Trên con đường tìm kiếm tự do, tôi đã gặp được rất nhiều đồng minh bằng hữu cũng đang cùng bước chung. Tôi trông thấy họ dừng chân thưởng ngoạn một dòng sông, ngắm nhìn những bông hoa nở rộ. Họ nói về những vùng đất mới trong những đêm nằm ngủ ven đường, đốt lửa sưởi ấm đêm sương. Họ kể say sưa tất cả cái thú vui của một đời sống xa rời xã hội, nơi mà họ đã quá chán chường. Kiếp sống của một kẻ lang thang quẳng hết trách nhiệm đời sống, họ nghĩ đó là tự do.
Chính tự thân tôi cũng đã từng ảo tưởng mình đang sống tự do. Tôi không phải vướng bận vào ai, tôi không để tiếng nói đám đông vang dội bên tai tôi mỗi ngày, không còn bị giam hãm bên cạnh đời sống xã hội bởi những gánh nặng trách nhiệm và danh vọng. Tôi tìm kiếm tự do trong tiếng nói đơn độc mình ta với thiên nhiên, tỏ vẻ chán ghét và khinh bỉ đồng loại của mình, nói lời kiêu ngạo trong đời sống của xã hội loài người. Tôi nghĩ mình đã sai, tôi sai khi để tư tưởng lầm lạc ấy khai sinh ra những ngộ nhận mình đang sống tự do.
Khi tôi tách lìa đời sống này, đó chỉ là khi tôi chạy trốn. Nếu tôi muốn bước đi trên con đường của tự do, tôi cần tự hỏi chính mình có đủ sức lực để bước đi không? Đó không thể là một sự chạy trốn tìm vào tiếng nói cô đơn. Tôi phải là một bánh xe tự xoay động giữa đời sống, nhưng vẫn giữ cho mình được sự siêu việt. Làm thế nào để đời sống này xoay vần quanh tôi chứ không phải chạy trốn tất cả để thoát khỏi kiếp nạn xoay vần quanh đời sống? Có bao nhiêu người nuôi tư tưởng lớn được sống kiếp tự do nhưng lại hành động trốn tránh?
Chúng ta bảo mình muốn sống tự do, nhưng thế nào là tự do khi tôi chỉ vừa đang thoát khỏi một cái giếng này để dời sang một cái giếng khác chật chội không kém. Tệ hại nhất cho tôi là kiếp sống nô lệ mà thậm chí còn không biết mình đang là nô lệ, trớ trêu thay vẫn đang mộng tưởng mình là kẻ tự do.
Chẳng khác nào một tội nhân đang bị nhốt trong ngục và tên quản ngục. Tên quản ngục đi lui đi tới bên cạnh những song sắt mỗi ngày, ảo tưởng mình đang được tự do. Nhưng khác gì tên tù nhân ngồi ngay bên cạnh, cả hai gã đều đang nấp chung dưới một góc tối, không kẻ nào được sưởi ấm dưới ánh sáng mặt trời. Đó là sự tội nghiệp của một tên tù nhân còn không biết mình là tù nhân.
Tự do là gì? Tôi có thực sự tự do khi vẫn cảm nhận rõ rệt nỗi đau khổ từ đám đông bởi những ánh mắt miệt thị, vẫn cảm giác mình là kẻ cô đơn lạc lõng giữa đời sống, không một ai hiểu mình, bơ vơ khi không ai có cùng chung tiếng nói với mình. Tôi vẫn đang nhìn vào đời sống bằng những khoảng không trống rỗng và lạnh lẽo. Tôi vẫn còn quá hèn yếu. Một người tự do không thể là người đau khổ vì cô đơn giá lạnh. Một người tự do không thể là kẻ chán nản vì nỗi cô đơn.
Phải chăng tự do không thể đến khi tôi vây hãm quanh cái ngã của mình quá nhiều điều cao đại. Tôi không thể nhìn về tự do bằng một cái nhìn khinh bỉ cuộc đời, khinh bỉ những gì thân thuộc đã từng gắn bó cùng tôi. Ý chí tự do không thể là ý chí muốn vượt bỏ đời sống, mà phải lấy yêu lấy nó, yêu tha thiết nồng nàn cho dù nó bất hảo trong tôi?
Phải chăng tự do là khi ta chọn sự tù túng là phần số dành cho mình và vui chơi nô đùa cùng chúng, tựa như một vì sao long lanh soi sáng trong đêm tối. Kẻ nào không biết sống chung với ngục tù, kẻ đó làm sao biết được đâu là tự do?
Phải chăng muốn có được tự do, tôi cần phải học cách vượt bỏ chính sự tự do mình đang tôn thờ? Và phải chăng tôi đang dần nhận ra, kẻ nào càng nhắc đến tự do thì kẻ đó càng không có nó, càng đi tìm tự do thì kẻ đó càng dễ đánh mất nó?
Hiếm có phát minh nào gây sức ảnh hưởng lớn tới mối quan hệ của nhân loại với công nghệ như những thông báo. Trước đây, hầu hết chúng ta do dự khi quyết định muốn sử dụng và giao tiếp với công nghệ. Vậy mà hiện tại, công nghệ gần như đang chi phối sự quyết định của chúng ta.
Có thể bạn đổ lỗi cho công nghệ, nhưng cần phải lưu ý ngay rằng công nghệ không phải là mấu chốt của vấn đề — mà là ở cái cách chúng ta sử dụng nó. Suy cho cùng, không phải tất cả các loại thông báo đều đã được tạo ra như nhau. Để hiểu rõ hơn về quá trình tiến hóa từ tiện dụng cho tới phiền phức này, chúng ta cần nhìn lại quá khứ của nó.
Vào năm 1971, kỹ sư máy tính Raymond Tomlinson ở tiểu bang Massachusetts đảm trách một công việc khó nhằn mà sau sẽ trở thành nền tảng quan trọng cho nền văn hóa kỹ thuật số. Trong khi làm việc cho dự án ARPANET, tức là phiên bản đầu tiên của internet được tài trợ nghiên cứu bởi chính phủ Hoa Kỳ, Raymond Tomlinson tìm ra một phương thức giúp những người sử dụng internet gửi tin nhắn cho nhau. Trước khi có sáng kiến của anh, tin nhắn chỉ có thể gửi từ những người có tài khoản trên cùng một máy tính. Tất cả đã thay đổi khi Raymond Tomlinson bổ sung ký tự @ huyền thoại. Sự sáng tạo tinh tế này cho phép phân biệt danh tính người nhận tin nhắn dù nhiều người cùng sử dụng chung một máy tính.
Một trong những người đầu tiên sử dụng hệ thống mới này đã mô tả nó như một “cú hack tuyệt đỉnh”. Cú hack tuyệt đỉnh đã khiến email chiếm tới 75% lưu lượng internet những ngày sơ khai đó.
Email thống trị dẫn tới sự ra đời Giao thức truyền thư đơn giản (SMTP), thứ mà nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn toàn cầu cho việc gửi và nhận email. Đáng kinh ngạc là SMTP có thể thông báo ngay khi có ai đó gửi thư cho bạn. Tuy nhiên, hiếm người dùng tính năng này bởi vì đâu ai trực tuyến suốt vào thời điểm đó.
Cho tới khi những chiếc điện thoại thông minh đầu tiên bán ra thị trường.
Năm 2003, RIM trở thành công ty đầu tiên thương mại hóa thành công thông báo đẩy (push notification) trong sản phẩm dành cho người dùng cuối của mình. Đó chính là chiếc điện thoại BlackBerry huyền thoại, thế hệ điện thoại thông minh đầu tiên với khả năng lập tức thông báo cho người dùng khi họ nhận được email mới. Đây là tính năng hữu ích khiến giới doanh nhân cực kỳ ưa chuộng điện thoại BlackBerry.
Các công ty đối thủ của RIM nhanh chóng nhận ra sức hút ghê gớm của kiểu thông báo đẩy này trong việc tạo ra một thiết bị mà con người không thể tách rời.
Năm 2008, sau khi tham khảo ý kiến từ cộng đồng phát triển, Apple tung ra tính năng tương tự dưới tên là Dịch vụ thông báo đẩy của Apple (APNS). Đây là mảnh ghép quan trọng nhất đã thay đổi toàn bộ cấu trúc hệ điều hành di động kể từ khi iPhone ra đời.
Những thông báo đẩy trở thành phần không thể tách rời của điện thoại thông minh. Biểu tượng cái chuông xuất hiện ở khắp nơi: từ hệ điều hành cho tới ứng dụng, và tất nhiên cả trên các trang web.
Qua thời gian, biểu tượng cái chuông dần được dùng để truyền tải ý nghĩa đơn giản: Có một thứ gì đó mới cho bạn.
Bạn. Bạn. Bạn.
Khái niệm “mới” ở trên tương tự như một thứ cocktail gây nghiện trong lịch sử làng công nghệ. Không mấy ngạc nhiên khi người dùng cực thích tính năng này.
Mọi người chìm vào dòng chảy vô tận của thông tin.
Ngày nay, rất nhiều trang web yêu cầu chúng ta cho quyền “quấy phá” chính chúng ta với nội dung từ họ. Số lượng thông tin khổng lồ tiếp nhận hằng ngày đầy choáng ngợp lẫn thất vọng. Nhưng đó không phải là lỗi của những công ty đã tạo ra thông báo đẩy. Người ta có quyền nói không cơ mà.
Chưa hết, một kiểu thông báo mới lại gia nhập cuộc chơi.
Khi chiến trường tranh giành sự chú ý trở nên khốc liệt, những ông lớn bắt đầu áp dụng chiến thuật nhằm tăng sự thu hút cho nền tảng của họ. Loại thông báo này rất phi lý, tôi cho rằng đó không phải là thông báo vì chúng vô nghĩa và không liên quan tới bạn. Còn nhớ khi Facebook thông báo bạn của bạn vừa đạt 200,000 điểm trên Candy Crush hoặc bạn của bạn vừa like hình thần tượng của họ chứ? Hỏi thật ai quan tâm?
Cái chuông đưa chúng ta vào một vòng lặp không lối thoát.
Thông báo đã và đang trở thành cái móc tinh vi níu kéo chúng ta. Giới thiết kế và phát triển sản phẩm được dạy để tạo ra những sản phẩm gây nghiện trong khi nhiều nhà hoạt động đang kiên trì đấu tranh với các công ty rằng nên tạo ra những sản phẩm tôn trọng thời gian của nhân loại.
Ánh sáng hi vọng cuối đường hầm là khi người ta nhận ra những thông báo ồn ào và phiền phức như thế nào, ly cocktail gây nghiện sẽ tự mất hiệu quả của nó.
Trong truyện ngụ ngôn Chú bé chăn cừu nói dối, chú bé đã nhiều lần lừa dân làng tin rằng chó sói đang tấn công bầy cừu. Cuối cùng khi chó sói thật xuất hiện, cậu la lên nhưng chẳng ai nghe. Kết cuộc những con cừu đã gặp chuyện gì chắc không cần phải bàn.
Chúng ta sẽ bỏ qua cái chuông luôn rung giống như chúng ta bỏ qua cậu bé chăn cừu xấu tính nọ. Chống lại thông báo sẽ giúp chúng ta bớt xao nhãng mà dành thời gian tạo ra giá trị bản thân nhiều hơn. Thông báo là một công cụ mạnh mẽ để thu hút người quan tâm trong thời hạn ngắn, nhưng về lâu dài sẽ gây phản tác dụng.
Thời gian sẽ trả lời. Và chắc chắn sắp tới đây chúng ta lại nghe tiếng bíp từ thông báo nào đó hiện lên trên màn hình (giả dụ như bạn không sử dụng chế độ rung hoặc im lặng).
Tâm hồn: Tại sao những người tri thức các anh lúc nào cũng tỏ vẻ mình hiểu biết, tự nhận định rồi thiết lập mọi sự. Đứng trước chúng tôi, các anh bao giờ cũng treo bảng đừng lên tiếng nếu không thể giải trình bằng kiến thức. Nhưng khổ nỗi kiến thức các anh muốn trưng diện phải là thứ dài lê thê tràng giang đại hải trong sách báo.
Tri thức: Bởi kiến thức đó mới chính là nguồn thông tin đáng tin cậy.
Tâm hồn: Phải có những sự việc diễn ra trong đời sống mà sách báo không thể dạy cho anh được. Tôi nói thế là bởi tôi nhìn thấy những người tri thức các anh đôi khi rất kiêu ngạo, các anh luôn nhìn chúng tôi với ánh mắt thăm dò. Chẳng lẽ đám đông sống bằng tâm hồn, bán mặt cho đất bán lưng cho trời như chúng tôi đều ngu đần hết sao? Chúng tôi cũng đã học được điều hay ho từ một hòn đá, một cái cây, một bông hoa, như những nhà tri thức các anh học được từ mấy quyển sách. Chúng tôi cũng đang cố gắng tường tận khuôn mặt cuộc đời bằng cảm nhận của trái tim. Cuộc sống mà các anh đang nói bằng tri thức liệu có khác những gì mà tâm hồn chúng tôi đang muốn cất tiếng gọi tên? Chúng ta có thật sự khác nhau khi nói về cuộc sống này?
Tri thức: Tôi không nói với anh về những khác biệt. Mục đích của chúng ta đều cùng chung một cõi. Dù anh bước đến đời sống bằng tri thức hay tâm hồn, thì chúng ta cũng chỉ đang cùng nhìn về cái tôi trong mỗi chúng ta.
Tâm hồn: Nhưng anh chỉ đang nhìn vào nó bằng những kiến thức vay mượn. Chúng ta đã có thể cùng đi bên cạnh nhau nếu anh không quá đề cao chúng. Tự trong thân anh vẫn nghĩ rằng chúng ta là hai không thể là một. Anh vẫn thường nhếch mép cười mỉa những đứa sống bằng tâm hồn như chúng tôi chỉ tổ làm rách việc. Bằng chứng là anh dẹp bỏ đi tất cả cảm xúc mình, kìm nén chặt những cảm xúc anh có bằng phương pháp khoa học được xây dựng trên lý trí kiến thức. Tốt thôi, anh đã thành công. Và giờ đây những bậc tri thức các anh vẫn thường xem mấy đứa chúng tôi không còn đủ tư cách để đi vào trong cái ngã. Anh cho rằng chúng tôi rồi sẽ lụi dần và ngã quỵ khi còn chưa đến đích.
Tri thức: Anh vẫn nghĩ rằng mình có thể chạm vào ánh sáng đó bằng giọng nói, dáng điệu, nụ cười, nước mắt, những cảm xúc dở khóc dở cười của anh sao?
Tâm hồn: Nhưng không có nghĩa anh xem những nỗ lực của chúng tôi là trò chơi trẻ con. Tôi tự nhận đôi khi tôi nhìn cuộc sống này bằng đôi mắt nửa mê nửa tỉnh. Đôi khi tôi sợ màn sương trắng mong manh che khuyết đi tất cả sự thật, nhưng cũng chính nhờ chiếc bóng mơ màng đã giăng nhẹ một lớp sương ban mai vào lòng tôi, chúng tôi dường như được thiên phú những cảm quan tinh tế, chúng tôi có sức mạnh tình yêu, có thể sống nồng nhiệt trong phần số mình. Còn các anh, phải chăng các anh chỉ đang mập mờ giữa những khái niệm trừu tượng mà các anh đã từng đọc được đâu đó. Tri thức mang lại cho anh sự hiểu biết, nhưng tri thức đôi khi cũng đánh cắp đi sự sống tràn đầy mật ngọt.
Tri thức: Còn hơn là phải nhuốm mình trong trong mớ hỗn loạn… Đó là một đời sống cay đắng.
Tâm hồn: Anh vẫn nghĩ rằng đứng bên ngoài cuộc đời với hai bàn tay sạch sẽ cùng những lý tưởng hóa cuộc đời anh, nó thực sự cao cả hơn đời sống của những con người chơi đùa với hạnh phúc và đau khổ như chúng tôi? Nhưng anh liệu có quên đi sự tồn tại của những người có thể bị rớt sâu vào hố thẳm tuyệt vọng vẫn cố gắng sống không hèn hạ tầm thường, vẫn thấy mình trong sạch thiêng liêng giữa ánh sáng vô thường dù cho đã kinh qua bao nhiêu cuộc bể dâu. Những người chẳng bao giờ luôn miệng rao giảng đạo đức nhưng nhân cách gã thì không ai từng bàn cãi. Tất nhiên cũng còn đó những bậc thánh hiền tài đức vẹn toàn, tâm hồn tri thức chín lạng mười cân, ở đây tôi không nói đến họ.
Tri thức: Nếu nhắc tên cuộc đời bằng lý trí đạo đức thì tôi quả đã sống một đời không hề biết hổ thẹn. Chúng tôi đã sống một cuộc đời nỗ lực cố gắng phụng sự cho ánh sáng và công bằng, đó là một cuộc đời trong sạch.
Tâm hồn: Nhưng đó vẫn chỉ là một sự gượng ép. Tự thân đức hạnh trong anh phải tỏa sáng như một vầng hào quang chứ không phải anh dùng đèn pin chiếu sáng vào nó. Tôi không biết liệu anh đã bao giờ tự hỏi con người được tạo dựng ra để làm gì? Họ được tạo ra để sống và lập trình như con người đã và đang tạo ra những con rô-bốt? Anh nghĩ áo quần may ra để mặc hay con người được tạo ra là chỉ để mặc cho đẹp vừa thứ áo quần ấy? Con người có được tạo ra để ăn ngủ làm việc điều độ khoa học đầy đủ chất dinh dưỡng, tạo ra để học triết lý này công thức toán học kia? Là con người quyết định đời sống hay đời sống đang nắm giữ khả năng giật dây con người?
Tri thức: Đó là lý do tại sao chúng tôi phải đọc nhiều kiến thức. Chỉ có kiến thức mới đủ khả năng trả lời mấy câu hỏi vớ vẩn của anh.
Tâm hồn: Vậy cả cuộc đời tri thức các anh miệt mài đưa ra những giả thuyết, rồi lao vào tìm dẫn chứng để chứng minh, anh có thể dùng tri thức của anh giải thích cho tôi, tâm hồn tạo ra tri thức hay chính tri thức các anh mới tạo ra tâm hồn?
(Joe Rogan Experience là một chương trình phỏng vấn được thực hiện bởi Joe Rogan: diễn viên hài, nhà bình luận thể thao và người dẫn chương trình truyền hình. Channel Youtube của anh hiện đang có hơn 3.4 triệu lượt đăng ký.)
Trong episode cột mốc của một trong những podcast phổ biến nhất trên thế giới, CEO của Tesla và SpaceX là Elon Musk xuất hiện trên Joe Rogan Experience, một cuộc trò chuyện kéo dài hai tiếng rưỡi về các chủ đề từ hoạt động của công nghệ kết nối máy tính trực tiếp vào não bộ con người (neural-link) cho đến sự khác biệt giữa joint và blunt (cần sa).
Musk, người gần đây đã đưa ra các tuyên bố thể hiện mong muốn tư nhân hóa công ty Tesla, là một trong những khách mời được yêu cầu nhiều nhất trước giờ theo Rogan, người dẫn chương trình đã mặc chiếc áo sơ mi màu hồng (không giống anh như mọi khi lắm) cho dịp này, đã mời khách một ly whisky đá và một điếu blunt (cần sa) to đùng đoạn giữa chương trình.
“Hút một tí không?” Rogan hỏi. “Có lẽ anh không thể hút vì [sẽ ảnh hưởng đến] các cổ đông, đúng không?”
“Ta nói, nó hợp pháp mà, đúng không?” Musk xác nhận trước khi hút một hơi.
“Hoàn toàn hợp pháp.” Rogan xác định.
https://youtu.be/6DasnKpMyQ8
Cuộc phỏng vấn diễn ra vào tối thứ Năm. Vào sáng thứ Sáu, cổ phiếu của Tesla đã giảm khoảng 6% và hai giám đốc điều hành đã từ chức khỏi công ty, mặc dù không rõ cuộc phỏng vấn Musk đóng vai trò gì trong việc từ chức đó.
Cuộc thảo luận đã kéo dài khoảng hai tiếng rưỡi, bao gồm các chủ đề như tương lai của (trí thông minh nhân tạo) A.I (phát âm: ây-ai), biến đổi khí hậu, súng phun lửa, xe thể thao, thiết kế cho máy bay điện và thông báo sắp tới về những đột phá trong công nghệ neural-link (kết nối máy tính trực tiếp vào não bộ con người).
Dưới đây là một vài điểm nổi bật từ một trong những chương buổi nói chuyện đáng nhớ nhất của Rogan.
1. Mối nguy hiểm chính của A.I là con người vũ khí hóa nó, và sử dụng nó để chống lại nhau
Musk từ lâu đã cảnh báo về những nguy hiểm từ A.I. Vào tháng ba năm nay, ông đã phát biểu tại hội nghị Công nghệ South by Southwest rằng A.I nguy hiểm hơn nhiều so với vũ khí hạt nhân và chính phủ nên đặt ra những quy định cho sự phát triển A.I.
“Thường thì tôi không phải là người thích ủng hộ những quy định và giám sát—nói chung là tôi nghĩ người ta nên giảm bớt những thứ đó—nhưng đây là trường hợp có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho người dân,” Musk nói.
Nhưng mối nguy hiểm chính, theo Musk, không phải là A.I quay lưng lại với con người.
“Điều phức tạp ở đây là người ta sẽ bị lôi cuốn vào việc sử dụng A.I như một vũ khí,” Musk nói. “Nguy hiểm là khi con người sử dụng trí tuệ nhân tạo đó để chống lại nhau.”
Musk thêm vào một phần khác của podcast, “Tôi đã cố gắng thuyết phục mọi người chậm lại, làm chậm lại A.I, kiểm soát A.I,” Musk nói. “Nhưng vô ích. Tôi đã nói nhiều năm rồi. Không ai lắng nghe.”
“Nghe như cảnh trong một bộ phim về robots sẽ giành quyền kiểm soát, anh khiến tôi sợ chết khiếp rồi đây này,” Rogan nói. “Không ai lắng nghe,” Musk nói.
2. Musk dự định sẽ sớm tiết lộ một bước tiến lớn trong công nghệ Neuralink
Nếu bạn không thể đánh bại A.I, hãy gia nhập nó.
Đó lý lẽ cơ bản của Musk để trả lời câu hỏi tại sao kịch bản tốt nhất cho A.I trong tương lai là tìm cách để con người kết nhập với máy móc. Có thể nói, chuyện đó đã xảy ra: Điện thoại thông minh có thể được xem là phần mở rộng của chính chúng ta.
Nhưng mối quan hệ này với A.I bị một vấn đề về băng thông.
“Bạn chỉ không thể giao tiếp bằng ngón tay, nó quá chậm,” Musk nói.
Mục tiêu là cải thiện đáng kể kênh giao tiếp giữa bản thể sinh học và kỹ thuật số của chúng ta, có thể đạt được thông qua công nghệ neural-link, giúp chúng ta kiểm soát sự tiến hóa của cả nhân loại và A.I về lâu dài.
“Từ một góc độ hiện sinh về lâu dài, đó là mục đích của liên kết thần kinh, là tạo ra một giao diện băng thông cao tới não sao cho chúng ta có thể cộng sinh với A.I,” Musk nói. “Bởi vì chúng ta có vấn đề về băng thông—bạn chỉ không thể giao tiếp bằng ngón tay, nó quá chậm.”
Rogan hỏi về tình trạng hiện tại của công nghệ Neuralink.
“Tôi nghĩ chúng tôi sẽ có một điều thú vị để thông báo trong vài tháng tới, ít nhất là cũng tốt hơn gấp 10 lần so với bất cứ thứ gì khác, có lẽ tốt hơn bất cứ ai nghĩ là có thể,” Musk nói.
Không muốn nói thêm về các chi tiết quá sớm, Musk đưa ra một tầm nhìn dài hạn chung về công nghệ: công nghệ bổ sung thêm một lớp nhận thức thứ ba nhân tạo vào não – một “A.I. mở rộng bản thân”—có tác dụng trong mối quan hệ cộng sinh với vỏ não và hệ thống chi. Anh ấy tiếp tục:
“Đó có thể là một kết quả khá tích cực cho tương lai. Nó sẽ cho phép bất cứ ai muốn có nhận thức siêu phàm. Bất cứ ai muốn nó. Đây không phải là vấn đề về quyền lực sức mạnh bởi vì quyền lực sức mạnh của bạn sẽ lớn hơn nhiều sau khi bạn có nó, vì vậy, bất cứ ai muốn đều có thể làm điều đó, theo lý thuyết. Đó là lý thuyết. Và nếu đúng như vậy, và giả sử hàng tỷ người làm điều đó, thì kết quả sẽ là tổng ý chí của con người. Tổng số hàng tỷ ước muốn của mọi người cho tương lai.”
3. Con người đang chơi một “trò chơi điên rồ” với hành tinh
Musk nói rằng việc sử dụng xe điện sớm hơn nên là một ưu tiên trong sự thay đổi hướng tới năng lượng bền vững hơn.
“Chúng ta thực sự đang chơi một trò chơi điên rồ với bầu không khí và đại dương. Chúng ta đang đào một lượng carbon khổng lồ từ dưới lòng đất sâu và đặt nó vào không khí, điều này thật điên rồ. Chúng ta không nên làm điều này. Nó rất nguy hiểm. Chúng ta nên thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng bền vững. Rõ ràng chúng ta sẽ hết dầu trong tương lai. Chỉ có một lượng dầu hữu hạn để chúng ta khai thác và đốt cháy, chúng ta cần phải có một cơ sở hạ tầng năng lượng và giao thông năng lượng bền vững về dài hạn. Chúng ta biết việc khai thác như vậy rồi sẽ hết. Vậy tại sao chúng ta làm điều điên rồ này, chúng ta lấy hàng nghìn tỷ tấn carbon từ dưới lòng đất và cho nó vào khí quyển và đại dương. Đây là một thí nghiệm điên rồ. Một thí nghiệm ngu ngốc nhất trong lịch sử nhân loại. Tại sao chúng ta lại làm việc này? Thật là điên rồ.”
4. Hình ảnh trực tuyến là một hình chiếu nhân dạng
Các nền tảng trực tuyến thành công nhất, Musk nói, là những nền tảng cộng hưởng với hệ thống limbic của chúng ta hệ thống limbic là một phần của bộ não chủ yếu điều khiển cảm xúc, kích thích và trí nhớ. Những hệ thống này, ví như truyền thông xã hội, đại diện cho một phần ngày càng tăng của tổng số trí thông minh của xã hội.
“Hãy tưởng tượng tất cả những thứ đó, tất cả những gì ở trong não của chúng ta, có tất cả những thứ chúng ta thích, ghét và sợ hãi, tất cả đều ở trên internet,” Musk nói. “Đó là một sự phóng chiếu của hệ thống limbic của chúng ta.”
5. Khi A.I. trở nên nguy hiểm, khi đó sẽ quá trễ để điều chỉnh nó
Phải mất nhiều năm vận động, lập ra quy chế và thực hiện nó trước khi chính phủ bắt đầu điều chỉnh một ngành công nghiệp, Musk nói. Ví dụ việc sử dụng luật cài dây an toàn trong ngành công nghiệp ô tô, anh ghi chú rằng phải mất một thập kỷ trước khi các luật lệ đó được đưa ra áp dụng trong thực tế.
“Khung thời gian này không thể áp dụng với trí tuệ nhân tạo A.I,” Musk nói. “Bạn không thể [điều chỉnh kiếm soát nó] 10 năm kể từ thời điểm nguy hiểm. Nó quá trễ.”
Tuy nhiên, mỗi người đều có thể đưa ra tiên đoán cá nhân về điều gì xảy ra khi A.I đạt tới điểm không thể quay lại, hay cái còn được gọi là singularity, điểm hội tụ.
“Rất khó dự đoán, giống như lỗ đen, chuyện gì xảy ra bên kia chân trời sự kiện. Khi thần đèn chui ra khỏi đèn, điều gì sẽ xảy ra? […] Có thể rất khủng khiếp, và cũng có thể rất tuyệt vời. Không rõ ràng. Nhưng chắc chắn là: Chúng ta sẽ không thể kiểm soát nó.”
Bộ phim kỳ ảo chính kịch The Shape of Water của đạo diễn Guillermo del Toro kể về câu chuyện tình yêu giữa một cô gái câm Elisa – người được người bạn hàng xóm già mô tả lại trong lời kể của mình là “nàng công chúa không tiếng nói”, với một thủy quái được tìm thấy ở Nam Mỹ, bị bắt mang về trung tâm nghiên cứu hàng không vũ trụ – nơi Elisa làm lao công.
Chàng thủy quái kia trở thành tâm điểm của cuộc cạnh tranh giữa Nga và Mỹ khi câu chuyện được đặt trong bối cảnh chiến tranh lạnh năm 1962. Cả hai bên đều muốn giết sinh vật này nhưng với hai mục đích hoàn toàn trái ngược. Bằng tình yêu dành cho thủy quái nảy sinh trong những ngày dọn dẹp ở khu giam giữ, cô lao công Elisa quyết định giải cứu người tri kỷ của mình bất chấp sự nguy hiểm đến tính mạng – cùng với sự trợ giúp của người hàng xóm và người bạn đồng nghiệp thân thiết.
Có lẽ, nội dung nổi bật nhất của bộ phim đó là tình yêu, được thể hiện giữa Elisa và sinh vật kỳ lạ kia. Tình yêu ấy là thứ khiến mọi khiếm khuyết của cô gái và sự khác biệt về thù hình của thủy quái so với loài người được chấp nhận. Cái tên The Shape of Water và cảnh tượng hai nhân vật ôm ấp nhau ở trong biển nước như muốn khẳng định sự bao dung lớn lao nhất một người có thể dành cho một người, hay tình yêu của Thượng Đế dành cho mọi sinh mệnh. Nó vượt lên mọi khuyết tật, mọi thiếu sót, mọi dáng hình bên ngoài để ôm trọn lấy tất cả trong sự mềm mại và dịu êm của mình. Nước chính là biểu tượng cho xúc cảm, yêu thương được thể hiện trong sự hòa quyện không ranh giới, không đường nét của nó.
Xem The Shape of Water tôi không thể không nhớ tới phim Cướp biển vùng Caribbean 4: Dòng chảy lạ. Ở đó diễn ra chuyện tình giữa nàng tiên cá Syrena và nhà truyền giáo Philip Swift. Cả hai bộ phim này có nét tương đồng nhau được thể hiện ở khả năng trực giác mạnh mẽ của tiên cá và thủy quái, đó là họ có thể nhận ra và cứu rỗi những con người có tâm hồn trong sáng. Nước và người cá đều là những biểu tượng của tâm linh, trực giác và trí tưởng tượng. Câu chuyện về sự gặp gỡ giữa cô lao công Elisa và thủy quái hàm ngụ ý tưởng về sự phát triển nhận thức của một người có thể đạt tới những tầng sâu lắng hơn khi họ mang trong mình trái tim pha lê thuần khiết.
“When he looks at me, the way he looks at me. He does not know, what I lack or how I am incomplete. He sees me for what I am, as I am. He’s happy to see me. Every time. Every day. Now, I can either save him… or let him die.” – Elisa
Hẳn rằng đạo diễn có chủ ý khi xây dựng hai nhân vật chính đều là những kẻ không thể cất lên tiếng nói của con người và chỉ có thể giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ cơ thể hay ký hiệu. Chính những xúc cảm mãnh liệt, dù là đau đớn hay yêu thương khi không được giải phóng ra bằng lời nói thì càng khiến nó day dứt và dữ dội hơn trong lòng hai kẻ si tình. Điều này càng khiến người xem muốn căng thêm các giác quan khác để đón nhận các rung động của họ. Và hơn cả, sự vô ngôn giữa Elisa và thủy quái như một điều nhắn nhủ rằng tình yêu là một thứ vượt ra ngoài mọi sự diễn đạt của tâm trí, của tư duy, của ngôn từ.
Sự tương phản của hai nhân vật chính còn thể hiện ở đẳng cấp của họ trong thế giới của mỗi người. Khi nhìn vào câu chuyện, ta có thể hình dung họ như hình với bóng, như hình ảnh phản chiếu của nhau trong một tấm gương vậy. Elisa mang giới tính nữ, sống trong vị trí thấp hèn của xã hội – lao công dọn dẹp nhà vệ sinh, bị bạo hành và bỏ rơi từ nhỏ và cũng không hề xinh đẹp. Còn thủy quái mang giới tính nam, được thổ dân Nam Mỹ tôn thờ như thánh thần (God) và cũng bị bạo hành vì hình thù chẳng giống con người của mình khi bị bắt lên bờ.
Hai người họ như hai thái cực đối lập và bị hút về với nhau như một lẽ hiển nhiên. Cùng với sự cô đơn đồng điệu trong tâm hồn và cách thức giao tiếp không dùng tiếng nói mà họ càng thêm gắn bó với nhau sâu sắc.
Ngoài ra, bộ phim còn xây dựng rất nhiều những hình ảnh tương phản giữa Elisa và Đại tá Richard Strickland – kẻ đã bắt thủy quái về trung tâm nghiên cứu. Elisa dịu dàng và tinh tế bao nhiêu thì gã kia lại thô lỗ và tàn độc bấy nhiêu. Một bên ngập tràn tình yêu, còn một bên phủ đầy sự giận dữ ngạo ngược. Một bên là con người thấp hèn bé nhỏ làm chuyện phi thường, một bên là kẻ quyền cao chức trọng làm việc bỉ ổi. The Shape of Water là câu chuyện giằng co giữa ánh sáng và bóng tối, giữa sự vị tha và vị kỷ, giữa yêu thương và hận thù.
Lời thoại trong phim không nhiều, của Elisa (khi được phiên dịch ra) và những người bạn đều là những lời trực tiếp, nghĩa đen, nói thẳng vào những gì họ đang thực sự nhìn thấy và cảm thấy. Còn lời thoại của Đại tá Richard và những nhân vật chính trị phản diện khác thì đều mang nghĩa bóng, họ sử dụng các hình ảnh ẩn dụ để nói chuyện với nhau. Lại một lần nữa, đạo diễn Guillermo del Toro thành công trong việc thể hiện bức tranh đối nghịch trong thế giới con người, một bên là sự trung thực, trong sáng, chân thành, còn một bên là dối gian, ngụy tạo, hiểm ác.
Còn rất nhiều những chi tiết tương phản nữa xuất hiện trong bộ phim mà tôi còn chưa kể ra hết, có lẽ việc này nên để nhường lại cho mỗi người tìm kiếm. Lúc ban đầu khi xem phim, tôi thấy một số phần có sự thừa thãi, không ăn nhập gì với cốt truyện nhưng sau đó nhận ra những cảnh phim đó xuất hiện đều có lý do của nó, và đều nhằm mục đích làm bật lên sự đối lập sâu sắc trong thế giới The Shape of Water.
Diễn xuất của Sally Hawkins trong vai Elisa được đánh giá rất cao. Bản thân tôi cũng phải công nhận tài năng của cô ấy khi vào vai một nhân vật với thế giới nội tâm phức tạp, cảm xúc bị kìm nén lại bởi sự khuyết tật trong khả năng nói của mình. Mỗi cử chỉ gương mặt hay ánh mắt của cô đều rất sinh động và chúng làm thay toàn bộ những gì tiếng nói của cô không làm được.
Có thể đây là một bộ phim mang thiên hướng kịch nghệ nên nó tập trung vào phần hàm ý nghệ thuật hơn là tính logic của cốt truyện. Cá nhân tôi thấy cấu trúc của bộ phim hơi lỏng lẻo và còn những kẽ hở. Tạm lấy một ví dụ như việc mang một sinh vật kỳ dị ngang với người ngoài hành tinh về trung tâm nghiên cứu mà lại để hớ hênh cho lao công quét dọn nhìn thấy và dễ dàng tiếp xúc trực tiếp mỗi ngày, không hề có một đặc khu ngăn cách, bảo mật gì là một chuyện hơi vô lý.
Diễn biến phim không khó đoán trước nên không mang lại nhiều điều bất ngờ, hay cảm giác gay cấn nghẹt thở. Có lẽ, những gì ấn tượng nhất mà bộ phim để lại chính là những ý tứ sâu xa ẩn giấu trong các hình ảnh biểu tượng.
The Shape of Water có những góc quay và âm nhạc rất lãng mạn, yên bình, giản dị khiến người xem lắng lòng lại để nghe thấu được những cảm xúc tinh tế của những nhân vật. Cảnh Elisa bỗng cất tiếng hát tưởng tượng trong phim khiến tôi nhớ đến một đoạn tương tự của phim La La Land khi Mia (Emma Stone) nhập tâm rất sâu vào vở diễn thử của mình và toàn bộ cảnh trí xung quanh cô thay đổi.
Bộ phim The Shape of Water cũng hàm chứa những khát vọng của con người vượt lên trên thực tại giới hạn và khổ đau của chính mình bằng ước mơ và trí tưởng tượng. Chỉ khi ấy, một cô gái câm mới có thể trở thành một nàng ca sĩ và những lời tỏ tình tha thiết không thể nói ra mới có thể bung tỏa đầy say mê và nồng nhiệt.
Trong lễ trao giải Oscar lần thứ 90, bộ phim của đạo diễn tài năng Guillermo del Toro đã chiến thắng được nhiều hạng mục quan trọng là Phim truyện xuất sắc, Đạo diễn xuất sắc, Nhạc nền trong phim xuất sắc và Thiết kế sản xuất xuất sắc.
Tóm lại, The Shape of Water là một bộ phim đáng xem với nhiều tầng lớp ý nghĩa sâu lắng. Cá nhân tôi rất thỏa mãn với các biểu tượng được dựng lên trong bộ phim này, chúng vừa tinh tế mà vừa thơ mộng. 8.5/10 là điểm dành cho Dáng hình của Nước.
“Cuộc sống phạm nhiều sai lầm tuy không danh giá hơn nhưng rõ ràng có ích hơn so với một cuộc sống chẳng làm gì.”
Đối với tôi, chẳng thà sống với sai lầm còn hơn là phải ngày ngày rong chơi dạo mát bên bờ sông với kẻ luôn sợ hãi bỏ trốn cuộc sống. Đó là tên yếu đuối luôn nhìn những chướng ngại với thái độ ngờ vực lo lắng, không bao giờ tin rằng mình đủ dũng khí can đảm để vượt qua. Vậy nên hắn suốt đời lủi thủi chấp nhận bước đi cúi mặt sau lưng người khác.
Đó là những con người luôn đắn đo lựa chọn dè chừng, rồi rút lui mau nhóng vì sợ sự lựa chọn của mình là sai lầm. Họ không hiểu được sai lầm lớn nhất của họ là đã không nhận ra mình đã sai khi sợ vướng phải sai lầm, bởi một lần sai bao giờ cũng là một lần cho bạn được học hỏi.
Nelson Boswell cũng đã nói:
“Sự khác biệt giữa vĩ đại và tầm thường là cách cá nhân nhìn nhận thất bại.”
Hãy nhìn vào những con người đã tràn đầy túi những sai lầm, họ thật mạnh mẽ. Sự sai lầm thất bại không ghê gớm, nó chỉ rèn luyện thêm cho ta sự cứng rắn, nó vun đắp tính kiên trì nhẫn nại. Trái tim của người luôn thất bại, ấm áp dịu dàng, bởi họ đã từng kênh qua biết bao nhiêu đắng cay, họ hiểu nhiều hơn sự cảm thông, họ rất ít khi kiêu ngạo. Sai lầm không biến chúng ta thành cỗ máy bất động, nó thúc đẩy con người bước đến gần hơn với sự hoàn thiện.
Tôi cho rằng một người từng sai lầm thông thái là người hiểu rằng không phải là thế giới, là môi trường xung quanh, chính chúng ta mới là trung tâm của vũ trụ. Chính chúng ta mới là người cần thay đổi, không phải mặt đất trần gian này. Không có ai sinh ra đã sẵn là nhà tiên tri có thể tinh thông ngũ hành bói toán, tiên đoán được đâu mới tiềm ẩn cơ hội thành công, đâu gây ra nguy cơ thất bại. Không ai tài giỏi hơn ai, chỉ có ai có nhiều sai lầm thất bại hơn, kẻ đó mới là người hiểu biết tường tận rõ hơn đối với điều mà họ đang theo đuổi.
Đừng nhìn vào những thiên tài và người thành công nổi tiếng để so đo ghen tỵ, hoặc cảm thấy tự ti vì mình không giỏi giang giống họ. Bạn cần hiểu một điều rằng cả bạn và họ đều đã từng đứng trước một vạch xuất phát là con số không tròn trĩnh. Tệ hại nhất là những người khờ khệch trong suy nghĩ sai lầm quá nhiều sẽ đánh cắp đi thời gian của họ. Kiểu như tôi đã phải dành ra từng ấy năm để sống chết cùng nó, cuối cùng tôi được gì? Tôi chỉ vẫn là một tên thất bại trắng tay trong khi bạn bè mọi người xung quanh tôi đã bỏ rơi tôi quá xa. Không, không có một điều gì bạn làm là không có ý nghĩa. Có thể họ may mắn hơn bạn, họ đạt được những thứ bạn đang theo đuổi với tốc độ nhanh hơn, nhưng tin tôi đi, kinh nghiệm trải qua cảm giác thất bại sai lầm, họ không giỏi bằng bạn.
Sức chịu đựng của bạn là có thừa hơn họ, bạn kiên trì nhẫn nại hơn họ. Còn thời gian ư? Chẳng phải bạn sinh ra là để sống với sứ mệnh này sao? Và nếu đã là sứ mệnh, chẳng phải cả cuộc đời này bạn đã hiến dâng trọn cho nó. Có thêm bao nhiêu năm nữa thì cũng có gì là khác đâu? Bạn hiểu ý tôi chứ?
Có người luôn sợ thất bại, khổ thân cho họ vì cái kiếp sống đầy đọa giam giữ mình trong tất cả nỗi sợ hãi. Bạn có thể thất bại nếu thử, nhưng nếu không thử, bạn càng nắm chắc hơn thất bại trong tay mình. Sống một cuộc đời thất bại vì khước từ đi những đam mê mơ ước trong mình.
Sự thật thì có gì gọi là thất bại hay thành công đâu? Con người giữ sự ngây thơ hồn nhiên của các giác quan để tự phân định. Khi bạn được sống với đam mê, được làm những điều bạn yêu thích, đó đã là một thành công. Bạn thành công vì được sống một cuộc đời giống con người hơn, sống ý nghĩa hơn.
Nếu bạn dùng những định lượng của xã hội để áp đặt sự thành công cho bạn bằng vật chất danh vọng. Mua được một ngôi biệt thự, sắm xế hạng sang, lấy vợ đẹp con xinh… Bao nhiêu hơn có số ấy mới tròn vẹn khuôn mặt thành công trong bạn? Cán cân nào đong đếm định lượng thành công cho vừa đủ?
Đối với xã hội này, phải chăng thành công là sự công nhận được đám đông hô hào. Những gì bạn đạt được, có thể ghê gớm với một vài người xung quanh, với bạn bè, nhưng xin bạn nhớ cho núi này cao còn có núi kia cao hơn. Còn với riêng tôi, thành công phải là khi tôi được trở thành vĩ nhân, vậy thì phải chăng cả đời này tôi phải đau khổ vì tôi đang phải sống một cuộc đời thất bại ê chề.
Nếu bạn đang nuôi dưỡng một đam mê và vẫn còn ngần ngại. Tôi khuyên bạn hãy thử một lần lấy hết can đảm ngã mình về phía trước, nhưng đừng ngã về sự thành công, đừng ngã về tiền bạc địa vị. Hãy tin rằng có thể sự thất bại đang chờ đón để được nương tựa vào lòng bạn, thì đã sao, không có sai lầm nào lại không mang về cho ta những sự tiến bộ.
Người tự nguyện ngã vào lòng thất bại là người không bao giờ thất bại, vì chính tự thân họ đã nhìn thấy ánh sáng phát ra từ chính thất bại đó, họ hiểu họ yêu thương quý mến thất bại thế nào. Thất bại chưa bao giờ là kết thúc, bạn chỉ đang có cơ hội lại được bắt đầu.
Một sự thất bại/sai lầm đâu ghê gớm đến nổi có thể lấp sông dời núi. Có vô số những người vì muốn chiều chuộng cái tôi của mình, đã tự biến mình thành kẻ hèn yếu nhút nhát, sống thụ động. Nếu một sự thất bại có thể đủ khả năng đè nặng tâm hồn ngột ngạt, phải chăng tâm hồn ấy cũng chẳng xứng đáng với tất cả tinh hoa khí trời lộng gió?
Thất bại đâu có gì là tệ hại? Chỉ có những cái tôi tỏ vẻ bộ tịch mới không chịu phóng mình xuống dòng nước mát vì sợ bùn lầy nhơ bẩn, nhưng hắn ta chẳng bao giờ hiểu cảm giác được gột rửa thật là thoải mái và dễ chịu.
Cũng có đôi khi ta nhận về mình sự thất bại, bị người khác cười cợt mình ngu ngốc. Vậy thì đã sao? Chúng ta tự hiến cho cuộc đời mình sự nhiệt huyết đam mê, và giờ đây tình yêu thương đó đang cư ngụ trong lòng chúng ta, miễn chúng ta cảm nhận được niềm vui hạnh phúc mình đang có, còn những con người khác họ nói sao, mặc kệ họ được không?
Tôi đã từng đọc được đâu đó rằng: “Mỗi thất bại mà bạn trải qua cũng giống như một ngã ba đường. Đó là cơ hội để hành động đúng, học hỏi từ sai lầm và làm lại từ đầu.”
Vâng, sau những sai lầm thất bại tôi đã học được gì? “Chẳng bao giờ là quá muộn để lại bắt đầu.”
Trước khi vào bài viết tôi muốn chia sẻ khái niệm 7 luân xa với những người chưa biết. Như tôi được biết, khái niệm luân xa bắt nguồn từ Ấn Độ giáo và các tôn giáo Ấn Độ. 7 luân xa trên cơ thể được sắp xếp thành một cột thẳng từ gốc cột sống lên đến đỉnh đầu. Mỗi luân xa liên quan đến tâm sinh lý, những chức năng của các bộ phận trong cơ thể, tâm linh,…
7 điểm này trong Tây Tạng được gọi là những điểm xoáy (chakra) còn trong Hindu (Ấn độ) thì gọi là luân xa, và nó là hoàn toàn có thật. Các luân xa có chức năng mang năng lượng đến cho toàn bộ cơ thể, ảnh hưởng lớn đến tâm lý, cảm xúc, tình cảm của tâm hồn. Chúng cũng hao mòn theo thời gian như sinh, lão, bệnh, tử của cơ thể.
Tôi xin giới thiệu sơ về 7 luân xa (mọi người có thể tự search để tìm hiểu kỹ hơn.)
Luân xa 1: Muladhara (vùng sinh dục) nằm giữa hậu môn và bộ phận sinh dục liên quan đến sự sống còn, tiềm năng của con người. Muldhara hay còn gọi là luân xa gốc. Màu sắc tượng trưng: Đỏ.
Luân xa 2: Swadhisthana (vùng bụng dưới) liên quan đến các tình cảm cơ bản, tình dục,… có thể gây ra những đảo lộn tâm trạng. Màu sắc tượng trưng: Da cam.
Luân xa 3: Manipura (vùng thượng thận) liên quan đến sự chuyển đổi từ vùng nền đến tình cảm cao hơn, năng lượng và được cho là có vai trò liên quan đến tuyến tụy, thận,… Và những nơi này đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa, tiêu thụ, chuyển đổi thức ăn thành năng lượng cho cơ thể. Màu sắc tượng trưng: Vàng.
Luân xa 4: Anahata (vùng ngực) liên quan đến tình yêu của chính mình với vạn vật xung quanh, lòng từ bi, hạnh phúc. Nó liên quan đến tim, hệ miễn dịch, thường bị ảnh hưởng bởi tâm trạng căng thẳng. Màu sắc tượng trưng: Xanh lá.
Luân xa 5: Vishuddha (vùng cổ) liên quan đến giao tiếp, đến việc truyền đạt ý tưởng. Luân xa này có vai trò điều khiển sự lớn lên và phát triển của cơ thể. Màu sắc tượng trưng: Xanh da trời.
Luân xa 6: Ajna (vùng giữa trán) hay còn được gọi là con mắt thứ ba liên quan đến trí tuệ, đến việc bản thân nhìn nhận thế giới xung quanh, nhận thức ánh sáng. Tuyến tùng là một tuyến rất nhạy với ánh sáng, sản sinh ra hormone melatonin, điều khiển các bản năng ngủ là thức tỉnh. Người ta cũng phỏng đoán rằng tuyến tùng có sản xuất ra một lượng nhỏ dymethyltryptamine (DMT) một hợp chất có trong thực vật và động vật và được bào chế thành một dạng chất thức thần. Màu sắc tượng trưng: Xanh đậm.
Luân xa 7: Sahasrara (nơi đáy trước của não) nơi đây được coi là luân xa điều khiển tất cả các luân xa khác.
Ba luân xa đầu tiên là 1, 2, 3 là ba luân xa nền tảng của một con người. Chúng hình thành và phát triển từ lúc sinh ra đến khi 10 tuổi. Luân xa 4, 5 là những luân xa về tình cảm, lòng từ bi và truyền đạt ý thức. Luân xa 6 là trí tuệ và lăng kính chúng ta nhìn nhận mọi sự việc. Luân xa 7 là sự kết nối với vũ trụ.
Luân xa của mỗi người sẽ hoạt động khác nhau, mạnh yếu khác nhau, năng lượng tỏa ra khác nhau mà mắt thường chúng ta không thể nhìn thấy được. Ta chỉ có thể tự tu tập và cảm nhận, hoặc nhờ các dụng cụ hỗ trợ như energy stone (đá năng lượng), singing bowl (chuông xoay Tây Tạng.)
Tôi được trải nghiệm energy stone để có thể định hình được năng lượng của mình tỏa ra ở mức bao nhiêu. Mức cao nhất là 100. Những người bình thường có năng lượng tốt sẽ nằm ở mức 70, những người có năng lượng tích cực và có thể ảnh hưởng đến người khác nằm ở mức 85, 90. Những người dễ bị năng lượng xấu xâm nhập, yếu ớt, bệnh tật nằm ở mức 30, 40.
Người cầm viên đá sẽ để viên đá đến gần người tôi đến khi nào viên đá lung lay sẽ là mức năng lượng mà tôi tỏa ra xung quanh. Thật ra chính bản thân mình cũng có thể biết được mình ngày nào đang có năng lượng tốt hay xấu nhưng biết được rõ mức năng lượng vô hình ở đâu cảm thấy thật thú vị.
Và nếu biết đến năng lượng bạn sẽ hiểu rõ tại sao hôm nay ngồi trong công ty, sếp vừa vào mình đột nhiên cảm thấy khó chịu. Có thể là do người sếp đó đang mang năng lượng xấu cực lớn tỏa ra những người xung quanh bị tiếp nhận. Hoặc mỗi lần gặp người đó mình cảm thấy vui vẻ, thoải mái, lúc nào cũng có tiếng cười vì họ luôn mang trong mình năng lượng tích cực và tỏa ra cho những người xung quanh.
Năng lượng của chúng ta thay đổi theo từng ngày và chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài và nếu hiểu được cơ chế của nó chúng ta có thể giữ cho mình luôn có năng lượng tích cực bằng cách sống trong môi trường trong lành, gặp gỡ những người làm mình thấy thoải mái và tránh những người luôn bực dọc hoặc tránh ra ngoài khi thời tiết xấu, v…v…
Sau một thời gian tôi được trải nghiệm thêm về Singing Bowl. Chuông này được xuất phát từ Tây Tạng và được sản xuất nhiều ở Nepan được trộn từ 7 kim loại khác nhau để tạo ra tần số trùng khớp với mỗi luân xa trên cơ thể.
Tôi ngồi kiết già, hai tay đặt trên gối. Hít vào, thở ra, khi hít vào bụng phình ra, khi thở ra bụng xẹp xuống. Những dòng suy nghĩ giống như cá, như tôm trôi trên dòng chảy. Chúng đến rồi đi, tôi không phán xét, không vướng bận. Tiếng chuông bắt đầu vang xung quanh đầu, bên trái lọt thẳng qua bên phải rồi lộn ngược lại, đến cổ họng bắt đầu vang yếu hơn, đến tim run lên từng nhịp, âm thanh vang mạnh hẳn khi đến thượng thận, đến bụng lại mạnh hơn nữa. Đến cuối cùng, healer (người gõ chuông) nói sơ cho tôi về sức khỏe, tinh thần, về tình yêu,…
Tiếng chuông reo vang liên hồi cứ đến điểm năng lượng lại rung mạnh hơn và sau khi gõ xong cảm giác người mệt rã. Người được gõ chuông sau tôi khi gõ đến luân xa 6 thì healer có nói chuông dội mạnh lại như không muốn cho vào.
Trước khi biết đến luân xa và chuông xoay Tây Tạng tôi thường lầm tưởng rằng luân xa là cái gì đó mình có thể “mở” được bằng cách đánh chuông để thức tỉnh luân xa hoặc tập luyện, nhưng thực chất luân xa chỉ là những điểm tụ mà năng lượng chạy qua chạy lại trong cơ thể. Tùy vào mỗi người sẽ có những điểm luân xa mạnh yếu khác nhau và khi chúng ta biết được những điểm nào mạnh yếu mà chúng ta muốn điều chỉnh cho phù hợp có thể dùng nhiều cách. Nhưng tuyệt đối không nên mù quáng tin vào những việc như khai mở luân xa vì tôi nghĩ việc đó là tùy duyên chúng ta có hợp nhất được với vũ trụ hay không.
Những luân xa mạnh yếu cũng nói lên tình trạng sức khỏe ở những cơ quan nằm trong luân xa đó mà nó chưa biểu hiện ra bệnh để có thể kịp thời phòng tránh. Có rất nhiều cách để điều chỉnh luân xa yếu trở nên mạnh và mạnh thì giảm bớt vì mục đích cuối cùng là để cân bằng cơ thể. Ví dụ với luân xa 5 yếu và bạn muốn được cân bằng thì có thể tích cực ăn những loại thức ăn đặc trưng của luân xa 5, tích cực mang/mặc màu của luân xa 5 và đến những nơi có không khí trong lành. Về việc này tôi không tin lắm nhưng các bạn có thể nghiên cứu thêm.
Còn về việc khai mở luân xa 6 tôi không dám nói đến ở đây, nếu bạn muốn khai thác con mắt thứ ba điều đó còn dựa vào căn và tu tập của mỗi người. Nhưng theo tôi thì nó có đóng đâu mà phải mở? Chúng ta vẫn có luân xa 6 và chỉ đơn giản là ta có thể cảm thụ được ít hay nhiều. Luân xa 7 tôi xin phép chỉ nói sơ rằng đây là luân xa ai có thì người đó biết chứ chính những người healer cũng không thể biết được. Luân xa 7 là luân xa kết nối với vũ trụ, với những hành tinh và vì sao.
Tôi thấy có nhiều người bị bám chấp quá vào việc khai mở con mắt thứ ba và tìm mọi cách để có được thiên nhãn. Nhưng cuối cùng là để làm gì? Việc biết đến luân xa, những bài gõ chuông, không phải để khai mở gì cả, chúng chỉ là những bài giảm stress như yoga và thiền, khác rằng ở đây có thêm công cụ là chuông gõ. Chúng cho ta biết về sức khỏe và năng lượng cơ thể một cách rõ rệt mà mắt thường không thấy được. Và mục đích cuối cùng của cuộc đời này đâu phải là để có được siêu năng lực? Không phải đó chỉ đơn giản là sống thật vui tươi, trọn vẹn và cân bằng sao?
Lão tử từng giảng dạy “Vô vi nhi vô bất vi” nghĩa là “Không làm gì mà không gì là không làm.”
Bạn có biết đâu mới là đỉnh cao của làm việc?
Theo tôi đó là sự làm thinh, nói nôm na nghĩa không làm gì cả, chỉ ngồi yên lặng, không điện thoại, không sách, không âm nhạc, chỉ hòa quyện mình vào thinh không. Nó cũng giống như một trạng thái thiền, nhưng có ai đủ tự tin khẳng định có thể thiền nhiều tiếng liền trong một ngày. Bạn đủ khả năng duy trì vài chục phút, thậm chí một hai tiếng, nhưng nếu bạn cứ thế ngồi bất động, đối với tôi bạn còn ghê gớm chẳng khác nào pho tượng đặt trong các đền thờ lăng miếu.
Cũng như làm rất nhiều mà như không làm. Ở đây diễn biến xung quanh hai khía cạnh. Đầu tiên là xu thế của hầu hết xã hội hiện nay rơi vào trạng thái tiêu cực, ngồi hàng giờ trong các phòng ốc. Ngày ngày cắp sách đến công ty nhưng chẳng biết mình đến đó để làm gì. Bởi bao nhiêu mệt mỏi chán chường nhấn chìm tất cả tâm trí sức lực, thiêu đốt ý nghĩa đang sống, đang làm việc của chính họ.
Không làm cũng khó, làm nhiều cũng khó, vậy đâu mới là sự làm và biết mình thực sự đang làm một cách dễ dàng?
Một xã hội đang bị cuốn theo guồng quay cơm áo gạo tiền, ai cũng chạy theo miếng ăn cái mặc, ai cũng hiểu phải có làm mới có ăn. Biết thế nhưng nếu chỉ bồi dưỡng tẩm bổ cho cái bụng trong khi lại bỏ bê tâm hồn tàn rụi héo úa, có kiếm bao nhiêu tiền làm đầy bụng vẫn không đủ ra vào viện điều trị nội tâm bệnh tật. Vậy nên, vấn đề cần thiết đặt lên bàn tròn thảo luận là phải làm thế nào để vừa làm việc nuôi no béo tốt cái bụng mà tâm hồn da dẻ vẫn hồng hào.
Đa số bạn trẻ hiện nay có xu hướng biến công việc thành kẻ thù. Cũng có người tự biến mình thành một chiến binh dũng mãnh, can đảm từ bỏ công việc hiện tại để lên đường tìm kiếm cho bản thân một chốn khác nơi họ thuộc về. Đó dường như đang là một xu thế thịnh hành trong giới trẻ. Có người giã từ thành phố lên núi tìm ấp lập làng, xây dựng một đời sống tự cung tự cấp, rau cháo cày cuốc sống qua ngày. Có anh kỹ sư lương làm tháng vài nghìn đô vội vã đóng gấp cặp sách, thu xếp hành trang mang hết về quê nuôi heo chăn bò. Có chị kia tiếng vang đi Đông đi Tây du học, dự đoán là sẽ về nước đầu quân cho công ty ngoại quốc với lương bổng đáng thèm thuồng, giờ lại nghe tin đang ở quê may vá thêu thùa bán sản phẩm kiếm miếng ăn qua ngày.
Xã hội ngơ ngác trước quyết định của những người điên rồ. Bạn có bao giờ đặt dấu chấm hỏi cho tất cả sự lựa chọn đó? Điều gì đó đã nung nấu tâm can và lòng khát khao muốn được sống trong họ? Điều gì đã khiến những chiến sĩ tri thức tạ từ những cuộc viễn chinh? Thú nhận đi bạn chưa bao giờ mong muốn từ bỏ tất cả để trở về sống đời yên bình thảnh thơi như họ?
Nhưng bạn chỉ luôn nhìn thấy được một bên của đồng xu khi vung tay thảy lên trời. Mặt còn lại chôn giấu rất nhiều ẩn tích bạn không nhận ra. Bạn không thể sống một cuộc đời như những người bạn trông thấy. Bởi bạn không phải là họ, hoàn cảnh sống của bạn khác họ, bạn có những gánh nặng đang phải mang vác trên vai… Bạn thừa thông minh để nhận ra thật khó để có thể từ bỏ tất cả, vậy mà vẫn cứ đứng núi này trông núi nọ. Đến công ty làm việc vẫn mơ màng qua ô cửa cảnh vác cần câu ra hồ cá thư giãn, vẫn mộng tưởng một giấc ngủ giữa đồi núi tươi xanh trong khi thực tại là một núi chất đống những dự án vẫn chưa được giải quyết. Lịch gặp đối tác khách hàng vẫn dày đặt không có chỗ trống. Bạn thực sự mệt mỏi với đống công việc ngổn ngang. Thỉnh thoảng bạn có nhìn vào không trung rồi ném vào nó mấy câu đại loại như tại sao mình phải cật lực vắt kiệt sức với công việc thế này.
Muốn về quê làm nông, muốn lên núi chăn nuôi, liệu đó có phải là những công việc mà bạn thích thú. Liệu bạn có sống được một đời sống an bình như họ? Bạn sinh ra có phải để nắm giữ sứ mệnh đó? Xin thưa không phải ai cũng có thể làm nông và chăn nuôi. Khi bạn bắt đầu chán ngán công việc hiện tại, điều đầu tiên bạn cần làm là cảm nhận vào sâu bên trong bạn. Đừng nhìn về mấy cái ao làng, đó chỉ là một xu thế. Hãy nhìn vào bên trong để tìm kiếm đâu mới là nơi bạn thuộc về, đâu là công việc bạn thực sự muốn làm.
Bạn có thấy những bậc vĩ nhân, những thiên tài, tại sao họ có thể ngủ ba bốn tiếng một ngày, thậm chí 24 tiếng đồng hồ một ngày cắm đầu cắm cổ làm việc nhưng không bao giờ thấy chán? Vì đó là công việc họ yêu thích. Họ làm vì đam mê nhiệt huyết, họ không làm vì gánh nặng, không vì trách nhiệm, không làm việc trong sự gượng ép. Nói thế để nhìn nhận ra căn nguyên cơn bệnh bạn đang vật lộn. Bạn đang làm công việc mà bạn không thực sự yêu quý nó.
Vâng, có một cách làm việc khác mà như không làm nhưng lại mang đến cảm giác tích cực vô cùng. Đó là làm công việc mình yêu thích đến nỗi lãng quên nhận thức mình đang làm rất hăng say, làm quên ăn quên ngủ. Nhưng đừng manh động lật đật chạy về nhà viết giấy ký tên vào đơn xin nghỉ việc khi vẫn còn đang băn khoăn trong chính cái sự đi tìm niềm đam mê mình yêu thích. Bạn cần hiểu rõ trái tim mình đang hướng về ngọn gió nào trước, mạnh mẽ đặt bước chân đầu tiên lên con đường tiến gần niềm yêu thích đó, dù nó có điên rồ và ngớ ngẩn.
Bạn phải là những con mắt luôn tìm kiếm tiếng gọi cuộc đời mình, chứ không phải là hèn yếu chấp nhận sống dung hòa với kẻ thù địch. Đó sẽ là một quá trình gian nan vô cùng và bạn phải mất rất nhiều thời gian. Nào, hãy dũng cảm đối diện với trận chiến của bạn, cho những đam mê trong bạn. Đừng che giấu sự hèn yếu của bản thân dưới bộ đồng phục đó nữa. Nếu lỡ những đam mê trong bạn phải chịu cách thất trận, thì ít ra lòng liêm khiết chân thật trong bạn cũng hát vang bài ca chiến thắng. Đã sống hết mình thì có gì gọi là hối tiếc. Điều gì đó mình phải trải qua mà không phải là phần số đã được lập trình sống trong kiếp sống của chính mình.
Chúng ta phải yêu đam mê như một vũ khí mà chúng ta sẽ dùng nó để chiến đấu với cuộc sống. Tôi không khuyên các bạn bỏ bê công việc sự nghiệp của các bạn, tôi chỉ nói rằng bạn phải đi đến đó bằng một phương tiện khác phù hợp với bạn hơn.
Người ta chỉ có thể làm việc hăng say không biết chán chê mệt mỏi khi được làm đúng đam mê của họ, làm việc với những thứ mà họ sẽ không phải cãi cọ lăng nhăng với tâm trí mình mỗi ngày. Bạn phải hiểu rằng những ngày làm việc mệt mỏi chán chường sắp đi qua, một đam mê thích đáng sẽ thánh hóa tất cả u sầu ủ dột.
Không phải là một ai khác, chỉ có bạn mới cứu thoát nạn nhân đang là chính bạn. Và hãy luôn nhớ lời Lão Tử đã dạy: “Không làm gì mà không gì là không làm.”
Có một chàng học sinh yêu một cô nàng học sinh. Vì yêu cô nàng mà anh chàng cố gắng, cố gắng và cố gắng để trở thành học sinh giỏi nhất và nổi tiếng nhất cả tỉnh. Khi cậu chàng nổi tiếng, cái gì thuộc về đời tư của cậu cũng bị mang ra soi mói mổ xẻ bàn tán đồn đoán. Rồi những lá thư tới tấp của hàng chục cô nàng ở mãi đâu gửi tới cho cậu.
Cậu chàng ngây thơ nào có biết gì ngoài việc cắm đầu học. Những lá thư của những cô học sinh khác cậu chỉ đọc đúng một lá. Còn lại cậu đều đem giấu hết không hề xé thư. Cậu chàng chờ đến sau khi thi tốt nghiệp PTTH mới dám ngỏ lời với người cậu thầm thương, cô nàng lắc đầu.
Đó là một buổi chiều mưa nặng hạt và sấm sét thịnh nộ. Dầm mưa về nhà, cậu chàng ôm cát-sét nghe đi nghe lại Cheri Cheri Lady.
“I get up, I get down
All my world turns around
Who is right? Who is wrong?
I don’t know
I’ve got pain in my heart
Got some love in my soul
Easy come, but I think easy go
I need you so…
All those times I move so slow”
Đến tận cùng của tuyệt vọng, cậu chỉ còn một lí do duy nhất giải thích cho nỗi đau mà cậu đang chịu đựng: Cái nghèo tai quái.
“Ta có thể học giỏi nhất trường, ta cũng có thể giàu nhất trong số những học sinh của trường này.” Cậu nghĩ vậy và bỏ học làm kinh doanh. Từ một sinh viên ngơ ngác cậu trở thành sát thủ kinh doanh thời bấy giờ. Giới buôn linh kiện máy tính rất ngán sợ sự lì lợm của cậu. Cậu càng làm lớn.
Có dịp sinh nhật cậu mời cô nàng đến văn phòng nằm ở mặt tiền đường, rộng như một ngôi trường. Ấy thế mà chưa hết tiệc cô nàng bỏ về!
Cậu càng làm lớn. Cho đến khi những kẻ khác hợp tác với nhau để cho cậu một vố đau. Cậu chết đứng, rồi gục ngã với số nợ khổng lồ.
Tất nhiên cua gái thì không cần học giỏi và làm giàu. Nhưng cậu không cua gái, cậu vụng về thể hiện tình yêu thông qua sự nỗ lực vượt bậc của bản thân mình. Cậu không khéo léo, không có gì cả ngoài một thứ tình yêu mang sức mạnh không gì sánh nổi.
Thượng đế thích sự thành thật, nếu ông ấy chưa thích thì chỉ vì sự thành thật chưa đủ mà thôi, đặc biệt là trong tình yêu. Chính khi cậu vừa rơi xuống tận cùng của thất bại, thì cô nàng lại đến với cậu. Chẳng cần cậu giỏi, chẳng cần cậu giàu. Cậu chàng đã nguyền rủa thượng đế mãi cho đến lúc đó.
Lần đầu tiên cậu hiểu được bí mật của điều kì diệu đến từ trái tim. Trái tim có lí lẽ riêng của nó. Nó có con đường riêng của nó. Nó có thể ngốc nghếch. Nó có thể ngây thơ. Nó có thể dại khờ. Nó có thể trẻ con và ngàn lẻ một thứ không hợp logic khác. Nhưng không một ai dám phủ nhận sức mạnh lạ thường của nó. Khi chính xác là trái tim lên tiếng, sẽ được đáp lại bằng ngôn ngữ của trái tim dù đôi khi những phép thử có thể làm nản lòng bất kì ai. Tình yêu sẽ nhận lại tình yêu, không hơn.
Để hiểu được ngôn ngữ của trái tim, chỉ cần cho phép nó lên tiếng. Điều này đòi hỏi sự can đảm phi thường vì lý trí lúc nào cũng chỉ thốt lên lời khôn ngoan. Tâm trí luôn cần tới logic còn trái tim thì không. Mấy ai hiểu được ngôn ngữ của trái tim.
Đã từng có lúc cậu chàng đay nghiến bản thân mình sao không xảo ngôn và khéo léo với cô nàng? Như vậy có phải dễ dàng hơn không. Sao phải đi theo cách thức rồ dại thế này?
Nhưng chính lúc thất bại thảm hại nhất, cô nàng lại đến với một thứ tình yêu khác thường. Đó chính là lúc cậu chàng bắt được bí mật lớn nhất của cuộc sống: Trong vũ trụ này nếu bất kì ai dám mạo hiểm để cho trái tim mình lên tiếng theo cách của nó, và tin cậy, thì rồi ở thời điểm thích hợp nhất, thời điểm không sớm không muộn, sẽ nhận được kho tàng lớn nhất của vũ trụ ban tặng – sự thấu hiểu.
Cô nàng đã hiểu ra tất cả những gì cậu chàng làm trong suốt 7 năm chỉ là vì cô nàng. Cô nàng hiểu ra vào một khoảnh khắc nào đó mà không cần một ai nói ra. Cứ như thể Thượng Đế thì thầm vào tai nàng điều ấy. Có thể chúng ta đã đánh rơi đâu đó niềm tin vào tình yêu chân thật. Nhưng nó vẫn tồn tại với món quà lớn nhất dành cho ai còn niềm tin vào đó.
Cậu chàng và cô nàng đã sát cánh từ đó, vượt qua hàng loạt khó khăn. Có những đêm phải chạy xe máy vài trăm km để trốn giang hồ đòi nợ. Kể cả những khi nhịn đói để dành 50 nghìn đi taxi “tạo hình ảnh”, hi vọng kí được một hợp đồng. Kể cả khi phải ngủ nhờ phía trên lối đi của khu nhà trọ chưa tới 2 mét vuông.
Khi trái tim dẫn lối cho ta hành động, thì làm gì còn sợ hãi, làm gì còn sự chùn bước, làm gì còn khái niệm trở ngại hay khó khăn. Điều mà bất kì ai cũng nên biết về trái tim, đó là khi nó dẫn đường thì không cần thảm nhung ta vẫn cảm thấy mình là hoàng đế.
Cậu chàng và cô nàng sau đó hơn 2 năm đã không những trả được nợ mà còn là tấm gương cho tất cả những đứa em: Không phải là thành công, không phải là có bao nhiêu tiền mà là không bị khuất phục trước bất kì khó khăn trở ngại nào dù to lớn đến đâu đi nữa. Và câu chuyện không êm đềm mãi nhưng sẽ kết thúc có hậu, ngày nào đó cô nàng sẽ kể cho bạn nghe! Hạnh phúc ư? Tìm nó bằng trái tim thì bạn sẽ thấy dù trong bất cứ hành trình nào.
Cuốn tiểu thuyết kinh điển của nền văn học Anh này kể về mối tình dữ dội, cực đoan của một đứa trẻ bị bỏ rơi có tên Heathcliff với con gái người cha nuôi của mình – Catherine Earnshaw. Sự phức tạp, ngang tàng và nổi loạn khủng khiếp của hai nhân vật này từ thuở nhỏ cứ thế lớn dần theo năm tháng cùng tình yêu da diết họ dành cho nhau. Nhưng bởi chính những sự mâu thuẫn dằng xé trong nội tâm và sự non dại bồng bột của tuổi trẻ nên hai người họ đã phải chia lìa nhau trong sự đột ngột và đau đớn.
Nỗi đau dai dẳng như cực hình với cả hai được mô tả với tất cả những lời lẽ day dứt, u uất, phẫn nộ, điên khùng nhất. Và chúng được thể hiện ra bằng cả những hành động cực đoan đáng sợ. Tất cả những nỗi thống khổ và bất an cao trào khiến cho người con gái lâm vào cảnh rối loạn tâm thần, còn người con trai thì trở thành một kẻ thù hận dày đặc. Thay vì bày tỏ yêu thương bằng sự ngọt ngào thì Heathcliff dồn nén hết chúng vào sự căm phẫn và chối ghét cuộc đời lẫn con người, thậm chí oán hận ngay chính bản thân mình.
Hắn làm đau Catherine bởi nàng đã làm tan nát trái tim hắn khi lấy một người khác, trong khi trước đó chính hắn làm vụn vỡ tâm hồn nàng khi bất ngờ bỏ đi biệt tăm. Sau đó, nàng lại đày đọa hắn bởi chính những sự khốn khổ mà hắn gây ra cho nàng. Cứ như vậy, những sự dằng xé, tra tấn lẫn nhau giữa hai người cứ liên tục chồng chất hết cả câu chuyện. Nó lan sang cả những nhân vật liên quan khác, khiến tất thảy họ trở thành nạn nhân của mối tình oan trái khắc nghiệt. Tác phẩm này như thể một biển cực hình của sự thiếu thốn tình yêu của con người với những làn sóng bung tỏa từ thế hệ này đến thế hệ khác mà không sao dừng lại được.
Cuốn sách có gần 500 trang nhưng phải đến 400 trang là những câu chuyện bi kịch, những lời lẽ căng thẳng, dữ dội – chửi bới, nguyền rủa, hăm dọa, than khóc, van lạy, dày xéo. Nói chung, tất cả những gì tồi tệ nhất của một cuộc trò chuyện có thể xảy ra, bị kịch nhất của một tình huống có thể xảy ra thì tác phẩm Đồi gió hú này có hết. Nếu một người bình thường vốn dĩ tích cực lạc quan chẳng may lạc vào câu chuyện tình của Heathcliff và Catherine thì chắc hẳn họ sẽ bị dội ngược ra ngoài vì không tài nào hiểu nổi tại sao mọi diễn biến truyện hay suy nghĩ của các nhân vật lại có thể trầm trọng, nghiêm túc và cực đoan đến thế.
Cá nhân tôi khi đọc cuốn sách này đã cố gắng tưởng tượng rằng đây là một vở bi kịch trên sân khấu. Nhưng tất cả những lời lẽ và những chi tiết trong truyện được kể ra với một xúc cảm rất chân thực nên tôi khó lòng tin rằng đây chỉ là một câu chuyện tưởng tượng. Nó thật sự muốn nói rằng trên đời này có một nỗi đau đớn khủng khiếp khi hai linh hồn đã hòa quyện vào nhau bị cắt lìa. Tôi tạm trích một đoạn thoại của Heathciff nói với Catherine trong khoảnh khắc họ gặp nhau nơi tận cùng tuyệt vọng và nhung nhớ:
“Trong khi không một thứ gì Thượng đế hay quỷ Satan có thể gây ra – lầm than, hay sa sút hay chết – chia rẽ nổi đôi ta, thì em, chính em đã tự nguyện làm điều đó. Tôi không làm tan vỡ tim em – chính em đã làm nó tan nát đồng thời làm tan nát luôn cả tim tôi. Ừ, tôi khỏe, thế lại càng tệ hại hơn cho tôi. Tôi có muốn sống không? Sẽ là cái kiểu sống gì, khi mà em… Ôi lạy Chúa! Ai còn thiết sống khi mà hồn mình đã ở dưới mồ.”
Toàn bộ câu chuyện được người quản gia mang tên Nelly Dean kể lại với một vị khách nhân vật “tôi”– người đến thuê Ấp Thrusheross, một trong những tài sản mà Heathcliff chiếm đoạt được từ gia đình Linton – nơi Catherine về làm dâu. Nelly chính là người đã dõi theo tất cả những biến chuyển trên dòng đời của những số phận trong cuộc, tất thảy là ba thế hệ từ đời cha mẹ của hai nhân vật chính, rồi tới họ và đời con cháu của họ. Có thể nói, trong tác phẩm này thì bà Nelly là người tỉnh táo và khách quan nhất khi không bị dính líu vào cuộc tình oan nghiệt dữ dội nào cả.
Nếu xét về mức độ chi tiết đến phi thường trong lời kể của bà quản gia thì ta có thể thừa sức đưa ra nhận định rằng với trí nhớ siêu việt và lời văn sâu sắc tường tận đến thế, Neally Dean nên làm một nhà văn lỗi lạc thay vì làm quản gia trong những gia đình tù tội kia. Nhưng dù sao thì, Đồi gió hú là một tác phẩm nghệ thuật, nên ở đây ta có thể chấp nhận được các tình tiết vượt mức thực tế. Thậm chí cả những cực đoan của cuốn sách cũng có thể được chấp nhận như một hình thức nghệ thuật ẩn dụ cho một điều gì đó mà tác giả Emily muốn truyền đạt. Phải chăng nếu tác giả viết tất cả một cách gần gũi và chân thực ngang với cuộc sống đời thường thì người đọc có thể chỉ dừng lại ở các chi tiết theo đúng nghĩa đen mà không nghi ngờ hay tò mò đến các tầng ý tứ khác của tác phẩm?
Đồi gió hú đã miêu tả thế giới nội tâm của những kẻ điên yêu một cách trần trụi, nếu như không nói là phi thực. Chính những sức mạnh khủng khiếp của tình yêu và sự khao khát hòa quyện đã làm trỗi dậy trước hết những phần bóng tối trong những kẻ tham gia – sự ích kỷ, thù hận, ghen tuông và sợ hãi. Và trong sự non dại thơ trẻ của mình, các nhân vật không đủ sức để chuyển hóa những phần gai góc đớn đau đó để có thể chạm tới được tình yêu thanh khiết nhất còn lại sau cùng.
Hiếm có một cuốn sách nào mà các nhân vật nói trực diện vào cõi linh hồn mình, nơi nằm sâu hơn cả những ý tưởng hay những cảm xúc yêu ghét thông thường. Có một cái gì đó xuyên thấu vào tận tâm can, những lời thoại như được hút ra hết từ trong bản thể, bất chấp mọi hình hài mà nó có.
“Tạo hóa sinh ra em để làm gì, nếu như em hoàn toàn bị chứa trong cái vỏ xác này? Những cơ cực lớn của em trong thế gian này là những cơ cực của Heathcliff, em đã theo dõi và cảm thấy từng nỗi cơ cực ấy từ đâu, lẽ sống lớn của em là bản thân anh ấy. Nếu tất cả mọi người khác chết mà anh ấy còn thì em sẽ còn tiếp tục tồn tại; nếu tất cả mọi người khác còn mà anh ấy mất, thì vũ trụ sẽ thành một cái gì hết sức xa lạ và em sẽ không còn có vẻ như một bộ phận của nó.” – Catherine nói với Nelly Dean.
Cuốn sách như bắt người ta phải đối mặt, phải đối diện với bão bùng có thể xảy ra bên trong thế giới nội tâm của một người, bắt họ phải tháo cởi tất cả các lớp mặt nạ hời hợt để thấu cảm. Và tất nhiên, chỉ có nỗi đau đớn mới có khả năng xé toạc những rào cản xúc cảm của một con người. Đồi gió hú là một cơn đau kinh hoàng nhất. Những lời thoại dào dạt và sắc nét đến khó tin khi một nhân vật nói về cõi lòng của chính họ khiến cho ta cảm thấy như cả cuộc đời họ sống ở trong đó với tất cả những đam mê cháy bỏng nhất. Thử hỏi rằng mỗi người trong thời đại ngày nay có thể miêu tả được thế giới nội tâm của mình như thế nào hay không? Có thể diễn đạt được chính xác mình đang cảm thấy đau khổ hay sung sướng ra sao không? Nói đến đây tôi lại nhớ đến câu nói của Terence McKenna:
“Chúng ta đã lên được mặt trăng, vẽ được biểu đồ độ sâu đại dương và hạt nhân của nguyên tử. Nhưng chúng ta vẫn còn sợ hãi nhìn vào nội tâm của mình vì chúng ta cảm nhận được đó là nơi mọi mâu thuẫn tồn tại.”
Có một điều tôi vẫn không thể hiểu nổi, đó là một người có thể nói ra được toàn bộ nỗi lòng dữ dội nhất mình mà lại không đủ sức mạnh để yêu thương người khác khi có cơ hội. Họ đem tất cả những ý chí sắt đá đó để làm tổn hại lẫn nhau. Sự bức bách và mâu thuẫn này tác giả Emily tạo nên có phải là một sự cố tình để độc giả tự nhận ra điều đúng đắn cần thực hiện khi một người đứng giữa hai ngả đường, một là ánh sáng, một là bóng tối?
Những phút giây ngọt ngào trong tác phẩm chỉ kéo dài ngang một giờ đồng hồ, còn những đớn đau thì đằng đẵng choán hết cả một đời người. Có một điều đáng nói ở đây, đó là các nhân vật chỉ chạm đến được sự dịu êm của tình yêu ấy ở nơi tận cùng của khổ sở, đi hết trăm vạn những tăm tối u mê để biết gọi tên những sáng trong ngọt ngào. Có lẽ điều này cũng thể hiện lẽ thường rằng khi một kẻ chịu đựng đủ đau thì mới nhận ra đâu là hạnh phúc chân thực, phải lạc lối ngàn lần mới nhận ra đâu là con đường đúng đắn.
Tác giả Emily còn xây dựng các tình huống truyện éo le và đầy mâu thuẫn cho chính các nhân vật. Heathcliff lại căm ghét chính người mà hắn cần phải yêu thương nhất – con trai mình vì thằng bé lại mang đặc điểm của người hắn đay nghiến nhất. Còn Hareton đáng lẽ phải cay nghiệt Heathcliff như kẻ thù vì đã đày đọa gia đình cậu bé thì lại tỏ lòng yêu mến và quy phục hắn hơn cả cha ruột của mình. Các mối quan hệ cũng được giao thoa gần gũi với nhau khi có những đám cưới cận huyết thống giữa anh em họ. Và rồi cặp đôi yêu nhau này lại lấy cặp anh em trai nọ. Mọi sự cứ chồng chéo lên nhau khiến cho tình yêu và thù hận lẫn lộn hết thảy trong một mớ bòng bong. Để rồi sự phức tạp tâm lý của mỗi con người trong truyện hòa cùng với sự nhiễu loạn của các mối quan hệ khiến cho mọi thứ càng trở nên rối rắm, mờ mịt. Người yêu và người ghét là một, người đánh và người đau trùng nhau, người sống và người chết cũng chẳng còn khác biệt. Vậy thì thử hỏi, trong sự hỗn độn ấy thì điều gì là quan trọng nhất? Trong sự nhập nhằng ấy thì điều gì là sáng suốt nhất?
Đồi gió hú là một đỉnh cao của nghệ thuật văn chương với ngôn từ biến đổi linh hoạt và đa dạng. Những màn miêu tả nội tâm phức tạp và phũ phàng, những nhân vật đặc sệt sự cực đoan và tiêu cực đòi hỏi người đọc phải sẵn sàng một tinh thần thép để thưởng thức. Các tình huống được dẫn dắt khéo léo để khơi gợi trí tò mò của độc giả và để đẩy câu truyện lên đến những điểm cao trào, hệt như những cơn sóng xúc cảm điên rồ của các nhân vật.
Phải đi đến cái kết sau cùng của tác phẩm này thì ta biết rằng cuốn sách đã hoàn thiện. Một cái biết không thể chối cãi như khi ta chứng kiến một vòng tròn khép lại trong sự hoàn hảo. Đã nhiều lần trong quá trình đọc, tôi đã định bỏ cuộc. Nhưng rồi lại cố nán lại thêm chút nữa, chút nữa thôi như thể đang tự thuyết phục mình kiên nhẫn trong một cơn nguy kịch. Và quả nhiên, cuốn sách đã đền đáp sự chờ đợi của tôi bằng một điều ngọt ngào – thứ duy nhất thiếu thốn trong tất cả các nội dung bi kịch trước đó. Chính là tình yêu.
8.5/10 là điểm dành cho tác phẩm kinh điển dữ dội này.
![[Bài dịch] Thông báo (notification) là một sản phẩm gây nghiện dành cho người sử dụng công nghệ](https://content.triethocduongpho.net/wp-content/uploads/2018/09/thông-báo.jpeg "[Bài dịch] Thông báo (notification) là một sản phẩm gây nghiện dành cho người sử dụng công nghệ")
![[THĐP Translation™] Cần sa, whisky, và trí tuệ nhân tạo A.I — 5 điểm nổi bật từ cuộc phỏng vấn tỷ phú Elon Musk trên Joe Rogan Experience](https://content.triethocduongpho.net/wp-content/uploads/2018/09/Elon.jpg "[THĐP Translation™] Cần sa, whisky, và trí tuệ nhân tạo A.I — 5 điểm nổi bật từ cuộc phỏng vấn tỷ phú Elon Musk trên Joe Rogan Experience")
![[THĐP Review] The Shape Of Water (Dáng hình của nước) – Tình yêu sẽ hòa tan mọi dáng hình phán xét](https://content.triethocduongpho.net/wp-content/uploads/2018/09/TSOW-Final.png "[THĐP Review] The Shape Of Water (Dáng hình của nước) – Tình yêu sẽ hòa tan mọi dáng hình phán xét")
![[THĐP Review] Đồi gió hú, Emily Brontë – Từ chối một giờ yêu, nhận lấy một đời đau](https://content.triethocduongpho.net/wp-content/uploads/2018/09/05.png "[THĐP Review] Đồi gió hú, Emily Brontë – Từ chối một giờ yêu, nhận lấy một đời đau")