In, in nữa, in mãi. Đảo ngược cơ sở hạ tầng.
Hôm nay mình sẽ nói một chút về việc mọi thứ sẽ thay đổi thế nào khi một công nghệ mới trước tiên phải sử dụng cơ sở hạ tầng cũ, điều đó tạo ra xung đột và gây áp lực ra sao để từ đó dẫn đến sự đảo ngược về cơ sở hạ tầng.
Dựa trên một vài quan điểm của Andreas M. Antonopoulos, ông cho rằng một vài người khi sử dụng Bitcoin thường muốn nói đến ngoài tiền tệ thì còn nói đến mạng phi tập trung lấy mạng làm trung tâm. Trong bài viết này mình cũng sẽ sử dụng từ đó để chỉ toàn bộ phạm trù mà nó tạo ra.
Bạn mình có nhiều người học ngân hàng, Tài Chính Ngân Hàng có, rồi nghành Phân tích tài chính doanh nghiệp,… Bạn biết không? Bitcoin rất mới mẻ vào năm 2013, còn ngân hàng thì đã tồn tại từ năm 1407 tại Ý. Nó mới mẻ nên chúng ta đang cố gắng đặt nó lên trên hệ thống ngân hàng hiện tại. Tuy nhiên, kết quả thu được thật lộn xộn.
Không chỉ lộn xộn, nó còn tạo lý do cho những hệ thống ngân hàng truyền thống nói: “Thấy chưa, nó không hoạt động, nó chậm quá, nó không hiểu quả chút nào.”
Điều này không phải là mới. Đây là hiện tượng vẫn thường xảy ra mỗi khi công nghệ mới, mang tính đột phá và thay đổi cách nhân loại vận hành xuất hiện: Một vài năm đầu tiên khi được tiếp nhận, công nghệ mới ấy phải được thực hiện dựa trên nền tảng công nghệ hiện hữu mà nó đang phá vỡ.
Ok, nhìn lại lịch sử một chút nhé. Khi bạn đọc về một công nghệ đột phá vào khoảng 20, 30, 40 năm sau đó, mọi việc thường diễn ra rất suôn sẻ, nhưng ngẫm lại sẽ thấy và nhìn nhận mọi thứ được rõ ràng hơn.
Ô tô là một phát minh tuyệt vời. Nhưng khi ô tô ra đời, mọi người trên thế giới đều nói: “Hoan hô! Chúng ta không cần ngựa nữa.” Có phải không? Nhưng thực tế đâu phải vậy. Họ nói như thế này: “Thật điên khùng. Những cổ máy kinh tởm ồn ào kia sẽ lấy mạng chúng ta, chúng sẽ không bao giờ được sử dụng.”
Ảnh: rawpixel
Đây là thực tế những gì đã xảy ra trong suốt lịch sử khi một công nghệ đột phá được giới thiệu. Bạn sẽ gặp sự phản kháng. Phản kháng bao giờ cũng là phản ứng đầu tiên. Tuy nhiên những người thành công là những người tiếp tục, mặc kệ xã hội nói họ điên khùng và theo đuổi ý tưởng của mình: Ô tô, điện khí hóa, Ineternet, Bitcoin.
Những kẻ tiên phong điên rồ, những người bị mọi người khác trong xã hội lấy ra làm trò cười vì những ý tưởng điên rồ ấy, sẽ kiên trì cho tới khi tất cả mọi người phải nhìn nhận rằng những gì họ làm là đúng.
Khi lần đầu tiên lái chiếc ô tô mới trong một thành phố, bạn sẽ phải đi trên những con đường do ngựa sử dụng với cơ sở hạ tầng được thiết kế cho ngựa. Không có tín hiệu đèn giao thông, không có luật giao thông và không có mặt đường lát. Vài con đường được rải đá cuội, tuy nhiên hầu hết là đường đất, không khô ráo, hầu như lúc nào cũng lầy lội và có phân ngựa khắp nơi.
Những người giàu bắt đầu mua ô tô và thử nghiệm trên những con đường với vết lún sâu, nơi những con ngựa đi qua và bị mắc kẹt vì thiếu thăng bằng do không có bốn chân.
Báo chí đưa tin “Đấy, tôi đẫ bảo thứ này vô tích sự mà. Nhìn kìa, các vị thậm chí còn không thể thoát ra vũng bùn đó đâu. Mà các người định mua xăng ở đâu? Chỉ có một trạm xăng duy nhất ở đây thôi. Điều gì xảy ra nếu các vị hết xăng trước khi đến đó? Nếu ngựa đói thì cho ngựa ăn. Vậy là hết mắc kẹt bùn đến mắc kẹt xăng. Thứ này thật vô dụng, chẳng làm ra trò trống gì.”
Thông thường, công nghệ mới trước tiên đều phải sử dụng cơ sở hạ tầng của công nghệ mà rốt cuộc nó sẽ thay thế. Ban đầu, ô tô đi đường dành cho ngựa. Dần dần, chúng ta bắt đầu lát mặt đường. Và một điều thú vị xảy ra, khi đường phù hợp với các loại xe thì ngựa vẫn có thể sử dụng chúng. Bây giờ ra đường bạn vẫn có thể dùng ngựa, nếu muốn.
Đó là sự đảo ngược cơ sở hạ tầng. Bắt đầu là công nghệ mới hoạt động trên nền cơ sở hạ tầng cũ và sau đó, mọi thứ đảo ngược lại.
Hãy nhớ tới cách khí đốt tự nhiên bị thay thế bởi điện, tôi nhớ phải lấy dầu của cá voi. Họ săn bắt và cho rằng khí đốt tự nhiên là tuyệt phẩm của nhân loại, để rồi điện xuất hiện. Những người giàu là những người sử dụng điện rất giàu và báo chí đưa tin là nhà bạn có thể bị cháy khi đưa điện vào nhà.
Tại sao phải sử dụng điện khi đã có đèn và lò sưởi nhờ khí và hệ thống ấy vẫn ổn? Và giờ thì bạn thấy đó, nhà bạn vẫn an toàn.
Ảnh: ColiN00B
Từ ngân hàng tới Bitcoin, chúng ta có một nền tảng tín nhiệm phi tập trung có thể giải quyết các giao dịch trên toàn cầu mà không cần đến bên trung gian. Nhưng rõ ràng chúng ta vẫn đang sống trong hệ thống cũ. Chúng ta lái chiếc siêu xe Bitcoin qua con đường lầy lội của ngân hàng.
“Đủ rồi, Bitcoin sao? Thật vớ vẩn. Các vị phải thực hiện các quy định của chúng tôi thông qua các bước định danh. Tôi thấy hệ thống ấy không ổn một chút nào. Các vị không đủ người để xây dựng cơ sở hạ tầng mới và thu hút người dùng mới. Vậy nhé. Bitcoin cái ***.”
Và tôi tiên đoán rằng khoảng 10 năm nữa, một cuộc đảo ngược cơ sở hạ tầng sẽ xảy ra.
Những gì tôi chia sẻ ở đây chỉ là giai đoạn rất sớm khi nói về tương lai của tiền và là giai đoạn đầu tiên trong quá trình đảo ngược cơ sở hạ tầng lớn nhất mà thế giới từng thấy.
Tác giả: Lu Dante
