Photo: Bùi Thụy Đào Nguyên
Trong cái ẩm ướt và buốt giá với những cơn mưa phùn nhỏ của mùa đông, tôi đến với chị, đến với hàng quần áo ở ven chân cầu thang dưới nhà. Và ngạc nhiên, và ngỡ ngàng, và chìm đắm trong suy nghĩ, trong sự trăn trở. Cảm giác không thể gọi tên…
Một lời chào đon đả, một biển sale off to đùng và một sự cảm thấy thiếu thốn mấy cái quần áo ấm cho mùa đông này, tôi đánh bay cái lười mà ghé vào xem. Ngó trước ngó sau, cầm lên thả xuống, tôi đánh bạo hỏi chị mấy câu:
“Quần áo này ở đâu đấy chị?”
“Quần áo của Việt Nam mình đó em, mà sao thế?”
“À, tại em chả thấy mã vạch gì hết, em hỏi xem,mà sao toàn mác quần áo chữ Lào với Trung Quốc thế này chị?”
Chị nhìn tôi tỏ vẻ ngại ngùng, nhỏ nhẹ mà bảo: “Tại họ gắn mác ấy để giảm thuế ấy mà.”
Tôi lắc đầu ngán ngẩm, cũng không hiểu câu nói của chị giảm thuế ở đâu. Chị tiếp lời: “Dán mác này thuế được giảm chỉ còn gần 1/3 thôi em ạ.”
Giật bắn mình mà quay ra chăm chú nhìn chị, mông lung và trống rỗng, thất thần và ngơ ngác, không thể ghép nối các chi tiết trong đầu mình lại. Không biết níu giữ vào đâu để lấy niềm tin.
Trên các mạng xã hội, các diễn đàn , các trang báo chị tràn ngập thông tin “hàng TQ đội lốt hàng Việt” rồi thì “ruột TQ nhãn mác Việt Nam” và cả “hàng tàu dán nhãn hàng ta” thế mà bây giờ lại có trường hợp “hàng ta dán mác hàng tàu”, mượn cái mác của bọn Trung Quốc mà dán vào hàng Việt. Người Việt Nam đang có xu hướng dùng hàng Việt Nam, thị phần của thị trường chia cho hàng hóa Made in Việt Nam ngày càng tăng, chất lượng hàng hóa khi gắn mác Made in Việt Nam ngày càng tốt và giá bán có thể tăng gấp 2 đến 3 lần khi cùng loại hàng hóa đó mà có nhãn mác Made in China.
Hiện nay tâm lý khách hàng có chuyển biến lớn khi dần tẩy chay hàng hóa kém chất lượng và phẩm chất từ Trung Quốc, ý thức người Việt dùng hàng Việt được nâng cao, hàng Việt Nam đang dần có chỗ đứng trên thị trường Việt lại phải giải tiếp bài toán số 2. Với bài toán số 1 đã làm đau đầu không ít người từ chính phủ hải quan cho đến người bán hàng và cả khách hàng như đại loạn dán mác hàng hóa Made in Việt Nam cho hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, ngang nhiên nhập hàng Trung Quốc với nhãn Việt để xuất khẩu ra nước ngoài với những thủ đoạn ngày càng tinh vi và sẽ làm ảnh hưởng to lớn đến uy tín của hàng Việt Nam xuất khẩu. Lại đến bài toán thứ 2 gay go hơn khi mà hàng Việt Nam đang dần tỏ rõ điểm mạnh lại phải đi nhắm mắt cúi đầu mà dán nhãn hàng Trung Quốc vì số tiền chi trả cho thuế quá cao.
Người tiêu dùng hoang mang lo lắng khi đứng trước thị trường thật giả lẫn lộn, tốt xấu không phân biệt. Hàng Trung Quốc dán nhãn hàng Việt Nam, hàng Việt Nam lại dùng mác của hàng Trung Quốc. Phải làm sao để bảo vệ người tiêu dùng, phải là sao để bảo vệ hàng Việt, phải làm sao để có thể tạo niềm tin cho mọi người. Những câu hỏi nhức nhối đặt ra đang hi vọng có câu trả lời từ người tiêu dùng, từ hải quan, từ chính quyền.
Thật không biết tin vào đâu nữa? Ôi hàng hóa, bạn xuất xứ ở đâu ra khi tui không thấy nhìn thấy mã vạch trên người bạn.
Người nông dân sẽ không biết tin vào đâu, làm gì mà sống…
