Hạnh phúc là gì?

*Ảnh trong phim: Click (2006)

Mình muốn kể về một cuốn sách đã thất truyền, con người đã đánh mất nó từ khi họ tập dần cách nhìn thế giới, cuộc sống, và gần như tất tần tật chỉ qua một ô cửa nhỏ, sáng, và chạy bằng điện năng. Cuốn sách này không dạy bạn cách kiếm ra nhiều tiền, cách trở thành giám đốc, và nó cũng không tìm cách biến bạn thành một chú ngựa đua mỗi sáng. Cuốn sách đơn giản chỉ kể về một câu chuyện lạ!

Nhân ngày hạnh phúc thế giới, một người chị có hỏi mình: “Mai là ngày quốc tế hạnh phúc, vậy định nghĩa thế nào là hạnh phúc?” Có lẽ ai cũng có cho mình một định nghĩa riêng, hạnh phúc là… Nhưng, bạn có hạnh phúc không? Ừ, cũng khó, bởi con người thường quá tham lam. Những ai cho hạnh phúc là được thỏa mãn, có nhà, có tiền, có gia đình, có, có, và có mới hạnh phúc thì nghe thử câu chuyện sau nhé:

Một anh chàng hàng xóm khoe bạn, tao thật hạnh phúc, tao vừa mua được một cái xe mà tao thích, anh hàng xóm khác bỉu môi nói rằng: “Mày mà hạnh phúc nỗi gì, sáng nay tao nghe vợ chồng mày chửi nhau vì mày lấy tiền mua nhà đi mua xe đó thôi. Như tao mới hạnh phúc nè, vợ chồng tao chẳng bao giờ cãi nhau hết. Mày mà hạnh phúc á, lần đầu tiên tao nghe một người thất nghiệp, không có tiền mua sữa cho con mà cảm thấy hạnh phúc.” Một anh hàng xóm khác xen vào: “Bọn mày chưa hạnh phúc, như tao mới hạnh phúc nè, tao khỏe mạnh vì thế tao hạnh phúc.” Hai ông bạn hàng xóm kia phá lên cười, 40 tuổi rồi mà không có nỗi một mối tình vắt vai, đúng là ông hạnh phúc nhất trần đời rồi còn gì!

Nếu cứ đánh đồng thỏa mãn với hạnh phúc, chúng ta cần phải suy nghĩ lại, bởi nếu thỏa mãn = hạnh phúc, thì làm sao xuất hiện một thứ có thể làm no, làm đủ đầy một con người luôn háu ăn trong ta. Ai cũng gật gù trước tháp nhu cầu của Maslow, cứ nghĩ nhu cầu cơ bản phải được thỏa mãn trước khi nghĩ đến nhu cầu cao hơn. Và cứ thế càng lên cao con người cứ càng thoải mái hơn một chút.

Nhưng bạn cũng cần phải nhìn ở một góc nhìn khác, bởi trên thực tế con người theo đuổi tất cả nhu cầu gần như là cùng một lúc, có thể những người đói, người khát sẽ có nhu cầu cao hơn về ăn và uống, nhưng trong họ vẫn luôn muốn được tôn trọng… Và vì thế, đừng để chờ thỏa mãn mới hạnh phúc, bạn không cần chờ giàu có hơn mới hạnh phúc, bạn không cần chờ lên chức giám đốc mới hạnh phúc và cũng không cần chờ đến ngày mai để hạnh phúc. Thời gian không đợi bạn.

Có lẽ đã đến lúc bạn muốn nghe về câu chuyện trong cuốn sách đã thất truyền. Câu chuyện kể về một ông tỉ phú, trước khi chết ông đã di chúc lại rằng, hãy đục hai lỗ bên hông quan tài, và cho hai cánh tay của tôi ra ngoài. Sau đó khiêng tôi đi một vòng quanh trang trại rộng lớn của tôi. Ông tỉ phú muốn nói rằng: Đó, tôi giàu có là thế, bạc vàng tôi nhiều là thế, trang trại tôi rộng lớn bao la là thế, nhưng khi chết tôi có mang theo được gì đâu! Vẫn chỉ hai bàn tay trắng.

Có rất nhiều cách để nói về sống, sống là khám phá thế giới, sống là một bản nhạc có nốt trầm nốt bổng, sống là yêu thương,… Nhưng mình thích nhất cách diễn đạt của Sigmund Freud.

 “Sống là tiến dần về chỗ chết.”

Nghe thật bi quan phải không, nhưng mỗi ngày ta sống là ta đã thực sự đánh mất đi vĩnh viễn một ngày trong quỷ thời gian sống có giới hạn của ta. Mình nói về điều này, bởi nó quyết định nhiều đến cách hiểu về hạnh phúc của mình. Với mình, hạnh phúc không phải là sự thỏa mãn nhu cầu đến từ một ngày mai nào đó. Bởi với mình: “Hạnh phúc là một con đường, nó không phải là đích đến.”

Hạnh phúc là một con đường để mỗi ngày ta sống ta đều có thể cảm nhận thấy hạnh phúc. Hạnh phúc là một sáng bên ly cà phê thơm nhìn ngắm phố phường đông người qua lại, hạnh phúc là bông hoa nhỏ bên vệ đường, hạnh phúc là thở ra hít vào nhẹ nhàng không đau đớn, hạnh phúc là khỏe mạnh chạy nhảy, một tin nhắn hỏi thăm của người bạn,… Nếu hạnh phúc là tiền bạc, ta là người giàu có nhất trên thế gian. Và mỗi người đều có cách cảm hạnh phúc riêng của mình. Cũng vì thế, chị bán rau cũng hạnh phúc, anh công nhân hay người doanh nhân cũng hạnh phúc. Bạn biết không? Giàu có và thành công không có tội, nhưng vì để giàu có, để thành công mà quên đi bản thân, quyên đi những người bên cạnh mình thì đó là cái tội.

“Đôi lúc tôi tự hỏi, tại sao Thượng Đế vẫn để cho những cảnh nghèo nàn, đói kém và bất công xảy ra trong khi ông có thể làm một điều gì đó. Nhưng tôi sợ rằng, ông có thể hỏi tôi cùng một câu hỏi.” – Abdu’l Baha

Có người cho, hạnh phúc đến từ bên trong, nhưng thật tiếc mình chưa đủ minh triết để hiểu trọn câu nói đó. Mình chỉ biết, rất nhiều phút giây ngồi một mình, mình đã mỉm cười khi nghĩ về những người bạn. Những người sống trọn yêu thương, họ đã chia sẻ ly cà phê buổi sáng, một bữa trưa, cho những người bán vé số, lượm ve chai,… Họ đã dạy mình về lòng biết ơn và quan tâm đến gia đình, những người bạn, và cộng đồng. Để rồi mình hiểu, hạnh phúc là thương yêu, yêu mình và yêu người, hạnh phúc là trân quý những gì mình có, hạnh phúc là chia sẻ, sống chan hòa với mọi người. Sâu xa hơn, hạnh phúc là tự biết cân bằng bản thân giữa muôn ngàn sóng gió. Họ là những con người hạnh phúc.

Và “sống là tiến dần về chỗ chết”, nên bạn ơi hãy dành cho mình những phút giây tĩnh lặng, để yêu thương cuộc đời. Hít thở đi, bạn là người hạnh phúc.

“Vài phút giây tĩnh lặng
Dù nhỏ bé mà thôi
Vẫn rất là quý giá
Trong hư huyễn cuộc đời.” – Thích Tánh Tuệ

Khánh Hà