Tam thập nhi lập, người ta làm được, bạn thì sao?

*Photo: Triết Học Đường Phố

Với kiến thức, kinh nghiệm của một người đã ngoài 30, tôi tự nhận thấy mình phải viết đôi dòng cho các bạn còn trẻ và rất trẻ để hiểu hơn cuộc đời và sự lựa chọn của các bạn sẽ, phải thế nào cho đến 30. Và cũng xin nói trước, đây chỉ là quan điểm cá nhân, bạn có thể thấy hoặc không thấy mình giống như tôi muốn chia sẻ, nhưng tốn 5 phút đọc, đỡ cả một quãng đường phía trước thì có nên không nhỉ? (Bài viết có sử dụng một vài kiến thức từ khá nhiều sách đã được đọc, nên thấy giống giống ở đâu đó cũng là chuyện bình thường)

Ở các nước tư bản, việc tự kinh doanh, việc đi du lịch, sống với ước mơ của bản thân, người dân tại đó đã được trải nghiệm từ lúc nhỏ. Bằng chứng là nếu đọc Cha Giàu Cha Nghèo, bạn sẽ thấy được Robert Kyosaky đã phải đi làm kiếm tiền từ lúc cấp 1, làm cho cha giàu mà không hề được cha nghèo lên tiếng; đọc sách của Clement Stone thì đã đi bán báo, bán nước cũng từ tuổi 9,10. Về chuyện giáo dục giới tính, ở các nước tư bản cũng đã được học từ nhỏ thông qua các trò chơi, các hình thức tương tác và bản thân người làm cha mẹ cũng được yêu cầu dạy con tự bảo vệ bản thân mình, cụ thể trên facebook, mình cũng đã share một bài về cách hướng dẫn con lý do vì sao không được để người khác động chạm vào thân thể, cách để bé nói cho bố mẹ biết. Đối với việc thất bại, ở các nước tư bản họ không phán xét nhiều lắm, bạn có thể thấy khi xem các điều luật tuyên bố về phá sản, các hình thức đầu tư, cho vay tiền từ các tổ chức tài chính.

Trở về các nước Châu Á, các nước Nho giáo, cụ thể là Việt Nam thì ta có thể nhận thấy khá ít các gia đình dám làm, dám cho con cái được sống như triết lý dạy con của các nước tư bản. Việc kiếm tiền được xem là xấu, nên vì thế mùa lễ, tết nếu trẻ con có tiền thì chỉ được mua đồ chơi, bỏ tiền ống heo hoặc đem làm từ thiện cho biết quý trọng đồng tiền. Nếu trẻ nào có đầu óc kinh doanh một tý, trẻ có thể mua đồ chơi, mua truyện vào trường bán từ các tiền này, thì y như rằng chỉ sau 1,2 buổi học được bạn bè biết đến, cô giáo chủ nhiệm đã buộc phải mời phụ huynh lên làm việc với lý do “sợ bé làm vấy bẩn môi trường giáo dục, con nít như thế là không tốt”.

Việc giáo dục giới tính thì còn phức tạp hơn, gia đình hoàn toàn không dám dạy dỗ con về vấn đề này, và cố gắng ngăn cản mỗi khi con trẻ tìm hiểu. Hình ảnh thường thấy ở các gia đình khi tới giờ xem phim tối, bố mẹ tới mỗi cảnh hôn nhau, cảnh abc nào đó thì thường bảo trẻ phải nhắm mắt lại do “xấu”, nếu có ý kiến thì được đánh giá là không ngoan, nhưng họ quên rằng hiện nay tuổi dậy thì đến khá sớm, và con cái có rất nhiều cách để tìm hiểu kiến thức.

Khi đọc cuốn sách “Những Kẻ Xuất Chúng” hay “Nghĩ Giàu Và Làm Giàu”, tôi luôn tự hỏi nó có liên quan gì đến việc thành công khá sớm ở các nước tư bản, và việc sử dụng câu nói “tam thập nhi lập” ở các nước Châu Á? Và sau thời gian trải nghiệm, đọc thêm khá nhiều sách, tôi tóm được bằng 2 chia sẻ và phân tích ở trên là xem như khá đầy đủ. Nếu bạn muốn thành công ở vấn đề gì, bạn phải tập trung vào nó, tốn ít nhất 10.000 giờ cho nó để trở thành người số 1, bạn phải đam mê để hành động vì nó.

Ở Việt Nam, bạn học xong lớp 12 là 18 tuổi, học thêm 4 năm đại học là 22 tuổi, trước tuổi 22, nếu có ai tự kinh doanh thì thường chỉ là tự phát chứ không tập trung, trước 18 nếu có thì chỉ là kinh doanh chơi cho vui, nên vì thế 10.000 giờ sẽ không đủ, còn ở nước ngoài, thì 6,7 tuổi đã có cơ hội, nên vì thế CEO trẻ xuất hiện khá nhiều. Vấn đề tình dục cũng thế (bao gồm tình yêu, tình bạn tuổi mới lớn, sự ham muốn), nó luôn làm bạn mất tập trung khi cho việc kinh doanh, cho việc đi theo ước mơ của mình. Nên nếu ở nước ngoài, Bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm, nếu chán, cứ việc tập trung toàn thời gian cho đam mê, cho điều mình thích, còn ở Việt Nam thì như đã nói, nó luôn là một điều tò mò khá thú vị.

Đây là lý do vì sao ở Châu Á, sau 30 thường bạn mới thành công được, vì lúc này bạn đã tập trung vào việc kinh doanh, do gia đình đã có, con cái đã có nên không phân tâm nữa, chứ không hẳn đến 30 thì bạn mới có thể thành công, mà thành công hoàn toàn có thể có trước đó nếu bạn tập trung và dám chấp nhận thất bại. Nhưng 30 lại là một cột mốc khá quan trọng, nó chứng tỏ bạn đã đi được ½ cuộc đời, và lúc này bạn khá lo sợ nếu phải thay đổi, do phạm vi an toàn đã thu nhỏ do gánh nặng trên vai là gia đình, con cái, cha mẹ già. Theo sự đánh giá, nhận định của cá nhân, nam là 30 tuổi, nữ thì ít hơn là 28 tuổi, nếu bạn không dám khởi nghiệp, không dám làm theo ước mơ của mình thì xem như cả nữa cuộc đời còn lại bạn sẽ chấp nhận an phận nếu sau đó không có biến cố lớn lao xảy ra với mình.

Chọn cột mốc 30, nếu chịu nhìn nhận, bạn sẽ thấy nhiều điều khá thú vị. Nếu 30 bạn lập gia đình, trừ đi 1 năm để lo mọi chuyện cho việc cưới xin, sắm sửa, xem ngày, bạn phải có ai đó dẫn về trình với gia đình lúc bạn 29 tuổi. Nếu trung bình một cuộc tình quen từ  1,2 năm mới cưới, bạn buộc lòng phải có một nửa của mình năm 27 tuổi, cũng không sớm đâu nhỉ. Và thường thì chẳng có mối tình đầu nào mà lại đi đến hôn nhân cả (theo bác Gúc nói chỉ có tầm 5% mà thôi), bạn quen và chia tay cho một mối tình là 6 tháng, thì năm 25 tuổi buộc lòng bạn phải yêu đầu tiên, nên nếu bạn 25 mà chưa yêu là trễ rồi đấy nhé.

Còn về việc làm giàu, khởi nghiệp, đây là một sự thật khá đau lòng mà tôi đã tự kiểm chứng trong 3 năm qua, bạn chẳng thể giàu được khi ra doanh nghiệp đầu tiên của mình, mà thường bạn phải phá sản nó ở năm đầu tiên để học kinh nghiệm. Việc để doanh nghiệp tự chạy, kiếm tiền để bạn giàu thì phải hoạt động ít nhất là 3 năm thì mới ổn, nên nếu bạn quyết định kiếm 1 triệu đô (theo mấy ông diễn giả nói) trong 5 năm, tức mỗi năm bạn kiếm được 200.000 USD là nhiệm vụ bất khả thi tại Việt Nam (trừ khi bạn ở dạng 5C – con cháu các cụ cả). Đấy, 30 làm giàu thì chỉ có vỡ mộng. Nên nếu bạn 30, không quyết định làm giàu để năm 35 tuổi hưởng thành quả, thì sống với cuộc đời an phận là điều phải tính đến.

Thế đấy, người ta làm được, bạn cũng có thể làm được, người ta làm được, bạn có muốn làm cũng không được, nói sao cũng đúng. Miễn là bạn có chấp nhận trả giá bởi khá nhiều thời gian phải bỏ ra cho đam mê, sống với lựa chọn của mình hay không mà thôi. Nhưng tốt nhất thì nên làm sớm, yêu sớm, trả giá sớm, thì bạn sẽ còn nhiều thời gian để làm lại.

Đừng vì một tình yêu lừa dối, mà cả đời đóng cửa mãi con tim.

Thuan Nguyen Chính Chủ