anh, ngôi trường anh ta học, hay vẻ đẹp trai khi anh ta diện bộ suit Ý bóng loáng.

Kĩ năng này—khả năng từ bỏ kiểm soát khi ta muốn nó nhất—là một trong những kĩ năng quan trọng nhất một người có thể phát triển. Nó quan trọng không chỉ cho SEAL, mà còn cho cả cuộc sống.

Hầu hết người ta cho rằng quan hệ giữa nỗ lực và thành quả đơn thuần là một-một. Chúng ta hay nghĩ rằng làm việc nhiều gấp đôi đồng nghĩa với kết quả lớn gấp đôi.

Rằng quan tâm người kia gấp đôi sẽ khiến mỗi người cảm thấy được yêu thương gấp đôi. Rằng hét lên quan điểm của bạn to gấp đôi thì bạn sẽ đúng gấp đôi.

linear-curve-640x611

Giả định ở đây là cuộc sống hầu như chạy trên một đường tuyến tính, rằng tỉ lệ một-một giữa nỗ lực và thành quả áp dụng cho mọi điều.

Nhưng xin để tôi nói với bạn là—như một người vừa uống lượng Red Bull gấp đôi để sửa xong bài viết này—giả định ấy gần như không bao giờ đúng. Cả thế giới này hầu như không tuân theo cái đường tuyến tính ấy. Những quan hệ tuyến tính chỉ tồn tại cho những việc cần ít tâm trí, theo thói quen hay lặp đi lặp lại—lái xe, điền chồng giấy tờ, dọn nhà vệ sinh, v.v. Trong tất cả những trường hợp này, hai tiếng đồng hồ làm việc sẽ tạo ra kết quả gấp đôi so với một tiếng. Nhưng đó đơn giản là vì những việc ấy không yêu cầu suy nghĩ hay kĩ năng nào.

Hầu hết hoạt động trong cuộc sống không đi theo đường thẳng nỗ lực/thành quả tuyến tính vì chúng không đơn giản hay máy móc. Hầu hết hoạt động đều phức tạp, đòi hỏi cố gắng từ tinh thần và/hoặc cảm xúc, và yêu cầu sự thích nghi. Vì thế, hầu hết hoạt động đều tạo ra một đường cong hiệu suất giảm dần:

diminishing-returns-640x611

Hiệu suất giảm dần nghĩa là bạn càng trải nghiệm điều gì đó nhiều, thì thành quả nó mang lại càng ít. Ví dụ kinh điển cho điều này là tiền bạc. Khác biệt giữa thu nhập $20,000 và $40,000 thực sự lớn và có khả năng thay đổi một cuộc đời. Nhưng khác biệt giữa thu nhập $120,000 và $140,000 chỉ có nghĩa là chiếc xe của bạn có ghế sưởi tốt hơn. Khác biệt giữa thu nhập $127,020,000 và $127,040,000 về cơ bản là sai số làm tròn khi khai thuế.

Khái niệm hiệu suất giảm dần áp dụng với hầu hết những trải nghiệm phức tạp và mới lạ. Số lần bạn tắm mỗi ngày; số cánh gà bạn hít phải trong giờ giảm giá; số chuyến đi về nhà thăm mẹ mỗi năm—đây đều là những trải nghiệm đầy giá trị trong lần đầu tiên nhưng sẽ giảm dần giá trị khi bạn thực hiện chúng nhiều hơn (xin lỗi mẹ).

Một ví dụ khác: các nghiên cứu về hiệu suất làm việc chỉ ra rằng chúng ta chỉ thực sự hiệu quả trong bốn đến năm tiếng đầu tiên mỗi ngày. Mọi thứ sau đó sẽ trải qua sự giảm hiệu suất nghiêm trọng, đến mức mà sự khác biệt giữa làm việc 12 giờ và 16 giờ là gần như bằng không (chưa tính đến chuyện thiếu ngủ).

Quan hệ với bạn bè cũng tuân theo đường cong hiệu suất giảm dần. Có một người bạn là tất yếu. Có hai người bạn hiển nhiên là tốt hơn. Nhưng có 10 người bạn so với 9 thì cũng chỉ thay đổi cuộc sống chút ít. Và có 21 người bạn thay vì 20 chỉ khiến cho bạn thêm khó khăn nhớ tên họ.

Tình dục cũng có hiệu suất giảm dần, ăn uống, ngủ nghỉ, uống rượu, tập gym, đọc sách, nghỉ mát, tuyển dụng, caffein, tiết kiệm, hội họp, ôn thi, thủ dâm, thức khuya chơi điện tử cũng thế—và danh sách ví dụ dài vô tận. Tất cả cho bạn thành quả ít hơn khi bạn thực hiện chúng nhiều hơn, cố gắng hơn, hay có nhiều hơn. Tất cả tuân theo hiệu suất giảm dần.

Nhưng có một đường cong khác, mà bạn có lẽ chưa từng xem hay nghe tới nó trước đây—do đây phần nhiều là một khái niệm tôi tự nghĩ ra. Đó là đường cong nghịch đảo:

inverted-curve-640x611

Đường cong nghịch đảo là đường cong lạ kì của “Vùng Chạng Vạng”, khi nỗ lực và thành quả tỉ lệ nghịch với nhau—nghĩa là, bạn càng đặt nhiều nỗ lực vào việc gì, bạn càng thất bại trong việc đó.

Drown-proofing tuân theo một đường cong nghịch đảo. Bạn càng cố gắng ngoi lên mặt nước, bạn càng thất bại. Tương tự, bạn càng khao khát để thở, bạn càng dễ sặc vài ngụm nước hồ hòa nước tiểu.

Tôi biết là bạn đang nghĩ, “Thế thì sao, Mark? Tôi đã nốc quá nhiều piña colada để chìm xuống đáy bể rồi đấy, chưa kể tay chân còn bị trói chặt rồi lại phải cố gắng sống sót. Bố ai mà quan tâm đến đường cong nghịch đảo cơ chứ?”

Đúng, chỉ một vài điều trong cuộc sống tuân theo đường cong nghịch đảo. Nhưng một vài điều ấy lại cực kì quan trọng. Thực ra, tôi cho rằng những trải nghiệm và mục tiêu quan trọng nhất của cuộc đời đều tuân theo đường cong nghịch đảo.

Nỗ lực và thành quả tỉ lệ thuận với nhau khi hành động đơn giản và máy móc. Nỗ lực và thành quả có quan hệ hiệu suất giảm dần khi hành động phức tạp và nhiều chiều hơn.

Nhưng khi hành động hoàn toàn thuộc về tâm lý—trải nghiệm chỉ tồn tại bên trong ý thức của chúng ta—quan hệ giữa nỗ lực và thành quả trở thành nghịch đảo.

Mưu cầu hạnh phúc sẽ kéo bạn ra xa khỏi nó. Nỗ lực để kiểm soát cảm xúc tốt hơn chỉ khiến bạn mất kiểm soát. Khát khao cho sự tự do to lớn hơn thường khiến ta cảm thấy bị mắc bẫy. Nhu cầu được yêu thương và chấp nhận ngăn cản chúng ta yêu thương và chấp nhận chính bản thân mình.

Aldous Huxley từng viết,

“Chúng ta càng cố gắng làm điều gì với ý chí có ý thức của mình bao nhiêu, thì chúng ta càng khó thành công bấy nhiêu. Thành thạo và thành quả chỉ đến với những người đã học được nghệ thuật đầy nghịch lý của việc làm và không làm, hay hoà hợp được nghỉ ngơi và hành động.”

Những phần cốt lõi nhất trong tâm trí con người đều đầy nghịch lý. Đó là bởi khi ta cố gắng tạo ra một trạng thái tâm thức nào đó một cách có ý thức, sự mong muốn trạng thái tâm thức ấy lại tạo nên một trạng thái tâm thức khác biệt và thường đối lập với cái mà chúng ta muốn tạo.

Đây chính là “Luật Trái ngược” tôi đã giải thích trong Chương 1 của Nghệ Thuật Tinh Tế của Việc Đếch Quan Tâm: mong muốn một trải nghiệm tích cực bản thân nó đã là một trải nghiệm tiêu cực; chấp nhận một trải nghiệm tiêu cực là một trải nghiệm tích cực.

💝 Bạn thích đọc các bài viết trên THĐP? Hãy ủng hộ cho chúng tôi một ít tình yêu để THĐP có thể duy trì lâu dài và mang đến cho mọi người những nội dung chất lượng nhất, THĐP chân thành cảm ơn ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📝Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2

Song điều này áp dụng với hầu hết—nếu không muốn nói là tất cả—các khía cạnh của sức khoẻ tinh thần và các mối quan hệ:

1. Kiểm soát—Ta càng cố gắng kiểm soát những thôi thúc và cảm xúc của chính mình bao nhiêu, ta càng thấy bất lực bấy nhiêu. Đời sống cảm xúc của chúng ta là bất kham và thường không thể kiểm soát, và mong muốn kiểm soát nó sẽ chỉ khiến nó tệ đi. Ngược lại, chúng ta càng chấp nhận những cảm xúc và thôi thúc, chúng ta càng biết cách định hướng và xử lý chúng.

2. Tự do—Mong muốn triền miên có nhiều tự do hơn trớ trêu thay giới hạn chúng ta theo nhiều cách. Tương tự, ta chỉ thực sự tự do khi ta giới hạn chính mình—bằng việc chọn và tuân theo một vài điều trong cuộc sống.

3. Hạnh phúc—Cố gắng hạnh phúc chỉ khiến ta thêm bất hạnh. Chấp nhận sự bất hạnh lại khiến ta hạnh phúc.

4. An toàn—Cố gắng khiến mình cảm thấy an toàn hơn tạo ra nhiều cảm giác bất an hơn. Ngược lại, trở nên thoải mái với sự bất định lại cho phép ta cảm thấy an toàn.

5. Tình yêu—Chúng ta càng cố gắng khiến người khác yêu và chấp nhận ta, thì càng ít cơ hội họ làm như vậy, và quan trọng nhất, càng ít cơ hội ta yêu và chấp nhận chính mình.

6. Tôn trọng—Chúng ta càng đòi hỏi sự tôn trọng, thì người khác càng ít tôn trọng ta. Chính ta khi tôn trọng người khác nhiều hơn, họ sẽ tôn trọng ta nhiều hơn.

7. Niềm tin—Ta càng cố gắng khiến mọi người tin mình thì họ càng ít tin ta hơn. Khi ta tin người khác nhiều hơn, họ cũng tin ta nhiều hơn.

8. Tự tin—Càng cố gắng cảm thấy tự tin bao nhiêu, thì càng cảm thấy bất an và lo lắng bấy nhiêu. Khi chúng ta biết cách chấp nhận lỗi lầm của mình hơn, chúng ta sẽ thoải mái hơn khi là chính mình.

9. Thay đổi—Càng mong muốn thay đổi bản thân chúng ta càng thấy mình chưa thay đổi đủ. Trong khi đó, càng chấp nhận bản thân mình thì chúng ta càng phát triển và trưởng thành, vì chúng ta sẽ rất bận rộn với những điều thú vị và mới mẻ đến mức chẳng nhận ra điều đó nữa.

10. Ý nghĩa—Chúng ta càng theo đuổi một mục đích hay ý nghĩa sống sâu sắc hơn, thì chúng ta càng trở nên tự ám và nông cạn hơn. Chúng ta càng thêm vào ý nghĩa cho cuộc sống của những người khác, chúng ta sẽ càng cảm thấy những ảnh hưởng sâu sắc hơn.

Những trải nghiệm tâm lý, nội tâm này tuân theo đường cong nghịch đảo vì chúng vừa là nguyên nhân vừa là hệ quả của một thứ duy nhất: tâm trí của chúng ta. Khi bạn khát khao hạnh phúc, tâm trí của bạn cùng lúc ấy chính là thứ đang khao khát và trở thành mục tiêu của chính những khao khát trong nó.

Khi nói tới những mục tiêu cao cả, trừu tượng, hiện sinh này, tâm trí của chúng ta giống như một chú chó mà sau một đời đuổi bắt thành công nhiều sinh vật bé nhỏ, quay đầu lại và áp dụng chiến thuật tương tự với cái đuôi của chính mình. Với con chó, điều này có vẻ logic. Dù sao thì rượt đuổi cũng đã giúp nó tóm được mọi thứ khác trong đời mình. Thế thì cái đuôi cũng đâu có gì khác?

Nhưng một con chó không bao giờ bắt được đuôi của chính nó. Càng đuổi, đuôi nó càng chạy đi. Đó là bởi chú chó không có một góc nhìn để nhận ra rằng nó và đuôi nó chính xác là một.

Việc bây giờ là hãy nhìn thẳng vào tâm trí bạn—một thứ tuyệt vời đã học được cách đuổi bắt nhiều sinh vật suốt đời nó—và bảo nó đừng đuổi bắt đuôi mình nữa. Bảo nó đừng đuổi theo ý nghĩa và tự do và hạnh phúc nữa vì chúng chỉ khiến nó rời xa hơn thôi. Bảo nó rằng nó sẽ đạt được điều nó muốn khi biết từ bỏ ham muốn. Chỉ cho nó rằng cách duy nhất để trồi lên mặt nước là để cho bản thân mình chìm xuống.

Và chúng ta làm điều này bằng cách nào? Bằng cách buông bỏ, từ bỏ, đầu hàng, quy phục. Không phải vì yếu đuối, mà vì sự tôn trọng với một sự thật rằng thế giới vượt quá đôi tay của chúng ta. Nhận ra rằng chúng ta thật mỏng manh và hữu hạn và chỉ là những hạt bụi tạm thời trong dòng thời gian vô tận. Bạn làm được điều đó khi biết buông bỏ kiểm soát, không phải vì bạn thấy bất lực, mà vì bạn thực sự mạnh mẽ. Vì bạn quyết định buông bỏ những điều vượt ra khỏi tầm kiểm soát của bạn. Bạn quyết định chấp nhận rằng đôi khi, người ta không thích bạn, đôi khi bạn sẽ thất bại, và thường là bạn đếch biết mình đang làm gì.

Bạn dựa lưng vào nỗi sợ và sự bất định, và ngay khi bạn nghĩ rằng mình sắp chết chìm, khoảnh khắc bạn chạm đến đáy bể, nó sẽ phóng bạn trở lại sự cứu vớt của cuộc đời.


Tác giả: Mark Manson
Dịch: Sang Doan
Review: Nguyễn Hoàng Huy

Featured image: Pezibear

📌 Ủng hộ dịch giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

Tuổi già muốn nói gì với tuổi trẻ?

2

[988 chữ, 4 phút đọc]

Tuổi trẻ: Ông đã đi qua tuổi trẻ, bước một bước hiên ngang qua lằn ranh giữa tôi và ông. Chân lý nào đã được ông ghi dấu lên trời cao khi nhìn lại chặng đường ông đã đi qua. Hãy kể cho tôi nghe những khác biệt giữa chúng ta, hãy giúp tôi điền vào ô trống mơ màng đó. Điều mà tôi vẫn luôn tự hỏi liệu tôi của mấy mươi năm về sau sẽ biến thành một lão già thế nào?

Tuổi già: Tuổi trẻ ngươi bắt đầu chết đi khi tính vị kỉ bắt đầu buông tha ngươi. Nhưng nó không phải là một sự kết thúc. Nó là hạt mầm vừa được gieo vào một khu vườn mới. Trong khu vườn đó, tuổi già bắt đầu nảy chồi khi ngươi nhận ra mình bắt đầu sống cho những người khác. Biết quan tâm đến cảm nhận của người khác, thay vì chỉ chăm chăm nghĩ cho riêng mình. Ngươi có thể kiểm soát tất cả cảm xúc của chính mình chứ không máu anh hùng vác trâu cày đi đánh trận. Coi những khó khăn, vấp ngã, thất bại như những trải nghiệm đáng giá, hiểu thế nào là kiên nhẫn, giác ngộ ra cho đi và nhận lại là một nghệ thuật…

Tuổi trẻ: Ý ông là tuổi trẻ chúng tôi chỉ luôn biết sống cho bản thân mình?

Tuổi già: Ngươi đang sống phơi phới trong những ngày thanh xuân tươi đẹp, hơn ai hết ngươi có thể tự chất vấn chính bản thân ngươi. Có phải tuổi trẻ ngươi bao giờ cũng có nhiều lạc thú, gần gũi với ngươi nhất là cái sự ngươi vẫn luôn miệng hô vang “đam mê”. Nhưng ngươi cũng mang trong lòng rất nhiều phiền muộn. Đã bao đêm ngươi gối đầu để trả lời tại sao tuổi trẻ lại luôn luôn thế?

Tuổi trẻ: Vì đó là bản chất hình dáng tuổi trẻ.

Tuổi già: Tuổi trẻ các người vẫn luôn ngụy biện cho cái lý do đó. Các ngươi tỏ vẻ hiểu biết về chính mình. Nhưng các ngươi không biết, các người đã tự học thuộc lòng sẵn một câu trả lời rồi đọc nó răm rắp trong khi chẳng biết lời lẽ mình vừa thốt ra là gì.

Tuổi trẻ: Ông nghĩ rằng ông tường tỏ chúng tôi hơn bản thân chúng tôi, những kẻ đang sống và vật lộn với nó?

Tuổi già: Ngươi quên ta cũng đã từng là các ngươi. Tuổi trẻ các ngươi chỉ luôn nghĩ đến mình mà thôi. Các ngươi luôn tỏ ra quan trọng thái quá tất cả những sự mà ngươi gọi là ước vọng và ý niệm. Các ngươi tự ban phát cho mình cái ân huệ được hưởng trọn tất cả lạc thú. Bập bẹ đánh vần rồi bàng hoàng nhận ra lạc thú bao giờ cũng là sự trá hình của phiền muộn. Nên lúc nào cũng bày vẻ u sầu rủ rượi. Tệ nhất là những kẻ ảo tưởng muốn chấm dứt đời sống khi ước nguyện không thành, mộng mị tan tành khi không chạm đến  những thứ chẳng thể nào sờ mó. “Sống trọn tuổi trẻ.” “Sống như chưa bao giờ từng được sống.”…Các ngươi vẫn luôn hùng hổ, thế rồi các ngươi đã sống sao, không sống như được sống thì một cái nháy mắt ngươi cũng biến thành lão già lụ khụ ốm o, cũng chẳng chết được.

Tuổi trẻ: Chỉ bởi các ông già quá nên đâm ra sợ hãi cái chết. Không sống được như con người thà chết quách đi.

Tuổi già: Bao giờ ngươi sống đến cho bằng tuổi ta, hiểu cho thấu thế nào là giây phút thiên thu, tuổi trẻ các ngươi chỉ thích nói đến cái chết nhưng lại không bao giờ thực sự nghĩ về nó. Đối với ngươi, đời sống có lẽ vẫn còn dài đằng đẵng.

Tuổi trẻ: Thế thì đã sao?

Tuổi già: Thì đâu có sao với hầu hết thiên hạ. Rồi sẽ đến lúc hoàn cảnh thay đổi, ngươi bắt đầu sống cho người khác. Không phải cho bất kỳ một lý do đức hạnh nào. Rồi bỗng nhiên một ngày ngươi muốn thế. Hầu như các ngươi bắt đầu đánh mất tính vị kỉ khi một gia đình nhỏ khởi sinh cho tất cả mọi sự. Những đứa bé chào đời mang đến cho ngươi những tước vị. Ước vọng tuổi trẻ nhường vị trí cho trách nhiệm đang suốt ngày lởn vởn trong tâm trí ngươi. Có một sự khác biệt rõ rệt. Con người tuổi trẻ muốn chơi đùa, tuổi già trưởng thành thì chỉ muốn làm việc. Tuổi trẻ các ngươi không bao giờ nghĩ đến con cái, nhưng đến một ngày nhận ra mọi sự cuộc sống cũng chỉ hướng về chúng. Các ngươi luôn cảm thấy mất thăng bằng khi nghĩ đến những điều này và một mực khăng khăng không bao giờ đánh đổi tuổi trẻ của mình cho những sự rách việc này. Đó chính là cái sự mà ta đang muốn nói. Bọn già chúng ta, hạnh phúc khi biết mình sống cho người khác hơn là việc chỉ sống cho chính mình.

Tuổi trẻ: Có lẽ tôi sẽ hiểu điều ông nói. Khi tôi bằng tuổi ông.

Tuổi già: Một điều khác biệt quan trọng nữa ngươi sẽ nhìn ra. Tuổi trẻ các ngươi luôn là những kẻ giả vờ khôn ngoan như những ông cố nội của bọn ta trong khi miệng thì còn hôi sữa đang tuổi cắp sách đến trường.

Tuổi trẻ: Nói như ông có lẽ tôi phải gửi lời xin lỗi đến tất cả các vị tiền bối đã xuất hiện trong đời tôi.

Tuổi già: Ta nghĩ chúng nó cũng chẳng trách móc ngươi, ta cũng thế.


Tác giả: Ni Chi

*Featured Image: Monoar

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

Chúng ta sống thế nào trong thế giới ảo?

0

Hầu hết giới trẻ Việt Nam hiện nay hiện diện trên mặt đất trần gian này trong những bộ cánh sành điệu rất hợp mốt thời trang, vì đó là tiêu chuẩn cơ bản để họ xuất hiện trên trang cá nhân nhà mình, một công trình kiến trúc đáng giá kỳ quan thế giới được cất công xây dựng.

Nó thuộc một hành tinh mới, có lẽ khoa học đã chứng minh, có những người không còn ước muốn được sinh sống trên trái đất nữa, mọi người đang tiến hành một cuộc di cư dần dần vào thế giới ảo. Bạn có thắc mắc họ sống thế nào trong đó?

Tất nhiên họ không thể đơn độc. Họ thiết lập cộng đồng nhân loại hiệu quả trong thế giới mới bằng rất nhiều mối quan hệ. Rất dễ dàng để xây dựng một mối quan hệ mật thiết trên đó, một cú nhấp vào “chấp nhận”. Chúng ta từ đây huynh đệ tương trợ sống chết có nhau. Những huynh đệ đồng môn trăm năm chưa thấy say với nhau một chén rượu nồng, thỉnh thoảng có lướt qua nhau vài ba lần, nhưng thôi kệ, đường còn dài và còn lắm chông gai, thực sự là không đủ thời gian để trau chuốt cho mối bằng hữu này được.

Tôi chỉ có đủ thời gian để trang điểm cho bản thân tôi, chẳng phải mọi người cũng hùng hổ tuyên truyền hãy biết yêu quý chính mình trước khi học cách yêu quý người khác. Vậy nên tôi luôn cố gắng chứng minh cho mọi người được tận mắt trông thấy đời sống sang chảnh của tôi. Tôi thường xuyên đến dự tiệc trong nhà hàng hạng sao, cuối tuần tụ tập bạn bè hay thỉnh thoảng vẫn check in trong các khu nghỉ dưỡng cao cấp… Mọi người không còn lo lắng bất an cho tôi khi trông thấy đời sống tôi tao nhã sung túc.

Đó là một thế giới mà tôi có thể hấp thụ được rất nhiều năng lượng, chúng tiềm ẩn khả năng biến tôi thành anh hùng thời đại. “Nào, 1000 like trần truồng chạy rong ngoài đường.” hoặc kiểu “Nếu đủ 1000 like sẽ đốt trường.” Có nằm mơ tôi cũng chẳng bao giờ tưởng tượng rồi có ngày mình trở nên mạnh mẽ can đảm chẳng khác gì Héc Quyn (Hercules).

Đó là một thế giới mà bưu chính viễn thông phát triển với tốc độ chóng mặt. Một bức điện tín trước đây phải mất chừng vài ngày mới có thể đến được chủ nhân thì giờ đây chỉ được gửi đi trong vòng một nốt nhạc. Tốc độ được ví von hài hước chẳng khác gì vận tốc ánh sáng. Một tia lóe sáng chớp nhoáng, bên kia đại dương đã lan tỏa với độ phủ diện rộng. Chính vì thế mà chưa kịp được làm Héc Quyn tôi đã phải tiếp chiêu với rất nhiều anh hùng hảo hán hội tụ về từ bốn phương. Và cũng có khi Héc Quyn dù có siêu năng lực cũng chẳng đánh thắng nổi đám đông.

Một thế giới mà bạn không cần phải bước chân xuống giường cũng có thể hưởng thụ thiên nhiên vạn vật. Đừng chơi trò đánh đu với tôi khi nói về trái đất. Chúng tôi có bách khoa toàn thư với IQ cấp độ kinh hãi luôn trả lời tất cả mọi vấn đề. Chỉ là đôi khi chân tay tôi run lên không còn đủ khả năng đến nhà gõ cửa bác Google mà thôi. Dạo này sức khỏe hơi kém mấy bác ạ, chắc tại ít vận động.

Đây còn là một thế giới siêu việt khi những lúc trái gió trở trời, chỉ cần một phút dỗi hờn cả thế giới, tôi đã nhận được rất nhiều lời yêu thương hỏi thăm. Vậy nên cứ bệnh tật gì các kiểu, chẳng cần đến bệnh viện thì bệnh tình cũng đã thuyên giảm trăm phần. Mát lòng mát dạ lắm, kiểu người ta cứ vào rồi động viên tinh thần, an ủi mấy câu ấm lòng.

Đừng lấy làm ngạc nhiên khi sống trong một thế giới mà chỉ sớm mai thức giấc tôi đã có thể biến hóa thành nhân vật nổi tiếng. Fan hâm mộ cứ phải nói tăng vùn vụt một cách chóng mặt. Nhưng cũng phải cẩn thận nhé, đông quá nhiều khi lại vô tình dẫm bẹp chân nhau.

Đó là một thế giới mà tất cả mọi sự đều trở nên dễ dàng. Vậy nên kẻ nào đã trót lỡ đặt một bước chân lên đó, sẽ rất khó để có thể rút lui trên bước chân còn lại. Tất nhiên tôi đã nhìn thấy nhiều hơn những người muốn quay mặt khỏi nó. Nhưng bạn sẽ rất ngạc nhiên khi phải nghe thấy rất nhiều tiếng nói vọng ra trong đó. Họ sẽ nhốn nháo xôn xao, tin tôi đi, bạn tự lúc nào biến thành một kẻ ngốc cổ hủ lạc hậu trong mắt họ. Thời đại nào rồi kia chứ? Quay về thời tiền sử mà sống…Đại loại thế. Và nếu bạn cố gắng trình bày phân giải những khó khăn bạn gặp phải trong thế giới ảo, cẩn thận vì họ sẽ chỉ muốn đạp một đạp vào mồm bạn để chặn họng bạn lại.

Tôi biết các bạn sẽ bắt đầu lần mò theo từng con chữ. Trên đường đi bạn vấp phải một vài viên đá nhỏ, chẳng có gì nguy hại cho tính mạng, nhưng theo bản năng, bạn sẽ vội vàng thốt lên: “Biết gì về chúng tôi mà ý kiến.” Thực tình tôi không có ý vơ đũa cả nắm, chỉ là đôi khi chúng ta không dễ dàng bỏ đi thói quen có tật giật mình. Tôi cũng thế.

Không phải lòng thù hận đối với thế giới ảo, tôi không biết con sâu nào đang gặm nhấm từng khúc ruột trong tâm trí tôi. Tôi chán ngán luôn cả chính bản thân mình. Thú thật, thế giới ảo đã biến tôi thành một sản phẩm có chất lượng sân si tuyệt đối, và cũng thật may mắn khi nó có thể tạo ra sản phẩm rồi đưa vào dây chuyền vận hành một cách quá tuyệt hảo.

Tác giả: Ni Chi

Featured Image: edar

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2 

Charlie Chaplin – Từ trại tế bần đến ngai vàng của một ông vua hề xích lô

0

[1530 words, 6 minutes read]

Charlie Chaplin sinh ra đã thiếu vắng bóng cha bên cạnh. Nhưng có lẽ Chaplin cũng chẳng bao giờ muốn nhắc nhiều đến người cha là một gã nghiện rượu trong cuộc đời mình. Tuy thiếu thốn tình cảm cha nhưng cuộc đời chẳng bất công khi Chaplin có một người mẹ và người anh hết mực yêu thương cậu.

Cậu không nghèo nàn tình yêu thương nhưng gia đình cậu lại quá nghèo nàn tiền bạc. Cuộc sống khốn khó đến nỗi không có khả năng đóng tiền nhà, mẹ cậu lúc nào cũng nói lời xin lỗi hai đứa con khi để nó suốt ngày phải ăn đầu cá. Năm Chaplin bảy tuổi, có người gõ cửa nói với mẹ cậu việc đưa cậu vào trại tế bần sẽ là một sự lựa chọn tốt hơn cho Chaplin. Còn anh trai Chaplin buộc phải đưa lên tàu để làm việc.

Đó là khoảng thời gian mà cuộc đời bắt đầu gieo rắc tội lỗi vào cuộc sống cậu bé tội nghiệp còn chưa kịp đánh vần. Tuổi thơ tươi đẹp đã phải nghiến răng cam chịu học thuộc hai từ ‘cuộc đời’ một cách đớn đau. Chaplin bị đánh đập thậm tệ trong trại, nhiều lần có ý định trốn thoát nhưng không thành. Chính trại tế bần là cội nguồn khai sinh ra một Chaplin mạnh mẽ và kiên cường. Chaplin đã từng nói về nỗi đau ấy như vẫn chưa hết bàng hoàng trong giây phút đầu.

“Tôi hầu như chẳng bao giờ biết thế nào là khủng hoảng bởi tôi đã luôn sống trong khủng hoảng từ khi còn là một cậu bé. Tôi tự cho phép mình thoát ra khỏi mọi rắc rối bằng cách lãng quên chúng.”

Sau khi rời khỏi trại tế bần, Chaplin tiếp tục sống và chăm sóc người mẹ bắt đầu có những dấu hiệu của bệnh tâm thần. Bà luôn coi sàn nhà là những con sông, nói những điều chỉ có trong đầu óc tưởng tượng. Điều đó đã khiến cho sự trống rỗng và tuyệt vọng căng phồng lên trong trái tim cậu, không còn cách nào khác khi phải đau đớn đưa mẹ đến trại tâm thần. Trả lời những ý kiến trái chiều trong bổn phận một đứa con, Chaplin nói:

“Nếu ai muốn đong đếm hàm lượng đạo đức trong gia đình tôi bằng cách đem áp dụng những chuẩn mực thông thường, điều đó sẽ sai lầm giống như đem nhiệt kế nhúng vào nồi nước sôi.”

Sự nghiệp của Chaplin bắt đầu trong một rạp tạp kỹ được anh trai cậu là Sydney giới thiệu. Đây cũng chính là nơi mà cậu đã gặp gỡ và thầm yêu nàng Hetty, người mà Chaplin đã cầu hôn mặc cho cậu và nàng chỉ vừa gặp gỡ nhau ít phút trước đây. Nàng bảo nàng không thể lấy cậu vì nàng khi ấy chỉ mới 16 tuổi còn cậu thì chưa bao giờ nhắc đến tình yêu.

“Em sẽ khiến anh tan nát cõi lòng nếu em không lấy anh, Hetty. Ít nhất hãy nói là em sẽ chờ anh. Anh sẽ chờ em.”

Nhưng chuyến lưu diễn đầu tiên của Chaplin sẽ khởi hành vào ngày mai và nàng không biết sẽ phải chờ đợi chàng trong bao lâu. Bởi lẽ sự chờ đợi luôn giết chết những con người cô độc tội nghiệp, và Chaplin đã chẳng lấy làm lạ khi nhận được tin từ anh trai mình rằng nàng đã kết hôn sau đó. Đau buồn và hụt hẫng khi đọc thư nàng viết, Chaplin xem đó là số phần đã được định sẵn trong cuộc đời chàng.

“Em chúc cô ấy thật nhiều hạnh phúc, không hẳn thật nhiều, một chút.”

Sứ mệnh của một người nổi tiếng bén rễ có lẽ là khi Chaplin được Mack Sennet gửi thư mời đề nghị sự có mặt của Chaplin trong xưởng phim của ông ta. Mack là một ông vua hài kịch, là người đã cho Chaplin một khởi đầu không thể thuận lợi hơn mặc cho

“Lúc đầu tôi diễn thật kinh khủng. Sennett ước gì đã không thuê tôi. Tôi chỉ làm được nhiêu đó.”

Nhưng “Sự thật là tôi đã suýt chút thành thảm họa nếu như không sáng tạo kẻ lang thang.”

Kẻ lang thang chính là cái lốt ngụy trang bên ngoài của anh thanh niên trẻ tuổi trong dáng dấp một ông già say rượu với bộ râu mép kiểu Hitler đã tạo nên thương hiệu đặc trưng không lẫn vào một ai của Chaplin.

“Ôi giây phút nhiệm màu đó khi tôi bước qua cửa phòng thay đồ. Tôi thấy như mình bị nhập. Tôi có thể cảm thấy anh ta gọi tôi. Kẻ lang thang.”

Chính kẻ lang thang đã dẫn đường, đưa lối Chaplin tiến gần hơn đến ngôi sao long lanh soi sáng trên toàn thế giới. Là kẻ lang thang đã đưa tay cho Chaplin nắm lấy, kéo chàng ra khỏi hố thẳm mà tuổi thơ nghèo khổ đã nhấn chìm chàng xuống tận đáy sâu.

Sự nghiệp của Chaplin sang trang mới khi chàng giờ đây không chỉ là một diễn viên hài kịch mà còn là một đạo diễn phim. 20 bộ phim trong một năm đã đánh sập lời tuyên bố hùng hồn của Mack.

“Mơ tiếp đi nhóc. Tôi biết cái nghành này và cậu không nổi tiếng đến mức đó đâu.”

Mack đã nhổ nước bọt khinh bỉ vào hai anh em Chaplin khi cậu ngỏ lời muốn trở thành đạo diễn phim. Muốn có chương trình của riêng mình và muốn làm chủ.

Đôi chân của Chaplin là đôi chân có vuốt sắc. Còn con đường mà cậu đang theo đuổi là con đường dẫn đến hang sâu và rừng thẳm. Và nếu không tự thiêu hủy mối quan hệ giữa cậu và Mack thành tro tàn thì kẻ bước đi trên con đường sáng tạo sẽ mãi là kẻ bước đi trong mù lòa.

Chaplin bắt đầu quay lưng với Mack, người đã cho Chaplin sự khởi đầu để bắt tay với Billy Anderson, một ngôi sao cao bồi được đánh bóng.

“Đó không phải là điều tôi tự hào gì trong sự nghiệp của mình. Nhưng tôi muốn có một xưởng phim của mình.”

Quy luật luôn là thế, nếu muốn làm bừng sáng ngọn lửa của chính mình. Kẻ châm lửa còn phải biết cách biến mình thành con sư tử dũng mãnh, phải tự yêu thương chính mình hơn sự khinh bỉ bản thân.

Có thể nói Chaplin là một người làm việc quá nhiều, đủ để quên đi cảm giác tận hưởng nó. Chaplin luôn lao đầu vào các bộ phim và vỡ diễn, cống hiến nó một cách nhiệt huyết. Một cảnh phim cô gái ngồi ăn trong cơn đói cồn cào được quay lại lần thứ 46. Cách chọn diễn viên cũng thật lạ. “Tôi đang tìm diễn viên không phải là diễn viên.” Anh trai Chaplin, là quản lý của Chaplin lúc đó đã từng nói với báo chí.

“Charlie được cung cấp toàn bộ thời gian mà cậu ấy cần và đủ tiền để sản xuất theo cách mà cậu ấy muốn… Chất lượng chứ không phải số lượng là cái mà chúng tôi theo đuổi.”

Chưa tới 30 tuổi, là người đàn ông nổi tiếng nhất thế giới, có xưởng phim riêng mang tên mình. Chaplin vẫn chưa bao giờ có suy nghĩ sẽ nghỉ ngơi tận hưởng.

“Nó mang quá nhiều ý nghĩa đối với tôi.”

Mang dòng máu một người nghệ sĩ đích thực luôn rực cháy khát vọng, vua của những tên hề thèm muốn tiếng cười như đã từng ước muốn được lãng quên đi tuổi thơ bất hạnh và nghèo đói. Một ông vua luôn tự gắng thân nuôi dưỡng tâm hồn mình cho những cuộc chiến chinh, tìm niềm vui cho mình trong tiếng cười của người khác, tự biến mình thành một kẻ điên rồ ngớ ngẩn không phải vì quá yêu sự dịu ngọt mà vị đã quá chén ghét mùi vị đắng cay.

Còn kẻ nào hiểu rõ giá trị niềm vui tiếng cười bằng kẻ chưa từng trông thấy nó một cách trọn vẹn, kẻ đã luôn khát khao nó trong suốt cuộc đời. Một tâm hồn chai sạn dấu mình trong cái lốt ngụy trang của sự ngây thơ, tựa như sự khổ đau chưa bao giờ xuất hiện giữa những tiếng cười. Chaplin, cùng với lòng dũng cảm trong tình yêu tiếng cười, mạnh mẽ kiên cường nhờ tình yêu ấy. Chaplin đã đi thẳng đến trước mặt của tất cả thế giới này và khiến người ta hét vang. Ông xứng đáng là vua, không chỉ là của những tên hề, mà còn trong cả tình yêu của thế giới dành cho ông.

Bài viết được dựa trên bộ phim Cuộc đời vua hề. Kể về những cột mốc quan trọng trong cuộc đời của Charlie Chaplin. Bộ phim vẫn còn rất dài và tôi sẽ còn tiếp tục kể trong một bài viết sau.

Tác giả: Ni Chi

*Featured Image: Momentmal 

📌 Ủng hộ tác giả và Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/donateTHDP

📌 Tham gia viết bài cùng Triết Học Đường Phố ➡️ http://bit.ly/2KTJCN2