Có một nghịch lý với chúng ta rằng: xã hội muốn ta làm trai ngoan, trong khi giới trẻ lại thường thích trai hư. Câu chuyện về Dũng và Ngạn đã trở nên phổ biến ở mọi ngóc ngách. Trong khi ta đang chăm chỉ làm bài tập thì newsfeed của ta bị oanh tạc bởi 500 cái meme về sự cuốn hút của đám trai hư (nếu bạn cho phép điều đó xảy ra). Điều này đặt ra câu hỏi rằng, ta nên tiếp tục ngoan như xã hội muốn, hay trở nên hư để thu hút nhiều người đây?
Nếu bạn đang phân vân, thì bài viết này sẽ không giúp bạn lựa chọn được nên ngoan hay hư, vì cái nào cũng tệ như nhau. Nhưng có lẽ nó sẽ giúp bạn thấy khá hơn một chút, nhờ vào việc xóa bỏ câu hỏi về ngoan hay hư trong đầu bạn.
NÊN NGOAN HAY HƯ?
Ngoan là làm đúng theo một quy tắc của một nhóm xã hội nào đó. Ngược lại, hư là làm không đúng với quy tắc của một nhóm xã hội nào đó. Quy tắc của gia đình là con cái phải vâng lời cha mẹ, nên cha mẹ đặt đâu mình ngồi đấy là ngoan, còn cãi lời phụ huynh là hư. Quy tắc của nhà trường là phải chăm chỉ học tập, nên nộp bài đầy đủ là ngoan, nói chuyện và ngồi ngáp trong giờ là hư. Quy tắc của xã hội là đừng-có-làm-gì-trông-giống-bọn-choai-choai, nên sống như Ngạn là ngoan, sống như Dũng là hư.
Dù thường bị đánh đồng trong nền văn hóa của chúng ta, nhưng ngoan không phải là tốt và hư không phải là xấu. Ngoan và hư là những khái niệm tương đối, chúng phụ thuộc vào chuẩn mực và quy tắc mà bạn dùng để đánh giá. Xăm mình là hư trong xã hội người Kinh, nhưng lại là ngoan trong cộng đồng dân tộc Cơ Tu. Trẻ em đến trường đi học là ngoan trên toàn thế giới, nhưng là hư ở những vùng bị Taliban chiếm đóng. Xăm mình và đến trường có phải là việc gì xấu xa đâu cơ chứ? Nhưng chúng vẫn bị coi là hư ở những nhóm xã hội khác nhau, tất cả phụ thuộc vào quy tắc của xã hội mà ta lấy làm chuẩn. Ngoan không phải là tốt, và hư không có nghĩa là xấu. Tôi sẽ nhắc lại điều này:
NGOAN = LÀM ĐÚNG VỚI QUY TẮC CỦA XÃ HỘI
HƯ = LÀM KHÔNG ĐÚNG VỚI QUY TẮC CỦA XÃ HỘI
Những người đắn đo giữa việc trở thành good boy hay bad boy là những người đang phân vân xem nên làm theo quy tắc của nhóm người nào. Động cơ đằng sau lựa chọn của họ, là vì họ muốn nhận được sự công nhận từ người khác. Câu hỏi “tôi nên làm trai ngoan hay trai hư?” thực ra là câu hỏi “tôi muốn có được sự công nhận từ xã hội hay là bọn bạn tôi?” Những người chọn gán mác trai ngoan lên ngực áo không hẳn vì họ thích tuân theo những lề thói của xã hội, mà vì họ không muốn bị gia đình và hàng xóm coi là một đứa hư hỏng. Họ ngoan vì họ muốn được xã hội công nhận mình. Và tôi đoán là, đám trai hư cũng như vậy. Lý do đằng sau mấy điếu thuốc phì phèo trên môi, quả đầu mohican nhuộm đỏ và hình xăm của đám bad boy có lẽ là để trông thật ngầu trong mắt bạn bè và mấy em khóa dưới. Cũng như những chàng “Ngạn” muốn sự công nhận từ xã hội, thì những chàng “Dũng” phô bày chứng chỉ trai hư vì họ thèm khát sự thừa nhận từ các chiến hữu và đám con gái.
Thế nên nếu bạn đang phân vân xem mình nên ngoan hay hư, thì tôi khuyên bạn nên mặc kệ ngoan với hư đi. Vì sao ư? Vì ngoan và hư phụ thuộc vào chuẩn mực mà người khác dùng để đánh giá bạn, nên nó không có ý nghĩa gì với bạn hết. Bạn cần làm những điều đúng đắn với bản thân mình, chứ không phải làm những điều đúng đắn với quy tắc của xã hội. Để làm điều đó, ta cần tuân theo những quy tắc của riêng mình, và không nên phải bận tâm đến quy tắc của người khác. Thế nên, ta cũng không cần phải bận tâm xem mình đang ngoan hay hư làm gì cho nhức đầu.
Làm Dũng hay Ngạn thì cũng đều mệt mỏi như nhau. Họ không sống theo quy tắc của mình, mà luôn chạy theo quy tắc của người khác. Việc luôn tìm kiếm sự công nhận của người khác mang lại rất nhiều bất an vì ta không thể kiểm soát được người đối diện có thích ta hay không. Mặc dù trông các trai hư thường rất ngầu, tôi cá là những thứ họ phô bày phải đánh đổi bằng những thứ to lớn hơn nhiều, như sức khỏe thể chất, tinh thần, luôn cảm thấy bất an, tốn cả mớ thời gian và tiền bạc cho những trò vớ vẩn. Vì thế, chọn lựa trở nên ngoan hay hư cũng đều là một chiến thuật tồi. Chúng ta nên có một cách sống hợp lý và lành mạnh hơn, dựa trên chính những quy tắc của bản thân mình.
LỰA CHỌN QUY TẮC CỦA BẠN
Quy tắc của tôi trong chuyện này khá đơn giản: a) tự phát triển quy tắc của mình dựa trên những giá trị của bản thân, và b) kiên quyết sống theo chúng bất kể bị coi là ngoan hay hư. Một điều gì đó tôi thấy là đúng thì tôi sẽ làm, bất kể gia đình và xã hội nghĩ tôi hư như thế nào. Một điều gì đó tôi thấy là sai thì tôi sẽ không động đến, mặc kệ có người bảo tôi là đồ chết nhát đi chẳng nữa. Nếu tôi thích một công việc kinh doanh, tôi sẽ theo đuổi nó kể cả khi bố mẹ tôi chỉ muốn tôi làm công chức nhà nước. Nếu tôi thấy việc đến trường không mang lại lợi ích cho tôi, thì tôi ở nhà và mặc kệ điểm chuyên cần. Nếu tôi ghét rượu bia và các chất kích thích, tôi chẳng động đến chúng dù cho tôi bị người khác chế giễu. Nếu tôi không thích những nơi náo nhiệt, thì tôi không đặt chân vào các club cho dù bị coi là đồ nhà quê.
Việc sống theo quy tắc của bản thân mang lại nhiều lợi ích. Thứ nhất là, bạn thoải mái vì được sống theo ý thích của mình. Vì những quy tắc của ta dựa trên bản thân mình, rõ ràng là ta sẽ không chọn lựa những điều mà mình không thích. Và vì ta không còn cố gắng chạy theo quy tắc của người khác, ta cũng không còn chịu đựng sự bất an khi cố làm vừa lòng họ. Thứ hai là, bạn sẽ có có cơ hội để khai phá tiềm năng của mình qua những vấp ngã. Bởi vì chúng ta không hoàn hảo và còn nhiều thiếu sót, nên khi sống theo những quy tắc của bản thân, ta sẽ sai lầm và thất bại liên tục. Nhưng đó là điều tốt, vì những vấp ngã mở ra cơ hội cho sự tiến bộ. Vào năm 17 tuổi, Bill Gates thực hiện quy tắc “theo đuổi công việc kinh doanh” của ông với một phần mềm đếm số vòng quay của bánh xe trên đường. Bill thất bại sấp mặt và sập tiệm sau vài tháng gồng lỗ. Nhưng rõ ràng là ông đã rất vui vẻ trong suốt thời gian chơi trò kinh doanh và còn học hỏi được nhiều điều từ thất bại của mình. Mặc dù thường bị coi là xấu trong nền văn hóa của chúng ta, các thất bại nhỏ khi còn trẻ lại là cơ hội tuyệt vời để ta trưởng thành hơn. Trưởng thành không phải là đi từ sai đến đúng, mà là đi từ sai đến ít sai hơn một chút, rồi ít sai hơn một chút nữa, rồi ít sai hơn một chút nữa nữa. Những gã trai ngoan không bao giờ thử một điều gì đó và chẳng bao giờ thất bại, nên họ cũng chả làm được việc nên hồn cả.
Bạn có thể đã nhận ra, khi sống theo quy tắc mà tôi đã nêu thì bạn đã trở thành một đứa trẻ hư mất rồi. Vì quy tắc của xã hội thường là “phải tuân theo quy tắc của xã hội thay vì làm theo ý mình” và bạn thì đang tuân theo quy tắc của bản thân. Điều này thường không nhận được sự ủng hộ từ gia đình và xã hội. Nên mỗi khi bạn thất bại, thua lỗ trong công việc hay chỉ là để một kiểu đầu mới không như ý, bạn sẽ gặp những ánh mắt “thấy chưa tao đã bảo rồi mà”, và sẽ bị thúc giục quay trở lại với những lề thói thông thường. Nhưng ta đã nói về vụ này rồi, hư đâu phải là xấu và bạn nên mặc kệ việc bị coi là hư đi.
Nếu bạn vẫn cần một sự động viên, tôi sẽ nói rằng trong số các danh nhân mà tôi biết, chẳng có ông nào làm theo quy tắc của người khác thay vì quy tắc của mình cả. Bill Gates từ bỏ cơ hội có một tấm bằng đại học và công việc ổn định để chạy theo mấy cái hộp sắt. Richard Branson nghỉ học ở tuổi 16 để kinh doanh mấy tờ tạp chí trong căn hầm nhà mình. Chung Yu Jung rời bỏ làng quê để lên thành phố kiếm việc bất chấp cha mẹ chỉ muốn ông lấy vợ rồi bám lũy tre làng. Tôi cũng chưa từng biết một ai lúc nào cũng tuân theo quy tắc của người khác, cả đám trai ngoan lẫn mấy gã choai choai mà thành công được cả. Những người bình thường rẽ phải, bọn trai hư rẽ trái còn ta nên rẽ theo hướng mà ta cho là đúng, kể cả khi đó là giật lùi hay đi đường vòng.
CẨN THẬN VỚI NHỮNG QUY TẮC
Bên cạnh những lợi ích to lớn, việc sống theo quy tắc của ta có một điểm mù nho nhỏ. Đó là đôi khi chúng ta có những quy tắc tồi tệ, nhưng ta vẫn bám riết lấy nó. Quy tắc của Hitler là “diệt chủng người Do Thái.” Ông ta đã sống kiên định với quy tắc này và gây ra cơn ác mộng cho cả thế giới. Quy tắc của các tổ chức khủng bố là “tiêu diệt tư bản phương tây, kể cả khi phải tàn sát người vô tội.” Vì thế họ gây ra những vụ khủng bố đẫm máu. Tất cả những gã diệt chủng và trùm khủng bố đều là những người rất tài giỏi và mạnh mẽ. Họ có quy tắc riêng của mình và cực kỳ quyết liệt trong việc thực hiện những quy tắc đó. Chỉ là họ không nhận ra quy tắc của mình bốc mùi như cái bỉm của thằng bé 3 tháng tuổi mà thôi. Vì thế mà trước khi sống theo quy tắc của mình, bạn nên cẩn trọng khi đề ra chúng. Nếu bạn thấy hoang mang như Hồ Quỳnh Hương trong việc chọn lựa các quy tắc, bạn có thể tham khảo cách của tôi. Đối với tôi thì:
Những quy tắc tốt là: 1) Dựa trên lý trí; 2) Có thể kiểm soát được; 3) Cải thiện bản thân và xã hội.
Những quy tắc xấu là: 1) Dựa trên cảm xúc; 2) Không thể kiểm soát; 3) Gây hại cho bản thân hoặc xã hội
Theo đuổi đam mê của bạn với sự thận trọng là một quy tắc tốt vì nó dựa trên lý trí, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được và điều ấy mang lại hạnh phúc cũng như thành công cho bạn. Đua đòi và làm những điều hư hỏng để gây ấn tượng với người khác là một quy tắc xấu. Những trò đua đòi thường gây hại cho bản thân, và bạn cũng chẳng thể kiểm soát được việc người đối diện có thấy bạn ngầu lòi hay không.
Một số quy tắc tốt là: kiên trì theo đuổi đam mê với một sự thận trọng, chăm chút cho bản thân, thử điều gì đó mới mẻ, chân thành với mọi người, nỗ lực hoàn thiện bản thân, chăm chỉ, ham học hỏi, hiếu thuận với bề trên, có lòng nhân ái. Ba cái đầu tiên nhiều khi bị coi là xấu với phụ huynh và những bà hàng xóm, nhưng với tôi đó là tốt.
Một số quy tắc xấu là: đua đòi để gây ấn tượng với người khác, chiếm ưu thế thông qua thao túng và bạo lực, đối xử tệ bạc với phụ nữ, làm những điều gây hại cho xã hội vì cá nhân mình, quan hệ lang chạ bừa bãi. Những điều này nhiều khi được coi là tốt trên mạng xã hội, nhưng chúng là những quy tắc rất tệ.
Kinh nghiệm nhỏ của tôi với các quy tắc là: Những quy tắc của xã hội trong việc đối xử với người khác thường là tốt còn trong việc đối xử với bản thân thường là xấu. Những quy tắc như hiếu thảo với cha mẹ, yêu trẻ kính già, lá lành đùm lá rách là những quy tắc rất tốt trong việc đối nhân xử thế. Nhưng những quy tắc của xã hội với bản thân như: tìm kiếm công việc ổn định thay vì theo đuổi đam mê, cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, phụ nữ nên lấy chồng sinh con thay vì xây dựng sự nghiệp, là đàn ông thì không bao giờ được bộc lộ cảm xúc của mình là những quy tắc không tốt chút nào. Thế nên nếu bạn vẫn quyết định đu theo những gã trai hư sau khi đọc xong bài này, thì làm ơn đừng cư xử tệ bạc với những người xung quanh và gọi bố mẹ mình là ông bà bô.
Blog này tồn tại để chia sẻ về những quy tắc mà tôi cho là đúng. Chúng thường khác với thói thường, sẽ khiến bạn không mấy dễ chịu cũng như dài vãi lúa. Nhưng với tôi đó là những điều đúng đắn đã giúp tôi trở thành con người bớt tồi tệ hơn một chút. Nếu bạn thấy thích cái quy tắc hư đúng cách của tôi, hãy đón xem những bài viết tiếp theo để thấy những thứ thú vị hơn nhé.
Peace.
Ghé thăm blog của tôi tại: fb.com/cahoileothac
Tác giả: Vũ Đức Huy
Biên tập: THĐP
Ảnh: Pexels on Pixapay
💪 [THĐP EBOOK] Cẩm Nang Nofap – Cách trở thành người đàn ông ĐÍCH THỰC ➡️ https://bit.ly/camnangnofap
💥 Gia nhập THĐP DEEP CLUB ➡️ https://bit.ly/DK_DEEPCLUB
🗂 Danh sách tất cả bài viết Deep Club ➡️ https://bit.ly/DEEPCLUB_INDEX
🎯 Đặt mua tạp chí Aloha ➡️ http://bit.ly/THDPmembership
🎯 Mục lục TẤT CẢ nội dung volume 1-27 (Google Sheet) ➡️ http://bit.ly/mucluc_ALOHA
🎯 Mục lục ảnh bìa all volumes ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ http://bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP
